NASA'nın insanları Ay'a götürmesi 2027'yi bulabilir

1972'den beri kimse ayak basamadı

Uzay ajansı Artemis Projesi kapsamında Ay'da insanlar için koloni kurmayı hedefliyor (NASA)
Uzay ajansı Artemis Projesi kapsamında Ay'da insanlar için koloni kurmayı hedefliyor (NASA)
TT

NASA'nın insanları Ay'a götürmesi 2027'yi bulabilir

Uzay ajansı Artemis Projesi kapsamında Ay'da insanlar için koloni kurmayı hedefliyor (NASA)
Uzay ajansı Artemis Projesi kapsamında Ay'da insanlar için koloni kurmayı hedefliyor (NASA)

İlk etapta Aralık 2025'te Artemis 3 görevi kapsamında planlanan fırlatmanın en az 2027'ye kadar beklemesi gerekebilir.

NASA, Artemis 3 göreviyle ünlü Apollo misyonlarından 51 yıl sonra insanları Ay'a döndürmeyi amaçlıyor.

ABD Sorumluluk Ofisi'nden 30 Kasım Perşembe gelen açıklamada bu çabanın "birden fazla zorlukla" karşı karşıya olduğu belirtildi.

Açıklamada ayrıca, halihazırda NASA'nın görev kapsamında oluşturduğu programın fazla iddialı olduğu ifade edildi.

Değerlendirmelere göre uzay ajansının Ay'a tekrar insan yollaması en erken 2027'de mümkün olabilir.

Bu arada NASA, insanları 1972'den beri kimsenin ayak basmadığı Ay'a geri götürmek için Elon Musk'ın uzay firması SpaceX'le çalışıyor.

Musk ve SpaceX çalışanları, ilk başta bu görevin 2024'te gerçekleştirilebileceğine inanıyordu. Ancak araya Kovid-19 pandemisinin girmesi ve NASA personelinin bile evden çalışmasının gerekmesiyle Artemis misyonu da aksamıştı.

Bunun üzerine NASA'nın teftiş organı Genel Denetim Ofisi 2021'de konuyla ilgili bir rapor hazırlamıştı. Raporda misyonun en erken 2026'da gerçekleştirilebileceği yazılmıştı.

ABD hükümetine bağlı Sorumluluk Ofisi'nin yeni açıklamasıysa burada öngörülen sürenin bir yıl daha uzayacağı anlamına geliyor.

Buna göre hem NASA'nın hem de SpaceX'in bu misyonu başlatması için halen önemli miktarda teknik çalışmayı halletmesi gerekecek.

Öte yandan NASA'nın ilk tahminleri Musk'ınkine göre halihazırda daha "karamsardı". Nitekim uzay ajansının insanları Ay'a götürmek üzere ilk başta belirlediği hedef, 2028'e işaret ediyordu.

NASA, Ay'da Artemis adını verdiği bir üs kurmayı ve insanların gelecekte, aşırı ışık, aşırı karanlık ve donmuş sudan oluşan bu gök cisminde barınabilmesini sağlamak için uğraşıyor.

NASA uyduya göndereceği astronotların varış noktası olarak Güney Kutup Bölgesi'ni seçmişti. Ancak kesin iniş noktası hâlâ belli değil.

 

Independent Türkçe, Space, ABD Sorumluluk Ofisi



Çığır açıcı gen tedavisi, işitme kaybını tek dozla düzeltti

Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
TT

Çığır açıcı gen tedavisi, işitme kaybını tek dozla düzeltti

Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Yeni bir araştırmaya göre, çığır açan bir gen tedavisi tek bir enjeksiyonla insanlardaki işitme kaybını birkaç hafta içinde tersine çevirebiliyor.

İsveç'in Karolinska Enstitüsü'nden araştırmacılar son teknoloji tedavinin, doğuştan sağırlığı veya ileri derecede işitme bozukluğu olan çocuk ve yetişkinlerin işitme yetisini iyileştirdiğini ve klinik bir deneyde 7 yaşındaki bir çocuğun duyma becerisini neredeyse tamamen geri kazandığını açıkladı.

Hakemli dergi Nature Medicine'da detaylandırılan klinik çalışma, OTOF geninin sağlıklı bir kopyasının iç kulağa enjekte edilmesiyle 10 katılımcının tümünün işitmesinin gelişme gösterdiğini ortaya koydu.

Küçük ölçekli deney, OTOF adı verilen bir gendeki mutasyonlar sonucu genetik sağırlık veya ileri seviye işitme bozukluğundan muzdarip kişileri içeriyordu.

Bu mutasyonlar, ses sinyallerinin kulaktan beyne iletilmesinde kilit rol oynayan otoferlin proteininin eksikliğine neden oluyor.

Araştırmacılar tedavinin en çok çocuklarda işe yaradığını belirtse de yetişkinlere de fayda sağlayabileceğini söylüyor.

Deneyde adeno ilişkili virüsün sentetik ve zararsız bir versiyonu kullanılarak düzgün işleyen bir OTOF geni tek bir enjeksiyonla iç kulağa verildi.

Tedavinin etkileri hastaların çoğunda belirgin biçimde görülürken, işitme yetisi sadece bir ay sonra hızla iyileşti.

Araştırmacılar 6 ay sonra tüm katılımcılarda işitmede önemli ölçüde iyileşme kaydedildiğini ve algılanabilir ortalama ses seviyesinin 106 desibelden 52 desibele düştüğünü belirtiyor.

Çalışmada tedaviye en iyi yanıt verenlerin 5 ila 8 yaşındakiler olduğu tespit edildi.

7 yaşındaki bir kız çocuğu işitme yetisini neredeyse tamamen hızla geri kazandı ve 4 ay sonra annesiyle günlük konuşmalar yapabilmeye başladı.

Karolinska Enstitüsü'nden çalışmanın ortak yazarı Maoli Duan, "Bu yöntem ilk kez ergenler ve yetişkinlerde test edildi" diyor.

Katılımcıların çoğunda işitme duyusunun büyük ölçüde iyileşmesi, yaşam kaliteleri üzerinde derin bir etki yaratabilir. Şimdi bu etkinin ne kadar kalıcı olduğunu görmek için bu hastaları takip edeceğiz.

Araştırmacılar ayrıca tedavinin güvenli olduğunu ve iyi tolere edildiğini de saptadı. Katılımcılar 6-12 aylık takip süresinde herhangi bir ciddi yan etki bildirmedi.

En yaygın reaksiyon, bir tür akyuvar olan bağışıklık sistemi nötrofillerinin sayısındaki azalmaydı.

"OTOF sadece başlangıç" diyen Dr. Duan, araştırmacıların GJB2 ve TMC1 gibi diğer yaygın sağırlık genleri üzerinde de çalıştığını ekliyor.

Bunların tedavisi daha karmaşık ancak bugüne kadarki hayvan deneyleri umut verici sonuçlar ortaya koyuyor. Farklı genetik sağırlık türlerinden muzdarip hastaların bir gün tedavi görebileceğine güvenimiz tam.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news