Afganistan'da Taliban yönetiminin kısıtladığı kadınlar yapay zeka sayesinde dil öğreniyor, internetten ders alıyor ve kripto para ticareti yapıyor.
Amerikan gazetesi Washington Post (WP), kamusal hayata katılım ve eğitim hakları ellerinden alınan Afgan kadınların internet ve yapay zeka yardımıyla kendilerini geliştirmeye devam ettiğini yazdı.
Haberde kadınların yapay zeka destekli sohbet robotları ve e-kitaplar sayesinde yabancı dil öğrendiği, finansal özgürlük kazanma umuduyla kripto para yatırımları yaptığı belirtildi.
Spor ve sinema salonlarına erişimi engellenen kadınların da YouTube üzerinden müzik videolarını, komedi şovlarını ve fitness derslerini takip ettiği aktarıldı.
Ancak WP'nin başkent Kabil'de konuştuğu bazı kadınlar, bu imkanların da ellerinden alınmasından endişelendiğini söyledi.
Birçoğu Instagram ve Facebook profillerini ailelerinden gizlemek zorunda kaldığını ya da Taliban yönetimi tarafından takibe alınmamak için paylaşımlarına otosansür uyguladığını anlattı.
Soyadının paylaşılmasını istemeyen 24 yaşındaki Beheste şunları söyledi:
İnternet bizim son umudumuz. Fakat hiçbir şey gerçek özgürlüğün yerini tutamaz.
Haberde, Taliban'ın TikTok'u "İslama uygun olmadığı" gerekçesiyle yasakladığı fakat Twitter ve YouTube gibi platformları yoğun şekilde kullandığı hatırlatıldı.
Taliban Sözcüsü Zabihullah Mücahid, internete belirli sınırlamalar getirmeyi planladıklarını fakat henüz böyle bir çalışma için yeterli bütçeleri olmadığını söyledi.
Kültür ve Enformasyon Bakan Yardımcısı Hidayetullah Hidayet ise "Birgün bizim de kendi platformlarımız olacak" dedi.
Soyadı gizli tutulan 18 yaşındaki Efat, internetin kendisini hayata bağladığını belirterek, "İnternet olmasa boş bir kabuğa dönüşürdük. Hayatımın yarısı artık internette geçiyor" ifadelerini kullandı.
23 yaşındaki Sedika da en iyi arkadaşının yapay zeka yazılımı Gipi olduğunu söyledi. Ankara merkezli teknoloji şirketi AppFab'ın ürettiği bu mesajlaşma programı "sanal arkadaş" görevi görüyor. Sedika, uygulama sayesinde hem sohbet ettiğini hem de dil öğrendiğini belirtti.
27 yaşındaki Hela, cep telefonu üzerinden çalışan kripto madenciliği programı Pi Network'ü kullandığını anlattı.
ABD'nin Ağustos 2021'de Afganistan'dan çekilmesiyle ülkenin kontrolünü ele geçiren Taliban, 2022'de aldığı kararla 11 yaşından büyük kız çocuklarının okula gitmesini yasaklamıştı.
Washington merkezli yardım kuruluşu Women for Women International'ın verilerine göre, ülkedeki 1,2 milyon kız çocuğu bu karardan etkilendi.
Independent Türkçe, Washington Post, Women for Women International
