Yüzme rekoru kıran aslanların amacı neydi?

Üç ayağı olan aslan ve kardeşi "çarpıcı" bir yolculuk yaptı.

Jacob, 4 yıl önce bir kapan yüzünden bir ayağını kaybetmişti (Alex Braczkowski)
Jacob, 4 yıl önce bir kapan yüzünden bir ayağını kaybetmişti (Alex Braczkowski)
TT

Yüzme rekoru kıran aslanların amacı neydi?

Jacob, 4 yıl önce bir kapan yüzünden bir ayağını kaybetmişti (Alex Braczkowski)
Jacob, 4 yıl önce bir kapan yüzünden bir ayağını kaybetmişti (Alex Braczkowski)

Bilim insanları üç ayaklı bir aslan ve kardeşinin, bu zamana kadar herhangi bir aslanın yüzdüğünden çok daha uzun bir mesafeyi yüzdüğünü kaydetti. 

Uganda'daki Queen Elizabeth Ulusal Parkı'nda yaşayan Jacob ve erkek kardeşi Tibu, bu yıl şubatta Kazinga Kanalı'ndan yüzerek karşı kıyıya geçti. Yaklaşık 1,6 kilometrelik bu yolculuğu takip eden bilim insanları, eldeki kayıtlara göre aslanların yüzme rekoru kırdığını söylüyor.

Ecology and Evolution adlı bilimsel dergide bulgularını yayımlamaya hazırlanan uzmanlar, drone'larla hayvanları takip ediyordu. Aslanların boyunlarındaki termal tasmalar hareketlerinin izlenmesini sağlıyor. 

12 saat kadar önce bir kavgaya karışan aslanlar, parkın ortasından geçen kanalı bir gece vakti aşmaya karar verdi. İlk üç denemelerinde başarısız olan hayvanlar, 4. sefer suya girdikten sonra kıyıya varana kadar durmadı. 

2017'den beri aslanları inceleyen koruma biyoloğu Dr. Alexander Braczkowski, yolculuğu "Epey çarpıcıydı" diye nitelendiriyor. 

Bir okyanusu geçen iki küçük ısı işareti gibi görünüyordu.

Dr. Braczkowski ve ekip arkadaşları daha önce Jacob ve Tibu'yu karşı kıyıda görüp yüzdüklerini varsaysa da ellerinde kanıt yoktu. 

Aslanlar zaman zaman yüzse de genellikle 45 metreden uzun bir mesafeyi kat ettikleri görülmüyor. Daha önce Tanzanya'daki bir yavru aslanın 300 metre boyunca yüzdüğü kaydedilmişti. 

Jacob ve Tibu'nun bu kadar yolu neden yüzdüğü sorusuna, Serengeti Aslan Projesi'ni yöneten Craig Packer "seks" yanıtını veriyor. 

Parktaki aslanların azaldığını ve dişilere göre neredeyse iki katı sayıda erkek olduğunu söyleyen Dr. Braczkowski de "Bu erkekler ve bu yüzme olayları bu sorunun bir belirtisi" diyor.

Erkekler konakladıkları bölgede dişi bulamıyor. Ulaşabildikleri tek dişiler kanalın öbür tarafında olabilir.

National Geographic'in "umudun sembolü" diye tanımladığı Jacob, 2020'de kaçak avcıların bıraktığı kapan yüzünden bir ayağını kaybetmişti. 

O olaydan birkaç ay önce sürüsündeki 6 aslan zehirlenirken, Jacob kıl payı kurtulmuştu. Bir süre sonra da başka bir hayvanın boynuzları tarafından yaralanan aslan, tedavi edilerek hayata döndürülmüştü. 

Afrika genelinde diş, pençe ve kemikleri için aslanları yakalamaya çalışan kaçak avcılardan biri, 2019'da Jacob'ı tuzağa düşürse de sonrasında hayvan kurtarılmıştı.

Independent Türkçe, New York Times, National Geographic



Katil balinaların beklenmedik avı ilk kez görüntülendi

Dişi lider katil balina "Dakota" avlanırken yunusu havaya fırlatıyor (Maikol Barrera)
Dişi lider katil balina "Dakota" avlanırken yunusu havaya fırlatıyor (Maikol Barrera)
TT

Katil balinaların beklenmedik avı ilk kez görüntülendi

Dişi lider katil balina "Dakota" avlanırken yunusu havaya fırlatıyor (Maikol Barrera)
Dişi lider katil balina "Dakota" avlanırken yunusu havaya fırlatıyor (Maikol Barrera)

Şile açıklarında ilk kez yunuslarla beslenen bir katil balina sürüsünün saptanmasıyla, Güney Yarımküre'deki katil balinaların yeni keşfedilen avlanma becerileri aydınlatıldı.

Geçmişte katil balinaların, denizaslanlarını yakalamak için yerel balıkçı teknelerinin hareketlerinden ustaca faydalandığı belgelenmişti. An itibarıyla drone görüntüleri, katil balinaların başarılı bir şekilde gölgeli yunus avlayarak, yiyecekleri sürü içinde paylaştığını gösterdi.

Frontiers in Marine Science isimli akademik dergide yayımlanan araştırmada detaylandırılan keşif, katil balinaların beslenme alışkanlıklarına yeni bir ışık tutuyor. Bu keşifle Güney Yarımküre'deki popülasyonlarının daha iyi korunması sağlanabilir.

Bu araştırma, Şili kıyılarındaki katil balinaların beslenmesinde, yunuslar gibi diğer deniz memelilerinin giderek daha fazla yer tutabileceğini ileri sürüyor.

Zeki süper yırtıcılar olan katil balinalar, çeşitli beslenme şekillerine ve eşsiz davranışlara sahip. Geçmişteki araştırmalar, bazı katil balina popülasyonlarının musurgilleri taciz ettiğini ve öldürdüğünü ama yemediğini ortaya çıkarmıştı.

Son araştırmalar, dünyanın farklı bölgelerinde katil balinaların teknelere çarptığı tuhaf davranışı açıklamaya çalışmıştı.

Bilim insanları geçen sene, Güney Afrika açıklarındaki bir katil balinayı, kendisi de vahşi bir süper yırtıcı olarak kabul edilen büyük beyaz köpekbalığını avlayıp canlı canlı yerken görüntülemişti.

Hatta katil balinaların, mavi balinaları avlayıp öldürdüğü bile görülmüştü.

Katil balina popülasyonlarında davranışların, tercih edilen yiyeceklerin, seslerin ve genlerin çeşitlilik göstermesi sebebiyle, onlara yönelik koruma yöntemleri geliştirilebilmesi için her sürünün anlaşılması önem taşıyor.

Örneğin Güney Yarımküre'de "A Tipi" ve "B1 Tipi" gibi popülasyonlar, deniz memelilerine odaklanırken diğerleri balıkları tercih ediyor.

Araştırmacılar, en yeni çalışmada Güneydoğu Pasifik kıyısındaki Humboldt Akıntısı'ndaki bir katil balina popülasyonunu inceledi.

zxcv
Şili'nin kuzeyinde, katil balina görülen iki konumu gösteren harita (Ana García Cegarra et al., Frontiers in Marine Science)

Kendi araştırmalarından verileri değerlendirmenin yanı sıra balina izleme ve balıkçı teknesi gezileri sırasında katil balinaları takip eden amatör bilim insanlarının verilerinden de faydalandılar.

Araştırmacılar, verilerle popülasyonun bilinen üyelerinin kataloğunda çapraz karşılaştırma yapmak üzere fotoğraf ve videolar da kullandı.

Drone fotoğrafları ve videolarla birleştirilen veriler, bilim insanlarının bölgedeki katil balina varlığının haritasını çıkarmasına yardımcı oldu.

xcvfdbg
Katil balinalar, sürü içinde gölgeli yunusun etini paylaşıyor (Luis Aguilar, CETALAB)

Araştırmacılar, bir dizi videoda Menacho katil balina sürüsünün, daha önce bölgedeki hiçbir orka sürüsünün avlamayı başaramadığı bir tür olan gölgeli yunusları yakaladığına dair kanıt buldu.

Görüntülerde sürünün dişi lideri Dakota, gölgeli bir yunusu havaya atıyor.

Bilim insanları "Yiyecek dağıtımı, ilk önce dişi liderden genç erkeğe, ardından yalnız yetişkin erkeğe ve en sonda da yemeği kendisine ait olduğu varsayılan yavrularla da paylaşan yetişkin dişiye yapıldı" diye yazdı.

Katil balinalar arasında yiyecek paylaşımı, geçmişte türün pek çok popülasyonunda belgelenmiş bir davranış.

xcfbg
Dişi lider Dakota, yunusu genç erkekle paylaşıyor (Ana García Cegarra et al., Frontiers in Marine Science)

Bilim insanları, bazı gruplardaki dişi katil balinaların sık sık üyelerle et paylaşırken ve ilişkileri daha yakın olanların daha erken yemesine izin verirken görüntülendiğini söyledi.

Araştırmanın ortak yazarlarından García Cegarra, "Yeni doğan yavruları gözlemlememiz önemli çünkü bu ürediklerini gösteriyor ancak yavruların hayatta kalma oranlarını bilmiyoruz" dedi.

Yurttaş bilimi sayesinde katil balinaların varlığını Şili'nin kuzeyindeki kıyılarda binlerce kilometre boyunca takip edebiliyoruz ancak orka gözlemlerinin çoğu şans eseri gerçekleşiyor.

Independent Türkçe