Eski Lübnan Cumhurbaşkanı Avn ülkeyi savaşa sürükleyen Hizbullah’ı eleştirdi

Hizbullah ile anlaşmazlığını sürdüren Avn: Gazze’ye savunma anlaşması ile bağlı değiliz

Lübnan eski Cumhurbaşkanı Mişel Avn (Özgür Yurtsever Hareket)
Lübnan eski Cumhurbaşkanı Mişel Avn (Özgür Yurtsever Hareket)
TT

Eski Lübnan Cumhurbaşkanı Avn ülkeyi savaşa sürükleyen Hizbullah’ı eleştirdi

Lübnan eski Cumhurbaşkanı Mişel Avn (Özgür Yurtsever Hareket)
Lübnan eski Cumhurbaşkanı Mişel Avn (Özgür Yurtsever Hareket)

Eski Lübnan Cumhurbaşkanı ve ülkenin en büyük Hristiyan partisi Özgür Yurtsever Hareket’in (ÖYH) kurucu lideri Mişel Avn, Hizbullah’ın Gazze ile dayanışma amacıyla İsrail'e karşı Lübnan sınırlarında cephe açmasını eleştirdi. Avn, “Gazze'yle bir savunma anlaşmasına bağlı değiliz” vurgusunda bulundu. Böylece Avn, Lübnan'ın tarafsız kalması ve savaşa karışmaması çağrısında bulunan diğer Hristiyan güçlere katılmış oldu. En son (Maruni Hristiyan) Ketaib Partisi, “Her saldırının caydırılması, devletin rolünü gasp eden milis kuvvetlerine değil, anayasa ve yasalara uygun olarak faaliyet gösteren meşru kurumların sorumluluğundadır” açıklamalarında bulunmuştu.

Avn, Pazartesi gecesi ÖYH’nin yayın organı OTV'de yayınlanan röportajında, “Biz Gazze'ye savunma anlaşmasıyla bağlı değiliz, cepheleri bağlayacak olan da Arap Birliği'dir. Ancak Lübnan halkının bir kısmı tercihini yaptı. Hükümet pozisyon alamıyor. Zafer bir kesimin değil milletindir. İsrail'in Lübnan'a saldırısını öngörüp önceden cephe açıldığını söylemek sadece bir görüştür. Çatışmaya girmek tehlikeyi ortadan kaldırmayabilir aksine arttırabilir. Gazze ve güneydeki gelişmelerin Cumhurbaşkanlığı krizinde pazarlık unsuruna dönüştürülmesi kesinlikle kabul edilemez, aksi takdirde şehitlerin fedakarlıkları boşa gidecek ve Lübnan için büyük kayıp olacaktır” açıklamalarında bulundu.

ÖYH ile Hizbullah arasındaki ilişki, yeni cumhurbaşkanının kim olacağına dair süregelen kriz konusundaki görüş ayrılığı ve Hizbullah’ın cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Marada Hareketi lideri Süleyman Franciyye’yi verdiği destek nedeniyle son zamanlarda gerginleşti. Hizbullah bakanlarının atamalarla sonuçlanan hükümet oturumlarına katılmasının ardından gerginlikler arttı. Bunlardan sonuncusu, Meclis’te Genelkurmay Başkanı’nın görev süresini uzatma oturumuna Hizbullah milletvekillerinin katılımıydı.

Ketaib Partisi

Ketaib Partisi Siyasi Bürosu, Parti Başkanı Sami Cemayel’in başkanlık ettiği toplantıda, yıkıcı silahların köylerde ve yerleşim yerlerinde yayılmasını, tüm Lübnan toprakları ve insanlarının Lübnan'ın ve Lübnanlıların istemediği bir savaşa maruz bırakılmasını reddetti. Büro tarafından yapılan açıklamada, “Bugün geçerli olan tek mantık, Lübnan halkının ve uluslararası toplumun yetkilendirdiği Lübnan Ordusu'nun, uluslararası güçlerle işbirliği içinde Lübnan'ı savunması ve sınırları koruması ve müzakerelere katılmasıdır. Saldırıların caydırılması, devletin rolünü gasp eden milis kuvvetlerinin değil, anayasa ve yasalara uygun olarak faaliyet gösteren meşru kurumların sorumluluğundadır. Aktif ve etkili diplomasi yoluyla Lübnan ordusunu desteklemek için çalışan, ayrıca çatışmanın durdurulmasını ve Lübnan'a yayılmasının önlenmesini talep eden meşru kurumların sorumluluğunda. Mesele, Lübnan’ın resmî kurumlarına destek amacıyla küresel bir talep haline geldi” ifadelerine yer verildi.

Uluslararası çabalar

Güneydeki savaşın sona erdirilmesine yönelik uluslararası çabalar sürüyor. Dün güneyde artan gerilime ilişkin bir soruyu yanıtlayan Fransız Büyükelçi Herve Magro, “Tavrımız belli. Gerilimin azaltılması için çalışıyoruz” ifadelerini kullandı. Dışişleri Bakanı Abdullah Buhabib ile görüşmesi ardından Fransa'nın Hizbullah ile doğrudan iletişim kurup kurmadığına ilişkin ise “Bildiğiniz gibi herkesle konuşuyoruz ve ilerleme kaydetmeyi umuyoruz” ifadelerine başvurdu.

Hizbullah, Gazze’deki savaş sonlanmadan önce iç veya savaşla ilgili herhangi bir ayrıntıyı tartışmayı reddediyor. Hizbullah Genel Sekreter Yardımcısı Şeyh Naim Kasım, birkaç gün önce yaptığı açıklamada, “Açık olmak gerekirse, reddettiğimiz üç şey var. Birincisi, saldırı devam ettiği sürece bedeli ne olursa olsun Gazze'ye destekten geri adım atılamaz. İkinci olarak, her ne olursa olsun İsrail'in ya da Batı'nın tehditlerine ya da korkutmaları kabul edilemez. Zirâ biz meydan insanıyız. Savunmayı görev olarak görüyoruz, savunma olmadan istikrar olmaz ve biz bu bölgede var olmayacağız. Üçüncüsü, Gazze'ye yönelik saldırı tamamen durmadan, Lübnan’ın güneyi ve Filistin hususunda hiçbir münakaşaya girmeyeceğiz. Saldırı durursa münakaşalar başlayacak. Şuan yapılan tüm tartışmalar bir tür zaman kaybıdır. Zirâ uzaktan ya da yakından bununla ilgilenmiyoruz” vurgusunda bulundu.



ABD-Irak toplantısı çekilme takvimini netleştirecek

Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)
Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)
TT

ABD-Irak toplantısı çekilme takvimini netleştirecek

Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)
Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)

Üst düzey bir Iraklı yetkili bugün Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada, Bağdat ve Washington hükümetleri arasında Uluslararası Koalisyon güçlerinin çekilmesine ilişkin varılan nihai anlaşmanın iki ülke arasında mutabık kalınan tarihlere göre uygulanacağını belirtti. Bir başka yetkili de planın onaylanması için yakında toplantı yapılacağını doğruladı.

Iraklı yetkilinin açıklamaları, ABD Savunma Bakanlığı’ndan (Pentagon) bir yetkilinin Washington'un ‘şu anda çekilme konusunda herhangi bir açıklaması olmadığını’ söylemesinden saatler sonra geldi.

Cuma akşamı sekiz ABD'li ve Iraklı yetkili, iki ülkenin Uluslararası Koalisyon güçlerinin Irak topraklarından çekilmesine ilişkin bir plan üzerinde anlaşmaya vardığını doğruladı. Yetkililer tarafından yapılan açıklamada, “Söz konusu plan, yüzlerce koalisyon gücünün Eylül 2025'e kadar, geri kalanının da bir sonraki yılın sonuna kadar Irak'tan ayrılmasını içeriyor” denildi.

Sudani'nin ofisi tarafından yayınlanan ve Ocak 2024'te Uluslararası Koalisyon yetkilileriyle yapılan bir toplantı fotoğrafı (AFP)Sudani'nin ofisi tarafından yayınlanan ve Ocak 2024'te Uluslararası Koalisyon yetkilileriyle yapılan bir toplantı fotoğrafı (AFP)

Adının açıklanmaması kaydıyla konuşan Iraklı yetkili, “Hükümet, Uluslararası Koalisyon’un misyonlarını sona erdirmeye ve Uluslararası Koalisyon’un parçası olan ülkelerle ikili ilişkilere geçmeye kararlı” dedi.

Yetkili, “Bölgede son dönemde yaşanan gerginlik, Dışişleri Bakanlığı tarafından geçen ay yapılan açıklamada da belirtildiği üzere, görüşmelerin nihai sonuçlarının açıklanmasını geciktirdi” ifadesini kullandı.

Yetkili sözlerini şöyle sürdürdü: “Plan geçen hafta Başbakan ile Uluslararası Koalisyon misyonunun komutanı arasında görüşüldü ve misyonun ikili ilişkiler çerçevesine aktarılması ele alındı.”

Şarku’l Avsat'a konuşan bir hükümet kaynağı ise kısa süre önce açıklanan anlaşmanın yeni bir anlaşma olmadığını, Irak-ABD Yüksek Askeri Komitesi toplantıları sırasında üzerinde mutabık kalınan bir çerçevenin parçası olduğunu söyledi.

Reuters'e göre anlaşma, iki ülke liderliğinin onayını ve duyurulması için bir tarih belirlenmesini bekliyor. Reuters üst düzey bir ABD'li yetkilinin şu sözlerini aktardı: “Bir anlaşmaya vardık ve şimdi tek mesele bunun ne zaman duyurulacağı.”

Iraklı kaynak, ‘Ocak 2024'te Irak hükümetinin Uluslararası Koalisyon’un görevlerini sona erdirmek için siyasi bir karar aldığını ve Irak ile Uluslararası Koalisyon ülkeleri arasında Ortak Yüksek Askeri Komite'nin kurulduğunu açıkladığını’ belirtti.

Kaynağa göre komite, takvimi belirlemek için temel vizyonlar üzerinde fikir birliğine vardığı ortak bir diyalog başlattı. Ancak bölgedeki gerilimin artması ortak duyuruyu erteledi. Her şeye rağmen diyaloglar yine de devam etti ve çekilme takviminin netleştirilmesi konusunda bir anlaşmayla sonuçlandı.

Irak ile ABD ve Uluslararası Koalisyon’un geri kalanı arasındaki ikili ilişkinin ‘Irak güvenlik güçleriyle eğitim, uzmanlık ve bilgi alışverişine’ kayması bekleniyor.

ABD Başkanı Joe Biden, Nisan 2024'te Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile yaptığı görüşme sırasında (AFP)  Ortaklığa geçişABD Başkanı Joe Biden, Nisan 2024'te Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile yaptığı görüşme sırasında (AFP)

Ortaklığa geçiş

Irak Başbakan Danışmanı Hüseyin Allavi Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, ‘Sudani’nin ABD Başkanı Joe Biden ile zirve toplantısında yürüttüğü diyalogların, Ortak Yüksek Askeri Komite'nin Uluslararası Koalisyon’un görevlerini sona erdirme, görevlerin sona erdirilmesi için takvim belirleme ve Uluslararası Koalisyon’un tüm ülkeleriyle ilişkileri ikili ortaklığa devretme sonuçlarını takip ettiğini’ söyledi.

Allavi, “İki ülke, DEAŞ'a karşı 10 yıllık ortak eylemin ardından görevlerin ortaklık ve iş birliğine devredilmesine ilişkin takvimi onaylamak için bir toplantı düzenlemek üzere” dedi.

Karada ise Irak güçleri ülkenin çeşitli bölgelerinde DEAŞ unsurlarını takip etmeye devam etti. Ortak Operasyonlar Komutanlığı'nın bugün yaptığı açıklamaya göre Irak uçakları, Diyala operasyonları bölgesindeki Hamrin dağlarında bir DEAŞ mevzisini hedef alarak üç teröristi öldürdü.

Açıklamada, “İstihbarat servisinden bir keşif gücü saldırı bölgesini inceledi ve patlayıcı kemerler, el bombaları, silahlar, lojistik malzemeler, cep telefonları ve çeşitli teçhizat buldu” denildi.