İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.



Hapisteki savaş karşıtı Rus gazeteci üçüncü kez intihar girişiminde bulundu

Maria Ponomarenko (Arşiv- Reuters)
Maria Ponomarenko (Arşiv- Reuters)
TT

Hapisteki savaş karşıtı Rus gazeteci üçüncü kez intihar girişiminde bulundu

Maria Ponomarenko (Arşiv- Reuters)
Maria Ponomarenko (Arşiv- Reuters)

Ukrayna savaşını eleştirdiği için sekiz yıl hapis cezasına çarptırılan bir Rus gazetecinin üçüncü kez intihar girişiminde bulunduğu ve tedavi için hastaneye kaldırıldığı, avukatı ve çalıştığı internet sitesi tarafından dün yapılan açıklamada belirtildi.

Maria Ponomarenko (46), iki yıl önce, Ukrayna'nın Mariupol kentinde mültecileri barındıran bir tiyatroya düzenlenen Rus saldırısını sosyal medyada eleştiren paylaşımlar nedeniyle mahkum edildi.

Kiev ve Batı, saldırıda yüzlerce sivilin ölümünden Moskova'yı sorumlu tutarken, Rusya bunu reddediyor.

Avukatı Dmitry Shitov, Telegram'da yaptığı açıklamada, "Maria, 30 Temmuz'dan 9 Ağustos'a kadar üç kez intihar girişiminde bulundu ve önemli miktarda kan kaybetti" ifadelerini kullandı.

Avukat, Rus yasaları Rusça yayınlarda intihar kelimesinin kullanılmasını yasakladığı için bu kelimeyi tam olarak kullanmadı.

Shitov, Ponomarenko'yu Sibirya'nın Barnaul kentindeki hapishane hastanesi koğuşunda ziyaret ettikten sonra, durumunun “tatmin edici” olduğunu söyledi. İntihar girişimlerinin hapishanedeki kötü koşulları protesto amaçlı olduğunu belirten Shitov, Ponomarenko'nun birçok kez tek kişilik hücreye konulduğunu ve gardiyanların ona “zorbalık” yaptığını belirtti.  

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre iki çocuk annesi Ponomarenko, bağımsız haber sitesi “Rus News” için çalışıyordu.

Shitov, hapishanede birçok kez açlık grevi yaptığını ve “işkenceye benzer” hapishane koşulları nedeniyle ruh sağlığının bozulduğunu ifade etti.

Ponomarenko mart ayında mahkeme önünde yaptığı son savunmada, “Hapishane sisteminde gördüğüm kadar şiddet hiç görmedim” ifadesini kullandı.

Rus News, Ponomarenko'nun gardiyanlara saldırması nedeniyle ilave hapis cezası aldığını bildirdi.

AFP’ye göre Rusya, Ukrayna'yı işgalinin ardından yetkililerin Rus ordusu hakkında yanıltıcı veya zararlı olarak değerlendirdiği bilgileri suç sayan yeni bir yasa çıkardı.