Yapay zeka mizahta insanları geride bıraktı

Profesyonel yazarlarla yarışıyor

Yapay zekanın yaratıcılık gerektiren meslekleri layığıyla yerine getirip getiremeyeceği son dönemlerin önemli bir tartışma konusu (Reuters)
Yapay zekanın yaratıcılık gerektiren meslekleri layığıyla yerine getirip getiremeyeceği son dönemlerin önemli bir tartışma konusu (Reuters)
TT

Yapay zeka mizahta insanları geride bıraktı

Yapay zekanın yaratıcılık gerektiren meslekleri layığıyla yerine getirip getiremeyeceği son dönemlerin önemli bir tartışma konusu (Reuters)
Yapay zekanın yaratıcılık gerektiren meslekleri layığıyla yerine getirip getiremeyeceği son dönemlerin önemli bir tartışma konusu (Reuters)

Bilim insanları yapay zekanın esprilerinin, insanlarınkinden daha komik olabileceğini öne sürdü. 

Özellikle son birkaç yılda hızla gelişen yapay zeka, çeşitli meslekleri insanların elinde alma korkusu da yayıyor. Sanat ve eğlence sektörü çalışanları da bu listede yer alırken, geçen yılın ses getiren Hollywood grevlerinde bu meseleye ağırlık verilmişti. 

Kısmen bu endişelerin ne kadar gerçekçi olduğunu test etmek isteyen araştırmacılar ChatGPT ve insanların yaptığı esprileri karşılaştırdı. Çalışmada, haberlere getirdiği hicivli yorumlarıyla bilinen ABD merkezli medya kuruluşu Onion'ın başlıkları da yer aldı. 

Hakemli dergi PLOS One'da çarşamba günü yayımlanan araştırmada 105 katılımcıdan üç yönergeye göre espri yazması istendi. Katılımcıların akronimlerden esprili ifadeler çıkarması, cümleleri komik bir şekilde tamamlaması ve

Aynı yönergeler ChatGPT 3.5'e verildikten sonra iki taraftan gelen espriler karıştırılarak 200 kişinin beğenisine sunuldu. 

Hangi şakayı kimin yaptığını bilmeyen katılımcıların yüzde 70'i yapay zeka sohbet botunu daha komik buldu. Katılımcıların yüzde 25'i insanların yaptığı esprileri tercih ederken, yüzde 5'i iki tarafın eşit derecede komik olduğu görüşündeydi. 

Araştırmacılar daha sonra Onion'ın başlıklarını tanıttıkları ChatGPT'den benzer başlıklar atmasını istedi. Ardından 217 kişilik ayrı bir grup, Onion'ın gerçek başlıklarıyla yapay zekanın attıklarını, kimin yazdığını bilmeden değerlendirdi. 

Bu çalışmanın sonucunda iki tarafın komiklik derecesi arasında kayda değer bir fark görülmedi. İlk 4'te Onion ve  ChatGPT'nin ikişer başlığı yer alırken, "Bölge halkından bir adam yeni bir duygu keşfetti fakat yine de bunu düzgün bir şekilde tanımlayamıyor" başlığıyla birinci sıra yapay zekanın oldu. 

Çalışmayı yürüten Drew Gorenz bulguları şöyle değerlendiriyor: 

ChatGPT duyguları hissetmese de yenilikçi şakaları ortalama bir insandan daha iyi yaptığından bu çalışma, gerçekten iyi bir şaka yapmak için iyi bir espriyi takdir etme hissine gerek olmadığına dair kanıtlar sunuyor.

Bulguların, eğlence sektörü çalışanları açısından endişe verici olduğunu düşünen araştırmacılar makalede "Günlük iletişimlerini bir doz mizahla geliştirmek isteyen kişiler için sonuçlar daha olumlu" diye yazıyor:

Ancak sonuçlarımız, geniş dil modellerinin profesyonel komedi yazarları açısından ciddi bir istihdam tehdidi oluşturabileceğini gösteriyor.

Öte yandan çalışmada yazılı esprilere yer verildi. Mizahın tonlama ve duraklama gibi öğeleri göz önüne alınırsa, yapay zekanın komedyen veya stand up sanatçılarının yerini alması daha zor görünüyor.

Independent Türkçe, PsyPost, TechXplore, PLOS One



"Türünün ilk örneği" araştırma, kentlerdeki sıçan sayısının neden arttığını tespit etti

Yaklaşık 10 yıllık bir dönemde New York'taki sıçan sayısı yüzde 162 artmış (Reuters)
Yaklaşık 10 yıllık bir dönemde New York'taki sıçan sayısı yüzde 162 artmış (Reuters)
TT

"Türünün ilk örneği" araştırma, kentlerdeki sıçan sayısının neden arttığını tespit etti

Yaklaşık 10 yıllık bir dönemde New York'taki sıçan sayısı yüzde 162 artmış (Reuters)
Yaklaşık 10 yıllık bir dönemde New York'taki sıçan sayısı yüzde 162 artmış (Reuters)

Şehirlerdeki sıçan sayısının artmasının nedeni nihayet bulundu: İklim değişikliği.

Dünya genelindeki kentlerde sıçan görmek gittikçe daha yaygın bir hal alıyor. Kemirgenler sağlık riski yaratmalarının yanı sıra altyapıya zarar veriyor, kabloları kemirerek yangına yol açabiliyor, gıdaları kirletebiliyor. ABD'de yılda yaklaşık 27 milyar dolar zarara neden oldukları tahmin ediliyor.

Ancak bilim insanları şehirlerdeki sıçan yoğunluğunun artmasına neyin yol açtığını tam olarak bilmiyordu.

Richmond Üniversitesi'nden Jonathan Richardson ve ekip arkadaşları bu soruyu yanıtlamak adına "türünün ilk örneği" niteliğinde bir çalışma yürüttü.

ABD'nin 13 şehri ve Toronto, Tokyo ve Amsterdam'dan, kentteki sıçan sayısının uzun vadeli seyrini gösteren veriler istediler. Halkın bildirimleri, tuzaklar ve inceleme raporlarından oluşan veriler ortalama 12 yıllık bir dönemi kapsıyor.

Bulguları hakemli dergi Science Advances'ta dün (31 Ocak) yayımlanan çalışmaya göre bu süre zarfında en büyük artış Washington, San Francisco, Toronto, New York ve Amsterdam'da yaşandı.

ABD'nin başkentinde yüzde 300, New York'taysa yüzde 162 civarında artış tespit edildi.

Araştırmacılar gözlemledikleri artışın nüfus yoğunluğu ve kentteki bitki örtüsünün azalması gibi birkaç nedeni olduğunu saptadı ancak içlerinden biri öne çıktı. Şehirlerdeki sıçan sayısındaki artışın yaklaşık yüzde 40'ının artan sıcaklıklarla bağlantılı olduğu saptandı. 

Bilim insanları sıçanlar gibi küçük memelilerin kış mevsiminde kapalı yerlere sığındığını ve yiyecek aramaya daha az vakit ayırdığını söylüyor.

Ancak sıcaklıkların artması etrafta dolaşabilecekleri ve üreyebilecekleri zaman aralığının genişlemesine neden oluyor. 

Kentsel ekolog Michael Parsons, daha sıcak bir iklimin büyüme mevsimlerini uzatarak sıçanlara daha fazla gıda ve saklanacak bitki örtüsü sağlayabileceğini ifade ediyor. Çalışmada yer almayan Parsons, "Yiyecek ve çöp kokuları bile sıcak havalarda daha uzağa gidebilir" diyor.

Richardson da çalışma hakkında "Evet, dünyanın dört bir yanındaki şehirlerde sıçan sayılarının genel olarak arttığını bulduk" ifadelerini kullanıyor: 

Ve daha hızlı ısınan şehirlerde zaman içinde sıçan sayısında daha büyük artış yaşanıyor.

Sıçan sayısı nasıl azaltılabilir?

Araştırmacılar inceledikleri 16 şehrin sadece üçünde (New Orleans, Louisville ve Tokyo) sıçan sayısının azaldığını gözlemledi. 

Richardson, New Orleans'taki azalmanın arkasında iklimden ziyade kentin sıçanlarla mücadele politikasının yattığını söylüyor:

Epey büyük bir kemirgen kontrol ekipleri var ve evlerin sıçan istilasına uğrama ihtimalini azaltmaya yönelik halka bilgi vermeye çalışan eğitim kampanyalarına odaklanıyorlar.

Tokyo'daki düşüşünse halkın temizliğe çok özen göstermesinden kaynaklandığı tahmin ediliyor.

Bu üç kentten ders alınması gerektiğini söyleyen Richardson, hayvanları öldürmenin sorunu çözmeyeceğini de ekliyor. Bunun yerine kemirgenlerin gıda atıkları ve çöplere erişimini kısıtlamak gerektiğini ifade ediyor.

Uzmanlar sıçan yoğunluğuna dair uzun vadeli veri toplamanın elzem olduğunu da belirtiyor. Yeni araştırmayı yürüten ekip temasa geçtikleri 200 ABD şehrinin sadece 13'ünde aradıkları bilgileri bulabildi. 

Ayrıca sorunun kaynağının tespiti de kritik bir adıma işaret ediyor. Kanada'daki Simon Fraser Üniversitesi'nde kentlerdeki sıçanlar üzerine çalışan Kaylee Byers, yer almadığı araştırmanın iklim değişikliğiyle fare popülasyonları arasındaki bağlantıyı saptayarak "türünün ilk örneği" olduğunu söylüyor.

Richardson "Havanın ısınmasının sıçanlarda genel bir artışa yol açabileceğini öğrenmek iyi bir haber değil" diyerek ekliyor: 

Ancak bu eğilimi yavaşlatma yolunda daha fazla kaynak ayırabilmek adına, karşılaştığımız zorlukları vaktinden önce bilmek gerçekten önemli.

Independent Türkçe, CNN, Washington Post, National Geographic, Science Advances