James Webb Uzay Teleskobu, ötegezegende su ve metan buldu

"Bu kadar bariz bir işareti ilk kez görebildik"

Bir sonraki adım, WASP-80 b'nin kimyasal bileşimini derinlemesine analiz etmek (İllüstrasyon: NASA)
Bir sonraki adım, WASP-80 b'nin kimyasal bileşimini derinlemesine analiz etmek (İllüstrasyon: NASA)
TT

James Webb Uzay Teleskobu, ötegezegende su ve metan buldu

Bir sonraki adım, WASP-80 b'nin kimyasal bileşimini derinlemesine analiz etmek (İllüstrasyon: NASA)
Bir sonraki adım, WASP-80 b'nin kimyasal bileşimini derinlemesine analiz etmek (İllüstrasyon: NASA)

James Webb Uzay Teleskobu, yaklaşık 163 ışık yılı uzaklıktaki Jüpiter benzeri bir gezegenin atmosferinde metan gazı ve su buharı tespit etti.

Bilim insanları, WASP-80 b adlı ötegezegende bu keşfin yapılmasını "kozmik samanlıkta iğne aramaya" benzetiyor. Diğer bir deyişle keşif, NASA'nın öncülüğünde bir dizi ülke tarafından işletilen James Webb Teleskobu'nun ne denli zor tespitler yapabileceğini gözler önüne seriyor.

ABD'deki Arizona Eyalet Üniversitesi'nden bilim insanı Luis Welbanks, "Yıldızının önünden geçmekte olan bir ötegezegenin spektrumunda bu kadar bariz bir metan işaretini ilk kez görebildik" dedi.

Welbanks, Güneş Sistemi'ndeki Jüpiter ve Satürn gibi yakın gezegenlerde bile bu keşfi yapmanın ancak 50 yıl önce mümkün olabildiğini vurguladı.

Dünya ve Uzay Araştırmaları Okulu'ndan Michael Line, "James Webb'den önce metanın, bol olduğu gezegenlerde Hubble Uzay Teleskobu tarafından tespit edilebileceğine inanıyorduk. Ama bu beklenti büyük ölçüde boşa düştü" ifadelerini kullandı.

Üstelik bu, James Webb Teleskobu'nun, atmosferinde metan keşfettiği ilk gezegene değil. Teleskop önceki aylarda K12-18b adlı ötegezegende de bu tür moleküller keşfetmişti.

WASP-80 b

Yeni keşfin yapıldığı ötegezegen WASP-80 b, "sıcak Jüpiter" diye sınıflandırılıyor. Zira birçok özelliğiyle Jüpiter'e benzemesine rağmen onun aksine, kendi ana yıldıza son derece yakın. 

Bu göreceli yakınlık nedeniyle WASP-80 b'yi etrafında döndüğü kırmızı cüceden ayırmak hiç de kolay değil. Bilim insanlarına göre bu iş, bir kişinin tek saç telini 14,5 kilometre uzaktan tespit etmeye benziyor.

WASP-80 b'nin yıldızına olan bu yakınlığı, gezegen yüzeyindeki sıcaklıkların 552 dereceye çıkmasına neden oluyor.

Jüpiter'deyse sıcaklığın -148 dereceye kadar düştüğü biliniyor.

Independent Türkçe



Apple'den ince ve katlanabilir telefon atılımı

Apple iPhone 16 (AP)
Apple iPhone 16 (AP)
TT

Apple'den ince ve katlanabilir telefon atılımı

Apple iPhone 16 (AP)
Apple iPhone 16 (AP)

Apple, yıllarca küçük yükseltmeler sunduktan sonra büyümeyi canlandırmak amacıyla iPhone'un yanı sıra diğer ürünlerinde de bir dizi tasarım değişikliği yapmaya hazırlanıyor.

Şarku’l Avsat’ın Wall Street Journal'dan aktardığı habere göre Apple'ın planları hakkında bilgi sahibi olan kaynaklar, Apple'ın önümüzdeki yıldan itibaren mevcut modellerden yaklaşık 8 milimetre daha ince olacak bir iPhone tanıtmayı planladığını söyledi. Bu modelin Pro modellerinden daha ucuz olması ve maliyetleri düşürmek için basitleştirilmiş bir kamera sistemine sahip olması bekleniyor.

Kaynaklar, şirketin ayrıca biri büyük ve dizüstü bilgisayar olarak çalışmak üzere tasarlanmış, neredeyse 19 inç boyutuna ulaşan açılır kapanır bir ekrana sahip iki katlanabilir cihaz üretmeyi planladığını, daha küçük modelin ise iPhone 16 Pro Max'ten daha büyük olacağını ve katlanabilir bir telefon olarak çalışacağını bildirdi.

Hong Kong'daki Haitong International Securities'de analist olan Jeff Pu, şu anda piyasada bulunan katlanabilir telefonların ince ya da hafif olmadığını ve Apple'ın standartlarını karşılayacak kadar pil gücü barındırmadığını, bunun da şirketin sektöre yavaş girişini açıkladığını söyledi.

VDFGRT
Samsung Galaxy Z Fold 6 Katlanabilir telefon

Apple, katlandığında cihazın dışında bir ekran olması gibi farklı tasarımları deniyordu, ancak cihazların geliştirilmesine aşina olan kişilere göre şimdi dahili bir katlama tasarımını tercih ediyor.

Apple, pazarın tepkisini ölçmek için önce daha büyük cihazı piyasaya sürmeyi hedefliyordu, ancak şimdi katlanabilir iPhone ondan önce hazır olacak gibi görünüyor ve Apple yetkilileri 2026'da piyasaya sürülmesi için bastırıyor. Ancak kaynaklara göre şirketin teknik zorlukları aşmak için bir yıla daha ihtiyacı olabilir.

FD
Motorola'nın katlanabilir telefonu Razr

İnce telefon, şık görünümlü cihazlardan hoşlanan ve Pro modellerinde bulunan bazı özelliklerden vazgeçmeyi düşünmeyen tüketicileri hedefliyor. Apple, büyüme sağlamak için iPhone dışında yeni ürünler de çıkarmaya çalışıyor.

Şirket büyümeyi hızlandırmak için yeni yollar bulmaya çalışıyor. iPhone satışları halen toplam gelirin yaklaşık yarısını oluşturuyor ve satışlarda bir düşüş yaşanıyor; 2024 mali yılında geliri yüzde 1'den daha az arttı. Satışlardaki son büyük artış dalgası, telekomünikasyon şirketlerinin büyüyen 5G ağ mimarisini desteklemek için iPhone alımlarını sübvanse ettiği 2021 yılında yaşandı.

CFBG
Apple'ın yüksek çözünürlüklü ve lüks tasarımlı Vision Pro karma gerçeklik deneyimi… Sanal geleceğe bir bakış (AFP)

TF International Securities'de analist olan Ming-Chi Kuo, yeni cihazların piyasaya sürülmesini bekleyen ilk analist grubu arasında yer aldı ve Apple yetkililerinin yeni tasarımları daha erken tanıtmaya çalıştıklarını söyledi.

Apple'ın rakiplerinin çoğu zaten katlanabilir cihazlar üretiyor. Ancak Apple’ın son değişiklikleri, şirketin uzun yıllardır yaptığından daha önemli bir biçim ve işlev değişikliğini temsil ediyor.

Akıllı telefon pazarını inceleyen Bay Street Research'ün baş analisti Cliff Maldonado, “iPhone'un son tasarım evrimi 2017'de piyasaya sürülen iPhone X ile gerçekleşti” dedi.

DHYJ
Yeni Huawei Mate XT katlanabilir telefon, şirketin Çin'in Shenzhen kentindeki mağazasında düzenlenen lansman etkinliğinde sergileniyor. (AFP)

Pazar araştırma firması TrendForce'a göre, katlanabilir cihazların satışının bu yıl toplam akıllı telefon pazarının yaklaşık yüzde 1,5'ini oluşturması bekleniyor.

Tarihsel olarak, yeni cihaz tasarımları Apple'ın satış büyümesinde önemli bir itici güç olmuştur. Apple 10 yıl önce iPhone 6 Plus ile yeni bir telefon boyutu sunmuş ve o dönemde şirket için bir büyüme dalgasını tetiklemişti.

Apple büyüme sağlamak için iPhone dışında da yeni ürünler üzerinde çalışıyor. Bu yılın başlarında Apple, fiyatı 3 bin 499 dolar olan Vision Pro sanal gerçeklik başlığını piyasaya sürdü, ancak yüksek fiyat etiketi nedeniyle satışlar şu ana kadar yavaş seyretti.