Filistin İsrail'in ‘Ertesi Gün’ planını reddetti

Sağ kanat, Genelkurmay Başkanı'na yönelik saldırıyla hükümet toplantısını sabote etti... Gazze'deki bir milyon çocuk yetersiz beslenme ve hastalık tehdidi altında

Gazze'nin güneyindeki Refah'ta bir mülteci kampında, koltuk değneğiyle yürüyen Filistinli kız çocuğu  (Reuters)
Gazze'nin güneyindeki Refah'ta bir mülteci kampında, koltuk değneğiyle yürüyen Filistinli kız çocuğu (Reuters)
TT

Filistin İsrail'in ‘Ertesi Gün’ planını reddetti

Gazze'nin güneyindeki Refah'ta bir mülteci kampında, koltuk değneğiyle yürüyen Filistinli kız çocuğu  (Reuters)
Gazze'nin güneyindeki Refah'ta bir mülteci kampında, koltuk değneğiyle yürüyen Filistinli kız çocuğu (Reuters)

Filistinliler, İsrail'in, Gazze'deki savaş sonrası aşamaları ve bölgenin nasıl yönetileceği ile ilgili planlarını reddetti. Bu planlar, bölgenin, İsrail'in geniş güvenlik kontrolü altında bir Filistin otoritesi tarafından yönetilmesini öngörüyor.

Filistin Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, planları, Gazze Şeridi'ndeki işlerin yönetilmesine ilişkin düzenlemeler de dahil olmak üzere "savaşın ertesi günü komedisi" olarak tanımladı ve uyarıda bulundu. Bakanlık açıklamasında, "Bu komedi, soykırım savaşının devamından, Filistin davasının tasfiyesinden, İsrail'in işgalci güç olarak yalnızca Filistin halkını ilgilendiren bir iç meseleye müdahil olmasından başka bir şey değildir" ifadeleri kullanılarak, Gazze'de ateşkesin ve "soykırım savaşının durdurulmasının" önceliği vurgulandı.

Bu açıklamalar, İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant'ın perşembe gecesi Hamas hareketinin Gazze'yi kontrol etmek için geri dönmeyeceğini belirttiği "savaş sonrası" planını açıklaması sonrası yapıldı. Plana göre İsrail, operasyonlarını serbestçe yürütme hakkını korurken, ABD liderliğindeki çok uluslu bir güç, Avrupa Birliği ve bölgesel ortaklarla birlikte bölgenin yeniden inşasından sorumlu olacak. Gallant planı, İsrail yerleşim bölgelerinin tekrar kurulmayacağını ve İsrail sivil varlığı bulunmayacağını belirterek, bölgenin Filistin otoriteleri tarafından yönetileceğini ifade ediyor.

Diğer yandan, İsrail Kabinesi'nin siyasi ve güvenlik konularındaki daraltılmış konsey toplantısı, Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi'ye yönelik bir dizi sert eleştiriyle "sirk" atmosferine büründü. Bu durum, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun başlamasından üç saat sonra toplantıyı sonlandırmasına yol açtı. Kabine toplantısında Gazze'nin geleceği "ertesi gün" başlığı altında ele alınacaktı, ancak iktidardaki sağ kanat bakanları, savaşın henüz bitmediğini belirterek bu konunun görüşülmesinin erken olduğunu savundular. Genelkurmay Başkanı'nın, Hamas'ın 7 Ekim’deki saldırısında ordu içindeki başarısızlıkları araştırmak için emekli generallerden oluşan bir dış ekip kurma kararına sert tepki gösterdiler.

Öte yandan, UNICEF (Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu), Gazze'deki çatışmanın şiddetlenmesi, yetersiz beslenme ve hastalıkların 1.1 milyondan fazla çocuğu tehdit eden bir ölümcül döngü oluşturduğunu bildirdi.



ABD-Irak toplantısı çekilme takvimini netleştirecek

Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)
Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)
TT

ABD-Irak toplantısı çekilme takvimini netleştirecek

Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)
Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)

Üst düzey bir Iraklı yetkili bugün Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada, Bağdat ve Washington hükümetleri arasında Uluslararası Koalisyon güçlerinin çekilmesine ilişkin varılan nihai anlaşmanın iki ülke arasında mutabık kalınan tarihlere göre uygulanacağını belirtti. Bir başka yetkili de planın onaylanması için yakında toplantı yapılacağını doğruladı.

Iraklı yetkilinin açıklamaları, ABD Savunma Bakanlığı’ndan (Pentagon) bir yetkilinin Washington'un ‘şu anda çekilme konusunda herhangi bir açıklaması olmadığını’ söylemesinden saatler sonra geldi.

Cuma akşamı sekiz ABD'li ve Iraklı yetkili, iki ülkenin Uluslararası Koalisyon güçlerinin Irak topraklarından çekilmesine ilişkin bir plan üzerinde anlaşmaya vardığını doğruladı. Yetkililer tarafından yapılan açıklamada, “Söz konusu plan, yüzlerce koalisyon gücünün Eylül 2025'e kadar, geri kalanının da bir sonraki yılın sonuna kadar Irak'tan ayrılmasını içeriyor” denildi.

Sudani'nin ofisi tarafından yayınlanan ve Ocak 2024'te Uluslararası Koalisyon yetkilileriyle yapılan bir toplantı fotoğrafı (AFP)Sudani'nin ofisi tarafından yayınlanan ve Ocak 2024'te Uluslararası Koalisyon yetkilileriyle yapılan bir toplantı fotoğrafı (AFP)

Adının açıklanmaması kaydıyla konuşan Iraklı yetkili, “Hükümet, Uluslararası Koalisyon’un misyonlarını sona erdirmeye ve Uluslararası Koalisyon’un parçası olan ülkelerle ikili ilişkilere geçmeye kararlı” dedi.

Yetkili, “Bölgede son dönemde yaşanan gerginlik, Dışişleri Bakanlığı tarafından geçen ay yapılan açıklamada da belirtildiği üzere, görüşmelerin nihai sonuçlarının açıklanmasını geciktirdi” ifadesini kullandı.

Yetkili sözlerini şöyle sürdürdü: “Plan geçen hafta Başbakan ile Uluslararası Koalisyon misyonunun komutanı arasında görüşüldü ve misyonun ikili ilişkiler çerçevesine aktarılması ele alındı.”

Şarku’l Avsat'a konuşan bir hükümet kaynağı ise kısa süre önce açıklanan anlaşmanın yeni bir anlaşma olmadığını, Irak-ABD Yüksek Askeri Komitesi toplantıları sırasında üzerinde mutabık kalınan bir çerçevenin parçası olduğunu söyledi.

Reuters'e göre anlaşma, iki ülke liderliğinin onayını ve duyurulması için bir tarih belirlenmesini bekliyor. Reuters üst düzey bir ABD'li yetkilinin şu sözlerini aktardı: “Bir anlaşmaya vardık ve şimdi tek mesele bunun ne zaman duyurulacağı.”

Iraklı kaynak, ‘Ocak 2024'te Irak hükümetinin Uluslararası Koalisyon’un görevlerini sona erdirmek için siyasi bir karar aldığını ve Irak ile Uluslararası Koalisyon ülkeleri arasında Ortak Yüksek Askeri Komite'nin kurulduğunu açıkladığını’ belirtti.

Kaynağa göre komite, takvimi belirlemek için temel vizyonlar üzerinde fikir birliğine vardığı ortak bir diyalog başlattı. Ancak bölgedeki gerilimin artması ortak duyuruyu erteledi. Her şeye rağmen diyaloglar yine de devam etti ve çekilme takviminin netleştirilmesi konusunda bir anlaşmayla sonuçlandı.

Irak ile ABD ve Uluslararası Koalisyon’un geri kalanı arasındaki ikili ilişkinin ‘Irak güvenlik güçleriyle eğitim, uzmanlık ve bilgi alışverişine’ kayması bekleniyor.

ABD Başkanı Joe Biden, Nisan 2024'te Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile yaptığı görüşme sırasında (AFP)  Ortaklığa geçişABD Başkanı Joe Biden, Nisan 2024'te Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile yaptığı görüşme sırasında (AFP)

Ortaklığa geçiş

Irak Başbakan Danışmanı Hüseyin Allavi Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, ‘Sudani’nin ABD Başkanı Joe Biden ile zirve toplantısında yürüttüğü diyalogların, Ortak Yüksek Askeri Komite'nin Uluslararası Koalisyon’un görevlerini sona erdirme, görevlerin sona erdirilmesi için takvim belirleme ve Uluslararası Koalisyon’un tüm ülkeleriyle ilişkileri ikili ortaklığa devretme sonuçlarını takip ettiğini’ söyledi.

Allavi, “İki ülke, DEAŞ'a karşı 10 yıllık ortak eylemin ardından görevlerin ortaklık ve iş birliğine devredilmesine ilişkin takvimi onaylamak için bir toplantı düzenlemek üzere” dedi.

Karada ise Irak güçleri ülkenin çeşitli bölgelerinde DEAŞ unsurlarını takip etmeye devam etti. Ortak Operasyonlar Komutanlığı'nın bugün yaptığı açıklamaya göre Irak uçakları, Diyala operasyonları bölgesindeki Hamrin dağlarında bir DEAŞ mevzisini hedef alarak üç teröristi öldürdü.

Açıklamada, “İstihbarat servisinden bir keşif gücü saldırı bölgesini inceledi ve patlayıcı kemerler, el bombaları, silahlar, lojistik malzemeler, cep telefonları ve çeşitli teçhizat buldu” denildi.