Hamduk: Sudan etnik ve ırksal bölünme tehlikesiyle karşı karşıya

Eski Sudan Başbakanı ve Sivil Demokratik Güçler Koordinasyonu (Tekaddum) lideri Abdullah Hamduk (Facebook sayfası)
Eski Sudan Başbakanı ve Sivil Demokratik Güçler Koordinasyonu (Tekaddum) lideri Abdullah Hamduk (Facebook sayfası)
TT

Hamduk: Sudan etnik ve ırksal bölünme tehlikesiyle karşı karşıya

Eski Sudan Başbakanı ve Sivil Demokratik Güçler Koordinasyonu (Tekaddum) lideri Abdullah Hamduk (Facebook sayfası)
Eski Sudan Başbakanı ve Sivil Demokratik Güçler Koordinasyonu (Tekaddum) lideri Abdullah Hamduk (Facebook sayfası)

Eski Sudan Başbakanı ve Sivil Demokratik Güçler Koordinasyonu (Tekaddum) lideri Abdullah Hamduk, Sudan'ın etnik ve ırksal bölünme riskiyle karşı karşıya olduğunu ve bunun tamamen çökme tehdidi yarattığını söyledi.

Hamduk, Sudan'daki savaşın birinci yıldönümü münasebetiyle Facebook'ta yayınlanan bir video konuşmasında, “Ülkemizi parçalayan savaş birinci yılını dolduruyor. Ölüm ve yıkımla geçen 12 ay ve her geçen gün halkımızın çektiği acılar artıyor. On binlerce sivil ve askeri personel hayatını kaybetti, milyonlarcası da çeşitli kentler ve ülkeler arasında yer değiştirdi” ifadelerini kullandı.

Hamduk açlık, hastalık ve yoksulluğun milyonları öldürdüğüne, Sudan devletinin parçalandığına, halkın emeği ve parasıyla kurulan altyapının çöktüğüne, insanların mallarını ve paralarını kaybettiğine, yağmalandığına ve talan edildiğine dikkat çekti.

Şarku’l Avsat’ın Arap Dünyası Haber Ajansı’ndan (AWP) aktardığı habere göre Hamduk, “Bu savaş aniden patlak vermedi. Patlak vermesinin nedenleri gün geçtikçe birikiyordu. Yaklaştığı an konusunda uyarılarda bulunuyor ve ülkemize getireceği felaket ve musibetlerden bahsediyorduk” dedi.

Hamduk, “Tüm şiddete, inatçılığa ve komplolara rağmen barışçıl kalan büyük devrimimizden ilham alarak diyalog ve barışçıl yollara başvurulmalı” çağrısında bulundu.

Hamduk sözlerini şöyle sürdürdü: “Pusulamız halkımızın emniyeti ve güvenliğine odaklanmaya devam etti. Durumun patlamasını önlemek için diğer vatanseverlerle birlikte her türlü çabayı gösterdik. Dış ve iç temaslar durmadı. Ancak bazılarının amacı, sonuçları ve ülke üzerindeki etkileri dikkate alınmadan bir savaşı ateşlemekti.”

Hamduk, “O günden bu yana sivil güçlerin savaşı durdurma çabaları durmadı. Savaşın iki tarafı olan Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri'nin (HDK) yanı sıra bölgesel ve uluslararası güçler ve kuruluşlarla temaslar devam etti. Aynı zamanda savaşı reddeden tüm güçleri istisnasız birleşik bir cephede birleştirmeyi savunduk. Motivasyonumuz halkımızın bu acısını durdurmak ve her türlü çabayı göstermekti. Ekim 2023'te Etiyopya'nın başkenti Addis Ababa'da Sivil Demokratik Güçler Koordinasyonu'nun (Tekaddum) kurulmasıyla sonuçlanan bir toplantı düzenleyerek yolculukta önemli bir adım attık” ifadelerini kullandı.

Hamduk, Tekaddum liderliğinin Aralık sonunda Addis Ababa'da HDK Komutanı ile görüştükten sonra, savaşı sona erdirmenin yollarını görüşmek üzere Ordu Komutanı Korgeneral Abdulfettah el-Burhan ile bir araya gelmeyi dört gözle beklediğini söyledi.



ABD-Irak toplantısı çekilme takvimini netleştirecek

Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)
Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)
TT

ABD-Irak toplantısı çekilme takvimini netleştirecek

Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)
Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)

Üst düzey bir Iraklı yetkili bugün Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada, Bağdat ve Washington hükümetleri arasında Uluslararası Koalisyon güçlerinin çekilmesine ilişkin varılan nihai anlaşmanın iki ülke arasında mutabık kalınan tarihlere göre uygulanacağını belirtti. Bir başka yetkili de planın onaylanması için yakında toplantı yapılacağını doğruladı.

Iraklı yetkilinin açıklamaları, ABD Savunma Bakanlığı’ndan (Pentagon) bir yetkilinin Washington'un ‘şu anda çekilme konusunda herhangi bir açıklaması olmadığını’ söylemesinden saatler sonra geldi.

Cuma akşamı sekiz ABD'li ve Iraklı yetkili, iki ülkenin Uluslararası Koalisyon güçlerinin Irak topraklarından çekilmesine ilişkin bir plan üzerinde anlaşmaya vardığını doğruladı. Yetkililer tarafından yapılan açıklamada, “Söz konusu plan, yüzlerce koalisyon gücünün Eylül 2025'e kadar, geri kalanının da bir sonraki yılın sonuna kadar Irak'tan ayrılmasını içeriyor” denildi.

Sudani'nin ofisi tarafından yayınlanan ve Ocak 2024'te Uluslararası Koalisyon yetkilileriyle yapılan bir toplantı fotoğrafı (AFP)Sudani'nin ofisi tarafından yayınlanan ve Ocak 2024'te Uluslararası Koalisyon yetkilileriyle yapılan bir toplantı fotoğrafı (AFP)

Adının açıklanmaması kaydıyla konuşan Iraklı yetkili, “Hükümet, Uluslararası Koalisyon’un misyonlarını sona erdirmeye ve Uluslararası Koalisyon’un parçası olan ülkelerle ikili ilişkilere geçmeye kararlı” dedi.

Yetkili, “Bölgede son dönemde yaşanan gerginlik, Dışişleri Bakanlığı tarafından geçen ay yapılan açıklamada da belirtildiği üzere, görüşmelerin nihai sonuçlarının açıklanmasını geciktirdi” ifadesini kullandı.

Yetkili sözlerini şöyle sürdürdü: “Plan geçen hafta Başbakan ile Uluslararası Koalisyon misyonunun komutanı arasında görüşüldü ve misyonun ikili ilişkiler çerçevesine aktarılması ele alındı.”

Şarku’l Avsat'a konuşan bir hükümet kaynağı ise kısa süre önce açıklanan anlaşmanın yeni bir anlaşma olmadığını, Irak-ABD Yüksek Askeri Komitesi toplantıları sırasında üzerinde mutabık kalınan bir çerçevenin parçası olduğunu söyledi.

Reuters'e göre anlaşma, iki ülke liderliğinin onayını ve duyurulması için bir tarih belirlenmesini bekliyor. Reuters üst düzey bir ABD'li yetkilinin şu sözlerini aktardı: “Bir anlaşmaya vardık ve şimdi tek mesele bunun ne zaman duyurulacağı.”

Iraklı kaynak, ‘Ocak 2024'te Irak hükümetinin Uluslararası Koalisyon’un görevlerini sona erdirmek için siyasi bir karar aldığını ve Irak ile Uluslararası Koalisyon ülkeleri arasında Ortak Yüksek Askeri Komite'nin kurulduğunu açıkladığını’ belirtti.

Kaynağa göre komite, takvimi belirlemek için temel vizyonlar üzerinde fikir birliğine vardığı ortak bir diyalog başlattı. Ancak bölgedeki gerilimin artması ortak duyuruyu erteledi. Her şeye rağmen diyaloglar yine de devam etti ve çekilme takviminin netleştirilmesi konusunda bir anlaşmayla sonuçlandı.

Irak ile ABD ve Uluslararası Koalisyon’un geri kalanı arasındaki ikili ilişkinin ‘Irak güvenlik güçleriyle eğitim, uzmanlık ve bilgi alışverişine’ kayması bekleniyor.

ABD Başkanı Joe Biden, Nisan 2024'te Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile yaptığı görüşme sırasında (AFP)  Ortaklığa geçişABD Başkanı Joe Biden, Nisan 2024'te Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile yaptığı görüşme sırasında (AFP)

Ortaklığa geçiş

Irak Başbakan Danışmanı Hüseyin Allavi Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, ‘Sudani’nin ABD Başkanı Joe Biden ile zirve toplantısında yürüttüğü diyalogların, Ortak Yüksek Askeri Komite'nin Uluslararası Koalisyon’un görevlerini sona erdirme, görevlerin sona erdirilmesi için takvim belirleme ve Uluslararası Koalisyon’un tüm ülkeleriyle ilişkileri ikili ortaklığa devretme sonuçlarını takip ettiğini’ söyledi.

Allavi, “İki ülke, DEAŞ'a karşı 10 yıllık ortak eylemin ardından görevlerin ortaklık ve iş birliğine devredilmesine ilişkin takvimi onaylamak için bir toplantı düzenlemek üzere” dedi.

Karada ise Irak güçleri ülkenin çeşitli bölgelerinde DEAŞ unsurlarını takip etmeye devam etti. Ortak Operasyonlar Komutanlığı'nın bugün yaptığı açıklamaya göre Irak uçakları, Diyala operasyonları bölgesindeki Hamrin dağlarında bir DEAŞ mevzisini hedef alarak üç teröristi öldürdü.

Açıklamada, “İstihbarat servisinden bir keşif gücü saldırı bölgesini inceledi ve patlayıcı kemerler, el bombaları, silahlar, lojistik malzemeler, cep telefonları ve çeşitli teçhizat buldu” denildi.