Uzmanlar uyardı: Hastaların yaşam desteği erken kesiliyor

"Doktorlar büyük baskı altında"

Bazı uzmanlar uzun süre beklemenin, doktorların hastalığın gidişatını daha iyi öngörmesini sağlayacağı düşüncesinde (Reuters)
Bazı uzmanlar uzun süre beklemenin, doktorların hastalığın gidişatını daha iyi öngörmesini sağlayacağı düşüncesinde (Reuters)
TT

Uzmanlar uyardı: Hastaların yaşam desteği erken kesiliyor

Bazı uzmanlar uzun süre beklemenin, doktorların hastalığın gidişatını daha iyi öngörmesini sağlayacağı düşüncesinde (Reuters)
Bazı uzmanlar uzun süre beklemenin, doktorların hastalığın gidişatını daha iyi öngörmesini sağlayacağı düşüncesinde (Reuters)

Bilim insanları beyin ölümü gerçekleşmeyen hastaların yaşam desteği kesilmeden önce daha uzun süre beklenmesini öneriyor. Yeni çalışmaya göre bazı hastalar sağlığına kısmen de olsa kavuşabilir. 

Ağır derecede travmatik beyin hasarı (TBI) geçiren hastalar bilinçsiz ve solunum cihazına bağlı şekilde yatarken, genellikle bir müddet sonra yaşam desteklerinin kesilmesine karar veriliyor. 

Pek çok vakada doktorlar hastanın yaşamayacağını veya ciddi engellerle hayatını sürdüreceğini tahmin ederken, aileler doktorların öngörüsüne göre bu kararı alıyor.

Hasta yakınlarının kararı, genellikle beyin hasarının gerçekleşmesinden sonraki 72 saat içinde vermesinin beklendiğini tespit eden yeni bir araştırmaya göre bu süre daha uzun tutulmalı. 

Journal of Neurotrauma adlı hakemli dergide pazartesi günü yayımlanan çalışmada ABD'deki 18 travma merkezinde yatmış 1392 TBI hastasının verisi incelendi. 

Araştırmacılar yaşam desteğinin kesilmesiyle hayatını kaybeden 80 hastayla, benzer şekilde ağır durumda olan fakat desteği kesilmeyen 80 hastayı karşılaştırdı. Bu kişilerin hiçbirinin beyin ölümü gerçekleşmemişti.

Analiz sonucunda, yaşam desteği devam eden hastaların çoğunun 6 gün içinde hayatını kaybettiği saptandı. Öte yandan bu hastaların yüzde 42'sinin sağlığına bir dereceye kadar kavuştuğu, birkaçının da eski hayatına geri döndüğü tespit edildi. 

Araştırmanın sorumlu yazarı Yelena Bodien, "Bulgularımız, yaşam desteğinin çekilmesine ilişkin erken alınan kararlarda daha temkinli bir yaklaşım benimsenmesini destekliyor" ifadelerini kullanıyor:

Kronik bir rahatsızlık olan travmatik beyin hasarında, hastanın akıbetini anlamak için uzun süreli takipler gerekiyor. Yaşam desteğine ilişkin kararların geciktirilmesi, durumu iyileşebilecek hastaların daha iyi tespit edilmesi açısından yerinde bir hareket olabilir.

Araştırmaya veri sağlayan ekipten Dr. Claude Hemphill, 72 saat uygulamasının bilimsel bir temeli olmadığını belirtiyor. Dr. Hemphill, travmatik beyin hasarı geçiren kişiler hastaneye çok ağır bir durumda geldiğinden doktorların erken karar almaya meylettiği görüşünde.

Bodien ise "Doktorlar son derece zor bir durumda. Hastalar son derece ağır yaralanmalarla ölüm ya da yaşamın eşiğinde" diyerek şöyle ekliyor: 

Doktorlar kesin bir teşhis koyup ailelere bunu sunma açısından büyük baskı altında.

Çalışmanın yazarlarına göre doktorların hastalığın gidişatına dair olumsuz öngörüleri, yaşam desteğinin çekilmesine ve olumsuz öngörü oranının artmasına yol açıyor. Doktorlar da öngörülerini bu veriye dayanarak yapıyor.

Uzmanlar ayrıca hekimlerin, hastanın yaşamını ciddi bir engelle sürdürme ihtimali konusunda da aileleri düzgün ve etraflıca bilgilendirmesi gerektiğini vurguluyor. 

Independent Türkçe, New York Times, Science Daily, Journal of Neurotrauma



Tesla, Trump’ın gümrük vergilerine karşı ne yapacak?

Tesla, Çinli rakibi BYD'ye karşı da güç kaybediyor (Reuters)
Tesla, Çinli rakibi BYD'ye karşı da güç kaybediyor (Reuters)
TT

Tesla, Trump’ın gümrük vergilerine karşı ne yapacak?

Tesla, Çinli rakibi BYD'ye karşı da güç kaybediyor (Reuters)
Tesla, Çinli rakibi BYD'ye karşı da güç kaybediyor (Reuters)

Elon Musk’ın sahibi olduğu Tesla, yabancı ülkelerdeki gigafabrikaları sayesinde ABD Başkanı Donald Trump’ın gümrük vergisi paketinin yaratacağı olumsuz etkilerden korunabilir. 

İspanyol gazetesi El Pais’in analizinde, gigafabrikalardaki Tesla yapımında parçaların çoğunun o ülkedeki yerel üreticilerden temin edildiğine dikkat çekiliyor. 

Berlin’in doğusundaki Brandenburg şehrinde yer alan Tesla fabrikası, yılda 500 bin araç üretme kapasitesine sahip, bunun yakında 1 milyon adede yükselmesi de bekleniyor. 

Devasa elektrikli otomobil fabrikası, çoğu bileşenin tedarikinde Avrupalı firmalarla yaptığı anlaşmaları geliştiriyor. Yeni Model Y'nin üretimiyle birlikte otomobil parçalarının yaklaşık yüzde 92'si Litvanya, Belçika, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Almanya, Fransa, Hollanda, Avusturya ve Polonya merkezli tedarikçilerden satın alınıyor. 

Aynı şekilde Çin’deki dev Tesla fabrikalarında üretilen otomobillerde kullanılan bileşenlerde çoğunlukla Şanghay’dan tedarik ediliyor. 

İspanya merkezli finansman şirketi Avantage Capital’dan Juan Gómez Bada, Musk’ın firmasının daha entegre bir tedarik zinciri kurduğunu, bunun da “diğer rakipleri daha yoğun şekilde etkileyebilecek riskleri azalttığının” altını çiziyor. 

Trump’ın Hükümet Verimlilik Departmanı’nın (DOGE) başına getirdiği Musk, siyasette aktif rol aldıkça Tesla satışları da dünya çapında düşmüştü. 

Musk ve Trump, geçen hafta Almanya ve Birleşik Krallık’taki gösterilerde protesto edilmişti. Ayrıca İtalya’nın başkenti Roma’daki Tesla bayisinde çıkan yangında 17 araç alev almıştı. Olayın kundaklama olup olmadığı henüz tespit edilmezken, Musk yangını “terör saldırısı” diye nitelemişti. 

Tesla satışları geçen çeyrekte yüzde 13 azalarak son üç yılın en düşük seviyesine geriledi. Şirket, yılın ilk üç ayında 336 bin 681 araç teslim ettiğini bildirirken, bu sayı 2022'nin ikinci çeyreğinden bu yana en düşük rakam oldu. Bloomberg tarafından derlenen tahminlere göre analistler, şirketin 390 binden fazla araç satmasını öngörüyordu. 

Diğer yandan Trump, geçen hafta yaptığı açıklamada Musk’ın “birkaç ay içinde” yönetimdeki görevinden ayrılabileceğini söylemişti. Analizde, Musk’ın federal hükümetten ayrılmasının bazı kesimlerin Tesla’ya yönelik olumsuz bakış açısını değiştirebileceğine dikkat çekiliyor. 

Independent Türkçe, El Pais, AP