Tavizler savaşı sona erdirme fırsatının kapısını açıyor

Anlaşmada ikinci aşamaya ilişkin sorunlar ve Nuseyrat kampına yapılan baskında gazetecilerin öldürülmesi

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta Filistinli çocuklar (AFP)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta Filistinli çocuklar (AFP)
TT

Tavizler savaşı sona erdirme fırsatının kapısını açıyor

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta Filistinli çocuklar (AFP)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta Filistinli çocuklar (AFP)

Hamas'ın, Gazze Şeridi'nde ateşkes müzakerelerinin başlamasından önce İsrail'in savaşı durdurma taahhüdünde bulunması şartından vazgeçmesi de dahil olmak üzere verdiği tavizler, olası bir anlaşmanın kapısını araladı. Özellikle iki tarafın ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasıyla ilgili müzakerelerin süresi konusundaki temel anlaşmazlığın üstesinden gelmeyi kabul etmesi halinde savaşın sona ermesini her zamankinden daha mümkün hale getirdi.

Görüşmelerin ayrıntılarına vakıf kaynaklar Şarku’l Avsat'a Hamas'ın, arabuluculardan uzun müzakerelere girmenin oyunun şeklini değiştireceği ve mutlaka savaşın durmasıyla sona ereceği konusunda güvence aldıktan sonra, savaşı durdurmak için yaklaşımını değiştirmeye ve taktik tavizler vermeye karar verdiğini söyledi.

Hamas'ın arabulucular tarafından kabul edilen tutumu, arabulucular arasında ve Mossad şefi David Brennai'nin cuma günü Katar'ın başkentine yaptığı kısa ziyaretin ardından Doha'ya genişletilmiş bir heyet göndermeye hazırlanan İsrail'de iyimserlik düzeyini yükseltti.

Hamas, olası detaylı müzakerelere başlamadan önce, ateşkesin ikinci aşamasına ilişkin ilk aşamada açık müzakerelere olanak sağlayacak bir formüle ulaşmak istiyor.  Ancak İsrail bunu reddediyor ve bunun savaşa devam etmesini engelleyeceğini söylüyor.

Diğer yandan İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda, aralarında Nuseyrat kampındaki üç gazeteci ve Gazze Şehri'nde de bir gazetecinin  bulunduğu onlarca Filistinli hayatını kaybetti.



İsrail'in Irak'taki hedeflerinin haritasına ilişkin ‘askeri mesaj’

Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, Irak ordu komutanlarından hazırlıklarını artırmalarını istedi. (Hükümet medyası)
Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, Irak ordu komutanlarından hazırlıklarını artırmalarını istedi. (Hükümet medyası)
TT

İsrail'in Irak'taki hedeflerinin haritasına ilişkin ‘askeri mesaj’

Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, Irak ordu komutanlarından hazırlıklarını artırmalarını istedi. (Hükümet medyası)
Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, Irak ordu komutanlarından hazırlıklarını artırmalarını istedi. (Hükümet medyası)

Güvenilir kaynaklar, Irak ordusundan üst düzey subayların, Golan Tepeleri'nde insansız hava aracıyla (İHA) düzenlenen bir saldırıda iki İsrail askerinin öldürülmesinin ardından, grup liderlerini İsrail saldırısının her zamankinden daha yakın olduğu konusunda bilgilendirdiğini söyledi. Kaynaklara göre ‘yeni mesajlar’, İsrail’in hedef listesindeki noktaların bir haritasını da içeriyor.

Siyasi değerlendirmeler, İsrail'in tepkisinin ‘Irak'taki İran yanlısı grupların ortadan kaldırılmasına’ ulaşmayacağını gösterse de gönderilen güvenlik mesajları Bağdat'ta son zamanlarda endişelere yol açtı.

Sözlü mesaj

Kaynaklara göre Irak ordusundan üst düzey bir komutan, grup komutanlarına ve Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) yetkililerine İsrail saldırısının yaklaştığına dair bir uyarı ve ‘beklenen hedeflerin haritası’ hakkında açıklama içeren bir sözlü mesaj gönderdi.

Kaynaklar Şarku’l Avsat'a, ‘mesajların askeri yazışmalarda alışılageldiği üzere, acil veya gizli telgraflar yoluyla sızdırılma korkusuyla sözlü olarak iletildiğini’ vurguladı.

Ancak Irak'taki bu hedeflere ilişkin askeri ve siyasi tahminler çelişkili olsa da silah depolarının, operasyon odalarının ve güvenli evlerin vurulacağı yönünde endişeler var.

Lübnan'daki savaşın şiddetlenmesi ve Hizbullah lideri Hasan Nasrallah'ın suikasta kurban gitmesi nedeniyle Iraklı grupların liderlerinin son iki hafta içinde Irak'ı terk ettiği düşünülüyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar, “Iraklı gruplar ve İslami Direniş grupları, İsrail'in yirmi yıldır Irak'ta bulunan ABD ile iş birliği sonucunda, kişilerin koordinatları da dahil olmak üzere büyük miktarda istihbarat bilgisine sahip olduğundan eminler” dedi.

Suriye'nin doğusunda faaliyet gösteren en-Nuceba hareketi üyeleri Bağdat'ta bir askeri geçit töreni sırasında (arşiv)Suriye'nin doğusunda faaliyet gösteren en-Nuceba hareketi üyeleri Bağdat'ta bir askeri geçit töreni sırasında (arşiv)

İhtiyati tedbirler

Muhtemel hedeflerle ilgili bilgileri de içeren uyarı mesajları, Irak'ın bir vilayetindeki yerel yetkilileri, çok sayıda can kaybına yol açabilecek saldırı beklentisiyle sağlık personelinin uzun süreli izinlerini askıya almaya sevk etti.

Kaynaklar, bir Irak vilayetinde silahlı bir gruba ait tesis, şantiye ve fabrikaların bulunduğunu bildirdi.

İsrail ordusu ise ‘doğudan gelen’ bir İHA’nın patlaması sonucu iki askerinin öldüğünü ve diğerlerinin de yaralandığını doğruladı.

Diğer yandan Irak İslami Direnişi dün (Cuma), Tiberya ve Golan Tepeleri’ndeki üç hedefe İHA’yla düzenlenen saldırının sorumluluğunu üstlendi.

İbrani gazetesi Yedioth Ahronoth, İsrail'in ‘26 askerinin öldürülmesi ve yaralanmasının ardından Irak'taki silahlı gruplara karşı harekete geçmeyi planladığını’ aktardı.

Ancak Iraklı siyasi liderler, İsrail saldırısının ‘İran yanlısı grupların ortadan kaldırılmasına’ yol açmayacağına inanma eğiliminde.

Söz konusu eğilim, ABD'nin ‘Washington'un baskısı sonucunda İsrail'in vereceği yanıtın sadece yanıt verme amaçlı olacağı’ yönündeki değerlendirmelerine dayanıyor. Ancak siyasi arabulucular, grupları dizginlemek ve onları Lübnan ve Gazze Şeridi'ndeki ‘destek savaşından’ caydırmak için korku tavanını yükseltmeye çalışıyor.

İran'ın geçtiğimiz salı günü İsrail'in çeşitli bölgelerine onlarca füzeyle saldırı düzenlemesinin ardından İsrail'in olası saldırılarına ilişkin uyarıların artması üzerine, Iraklı gruplar söylemlerini şiddetlendiriyor.