Filistinli TikToker'ın Gazze'deki İsrail saldırısında öldürülmesinin ardından ‘dünyanın dört bir yanından’ taziye mesajları

Filistinli genç Muhammed (Medo) Halimi (Instagram hesabı)
Filistinli genç Muhammed (Medo) Halimi (Instagram hesabı)
TT

Filistinli TikToker'ın Gazze'deki İsrail saldırısında öldürülmesinin ardından ‘dünyanın dört bir yanından’ taziye mesajları

Filistinli genç Muhammed (Medo) Halimi (Instagram hesabı)
Filistinli genç Muhammed (Medo) Halimi (Instagram hesabı)

Filistinli genç Muhammed (Medo) Halimi'nin TikTok ve Instagram'da ‘çadır hayatı’ olarak adlandırdığı Gazze savaşının bir günü daha geride kaldı.

Geçtiğimiz pazartesi günü, Gazze Şeridi'ndeki günlük yaşamı belgelediği videolarında sık sık yaptığı gibi Halimi, arkadaşı Talal Murad'la buluşmak için yerinden edilmiş Filistinlilerin dış dünyaya bağlanabildiği Wi-Fi çadırı olan yerel internet kafeye gitti.

18 yaşındaki Murad, bir ışık yandığını, çok sıcak hissettiklerini ve toz uçuştuğunu söyledi. Sonra Murad boynunda bir ağrı hissetmiş. Halimi'nin başından ise kan akıyormuş. Önlerindeki sahil yolunda bir araba alev almış, görünüşe göre İsrail hava saldırısının hedefi olmuş. Ambulansın gelmesi 10 dakika sürmüş. Birkaç saat sonra ise doktorlar Halimi'nin öldüğünü açıklamış.

Aldığı şarapnel yarasının tedavisi devam eden Murad dün (Cuma) yaptığı açıklamada, Halimi'nin ‘umut ve güç mesajını temsil ettiğini’ söyledi.

Halimi’nin ölümü nedeniyle dün, ABD Dışişleri Bakanlığı'nın dünyanın dört bir yanından öğrencileri ABD liselerine gönderme girişiminin bir parçası olarak Halimi'nin 2021 yılını geçirdiği Teksas, Harker Heights'a kadar çok uzaktaki arkadaşlarından taziye mesajları yağdı.

ABD hükümeti tarafından desteklenen Kennedy-Lugar Gençlik ve Eğitim Değişim Programı'ndan Halimi'nin arkadaşı Hibe es-Saidi, “Medo tanıştığımız yerin ruhuydu. Nazik, zeki ve espriliydi. Bunların hiçbiri unutulmaz. Kaderinde büyüklük vardı ama çok erken gitti” ifadelerini kullandı.

Halimi’nin TikTok hesabı, takipçilerinin yüz binlerce mesajıyla dolup taştı. Binlerce kişi, sanki çok sevdikleri bir arkadaşlarını kaybetmiş gibi üzüldüklerini ifade ettiler.

Filistinli genç Muhammed (Medo) Halimi (Instagram hesabı)Filistinli genç Muhammed (Medo) Halimi (Instagram hesabı)

Murad ekledi: “Birlikte yaptığımız iş, devam etmesini umduğum direnişin bizim versiyonumuzdu.”

Yabancı gazetecilerin erişemediği kuşatma altındaki Gazze Şeridi'nde hayatın nasıl olduğunu anlamaya çalışan dünyanın dört bir yanındaki takipçilerinden gelen soruları yanıtladıkları bir Instagram hesabı olan Gazze Tecrübesi'nde Halimi ile birlikte yer aldığını belirten Murad, “Birlikte yaptığımız bu işin devam etmesini umuyorum. Bu bizim direnişimizdi” ifadelerini kullandı.

Halimi, anne babası, dört erkek ve bir kız kardeşiyle birlikte Gazze Şeridi'nin güneyindeki el-Mevasi bölgesine yerleştirildikten sonra bir TikTok hesabı oluşturdu. Arkadaşları, Halimi'nin ailesinin Han Yunus'a göç ettirildiğini, daha sonra İsrail bombardımanından kaçmak için tekrar göç etmek zorunda kaldıklarını söyledi.

Kampta çektiği ‘çadır hayatı’ videolarının ilkinde Halimi şunu söyledi: “Bir çadırda yaşamın nasıl olduğunu merak ediyorsanız, günümü nasıl geçirdiğimi göstermek için benimle gelin.”

Şarku’l Avsat’ın AP’den aktardığına göre Halimi gün boyunca neler yaptığını kayda alıyordu; içme suyu için uzun kuyruklarda sabırsızlıkla bekliyor, şampuan ya da sabun olmadan bir kova kullanarak duş alıyor ve Babagannuş yapmak için malzeme topluyordu.

Bu anlar dünya çapında yüz binlerce insanı büyüledi. Savaşın son birkaç ayında Halimi'nin videoları viral oldu. Bazıları TikTok'ta iki milyondan fazla izlendi.

Halimi, büyükannesinin ölümü, Gazze'deki ilaç ve ekipman sıkıntısı ya da İsrail'in yıkıcı bombardımanının yarattığı stres gibi trajedileri mizaha dönüştürdü.

Öldürülmeden birkaç saat önce yayınladığı son videosunda, siyah kaplı bir deftere bir şeyler yazarken her zaman kullandığı ses tonuyla, yarı şaka yarı ciddi şekilde şunları söylemişti: “Yeni gizli projemi tasarlamaya başladım.”



Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından... Cep telefonlarımız uzaktan patlatılabilir mi?

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
TT

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından... Cep telefonlarımız uzaktan patlatılabilir mi?

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)

Lübnan genelinde Hizbullah çağrı cihazları ve telsizlerine yönelik eşi benzeri görülmemiş güvenlik ihlali ve salı ile çarşamba günleri binlerce eş zamanlı patlama, kişisel cep telefonlarının ne kadar tehlikeli olduğu ve nasıl uzaktan patlatılabildiği konusunda birçok soruyu gündeme getirdi.

Cep telefonu bataryaları son derece yanıcı kimyasallardan üretilir, ancak bir kontrol ünitesi doğrudan bataryaya bağlıdır ve bataryayı güvende tutmak için özel bir yazılımla donatılmıştır.

DeepSAFE Technology'nin kurucusu ve McAfee, Intel ve Nokia'da güvenlik ve koruma araştırmaları eski başkanı olan Ahmed Sallam'a göre bu kontrol ünitesi, en önemlisi tüm üniteyi bataryanın sıcaklığını ateşleme noktasına yükseltebilecek kötü amaçlı yazılım içeren başka bir ünite ile değiştirmek olan çok sayıda hackleme yöntemi ile kötü niyetli olarak manipüle edilebilir. Bu, Lübnan vakasında olduğu gibi belirli cihazları hedef almak için yapılabilir.

grbtny
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarında hayatını kaybedenler için düzenlenen cenaze töreninden (AFP)

Şarku’l Avsat'a konuşan Sallam, “Kötü niyetli bir şekilde üretilebilen bataryalar da var. Bunlar ya sıcaklığı belirli bir dereceye yükselterek ya da patlatma sistemini harekete geçiren bir ünite aracılığıyla ateşlenebilen patlayıcı maddeler içerirler. Tüm bunlar, radyo dalgaları ya da herhangi bir kablosuz elektrik dalgası yoluyla uzaktan sinyal alabilen harici bir iletişim ünitesi ile bataryaya içeriden bağlı çok küçük bir kontrol ünitesi yerleştirilerek yapılabilir” ifadelerini kullandı.

Sallam sözlerini şöyle sürdürdü: “Dış dünya ile iletişim olmasa da patlamalar senkronize edilebilir. Kötü amaçlı yazılım, tıpkı saatli bombaların çalıştığı gibi, tüm patlamaların aynı anda gerçekleşmesi için belirli bir anı bekleyebilir.”

Los Angeles'taki California Üniversitesi Kimya Bölümü'nde yardımcı doçent olan ve pil geliştirme ve üretiminde uzmanlaşmış bir ABD şirketi olan Nanotech Energy'nin bilim ve teknoloji şefi Maher el-Kady, “Lübnan'daki patlamalar tesadüfen değil, kasıtlı olarak meydana geldi. Büyük olasılıkla cihazlara uzaktan etkinleştirilen bir kontrol devresi yerleştirilmişti. Bu da patlamaların senkronizasyonunu açıklıyor” şeklinde konuştu.

cdvfgthy
Lübnan Ordusu tehlikeli gördüğü telsiz ve çağrı cihazlarını imha etmek üzere topluyor. (AFP)

Şarku’l Avsat'a açıklamalarda bulunan el-Kady, “Herhangi bir bataryanın patlamasına yol açabilecek birkaç mekanizma vardır. Bunlardan ilki, mobil cihazın ya da elektrikli otomobilin bataryaya metal bir cismin girmesine yol açan bir kazaya maruz kalması ya da batarya parçalarının sıkışmasına ve parçalarının tahrip olmasına yol açan yüksek orandaki basınç yahut da bataryanın yüksek bir yerden düşerek parçalarının tahrip olmasıdır. İki olasılık daha var: Birincisi bataryanın sıcaklığının çok yüksek oranlara çıkmasına neden olarak patlamasına yol açan harici bir katalizörün varlığı ve ikincisi de bataryanın içindeki pozitif terminalin negatif terminale bağlanmasına yol açan harici bir etkileyicinin varlığıyla ilgili” ifadelerini kullandı.

Uzmanlara göre cep telefonları hacklenebilir. Ayrıca üretim ya da tedarik aşamalarından herhangi birinde ya da internet üzerinden erişilerek patlatılmak üzere içlerine kötü niyetli yazılımlar entegre edilebilir.

El-Kady, kasıtlı bir dış neden olmaksızın, üretim hataları nedeniyle bir pilin patlama olasılığının 10 milyon pil başına bir pili geçmediği konusunda kamuoyuna güvence verirken, pillerin 150 santigrat derecenin üzerine çıkabilen yüksek sıcaklıklara dayanmasını sağlamak için titiz testler yapıldığını da belirtti. Ancak bu durum, çağrı cihazlarında ve modern mobil cihazlarda bulunan lityum-iyon pilleri ‘saatli bomba’ olarak tanımlamasına engel olmadı. “Pil patlamalarının neden olduğu hasar, pilin boyutuna ve kullanıcının konumuna veya insan vücudunun hayati organlarından herhangi birine ne kadar yakın olduğuna bağlıdır” diyen el-Kady, elektrikli arabalar söz konusu olduğunda durumun daha da kötüleşeceğini, çünkü batarya boyutlarının bir cep telefonu bataryasının 5 bin ila 7 bin katına ulaşabileceğini belirtti.

Tedarik zincirleri

Yaşananların tekrarlanmasının nasıl önlenebileceği konusunda ise Sallam, tedarik zincirinin güvence altına alınması gerektiğine işaret ederek, Lübnan'a gelen cihazlarda olası değişiklikleri kontrol etmenin ve içlerine yeni bileşenler yerleştirilip yerleştirilmediğini test etmenin birçok yolu olduğunu açıkladı.

 

ascdvrg
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)

Teknik olarak, hassas bir terazi kullanılarak, ne kadar küçük olursa olsun cihazın ağırlığındaki herhangi bir değişiklik tespit edilebilir, böylece üzerinde herhangi bir değişiklik yapılıp yapılmadığı anlaşılabilir. Bu hassas terazi, başta batarya olmak üzere her bir birimin ağırlığını doğru bir şekilde hesaplamak için kullanılmalıdır. X-ray ve CT Scan gibi radyolojik cihazların yanı sıra patlayıcılar için kimyasal tespit üniteleri de kullanılabilir ve tüm bu teknik araçlar genellikle havaalanlarının içinde kullanılır. “Lübnan örneğinde meselenin ele alınışında büyük bir güvenlik açığı olduğunu düşünüyorum” diyen Sallam, herhangi bir patlayıcı maddenin varlığını ya da yokluğunu teyit etmek için kullanılabilen teknolojilerin mevcut olduğunu vurguladı.

fvrbgty
Çağrı cihazı patlamalarının kurbanları (AP)

Medya kuruluşlarına göre, Lübnan'daki çağrı cihazları Tayvanlı bir şirket tarafından tasarlanmış ve Avrupa'da bilinmeyen başka bir şirkete üretim lisansı verilmişti. Bu nedenle üretim güvenliği ve uygulama kalitesi ile ilgili konular tespit edilememiş olabilir.

Genel olarak çağrı cihazları, ister alıcı uçta tek yönlü bir bağlantı olsun, ister alıcı ve verici uçta iki yönlü bir bağlantı olsun, iletişim sürecini kontrol etmek için bir sunucuya ihtiyaç duyar. Ancak Sallam'a göre bu sunucular veri tabanlarına sahip ve genellikle siber saldırılara ve hacklere karşı savunmasız olan dijital işletim sistemlerini çalıştırıyor.

“Çağrı cihazları tedarik zinciri boyunca değiştirilebilir, aynı şey sunucular için de geçerli olabilir” diyen Sallam, cihazların kendilerinin de değiştirilebileceğini ve üretim süreçleri ya da nakliye ve tedarik zincirleri sırasında ‘kötü niyetli’ yazılımlar eklenebileceğini açıkladı.