عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Haniye suikastı sonrasında Biden ve Netanyahu'nun neler konuştuğu ortaya çıktı

Gergin görüşmede ABD Başkanı, İsrail Başbakanı'na "Palavra sıkmayı bırak" demiş

Ateşkes ve esir takası anlaşmasıyla Binyamin Netanyahu liderliğindeki hükümetin istifasını isteyen İsrailliler, gösterilerini sürdürüyor (AP/Arşiv)
Ateşkes ve esir takası anlaşmasıyla Binyamin Netanyahu liderliğindeki hükümetin istifasını isteyen İsrailliler, gösterilerini sürdürüyor (AP/Arşiv)
TT
TT

Haniye suikastı sonrasında Biden ve Netanyahu'nun neler konuştuğu ortaya çıktı

Ateşkes ve esir takası anlaşmasıyla Binyamin Netanyahu liderliğindeki hükümetin istifasını isteyen İsrailliler, gösterilerini sürdürüyor (AP/Arşiv)
Ateşkes ve esir takası anlaşmasıyla Binyamin Netanyahu liderliğindeki hükümetin istifasını isteyen İsrailliler, gösterilerini sürdürüyor (AP/Arşiv)

Hamas lideri İsmail Haniye'ye Tahran'da 31 Temmuz'da düzenlenen suikastın ardından İran'ın nasıl bir misilleme yapacağı merakla beklenirken ABD ve İsrail gazeteleri, Joe Biden ve Binyamin Netanyahu arasındaki ilişkinin daha da gerildiğini açıkladı. 

ABD Başkanı'nın, İsrail Başbakanı'nın rehine anlaşması konusunda kendisine yalan söylediğini bu suikasttan sonra fark ettiğini, Haaretz'in Washington'daki kaynağı bildirdi:

Henüz halkın önünde bunu dile getirmese de yaptıkları görüşmede ona açıkça 'Bana palavra sıkmayı bırak' dedi.

Adını ve görevini gizli tutmak isteyen üst düzey ABD yetkilisi, 10 aydır süren Gazze savaşındaki tüm yardımlarına rağmen, Netanyahu'nun kendilerine "nankörce" davrandığını savundu. Biri yaklaşık 10 gün önce, diğeriyse geçen hafta yapılan iki Biden-Netanyahu görüşmesinde havanın gergin olduğunu duyurdu.  

İran ve Lübnan Hizbullahı'nın misillemesine karşı ABD'nin İsrail'in yanında olacağını vurgulayan yetkili, Tel Aviv'in ateşe benzin dökecek yeni hamleleriniyse desteklemeyeceklerini savundu:

Netanyahu rehine anlaşmasını sağlamaya odaklanacağına savaşı uzatmaya çalışıyor. Zaman ilerledikçe İsrail'e desteğimizi sürdürmek bizim için zorlaşıyor.

New York Times da Amerika ve İsrailli yetkililere dayandırdığı haberde benzer iddialara yer verdi. 

Perşembe gerçekleşen görüşmede Netanyahu'nun, Haniye suikastının ateşkes ve rehine anlaşmasına engel olmak bir kenara, bilakis Hamas'ın üstünde baskı oluşturarak işleri kolaylaştıracağını savunduğu bildirildi. 

Biden'ın ise suikastın zamanlamasını yerdiği ve savaşın bölgeye yayılması riskine işaret ettiği vurgulandı. 

İsrail'in müzakere ekibindeki üst düzey bir isim de, Netanyahu'nun ateşkes ya da rehine anlaşması istediğine ülkenin savunmasını sağlamakla yükümlü kurumlardaki yetkililerin inanmadığını cuma günü Haaretz'e doğrulamıştı. 

Kanal 12 de çarşamba günkü zirvede İsrail İç Güvenlik Servisi Şin Bet Başkanı Ronen Bar'ın Netanyahu'ya "Başbakan masadaki çerçeveyi istemiyor gibi duruyor. Eğer durum buysa bize söylemelisiniz" dediğini bildirmişti.

Mossad lideri David Barnea'nın aynı zirvede "Masada anlaşma var. Ertelersek fırsatı kaçırırız" demesi üzerine Netanyahu'nun yetkilileri "yumuşaklıkla" suçladığı da İsrail kanalının haberinde öne sürülmüştü. 

İsrail Başbakanlığı bu haberi yalanlamıştı. 

Biden-Netanyahu ilişkisinin gerildiği haberleri üzerine İsrail Başbakanlığı, cumartesi gecesi bir açıklama daha yayımladı:

Başbakan, Amerikan siyasetine karışmıyor ve kim seçilirse onunla çalışacaktır. Ancak o da Amerikalıların İsrail siyasetine karışmamasını bekliyor.

İki yönetimin açıklamalarına göre İsrailliler, Haniye suikastından önce ABD'yi bilgilendirmedi. 

Independent Türkçe, Haaretz, New York Times

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?
TT
TT

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Colin P. Clarke

Lübnan ve Suriye’nin bazı bölgelerinde salı günü gerçekleştirilen eş zamanlı bir saldırıda, Lübnan’daki Hizbullah Hareketi tarafından kullanılan yüzlerce çağrı cihazı peş peşe patladı. Saldırıda en az 10 kişi öldü, binlerce kişi yaralandı.

Birçok kişi saldırının neden şimdi düzenlendiğini ve saldırının zamanlamasının daha geniş bir anlamı olup olmadığını merak ediyor.

İsrail, ABD'nin daha geniş çaplı bir operasyonun, bölgede topyekûn bir savaşa yol açabileceği yönündeki uyarılarına rağmen, Hizbullah’ın saldırılarını önlemenin savaştaki hedeflerinden biri olduğunu açıkladı. Çağrı cihazı saldırısı İsrail'in Lübnan'da Hizbullah'a karşı yürüteceği uzun vadeli bir askeri harekatın başlangıcı olabileceği gibi, İsrail ile İran'ın vekilleri arasında uzun süredir devam eden gölge savaşının son gizli operasyonu da olabilir. İsrail, saldırıyı fark edilmeden gerçekleştirilebileceği zaman aralığı sınırlı olduğu için de böyle bir saldırı düzenlemiş olabilir.

İsrail'in istihbarat servisi Mossad için bu saldırı, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısında yaşanan başarısızlıklar nedeniyle ciddi şekilde zedelenen itibarını iyileştirme yolunda atılan sağlam bir adım olabilir. Saldırı aynı zamanda bir casus romanından fırlamış gibi görünüyor. Mossad'ın böylesine büyük ve dramatik bir operasyonu nasıl gerçekleştirebildiğine dair çok sayıda hipotez ortaya atıldı. Patlayıcıların çağrı cihazlarına üretim aşamasında mı yoksa tedarik süreci sırasında mı yerleştirilmiş olabileceğini henüz bilmiyoruz.

Hizbullah, İsrail'in siber saldırılarına karşı önlem amacıyla çağrı cihazları gibi eski iletişim araçlarını kullanıyordu. Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ın alternatif iletişim araçları kullanmaya çağırdığı Hizbullah üyeleri 7 Ekim saldırısının ardından cep telefonu kullanmaktan büyük ölçüde kaçındılar.

Bazı kişiler cihazlara sızan kötü amaçlı yazılımın pillerin aşırı ısınmasına ve sonunda patlamasına neden olduğunu düşünüyor. Oysa saldırı titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi. Saldırının anlık etkisi ne olursa olsun, ortaya çıkan tablo Hizbullah'ın paranoyasını arttıracak ve Mossad'ın gelecekte yapabileceklerine karşı daha fazla temkinli olmasına yol açacak. Hizbullah'ın bu saldırının ardından iç güvenlik aygıtında bir revizyona gidebilir, operasyonel güvenliğindeki boşlukları gözden geçirebilir ve üyelerinin yeteneklerini arttırmaya çalışabilir. Tüm bunlar aynı zamanda Hizbullah içinde kan dökülmesine yol açabilir ve içeride bir casus avı başlayabilir. Bu da İsrail istihbaratı için bir başka kazanç olacaktır.

Saldırı, titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi.

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye’ye geçtiğimiz temmuz ayı sonlarında Tahran'da düzenlenen suikastta olduğu gibi çağrı cihazı saldırısının arkasındaki nedenlerden biri de Mossad'ın prestijini yeniden kazanma konusundaki kararlılığıydı. İsrail istihbaratı 7 Ekim 2023 saldırısından önce her şeye gücünün yetebileceği yönünde güçlü bir imaja sahipti. Mossad efsaneleri, Steven Spielberg yönettiği Münih ve Netflix yapımı Kaos gibi popüler casusluk filmleriyle ekranlara taşınmıştı.

İsrail'in hedef odaklı suikastlarında, geçtiğimiz ocak ayında Beyrut'ta Hamas'ın Siyasi Büro Başkan Yardımcı Salih el-Aruri, temmuz ayı sonlarında yine Beyrut'ta Hizbullah’ın üst düzey komutanlarından Fuad Şükür ve Şükür’den kısa bir süre sonra da İsmail Heniyye öldürüldü.

dfv fdev
Patlayan çağrı cihazlarından birinden geri kalanlar Beyrut'ta sergilendi, 18 Eylül (AFP)

İsrail'in gizli operasyonlarının Mossad'ın imajını iyileştirmenin yanı sıra daha pratik bir etkisi de var. Saldırı büyük olasılıkla Hizbullah'ın komuta ve kontrol merkezini yok etti. Bu da öngörülebilir gelecekte Hizbullah için büyük iletişim sorunlarına yol açacak. Dahası, salı günü gerçekleşen saldırıda yüzlerce Hizbullah üyesi yaralandı. Bazılarının parmaklarının ya da ellerinin koptuğu ya da geçici de olsa sahadan uzaklaşmalarına neden olan başka yaralanmalar gibi fiziksel bozukluklara sebep olduğu şüphesiz.

Yemen'deki Husiler, Irak ve Suriye'deki milisler ve İran'ın diğer vekilleri daha fazla önlem almaya başlayacaktır. Bu durum söz konusu grupların birbirleriyle iletişim kurma şekillerinde değişikliklere yol açarak koordinasyon düzeylerini doğrudan etkileyebilir ve saldırı düzenleme kabiliyetlerini engelleyebilir.