Likud, İsraillileri Filistin devletini destekleyen alternatif bir hükümet konusunda korkutuyor

Üst düzey bir yetkili, Netanyahu’dan ayrılıp Gantz’a katılmak için müzakereler yürütüyor.

Netanyahu, pazar günü İsrail Savunma Kuvvetleri’ne yeni katılan Haredilerle görüştü (X)
Netanyahu, pazar günü İsrail Savunma Kuvvetleri’ne yeni katılan Haredilerle görüştü (X)
TT

Likud, İsraillileri Filistin devletini destekleyen alternatif bir hükümet konusunda korkutuyor

Netanyahu, pazar günü İsrail Savunma Kuvvetleri’ne yeni katılan Haredilerle görüştü (X)
Netanyahu, pazar günü İsrail Savunma Kuvvetleri’ne yeni katılan Haredilerle görüştü (X)

Tel Aviv’deki siyasi kaynaklar, Binyamin Netanyahu liderliğindeki hükümet koalisyonunda özellikle de Likud partisi içinde bir dağılma atmosferi olduğunu belirtti. Bir dizi milletvekili ve bakan, Benny Gantz’ın partisine (resmi kamp) veya Mossad’ın (dış istihbarat) eski başkanı Yossi Kohen’in liberal sağcı bir partiyle kurmaya çalıştığı yeni bir partiye katılmak için ciddi görüşmeler yürütüyor.

Bu kaynaklar, Likud’da ayrılmaya aday iki merkezi isme, yani Savunma Bakanı Yoav Galant ve Ekonomi Bakanı Nir Barkat’a dikkat çekti.

Galant’ın Netanyahu ile sorunu var. Çünkü geçen mart ayında kendisine karşı çıkan gösteriler nedeniyle Galant’ı kovmuştu. Ancak 24 saat sonra onu tekrar göreve getirmek zorunda kalmıştı ve bu nedenle aralarındaki güven tamamen sarsıldı.

FOTO: İsrail Savunma Bakanı Yoav Galant, geçen Temmuz ayında Knesset’te Gantz ile konuşuyor (Reuters)
 İsrail Savunma Bakanı Yoav Galant, geçen Temmuz ayında Knesset’te Gantz ile konuşuyor (Reuters)

Cumartesi gecesi Gallant, Netanyahu ile basın toplantısına katılmayı reddetti ve onu açıkça eleştirerek, “Ondan benimle gelmesini istedim ama o tek başına basın toplantısı düzenlemeyi tercih etti” dedi.

Gallant’a yakın isimler, onun sürekli şunu planlayan, bunu yapan, emir ve talimat veren biri gibi davranmaya çalışan Netanyahu’nun üslubuna artık tahammül edemediğini söyledi. Gallant, İsrailli mahkumların ailelerinin ‘Hamas’ın esir tuttuğu oğulları ve kızları hakkında ailelerin duygularını ve korkularını küçümsediği için’ 12 kentte gösteri yaptığı ve istifasını talep ettiği bir dönemde Netanyahu’nun yanında görünmek de istemiyor.

Öte yandan Netanyahu’ya yakın isimler de Gallant’ı Bakan Benny Gantz ile dost gibi davrandığı için eleştiriyor ve onu Savaş Komuta Konseyi’nde başbakana karşı Gantz ile ittifak kurmakla suçluyor. Bu nedenle Netanyahu’ya yakın olan Knesset üyesi Nissim Vaturi, Likud liderliğinin bir iç toplantısında bağırarak, “Gallant, Gantz’ı ağzından öpüyor” dedi.

Netanyahu döneminden sonra Likud’un başkanlığı için yarışmayı planlayan ikinci bakan Barkat’a gelince, son parti liderlik toplantılarına katılmadı ve genel bütçe taslağı konusunda Maliye Bakanı Bezalel Smotrich’e boyun eğdiği için Netanyahu’yu eleştirdi. Bütçe lehine oy kullanmamaya karar verdi ve bütçenin tartışıldığı Knesset (Parlamento) oturumuna katılmadı. Netanyahu’nun destekçileri onu, yeni bir sağcı parti kurma çabalarında Yossi Kohen ile işbirliği yapmak, bir dizi Likud liderini partiye çekmek ve bu partinin çöküşüne ve büyük bir düşüşe neden olmakla suçluyor.

Solun komplosu!

Netanyahu’ya yakın olan Bakan David Amsalem’e göre, partiden ayrılan herkes ‘hükümeti yutmaya hazırlanan’ solun komplosuna dahil oluyor. Bahsi geçen Likud liderlik oturumu sırasında Amsalem, “Likud, solun ve sağdan bazı aptalların katıldığı yerel ve uluslararası bir komploya maruz kalıyor. Eğer güçlerimizi nasıl toplayıp birleşeceğimizi bilmiyorsak sol iktidara gelecektir. Burada bir Filistin devleti oluşacaktır ve Likud’un yeniden iktidara gelmesi 20 yıl veya daha fazla zaman alacaktır” dedi.

FOTO: İsrailli rehinelerin aileleri Tel Aviv’de Savunma Bakanlığı önünde protesto gösterisi yapıyor, 21 Kasım (AFP)
 İsrailli rehinelerin aileleri Tel Aviv’de Savunma Bakanlığı önünde protesto gösterisi yapıyor, 21 Kasım (AFP)

İki buçuk saat süren bu Likud oturumu, çığlıklara ve kavgalara sahne oldu. Konuşmacıların çoğunluğu koalisyon ve muhalefetteki diğer politikacılara saldırı başlattı. Milletvekili Vaturi, Galant ve Gantz’a yönelik eleştirilerinin yanı sıra İsrail ordusunun sözcüsü Knesset üyesi Tally Gotliv’i de eleştirdi. Vaturi’ye göre Gotliv, sağcı olmayan anlatılara hizmet ediyor.

Eleştirinin gerekçelerinin sızdırılması sonrasında Netanyahu, gazetecilerin konu hakkındaki sorularını yanıtlamaktan kaçındı ve ateşi başka yöne çevirmeye çalıştı. Ayrıca Haredi müttefiklerinin (dini partiler) dini okullarının bütçelerini onaylamayı reddeden muhalif güçlere saldırmaya başladı. Muhalefeti kışkırtmaya yönelerek, Shakespearevari bir üslupla “Haredi çocuğu yarım çocuk mu? Haredi öğretmen yarı öğretmen mi?” diye sordu.

FOTO: Tel Aviv’deki göstericiler, İsrailli mahkumların fotoğraflarını taşıyor (Mahkum Aileleri Komutanlığı)
Tel Aviv’deki göstericiler, İsrailli mahkumların fotoğraflarını taşıyor (Mahkum Aileleri Komutanlığı)

Bunun üzerine İsrail basını özellikle Likud ve Netanyahu’ya sert bir saldırı başlattı. Haaretz gazetesinde, “Bu grup değişmedi; zehir ve nefretin sığ sularında toplanan bir grup cahil haydut. Savaşın başında iddia ettikleri gibi uyanmadılar. Ama belki de tam tersi doğrudur. Son iki ayda yaşananlar, çarpık zihinlerinde patlayan hastalıklı düşünceleri güçlendirdi. Savaştan sonra köpekler gibi saldıracaklar ve sevmedikleri herkesin (ordu, protesto liderleri, medya ve muhalefet) üzerine köpükler saçacaklar. Herkes, güçlü ve sağcı bir başbakanı devirmeye yönelik ihmal ve komplonun sorumluluğuyla suçlanacak” ifadelerine yer verildi.



Gazze'de İç Güvenlik yetkilisi Zemzem’e suikast: İçişleri Bakanlığı soruşturma başlattı

Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
TT

Gazze'de İç Güvenlik yetkilisi Zemzem’e suikast: İçişleri Bakanlığı soruşturma başlattı

Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)

Filistin Enformasyon Merkezi, Gazze Şeridi'ndeki İç Güvenlik Teşkilatı yetkililerinden Yarbay Ahmed Zemzem’in bu sabah Gazze Şeridi'nin orta kesiminde yer alan Megazi Mülteci Kampı’nda silahlı kişiler tarafından düzenlenen silahlı saldırıda öldürüldüğünü bildirdi.

Gazze İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan kısa basın açıklamasında, ilgili makamların Yarbay Ahmed Zemzem suikastıyla ilgili ‘derhal soruşturma başlattığı’ ve suikasta karışan şüphelilerden birini tutukladığı, diğer şüphelilerin izini sürme çabalarının ise devam ettiği belirtildi. Açıklamada olayın arkasındaki koşulları ve nedenleri ortaya çıkarmak için çalışmaların sürdürüldüğü ifade edildi.

Olay, İsrail ordusunun dün akşam Gazze şehrinin batısındaki er-Raşid Caddesi’nde bir araca düzenlenen baskında Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları liderlerinden Raid Saad'ı öldürdüğünü açıklamasının üzerinden 24 saat geçmeden meydana geldi. İsrail, Saad'ın öldürüldüğü saldırıyla, Gazze'deki ateşkes anlaşmasını bir kez daha ihlal etti.


Cezayir’de Kabiliyeliler ‘MAK’ ayrılıkçı projesine karşı birleşti

Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
TT

Cezayir’de Kabiliyeliler ‘MAK’ ayrılıkçı projesine karşı birleşti

Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)

Cezayir’de Kabiliye bölgesi, ayrılıkçı “MAK” hareketinin Fransa’da ilan etmeyi planladığı “bağımsız Kabiliye devleti” girişimine karşı dikkat çekici bir toplumsal mobilizasyona sahne oldu. Cezayir yönetiminin, ülkenin toprak bütünlüğünü hedef almakla suçladığı bu girişime karşı bölgede çeşitli protesto ve farkındalık faaliyetleri gerçekleştirildi.

Başkent Cezayir’in yaklaşık 250 kilometre doğusunda bulunan ve Kabiliye’nin en büyük kentlerinden biri olan Becaia (Bejaia) vilayetinde, vatandaşlar ve yerel aktörler ulusal birliğe zarar verecek her türlü projeye karşı olduklarını ortaya koyan çok sayıda inisiyatif gerçekleştirdi. Kent genelinde çok sayıda ev ve iş yerinin cephelerine Cezayir bayraklarının asıldığı gözlemlendi.

Becaia Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü tarafından “Cezayir tek ve bölünmezdir” sloganıyla düzenlenen, ulusal bayraklarla süslenmiş araçlardan oluşan bir konvoy, kent merkezinden hareket ederek çeşitli cadde ve köyleri dolaştı. Öte yandan Becaia Üniversitesi öğrencileri yayımladıkları bildiride, ayrılıkçı MAK hareketinin projesini reddettiklerini belirterek, “Cezayir’in birliği ve egemenliğine” olan bağlılıklarını vurguladı.


HDK, Güney Kordofan'daki BM karargahına saldırdı: Altı Bangladeşli asker öldürüldü

Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
TT

HDK, Güney Kordofan'daki BM karargahına saldırdı: Altı Bangladeşli asker öldürüldü

Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)

Sudan’da Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) dün, kuşatma altındaki Güney Kordofan eyaletinin yönetim şehri Kadugli şehrine insansız hava aracı (İHA) ile düzenlediği bir saldırıyla şehirdeki Birleşmiş Milletler (BM) karargahını hedef aldı. Saldırıda en az altı Bangladeşli asker öldürüldü. Öte yandan şehirdeki bazı insani yardım kuruluşları ve BM ajansları, kötüleşen güvenlik durumu nedeniyle personelini tahliye etmeye başladı.

BM Abyei Geçici Güvenlik Misyonu (UNISFA) tarafından yapılan açıklamada, Kadugli'deki BM merkezine düzenlenen İHA’lı saldırıda ‘altı askerin öldürüldüğü ve altı askerin yaralandığı’ duyuruldu. UNISFA tüm kurbanların Bangladeşli olduğunu ekledi.

Öte yandan Bangladeş Başbakanı Muhammed Yunus, yaptığı açıklamada olaydan dolayı ‘derin üzüntüsünü’ dile getirdi.

BM Genel Sekreteri António Guterres ise Sudan'daki UNISFA askerlerine yönelik saldırıların ‘haksız ve savaş suçu niteliğinde’ olduğunu vurguladı.

Guterres, sosyal medya platformu X hesabından yaptığı paylaşımda, UNISFA askerlerini hedef alanlardan hesap sorulması çağrısında bulundu.

Sudan Egemenlik Konseyi saldırıyı kınadı

Öte yandan Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi, saldırıyı ‘uluslararası insani hukukun ciddi bir ihlali ve açık bir ihlali’ olarak nitelendirdi.

Konsey tarafından yapılan açıklamada, ‘korunan bir BM tesisini hedef almanın, organize terörizme eşdeğer tehlikeli bir tırmanış ve suç teşkil eden bir davranış olduğu, uluslararası hukuku kasıtlı olarak hiçe saydığı’ vurgulandı.

sd
Sudan ordusu komutanı Korgeneral Abdulfettah el-Burhan (AFP)

Saldırıdan HDK’yı sorumlu tutan konsey, BM ile uluslararası topluma BM tesislerinin korunması için ‘kararlı tutumlar ve caydırıcı önlemler almaları’ çağrısında bulundu.

HDK dün, kuşatma altındaki Güney Kordofan eyaletinin yönetim şehri Kadugli şehrine İHA’lı saldırı düzenleyerek BM karargahını hedef aldı ve en az altı sivili öldürdü. Bunun üzerine şehirdeki bazı insani yardım kuruluşları ve BM ajansları, kötüleşen güvenlik durumu nedeniyle personelini tahliye etmeye başladı.

Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi, saldırıyı ‘uluslararası insani hukukun ciddi bir ihlali ve açık bir ihlali’ olarak nitelendirdi. Konsey tarafından yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“Korunan bir BM tesisini hedef almak, organize terörizme eşdeğer tehlikeli bir tırmanma ve suç teşkil eden bir davranış olup, uluslararası hukuku kasıtlı olarak hiçe sayma ve insani yardım ve uluslararası misyonların çalışmalarını doğrudan tehdit etme anlamına gelir.”

dfrgt
BM Genel Sekreteri António Guterres (Reuters)

HDK, bu saldırıyı, BM Genel Sekreteri António Guterres’in HDK’yı ‘kötü güçler’ olarak nitelendirdiği, HDK’nın ise BM'yi ‘çifte standart’ uygulamakla suçladığı açıklamasından iki sonra gerçekleşti.

Birçok kaynak, HDK'nın Kadugli şehrine İHA’lı saldırı düzenlediğini bildirdi. Şehirde dumanlar yükseldiği görüldü. Fransız Haber Ajansı AFP’ye konuşan bir sağlık kaynağı, BM karargahına düzenlenen İHA’lı saldırıda en az altı sivilin öldüğünü söyledi.

Bölge sakinleri kaçıyor

Sudan merkezli bir haber sitesi, HDK'ya bağlı Sudan Kurucu İttifakı’nın (Te’sis) perşembe günü Kadugli sakinlerine askeri çatışma ve operasyon bölgelerini terk etmeleri çağrısında bulunduğunu aktardı. Haberde, bu çağrının bölge sakinleri tarafından geniş çapta dikkate alındığı, bu göç dalgasının savaşın patlak vermesinden bu yana en büyük dalga olduğu ve bölgeden kaçanların çoğunluğunun kadınlar, çocuklar ve yaşlılar olduğu belirtildi.

Al Sudania News sitesi, Sudan Kurucu İttifakı liderinin yaptığı açıklamada, ittifakın ‘sivilleri korumaya ve Kadugli'den gönüllü tahliyeleri kolaylaştırmaya tam olarak kararlı olduğunu’ söylediğini aktardı.

İttifak lideri, ‘tüm vatandaşlara hayatlarını korumak için çatışmalardan uzak durmaları çağrısını’ yineledi.

Bu gelişmeler yaşanırken Güney Kordofan eyaletinde askeri çatışmalar daha fazla bölgeye yayılıyor ve bunların sivillerin insani durumuna etkisi konusunda endişeler artıyor.

Sudan Ordusu, Güney Kordofan eyaletindeki Kadugli, Dilling ve Abu Jubayhah olmak üzere son üç şehri kontrol ediyor.

Sudan Kurucu İttifakı, geçtiğimiz temmuz ayında, Muhammed Hasan et-Taişi liderliğinde paralel bir hükümetin kurulduğunu açıklayan HDK'nın da dahil olduğu bir siyasi ittifak.

Hartum'da kitlesel gösteriler düzenlendi

Öte yandan dün binlerce Sudanlı, başkent Hartum ve ülkenin diğer şehirlerinde kitlesel gösteriler düzenleyerek, HDK'ya karşı savaşan orduyu destekledi. HDK ise, ülkedeki savaşı sona erdirmek için gösterdiği çabaları boşa çıkarmak amacıyla uluslararası toplumun önünde vatandaşları istismar etmemesi konusunda uyarıda bulundu.

Yürüyüşler, Sudan ordusu ile birlikte savaşan silahlı gruplar ve İslamcı hareketlerle koordineli olarak Seferberlik ve Halk Direnişi Yüksek Komitesi’nin çağrısı üzerine düzenlendi.

efrgt
Cumartesi günü Port Sudan'da ordu yanlısı yürüyüş (AFP)

Seferberlik ve Halk Direnişi Yüksek Komitesi lideri Korgenereal Beşir Mekki el-Bahi, geçtğimiz ay, Kordofan’ın tüm cephelerinde orduyu desteklemek için genel seferberlik ilan edildiğini ve bazı eyaletlerde eğitim kamplarının açıldığını duyurdu.

Bahi, komite tarafından yayınlanan açıklamasında şunları söyledi:

“Bu yaygın halk ayaklanması, Sudan halkının gerçek iradesini yansıtıyor ve ulusal devlet kurumlarının üzerinde hiçbir meşruiyet olmadığını teyit ediyor.”

Şarku’l Avsat, aralarında Hartum, Port Sudan, Medeni, Dongola, Sennar ve Halfa’nın bulunduğu, Sudan ordusunun kontrolündeki eyaletlerin başkentlerinde düzenlenen yürüyüşleri yerinde takip etti.

HDK'nın yaygın ihlallerine tanık olan El Cezire eyaletinin merkezindeki onlarca belde ve küçük köyde de dayanışma gösterileri düzenlendi.

Protestocular, Sudan ordusuna destek çağrısı yapan pankartlar açarken ‘Tek ordu, tek halk’ sloganları attı. Bazı protestocular ise HDK'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması çağrısında bulunan sloganlar attı.

Öte yandan başta Sivil Demokratik Devrimci Güçler İttifakı (Sumud) olmak üzere savaş karşıtı güçler, ‘Barışa ve demokrasiye evet. Savaşa, askeri yönetime hayır’ sloganıyla sosyal medyada yaygın olarak paylaşımların yapıldığı bir kampanya başlattı.