Netanyahu’nun ‘İsrail’in Gazze’de 10 yıl kalmasını’ öngören planının detayları neler?

ABD ateşkes için baskı yaparken, Ramazan öncesi ateşkes müzakerelerinde tavizler bekleniyor

İnsani yardım konvoyunun Çarşamba günü girdiği Gazze'deki vatandaşlar (AFP)
İnsani yardım konvoyunun Çarşamba günü girdiği Gazze'deki vatandaşlar (AFP)
TT

Netanyahu’nun ‘İsrail’in Gazze’de 10 yıl kalmasını’ öngören planının detayları neler?

İnsani yardım konvoyunun Çarşamba günü girdiği Gazze'deki vatandaşlar (AFP)
İnsani yardım konvoyunun Çarşamba günü girdiği Gazze'deki vatandaşlar (AFP)

ABD’nin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) Gazze Şeridi’nde derhal ateşkes çağrısı yapan bir karar tasarısını geçirmeye çalıştığı sırada, İsrail’in ‘savaşın ertesi günü’ olarak bilinen planlarına ilişkin yeni bilgiler sızdırıldı.

Şarku’l Avsat’ın Times of Israel gazetesinden aktardığı habere göre İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İsrail’i 10 yıl boyunca Gazze Şeridi’nde tutmayı planlıyor.

Bu, İsrail ordusunun Gazze Şeridi’ndeki durumu, Batı Şeria’dakine benzer bir duruma dönüştürmek için ihtiyaç duyduğu bir süre.

Tahminler, savaşın ilk aşamasının (Hamas’ın ortadan kaldırılması) tamamlanmasının bir veya iki yıl süreceği ve eğer bu gerçekleşirse alternatif bir hükümetin istikrara kavuşmasının da sekiz yıl daha süreceği yönünde.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu Gazze'deki durumu Batı Şeria'daki duruma dönüştürmek istiyor (AFP)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu Gazze'deki durumu Batı Şeria'daki duruma dönüştürmek istiyor (AFP)

Netanyahu ve yakın çevresi, Gazze’de İsrail askeri yönetimini veya İsrail yerleşim birimlerinin inşasını öngörmüyor. Ancak bu süre boyunca, İsrail Gazze’yi uzaktan kontrol edecek.

Bu arada Gazze’deki El Fetih’in eski lideri Muhammed Dahlan’ın Gazze’ye dönmesine izin verilmeyecek. 

Başbakanın yardımcılarından biri “Oraya ayak basmayacak” diye konuştu.

Peki Gazze’nin Batı Şeria’ya dönüşmesi ne anlama geliyor?

Plan kapsamında, Gazze Şeridi ağır silahlardan arındırılacak ve Filistin Otoritesi’ni anımsatan şekilde, kısmen ‘rakip’ Filistin kontrolü altında olacak.

İsrail’in, Gazze Şeridi’nin derinliklerindeki terör merkezlerine yönelik sonu gelmez saldırıları ve operasyonları olacak. 

Çarşamba günü Refah şehrinde Halk Koruma Komitelerinden silahlı bir adam (AFP)
Çarşamba günü Refah şehrinde Halk Koruma Komitelerinden silahlı bir adam (AFP)

İsrail ordusunun Nablus ve Cenin’de gerçekleştirdiğine benzer baskınlar, Filistinli militanların evlerinin yıkılması (eğer o zamana kadar yeniden inşa edilmişlerse) ve Han Yunus ve Şucaiyye’de gece ani gözaltı operasyonları devam edecek.

Öte yandan, Gazze Şeridi’nde İsrail ile Hamas hareketi arasında rehine ve tutuklu takasını da içeren ateşkes anlaşmasına Ramazan ayından önce ulaşmayı amaçlayan müzakere turu, dün dördüncü gününde Kahire’de devam etti.

Ramazan’dan önce bir anlaşmaya varmak için ‘son saatte tavizler verilmesi’ beklenirken, Hamas heyeti, Kahire’deki kalış süresini ‘vizyonun netleşmesini bekleyerek’ uzattı.

ABD Başkanı Joe Biden’ın, bu hafta ateşkes anlaşmasına varılmaması durumunda ‘çok tehlikeli’ bir durumla karşılaşılabileceği uyarısında bulunmasının ertesi günü Washington, Gazze’de ‘derhal ateşkes’ çağrısında bulunan karar tasarısının değiştirilmiş versiyonunu üçüncü kez BMGK’ya sundu.

Yoğun diplomatik çabalar arasında, İsrail’e Gazze Şeridi’nde açlıktan ölmek üzere olan Filistinlilere yardım sağlaması için baskı yapılması ve Hamas’ın İsrailli rehineleri serbest bırakması da yer alıyor.



HTŞ, Halep’e doğru ilerliyor… Suriye ordusu Rusya'nın yardımıyla durdurmaya çalışıyor

TT

HTŞ, Halep’e doğru ilerliyor… Suriye ordusu Rusya'nın yardımıyla durdurmaya çalışıyor

HTŞ, Halep’e doğru ilerliyor… Suriye ordusu Rusya'nın yardımıyla durdurmaya çalışıyor

Heyetu Tahriru'ş Şam'ın (HTŞ) Halep'te Suriye ordusuna karşı yürüttüğü Saldırganlığı Caydırma Operasyonu (Rad'ul Udvan)  Suriye ve Rusya'nın HTŞ ve İdlib'deki silahlı muhalif gruplara yönelik bombardımanı eşliğinde dün (Perşembe) ikinci gününe girdi. Türkiye ise gelişmeleri takip ettiğini ve bölgedeki güçlerinin güvenliğini sağlamak için tüm önlemleri aldığını açıkladı.

HTŞ ve Fethu'l Mubin Operasyon Odası’na bağlı güçler, ülkenin kuzeybatısındaki Halep vilayetinde Suriye ordusunun kontrolünde bulunan 10 kasaba ve köyün kontrolünü ele geçirdi.

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) tarafından yayınlanan ilk bilançoya göre 80 HTŞ mensubu, Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu'na bağlı 19 savaşçı ve aralarında farklı rütbelerden 4 subayın da bulunduğu 54 Suriye askeri öldü.

HTŞ ilerliyor

HTŞ dün rejim güçleriyle girdiği şiddetli çatışmaların ardından İdlib'in doğusunda Şabur, Dadih ve Keferbatih olmak üzere üç stratejik köyü, Halep'in batı kırsalında ise Keferbasin ve Arnaz köylerini ele geçirdi. HTŞ’nin bu çatışmalar sırasında 8 askeri esir alınırken, diğer iki askeri de Halep'in batı kırsalında esir alındı.

zxscdvf
HTŞ tarafından Halep ekseninde gerçekleştirilen bombardıman (AFP)

Şarku’l Avsat’ın SOHR’dan aktardığına göre Rus savaş uçakları hava saldırılarını yoğunlaştırarak Sermin kasabası çevresini hedef alan dört hava saldırısı, Mecdelya kasabası çevresini hedef alan dört hava saldırısı ve İdlib'in doğu kırsalındaki Neyrab kasabasının dış mahallelerine birkaç hava saldırısı düzenledi.

Suriye ordusu ve muhalif gruplardan kaynaklar, Rusya ve Suriye hava kuvvetlerinin HTŞ'nin Şubat 2020'de İdlib'e düzenlediği ve aynı yıl 5 Mart'ta imzalanan Türk-Rus anlaşmasıyla durdurulan saldırıdan bu yana en büyük saldırıyı püskürtmek için Suriye'nin kuzeybatısında Türkiye sınırına yakın muhaliflerin kontrolündeki bölgeleri bombaladığını bildirdi.

Söz konusu anlaşma kapsamında Türkiye, muhaliflerin saldırısı nedeniyle topraklarına yeni bir Suriyeli mülteci dalgasını önlemeyi amaçlayan ‘Bahar Kalkanı’ adlı askeri operasyonu durdurdu.

AFP'ye konuşan askeri bir kaynak HTŞ ve muhalif savaşçıların Halep kentinin dış mahallelerine yaklaşık 10 kilometre mesafede, İran destekli Hizbullah'ın güçlü olduğu Şii kasabaları Nubl ve ez-Zehra'ya birkaç kilometre mesafede ilerlediğini ve Halep'in doğusunda İran yanlısı grupların üslendiği Neyrab havaalanına saldırdığını söyledi.

thyjukı
Halep köylerinden iki genç adam, HTŞ ve Suriye ordusu arasındaki karşılıklı bombardımanı uzaktan izliyor. (AFP)

HTŞ, Türkiye'nin daha önce uyarıda bulunduğu operasyonun, son haftalarda İdlib'in güneyindeki bölgelerde Rusya ve Suriye hava kuvvetleri tarafından sivillere yönelik saldırıların artmasına bir yanıt olduğunu ve muhalif gruplarla cephe hattına yakın bölgelere yığınak yapan Suriye ordusunun saldırılarını beklediğini söyledi.

Şam'ın Türkiye sınırına yakın, 3 milyondan fazla insanın yaşadığı ve 2011'den bu yana iç savaştan kaçan milyonlarca insanın kamplarda barındığı İdlib'de muhaliflerin elindeki son bölgeyi de ele geçirme çabası çerçevesinde muhaliflerin elindeki köylere insansız hava araçlarıyla (İHA) düzenlenen saldırılarda yılbaşından bu yana çoğu sivil 80'den fazla kişi hayatını kaybetti.

Suriye ordusu karşılık veriyor

Suriye ordusu çarşamba günü şafak vakti aniden başlatılan Saldırganlığı Caydırma Operasyonu’ndan bu yana ilk kez dün bir açıklama yaptı. Açıklamada, “Silahlı kuvvetlerimiz halen devam etmekte olan terör saldırısına karşı koymuş, Rusya ve dost kuvvetlerle iş birliği içinde, bölgeyi geri almak ve durumu eski haline getirmek için saldırgan terör örgütlerine teçhizat ve can bakımından ağır kayıplar verdirmiştir” denildi.

jukı
Suriye ordusu topçuları HTŞ saldırılarına karşılık veriyor. (Suriye medyası)

Şam, HTŞ'ye (eski adıyla Nusra Cephesi) atıfta bulunarak El Kaide'den ilham alan militanlara karşı savaş yürüttüğünü söylüyor ve sivilleri ayrım gözetmeksizin hedef aldığını reddediyor.

HTŞ ve daha az etkili muhalif gruplar, İdlib ve çevresinin yaklaşık yarısının yanı sıra Rusya ve Türkiye arasında varılan ve ‘Putin-Erdoğan bölgesi’ olarak adlandırılan anlaşma kapsamında çatışmasızlık bölgesi ilan edilen komşu iller Halep, Lazkiye ve Hama'daki komşu bölgeleri de kontrol ediyor.

Türkiye gelişmeleri takip ediyor

Türkiye Savunma Bakanlığı'ndan resmi bir kaynağa göre, Suriye'nin kuzeyindeki Halep kırsalı bu çatışmalardan önce aylardır sessizdi. Bölge zaman zaman çeşitli tarafların karşılıklı bombardımanına ve Suriye ve Rus güçlerinin baskınlarına sahne oluyor, ancak Rusya-Türkiye arasındaki ateşkes anlaşması halen büyük ölçüde bozulmadı.

Basın brifinginde konuşan kaynak, Türkiye'nin Suriye'nin kuzeyindeki muhalif grupların son hareketlerini yakından takip ettiğini ve buradaki Türk güçlerinin güvenliğini sağlamak için tüm önlemleri aldığını söyledi.

xcs
Saldırganlığı Caydırma Operasyonu’na katılan HTŞ mensupları (AFP)

Türkiye salı ve çarşamba günleri, Halep'teki Fırat Kalkanı harekât bölgesindeki güçlerine ve İdlib'deki askeri noktalarına büyük takviyeler gönderdi.

Öte yandan, Türk Hava Kuvvetleri'ne ait İHA’nın Rakka vilayetinin kuzeyindeki Ayn İsa kırsalında yer alan ed-Debs köyünde bir motosikleti vurması sonucu bir Suriye Demokratik Güçleri (SDG) militanı öldü.

Türk güçleri ve müttefik Suriyeli gruplar, Halep'in doğusundaki Münbiç kırsalında SDG'ye bağlı Münbiç Askeri Konseyi'nin kontrolündeki et-Tuhar, el-Cat, Arap Hasan, Cebel Sayyad ve Um Calud köylerini ağır toplarla bombaladı. Bombardımanda bir sivil yaralandı.