Sudan ordusu, el-Faşir'e yönelik HDK saldırısını püskürttüğünü duyurdu

Sudan'daki savaşı sona erdirmek için siyasi güçlerle Afrika istişareleri başladı

Darfur bölgesindeki el-Faşir kentinde Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasında daha önce yaşanan çatışmaların ardından yoğun duman yükseliyor. (DPA)
Darfur bölgesindeki el-Faşir kentinde Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasında daha önce yaşanan çatışmaların ardından yoğun duman yükseliyor. (DPA)
TT

Sudan ordusu, el-Faşir'e yönelik HDK saldırısını püskürttüğünü duyurdu

Darfur bölgesindeki el-Faşir kentinde Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasında daha önce yaşanan çatışmaların ardından yoğun duman yükseliyor. (DPA)
Darfur bölgesindeki el-Faşir kentinde Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasında daha önce yaşanan çatışmaların ardından yoğun duman yükseliyor. (DPA)

Sudan ordusu dün (cumartesi) Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'e düzenlenen büyük bir saldırıyı püskürttüğünü açıklarken, yerel kaynaklar kentteki Suudi hastanesine çok sayıda yaralının getirildiğini bildirdi.

Sudan Ordu Sözcüsü Nebil Abdullah, ordu güçlerinin HDK'nin el-Faşir'e düzenlediği büyük bir saldırıyı bastırdığını ve onlara ağır kayıplar verdirdiğini söyledi. Geçtiğimiz birkaç gün içinde HDK, ordunun 6’ncı Piyade Tümeni komutanlığına yakın bir yerde savunma siperleri kurarak şehre girmeye başlamıştı.

Görgü tanıkları, bir yandan Sudan ordusu ve müttefik gruplar, diğer yandan da HDK milisleri arasında şiddetli çatışmaların patlak verdiğini belirterek, “Çatışmaların yoğunluğu ve ayrım gözetmeksizin açılan ateş çok sayıda sivilin ölümüne ya da yaralanmasına neden oldu” dediler.

En şiddetli saldırı

Adının açıklanmasını istemeyen bir el-Faşir sakini, yaşanan gerilimi kentte savaşın başlamasından bu yana yaşanan ‘en şiddetli saldırı’ olarak nitelendirerek, “Ağır silah ve mühimmat sesleri el-Faşir'in her yerinden duyulduğu için bugün kent sakinleri için çok zor geçti” dedi.

Orduya bağlı silahlı gruplardan oluşan ortak güç, ‘HDK tarafından düzenlenen hain bir saldırıyı püskürttüğünü ve çok sayıda aracı imha etmeyi başardığını, binlerce kişinin öldüğünü ve yaralandığını’ duyurdu. Yapılan açıklamaya göre saldırı yaklaşık 2 bin asker ve 87 savaş aracıyla gerçekleştirildi.

Sudan Kurtuluş Ordusu Hareketi ise ‘HDK’nin topçu ateşi eşliğinde bir kara saldırısı başlatarak el-Faşir şehrini dört yönden işgal etmeye çalıştığını, ancak güçlerinin onları püskürttüğünü’ bildirdi.

xsdefrg
El-Faşir'deki hastanelerin hedef alınması şehirdeki sağlık hizmetlerinin kötüleşmesine sebebiyet veriyor. (Sınır Tanımayan Doktorlar internet sitesi)

Darfur Bölgesi Başkanı Minni Arko Minavi liderliğindeki hareket tarafından yapılan açıklamada, dört eksendeki çatışmaların aralıksız altı saat sürdüğü belirtilerek, “Ortak güçlerimiz saldıran tüm unsurları yenmeyi başardı ve yüzlerce HDK mensubunu öldürdü” denildi.

Açıklamanın devamında, “Kara saldırısının başarısızlığa uğramasının ardından milisler şehir dışından yoğun topçu ateşine başvurarak yerlerinden edilmiş insanların barınaklarını, hastaneleri ve hizmet tesislerini hedef aldı” ifadesi yer aldı. HDK’ye bağlı platformlar, güçlerinin ilerlemeye devam ettiğini ve şehri her yönden tamamen kuşattığını bildirdi.

Resmi istatistikler son dört aydır kentte devam eden çatışmalarda 2 binden fazla sivilin öldüğünü ve yaralandığını gösteriyor.

Addis Ababa istişareleri

Afrika Birliği (AfB), Hükümetler Arası Kalkınma Otoritesi (IGAD) ve Sudanlı sivil siyasi güçler arasındaki istişarelerin ilk turu, ülkedeki savaşı sona erdirmeye ve sürdürülebilir bir barış inşa etmeye katkıda bulunacak bir Sudan diyaloğuna ulaşmak amacıyla dün Etiyopya'nın başkenti Addis Ababa'da resmen başladı.

Sivil Demokratik Güçler Koordinasyonu (Tekaddum) Genel Sekreterliği Raportörü Halid Ömer Yusuf, dün resmi Facebook sayfasında yaptığı açıklamada, Tekaddum, Abdulaziz el-Hilu liderliğindeki Sudan Halk Kurtuluş Hareketi-Kuzey (SPLM-N), Abdulvahid Muhammed Nur liderliğindeki Sudan Kurtuluş Hareketi (SLM/AM), Muhammed el-Hasan el-Mirgani liderliğindeki Demokratik Birlik Partisi ve Ali el-Hac Muhammed liderliğindeki Halk Kongresi Partisi'nin katıldığı görüşmelerin dün sabah resmen başladığını duyurdu.

asdcfvrgt
Sivil Demokratik Güçler Koordinasyonu’nun (Tekaddum) Addis Ababa'da Afrika mekanizması yetkilileriyle yaptığı önceki bir toplantıdan (Tekaddum Facebook sayfası)

Yusuf'a göre istişarelerin amacı, ‘savaşı sona erdirmeye ve Sudan’da sürdürülebilir barışı inşa etmeye katkıda bulunacak bir siyasi diyaloğa ulaşmak; Sudan'ı savaşların, siyasi istikrarsızlığın ve yoksulluğun esiri haline getiren, 15 Nisan 2023'te savaşın patlak vermesiyle sonuçlanan ve Sudan halkının bir yıldan fazla bir süre devam etmesi için ağır bedel ödediği ana konuları ele almaktır.’

İstişarelerin, Sudan halkının bu ayın 14'ünde ABD'nin girişimi ve Suudi Arabistan'ın himayesinde ordu ile HDK arasında yapılacak Cenevre müzakerelerine yönelik arzularıyla örtüştüğünü belirten Yusuf şu ifadeleri kullanı: “Bu müzakerelerin, çatışmaların durdurulması, insani yardım yollarının açılması ve sivillerin korunmasına yönelik ciddi düzenlemelerin yanı sıra gerekli izleme mekanizmalarının sağlanmasıyla taçlandırılmasını umuyoruz. Ülkemiz barışı hak ediyor. Bu yüzden açık kalpler ve zihinlerle ona yönelelim ve ülkemize yalnızca yıkım getirecek savaş ve nefret seslerini reddedelim.”

Savaşın durdurulmasından yana olan güçlerin, AfB öncülüğünde düzenlenen ve askeri güç yanlısı güçlerin katıldığı bir önceki oturuma katılmayı reddetmesi üzerine taraflar, sivil güçlerin siyasi sürece ve siyasi sürece katılan güçlere ilişkin vizyonlarını sunmalarının beklendiği kapalı bir oturuma girdi.



Sudan'ın kuşatma altındaki el-Faşir kentinde ilkel malzemeler ve şifalı bitkilerle ilk yardım

Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)
Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)
TT

Sudan'ın kuşatma altındaki el-Faşir kentinde ilkel malzemeler ve şifalı bitkilerle ilk yardım

Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)
Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)

Sudan'ın batısındaki el-Faşir kentinde yaşayan 8 yaşındaki Muhammed, kolu şarapnel parçalarıyla delik deşik olmasına rağmen tedavi edilebildiği için şanslı kişilerden biri. Diğer savaş yaralıları ise kentin kuşatılmış olması ve tıbbi ekipman eksikliği nedeniyle tedavisi zor olan daha ciddi yaralanmalardan mustarip.

İki yıldır orduya karşı savaşan Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) geçtiğimiz hafta, sağlık sisteminin de çöktüğü Kuzey Darfur'un başkenti ve çevresinde kanlı bir saldırı başlattı. HDK'nin geniş Darfur bölgesinin başkentine yönelik tekrarlanan saldırıları sivillerin her türlü hareketini riskli hale getirdi. Ayrıca tüm sağlık tesisleri bombalandı ya da saldırıya uğradı.

cdfrgt
Hartum Uluslararası Havalimanı'nda hasarlı bir uçak (AFP)

Muhammed'in babası 27 yaşındaki İsa Said, bölgedeki iletişim tamamen kesildiği için Starlink aracılığıyla AFP'ye yaptığı açıklamada, “Eski bir hemşire olan komşumuzun yardımıyla kanamayı durdurduk, ancak Muhammed’in eli şişti ve ağrı nedeniyle geceleri uyuyamıyor” dedi.

Mayıs 2024'ten bu yana HDK tarafından kuşatma altında bulunan el-Faşir'in diğer sakinleri gibi İsa da oğlunu hiçbir hastanenin acil servisine götüremiyor. Bu hafta el-Faşir'e kaçan insani yardım koordinatörü Muhammed, yüzlerce yaralının şu anda şehirde mahsur kaldığını bildirdi.

Tedavi için şifalı bitkiler

Muhammed, HDK'nin el-Faşir'in 15 kilometre güneyindeki Zemzem Kampı’na düzenlediği ölümcül saldırı sırasında kalçasından vuruldu. Güvenlik nedeniyle tam adını açıklamaktan kaçınan Muhammed, “İnsanlar evlerinde özel olarak tedavi görüyor” dedi.

İnsani yardım kaynaklarına göre yüz binlerce insan Birleşmiş Milletler (BM) tarafından kıtlık yaşandığı ilan edilen Zemzem Kampı’ndan kaçarak el-Faşir şehrine sığındı.

El-Faşir'de insanlar, ilkel malzemeler ve şifalı bitkilerle, kurşun ve mermi parçalarından kaynaklanan yanık ve yaraları tedavi etmeye ve ilk yardım sağlamaya çalışıyor.

29 yaşındaki Muhammed Ebkar, bacağından vurulduğunda ailesi için su getirmeye çalıştığını anlattı. Ebkar, “Komşularım beni evin içine taşıdı. Yine komşularım, vücudumdaki kırıkları tedavi etmesi için tahta ve bez parçaları kullanarak atel tedavisi yapan diğer komşumuzu aradı. Sorun şu ki, kırık tedavi edilse bile kurşun halen bacağımda” ifadelerini kullandı.

Muhammed, şehirde tıbbi malzeme son derece sınırlı olsa da, parası olsaydı gazlı bez veya ağrı kesici almak için birini göndermenin mümkün olabileceğini, ancak genellikle malzeme bulunmadığını, bu nedenle tedavinin mevcut imkanlarla yapıldığını söyledi.

Dezenfektan olarak tuz

Birleşmiş Milletler (BM) pazartesi günü, HDK’nin el-Faşir ve çevresindeki göçmen kamplarına yönelik son saldırılarında 400'den fazla kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi. Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu'na (UNICEF) göre en az 825 bin çocuk dünyadaki cehennemde sıkışıp kaldı. UNICEF, el-Faşir’i kuşatmış olan HDK tarafından gerçekleştirilecek geniş çaplı bir saldırının yıkıcı sonuçlar doğurabileceğini kaydetti.

dfgrthy
El-Faşir'deki insani durum felaket boyutuna ulaştı. (Arşiv – Şarku’l Avsat)

11 ay süren kuşatma ve iki yıl süren savaşın ardından el-Faşir sakinlerinin çoğu, bombardımandan korunmak için genellikle aceleyle çukurlar kazıp üzerlerini kum torbalarıyla örterek doğaçlama barınaklar inşa etti.

Çarşamba günü Hana Hamad'ın evine isabet eden bir top mermisi kocasını karnından yaraladı. AFP'ye konuşan 34 yaşındaki kadın, “Komşumuzun yardımıyla kanamayı durdurmaya ve yarayı antiseptik olarak sofra tuzuyla tedavi etmeye çalıştık. Ama ertesi sabah kocam öldü” dedi.

Yatalak olan bir başka hasta ise ‘insanları kurtarabilecek herkesin acil müdahalede bulunması’ çağrısında bulundu.

Sınır Tanımayan Doktorlar, insani yardım çağrısında bulundu. Misyon Başkanı Rasmani Kabore, “El-Faşir'e giden yollar kapalı. Ne olursa olsun orada mahsur kalarak açlık çeken bir milyon insana gıda ve ilaç ulaştırmak için hava operasyonları başlatılmalıdır” şeklinde konuştu.