عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Paris’te başlayan yeni müzakere süreci ateşkesi sağlayacak mı?

Hamas ve İslami Cihad'dan iki kaynak: Esir anlaşması ve ateşkesle ilgili Paris sürecinin ayrıntılarını alamadık

Kasım 2023'teki esir değişimi sırasında iki El Kassam savaşçısı iki mahkumla birlikte (Fransız Haber Ajansı- AFP)
Kasım 2023'teki esir değişimi sırasında iki El Kassam savaşçısı iki mahkumla birlikte (Fransız Haber Ajansı- AFP)
TT
TT

Paris’te başlayan yeni müzakere süreci ateşkesi sağlayacak mı?

Kasım 2023'teki esir değişimi sırasında iki El Kassam savaşçısı iki mahkumla birlikte (Fransız Haber Ajansı- AFP)
Kasım 2023'teki esir değişimi sırasında iki El Kassam savaşçısı iki mahkumla birlikte (Fransız Haber Ajansı- AFP)

Hamas’tan önde gelen bir kaynak yaptığı açıklamada, arabulucuların, takas anlaşması ve ateşkes konusunda anlaşmaya varmak için yeni "Paris süreci" olarak bilinen müzakerelerin ayrıntılarını harekete aktarmadıklarını söyledi.

Şarku’l Avsat’ın Arap Dünyası Haber Ajansı'na (AWP) göre kaynak, açıklamasında şunları söyledi: “Hamas müzakerelerde henüz bir şey elde etmedi ve müzakerelere dair sızıntıların çoğu medya aracılığıyla önce Gazze halkının örgüte baskı yapmasını sonra da bizzat Hamas’ın kendisine baskı yapmayı” amaçlıyor.

Ancak Beyrut’taki üst düzey bir Hamas lideri AWP'ye yaptığı açıklamada ilk aşamadaki müzakerelerin tamamlanması karşılığında, ateşkesin süresine ilişkin ayrıntılarda Hamas’ın esneklik gösterdiğini doğruladı.

Kaynak, Hamas heyetinin Kahire'de yetkili makamlarla birçok ayrıntıyı görüştüğünü ve Paris sürecinin son zamanlarda Kahire'de tartışılanların sınırları ve çerçevesi dahilinde işlemesini beklediklerini belirtti.

Kaynak, ateşkesin ilk aşamasının tüm sivil İsrailli rehinelerin serbest bırakılması olması konusunda Hamas’ın anlaşmaya vardığını kaydetti. Söz konusu kaynak rehine sayısının 40'ı geçmediğine ve yalnızca Hamas’ın elinde olmadıklarına, her İsrailli rehineye karşılık 15 ağır ceza almış ya da kronik hastalığı olan Filistinli mahkumun serbest bırakılacağına ve serbest bırakılan her İsrailli rehine için bir gün ateşkes ilan edileceğine işaret etti. Ayrıca anlaşmanın uygulanmasına başlamadan önce bir haftalık ateşkesin sağlanması için karşılıklı olarak isim ve detaylar üzerinde mutabakatın sağlanmasının beklendiğini ifade etti.

Kaynak, hareketin Gazze Şeridi'nin tüm bölgelerine çadırlar ve prefabrik evler de dahil olmak üzere kitlesel insani yardım sağlanması konusundaki ısrarını belirtti. Bunun yanında Gazze Şeridi'nin kuzeyinden güneyine doğru yerinden edilenlerin evlerine dönüşlerine ilişkin ayrıntılar üzerinde anlaşmaya varılması konusundan da bahsetti.

İslami Cihad Hareketi’nden bir kaynak da Arap Dünyası Haber Ajansı’na (AWP) yaptığı açıklamada, İslami Cihad’ın herhangi bir yeni teklif aldığını yalanlayarak İslami Cihad, Hamas ve diğer direniş örgütleri arasında, son zamanlarda Kahire'de önerilenlerle ilgili tartışmanın devam ettiğini belirtti.

Söz konusu kaynak, İslami Cihad ve Hamas hareketlerini tüm saha detaylarında bir araya getiren birlik duruşuna vurgu yaparak, İslami Cihad Hareketi’nin onayı olmadan hiçbir anlaşmanın hayata geçirilemeyeceğine inandığını ifade etti.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Witkoff'un önerisi: Hamas arabuluculara cevabını ‘notlarla’ iletti

Dün Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısının ardından feryat eden Filistinli bir kadın (Reuters)
Dün Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısının ardından feryat eden Filistinli bir kadın (Reuters)
TT
TT

Witkoff'un önerisi: Hamas arabuluculara cevabını ‘notlarla’ iletti

Dün Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısının ardından feryat eden Filistinli bir kadın (Reuters)
Dün Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısının ardından feryat eden Filistinli bir kadın (Reuters)

Hamas kaynakları bugün, hareketin ABD'nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un 60 günlük ateşkes önerisiyle ilgili cevabını arabuluculara ilettiğini doğruladı.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar, Hamas'ın ortak bir Filistin pozisyonu oluşturmak amacıyla Katar'da ve Beyrut dahil diğer başkentlerde Filistinli grupların liderleriyle yoğun temaslarda bulunduğunu ve toplantılar düzenlediğini bildirdi.

Kaynaklar, Hamas liderliği ve gruplar açısından cevabın olumlu olarak nitelendirilebileceğini, ancak İsrail işgaline karşı açık bir önyargı taşıyan teklifin taşıdığı tüm olumsuzluklara rağmen, uygulanmasının başarılı olması için bazı notların da eklenmesi gerektiğini belirtti.

Kaynaklar, teklifle ilgili yapılan tüm düzenlemelerin oybirliğiyle kabul edildiğine dikkat çekerek, İsrail'e baskı yapma konusunda samimi bir Amerikan iradesi olması halinde teklifin kabul edileceğini ifade ettiler.

Kaynaklar, yanıtta yer alan notlardan birinin, İsrailli esirlerin Witkoff belgesinde belirtildiği gibi ilk hafta sadece iki gün içinde teslim edilmesini önlemeyi, bunun yerine son anlaşmada olduğu gibi aşamalı olarak iki ay boyunca anlaşmanın tam olarak etkili olmasını sağlamayı amaçladığını açıkladı.

Hareket kaynakları dün Şarku’l Avsat'a yaptıkları açıklamada, teklife ilişkin yorumlarla birlikte olumlu bir yanıt verileceğini belirttiler.

Filistinli bir kadın, Cuma günü Gazze Şehri'ne düzenlenen İsrail hava saldırısının ardından çığlık atıyor (Reuters)Filistinli bir kadın, Cuma günü Gazze Şehri'ne düzenlenen İsrail hava saldırısının ardından çığlık atıyor (Reuters)

Kaynaklar o dönemde teklifin birçok ‘tuzak’ taşıdığını ve birçok koşulunun Filistinliler için durumu daha da karmaşık hale getirdiğini ifade etmişti. Kaynaklar, 60 günlük sürenin ateşkes anlaşmasını açıkça bağlayıcı hale getirmemesi ve İsrail'i buna bağlamadan, hatta başarılı olması halinde süreyi uzatmadan gevşek bir şekilde ortaya koyması da dahil olmak üzere, sunulan metinde birçok ikilemin belirgin olduğuna dikkat çekti. Bu durum, İsrail'in kalan esirlerin teslimi için belirlenen yedinci günden sonra istediği zaman Gazze'de Lübnan tarzı saldırılar gerçekleştirmesine ve altmış günün ardından savaşı tamamen yeniden başlatmasına açıkça izin verecektir.

Teklif ayrıca esir takası için üzerinde anlaşmaya varılmış herhangi bir kriter olmaksızın belirli bir sayı belirliyor ve sadece 125 müebbet ve yüksek cezalı mahkûmun serbest bırakılmasını öngörüyor ki bu sayı hayatta kalan ve ölen İsraillilerin sayısıyla orantılı olmadığı gibi bir önceki ateşkes aşamasında kullanılan kriterlere bile ulaşmıyor.

Kaynaklar o dönemde Hamas liderliğinin teklifin metnini inceledikten sonra, canlı ve ölü esirlerin serbest bırakılmasının bedeli konusunda bile İsrail'in ateşkes vizyonunu benimsediğini gördüklerini söyledi.

Kaynaklar, teklifte savaşı sona erdirecek net bir garantiden bahsedilmediğini, konunun müzakerelerin kaderine bırakıldığını, bunun da esasen savaşı sona erdirmek istemeyen ve herhangi bir anlaşmaya uymayı reddeden İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun elinde kalacağı anlamına geldiğini açıkladı.

Anlaşma metninin İsrail'in çekilmesi ve hatta yardım girişinin devam etmesi konusunda da herhangi bir garanti vermediğini belirten kaynaklar, insani yardım maddesinin de bir önceki anlaşmada kabul edilen insani yardım protokolünün uygulanmasına atıfta bulunmadığına, bunun yerine müzakereler ve anlaşmanın uygulanması sırasındaki gelişmelere göre devreye sokulmasını öngördüğüne dikkat çekti. Başka bir deyişle anlaşma metni, tüm ihtiyaçları karşılamadan ve enkazı kaldırmak için ağır ekipman ve diğerlerini getirmeden, İsrail'in bu insani dosyada üstünlüğünü korumasına izin veriyor.

İsrailli siyasi kaynaklar anlaşma metninin ne savaşın sona ermesini ne İsrail'in Gazze Şeridi'nden çekilmesini ne de insani yardımın serbestçe girişine izin verdiğini doğruladı.

Hamas kaynakları, teklifin herhangi bir anlaşma için İsrail'in ve Netanyahu hükümetinin koşullarını öne sürdüğünü, Filistinlilere ise hiçbir şey garanti etmediğini ve sadece hareketten net bir ödül olmaksızın esirleri teslim etmesini istediğini söylüyor.

Yeni anlaşma ateşkesin 60 gün sürmesini, ABD Başkanı Donald Trump'ın taraflara bu süre zarfında taahhütte bulunma garantisi vermesini ve ilk gün 5 İsrailli esir ile 9 cesedin, yedinci gün de aynı sayıda kişinin serbest bırakılmasını öngörüyor.

Anlaşma, insani yardımın iki tarafın üzerinde mutabık kalacağı bir anlaşma yoluyla yapılmasını ve sadece Birleşmiş Milletler (BM) ve Kızılay gibi mutabık kalınan kanallar aracılığıyla dağıtılmasını, yani özel sektöre hiçbir malın verilmemesini öngörüyor.