عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM

ABD'li fast food devinin "dinamik fiyatlandırma" planı tartışma yarattı

"Bu Taylor Swift konseri bileti mi?"

Wendy's'in dinamik fiyatlandırma sistemi, fast food sektörünün geleceğinde belirleyici olabilir (Unsplash)
Wendy's'in dinamik fiyatlandırma sistemi, fast food sektörünün geleceğinde belirleyici olabilir (Unsplash)
TT
TT

ABD'li fast food devinin "dinamik fiyatlandırma" planı tartışma yarattı

Wendy's'in dinamik fiyatlandırma sistemi, fast food sektörünün geleceğinde belirleyici olabilir (Unsplash)
Wendy's'in dinamik fiyatlandırma sistemi, fast food sektörünün geleceğinde belirleyici olabilir (Unsplash)

ABD'li fast food devi Wendy's ürün satışında dalgalı fiyat uygulamasına geçmeyi planlıyor. 

Ülkenin önde gelen medya kuruluşlarından CNN'in dünkü haberinde, Wendy's'in 2025 itibarıyla "dinamik fiyatlandırma" sistemini denemeye başlayacağı aktarıldı. 

Bu kapsamda restorandaki ürün ve menülerin fiyatları yoğun saatlerde artarken, müşterilerin şubelere daha az uğradığı zamanlarda düşecek.

Proje kapsamında 20 milyon dolar yatırım yapılacağı ve dinamik fiyatlandırma sistemine uygun elektronik menüler geliştirileceği bildirildi. Bu dijital menülerde fiyatlar söz konusu sisteme göre gerçek zamanlı şekilde değişecek.

Wendy's CEO'su Kirk Tanner, menülerin yapay zeka destekli bir teknolojiyle çalışacağını söylerken, fiyatların ne ölçüde değişeceğine dair bilgi vermedi.

Firmadan yapılan açıklamada, "Dinamik fiyatlandırma, Wendy's'in rekabet ve esneklik kapasitesini artıracak" dendi. 

Değişikliklerin Wendy's'in cep telefonu uygulamasına yansıtılacağı da aktarıldı. Firmanın uygulamayı dinamik fiyatlandırma sistemine göre güncellemek için yaklaşık 15 milyon dolar harcaması öngörülüyor.

Fast food devi McDonald's da benzer bir uygulamaya gitmişti. Fakat fiyatların fazla artması müşterilerden tepki toplamıştı. McDonald's CEO'su Chris Kempczinski, 6 Şubat'taki açıklamasında "Evde yemek daha ucuza geliyor" diyerek fiyatlarda ayarlamaya gidileceğini söylemişti.

Öte yandan uzmanlar, fast food sektöründeki dinamik fiyatlandırma projelerine farklı açılardan yaklaştı. 

Gıda sektörüyle ilgili haberler yayımlayan Restaurant Business dergisinin genel yayın yönetmeni Jonathan Maze, dinamik fiyatlandırmayı "dönüm noktası" diye niteledi. Maze, Wendy's'in sisteminin rağbet görmesi durumunda bu sistemin diğer firmalar tarafından da deneneceğini söyledi.

ABD merkezli varlık yönetim şirketi oXYGen Financial'ın CEO'su Ted Jenkin ise "Bu Taylor Swift konseri bileti mi?" diyerek uygulamaya tepki gösterdi. Jenkins şunları söyledi: 

Halihazırda artan fiyatlarla ilgili endişeler varken, günün saatine göre bir hamburger ve patates kızartmasının size ne kadara mal olacağını düşünmek zorunda kalmak, yapmak isteyeceğiniz son şey.

Independent Türkçe, CNN, New York Post, CBS

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Evrimin faturası: İnsan beyni büyüdükçe daha hızlı yaşlanıyor

Beynin, hayatta kalmada kritik rol oynayan bölgeleri, ilk bozulanlar gibi görünüyor (Pixabay)
Beynin, hayatta kalmada kritik rol oynayan bölgeleri, ilk bozulanlar gibi görünüyor (Pixabay)
TT
TT

Evrimin faturası: İnsan beyni büyüdükçe daha hızlı yaşlanıyor

Beynin, hayatta kalmada kritik rol oynayan bölgeleri, ilk bozulanlar gibi görünüyor (Pixabay)
Beynin, hayatta kalmada kritik rol oynayan bölgeleri, ilk bozulanlar gibi görünüyor (Pixabay)

İnsan beyninin daha fazla büyüyen bölgelerinin daha hızlı yaşlandığı saptandı. 

6 ila 7 milyon yıl önce ortaya çıkan insanları, yakın akrabaları olan diğer primatlardan ayıran en önemli özelliklerden biri büyük bir beyne sahip olması. 

Milyonlarca yıllık evrim sürecinde büyümekle kalmayıp karmaşık bir yapıya da bürünen insan beyni, dille iletişim kurmaktan geleceği planlamaya kadar pek çok avantaj sağlıyor.

Öte yandan hakemli dergi Science Advances'ta yayımlanan yeni bir çalışmaya göre, bütün bunların bir bedeli de var. 

İnsan ve diğer primatların beyninin nasıl yaşlandığını gözlemlemek isteyen araştırmacılar, 480 insan ve 189 şempanzenin beyin taramalarını inceledi. 

Şempanzeler, insanların atası değil fakat iki tür de ortak bir atadan evrimleşti. İnsan beyni ise, şempanzelerinkinin üç katı büyüklükte.

Bilim insanları iki beyinde de 17 ayrı bölge olduğunu kaydetti. Bunların bazıları eşit boyuttayken, bir kısmı insanlarda daha geniş bir alana yayılmıştı. 

Bunlardan biri de gözlerin hemen arkasında yer alan ve karar vermede kritik rol oynayan orbitofrontal korteksti. 

Ardından yaşlanma sürecini inceleyen ekip, iki türün beyninin de zaman içinde küçüldüğünü gözlemledi. 

Ancak bazı kısımlar daha hızlı küçülürken, insan beynindeki en hızlı yaşlanmanın, orbitofrontal korteks ve evrimsel süreçte daha fazla büyümenin görüldüğü diğer bölgelerde gerçekleştiği bulundu.

Araştırmacılar ayrıca babun ve Hint şebeğinin beynini de şempanzelerle karşılaştırdı. Öte yandan bu kıyaslarda, beyin genişlemesi ve yaşa bağlı gerileme arasında bir ilişki saptanmadı. 

Heinrich Heine Düsseldorf Üniversitesi'nden ve çalışmanın yazarlarından Dr. Sam Vickery, beynin en hızlı genişleyen bölümlerinin, en karmaşık işlerden sorumlu olduğunu söylüyor. Bu durum, sözkonusu bölgelerin daha çabuk yıpranıp küçülmesini açıklayabilir.

Ancak insan beynindeki daha büyük kısımların neden daha hızlı küçüldüğünü açıklamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç var. 

Çalışmada yer almayan bazı uzmanlar da bulguların daha fazla katılımcıyla desteklenmesi gerektiğini düşünüyor. University College London'dan antropolog Dr. Aida Gomez-Robles "İnsanlardaki yaşlanmaya ilişkin benzer çalışmalar genellikle binlerce kişiyi içeriyor" diyerek ekliyor:

Bulgular, bu bölgelerin bazıları için geçerli ancak hepsi için geçerli olup olmadığını bilmiyoruz.

Bulguların kesin bir şekilde doğrulanması halinde ilginç bir durum da ortaya çıkıyor: İnsanların hayatta kalma şansını artırarak şempanzelerden daha uzun ömürlü olmasını sağlayan bölgeler, aynı zamanda ilk yaşlanan kısımlar.

Yaşın ilerlemesiyle ortaya çıkan bazı sorunlar, evrimin bir avantajla beraber bir dezavantaj da getirmesinin sonucu olabilir. Dr. Vickery şu ifadeleri kullanıyor:

Böyle muhteşem bir beynimiz var ama bunun bir bedeli de var.

Independent Türkçe, Science Alert, New York Times, Science Advances