Kanada: Yerli kadınlar eski CIA deney alanını incelemek istiyorhttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/5056154-kanada-yerli-kad%C4%B1nlar-eski-cia-deney-alan%C4%B1n%C4%B1-incelemek-istiyor
Kanada: Yerli kadınlar eski CIA deney alanını incelemek istiyor
Antropolog Philippe Blouin ve Mohawk aktivistler Kahintentha ve Kwitiyo, 17 Temmuz 2024 tarihinde Kanada'nın Montreal kentinde Allen Memorial Enstitüsü'ndeki Henry William Morgan havuzunun önünde (AFP)
Kanada: Yerli kadınlar eski CIA deney alanını incelemek istiyor
Antropolog Philippe Blouin ve Mohawk aktivistler Kahintentha ve Kwitiyo, 17 Temmuz 2024 tarihinde Kanada'nın Montreal kentinde Allen Memorial Enstitüsü'ndeki Henry William Morgan havuzunun önünde (AFP)
Bir grup yerli kadın, yarım yüzyıl önce CIA deneyleri sırasında kaybolan oğullarının başına gelenlerle ilgili gerçeği ortaya çıkarabileceğine inandıkları, Kanada'nın Montreal kentindeki eski bir hastanenin inşaat çalışmalarını durdurmayı umuyor.
Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre kadınlar iki yıldır McGill Üniversitesi ve Quebec hükümetinin inşaat projesini geciktirmeye çalışıyor.
Aktivistler, alanın, Royal Victoria Hastanesi ve komşu psikiyatri hastanesi olan Allan Memorial Enstitüsü'nde bulunan çocukların belirlenmemiş mezarlarını içerdiğini gösteren arşivlere ve tanıklıklara dayanıyor.
1950'ler ve 1960'larda, eski enstitünün soluk duvarlarının ardında CIA, ‘MK Ultra’ kod adlı (CIA'in gizli zihin kontrolü ve kimyasal sorgulama araştırma programının kod adı) bir programı finanse etti.
Soğuk Savaş sırasındaki program, insanların beyinlerini etkili bir şekilde kontrol etmek için prosedürler ve ilaçlar geliştirmeyi amaçlıyordu.
İngiltere, Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri'nde, aralarında Montreal'deki yerli çocukların da bulunduğu insanlar üzerinde elektroşok, halüsinojenler ve duyusal yoksunluğa maruz bırakılan deneyler yapıldı.
Montreal'in güneybatısındaki Kahnawake Mohawk topluluğundan 85 yaşındaki aktivist, sömürgeciliği kınamak için İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri'ne seyahat eden yerli hakları hareketinin önde gelen isimlerinden Kahnintha, bu savaşın “hayatındaki en önemli şey” olduğunu söyleyerek, “Bunu neden yaptıklarını ve kimin sorumlu tutulacağını bilmek istiyoruz” dedi.
Arkeolojik çalışmalar
Aktivistler, 2022 sonbaharında, 643 milyon dolara mal olacak yeni bir kampüs ve araştırma merkezinin inşaatını durdurmak için bir ihtiyati tedbir kararı aldılar.
Gruptaki kadınlar, davayı avukatları olmadan kendi başlarına savunmakta ısrar ediyor. 52 yaşındaki aktivist Kuitiyo, “çünkü bizim yöntemlerimizde kimse bizim adımıza konuşmuyor” dedi.
Geçtiğimiz yaz, geniş arazideki harap binaları aramak için eğitimli köpekler ve sondalar getirildi. Ekipler kazı yapılmaya değer üç alan tespit edebildi.
Ancak McGill ve hükümetin Quebec Altyapı Kurumu'na göre “hiçbir insan kalıntısı bulunamadı.”
Mohawk anneleri, üniversiteyi ve devletin altyapı kurumunu, araştırmayı yürüten arkeologları çok erken seçerek, anlaşmayı ihlal etmekle suçluyor.
Annelerle iş birliği yapan antropolog Philippe Blouin şunları söyledi: “Geçmişte çalışanları tarafından işlenmiş olabilecek suçlara ilişkin soruşturmayı yürütme yetkisini kendilerine verdiler.”
Bu ayın başlarında temyiz başvuruları reddedilmesine rağmen, anneler mücadeleye devam etme sözü verdi.
Quetiyo, “İnsanların tarihi bilmesi gerekiyor ki tekerrür etmesin” ifadelerini kullandı.
Kanada son yıllarda geçmişte yaşanan zulümlere karşı uyanıyor.
Yerli çocuklar nesiller boyu, 2015 Hakikat ve Uzlaşma Raporu'nun “kültürel soykırım” olarak nitelendirdiği sürecin bir parçası olarak dilleri, kültürleri ve kimliklerinin ellerinden alındığı yatılı okullara gönderildi.
1831 ile 1996 yılları arasında 150.000 yerli çocuk evlerinden alınarak, bu okullardan 139'una yerleştirildi. Birkaç bini ise kendi topluluklarına geri gönderildi.
Cumhuriyetçiler Trump'ın İran'ın nükleer tesislerini vurmasını övüyor… Demokratlar bunu ‘anayasaya aykırı’ olarak değerlendiriyorhttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/5157053-cumhuriyet%C3%A7iler-trump%C4%B1n-i%CC%87ran%C4%B1n-n%C3%BCkleer-tesislerini-vurmas%C4%B1n%C4%B1-%C3%B6v%C3%BCyor%E2%80%A6-demokratlar
Cumhuriyetçiler Trump'ın İran'ın nükleer tesislerini vurmasını övüyor… Demokratlar bunu ‘anayasaya aykırı’ olarak değerlendiriyor
Başkan Donald Trump, ABD ordusunun İran'a ait 3 nükleer tesisi vurmasının ardından Washington'daki Beyaz Saray'da konuşuyor. (AP)
Cumhuriyetçiler Başkan Donald Trump'ın İran'ın Fordo, Natanz ve İsfahan'daki nükleer tesislerini vurmasını överken, Demokrat temsilcilerin itirazları artmaya başladı. Demokratlar, Başkan Trump'ın anayasaya aykırı hareket ettiğini ve askeri güç kullanımı için Kongre'den yetki almadığını savundular. Bazıları İran rejiminin bölgedeki ABD çıkarlarına, tesislerine ve askerlerine yönelik risklere kapı açan bir misilleme tepkisi verebileceği konusunda uyarıda bulunurken, bazıları da bunu Ortadoğu'da tehlikeli bir adım olarak değerlendirdi.
İki taraftan (Cumhuriyetçiler-Demokratlar) gelen tepkiler, ABD'nin Ortadoğu'da yeni bir savaşa girip girmemesi gerektiği, ABD'nin bölgedeki müdahalesinin kapsamı ve Trump'ın kongre onayı olmadan saldırı emri verme yetkisi konusunda derin bölünmeler olduğunu gösterdi.
Üst düzey Cumhuriyetçiler saldırılara destek verirken Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson X platformunda şunları yazdı: “Başkan'ın kararlı eylemi, ‘Amerika'ya Ölüm’ sloganları atan dünyanın en büyük terör destekçisi devletinin dünyanın en ölümcül silahlarını edinmesini engelliyor. İşte ‘Önce Amerika’ budur.” Güney Carolina Senatörü Lindsey Graham da X üzerinden yaptığı açıklamada, “Güzel... Bu doğru bir karardı. Rejim bunu hak ediyor” dedi.
Senato Silahlı Hizmetler Komitesi Başkanı Mississippi Senatörü Roger Wicker, Trump'ın ‘İran rejiminin yarattığı varoluşsal tehdidi ortadan kaldırmak için düşünceli ve sağlam bir karar’ verdiğini söyledi. Cumhuriyetçi çoğunluğun lideri Senatör John Thune da ABD'nin saldırısını överek, İran'ın nükleer silah geliştirme hevesini engellemek için söz konusu adımın gerekli olduğunu ifade etti. Thune, ‘Amerika'ya ölüm’ ve İsrail'i haritadan silme taahhüdünde bulunan İran'daki rejimin, barış için tüm diplomatik yolları reddettiğini belirtti.
Anayasa ihlali
Pensilvanya'dan Demokrat Senatör John Fetterman da saldırıları destekleyerek diğer Demokratların aksine bir tutum sergileyen tek Demokrat oldu. Kentucky'den Cumhuriyetçi Temsilci Thomas Massie ise X hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda “Bu anayasaya aykırı” dedi. Connecticut'tan Demokrat Temsilci Jim Himes yaptığı açıklamada, saldırıların Anayasa'nın açık bir ihlali olduğunu söyledi ve “Bunun bölgede daha fazla gerilime, askerlerimize karşı saldırılara yol açıp açmayacağını bilmiyoruz. Durumu yakından izlemeye ve yönetimden cevaplar talep etmeye devam edeceğim” ifadelerini kullandı.
Vermont bağımsız Senatörü Bernie Sanders, Oklahoma eyaletinin Tulsa kentinde düzenlenen bir miting sırasında ABD'nin İran'a yönelik saldırılarını yorumladı ve kalabalığın ‘Savaşa hayır’ sloganları atması üzerine bu saldırıları ‘anayasaya tamamen aykırı’ olarak nitelendirdi. Temsilciler Meclisi Demokrat Azınlık Lideri Hakeem Jeffries ise şunları söyledi: “Başkan Trump niyetleri konusunda ülkeyi yanlış yönlendirmiş, askeri güç kullanımı için Kongre'den yetki alamamış ve ABD'yi Ortadoğu'da felaketle sonuçlanabilecek bir savaşa sokma riskini almıştır. Trump, tek taraflı askeri eyleminden kaynaklanabilecek her türlü ciddi sonucun tam ve eksiksiz sorumluluğunu taşımaktadır.”
Şarku’l Avsat’ın CNN’den aktardığına göre ABD yönetimi, İran'daki saldırıları gerçekleştirmeden önce Kongre'deki üst düzey Cumhuriyetçilere bilgi verdi, ancak Demokrat liderlere bilgi vermedi.
Yüksek alarm
Ortadoğu'daki ABD üsleri İran'ın misillemede bulunacağı beklentisiyle yüksek alarm durumuna geçirildi. Yönetim yetkilileri, bölgedeki yaklaşık 40 bin ABD askerini korumak için önlemler alındığını ve İran'ın zayıflayan kabiliyetlerine rağmen insansız hava araçlarını (İHA) kullanarak bir şekilde karşılık vermesinin beklendiğini söyledi.
ABD Başkanı Donald Trump'ı ABD'nin İran'ın nükleer tesislerini bombalamasıyla ilgili bir konuşma yaparken takip eden muhabirler (AFP)
İranlı yetkililer ise üç nükleer tesislerinin saldırıya uğradığını kabul ederek, ABD ve İsrail'e karşı geniş çaplı bir yanıt sözü verdi. İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) tarafından yapılan açıklamada, “Şimdi gerçek savaş başladı” denildi. ABD'nin İran'ı vurmasından önceki günlerde İran Dini Lideri Ayetullah Ali Hamaney, ABD'nin herhangi bir askeri müdahalesinin ‘şüphesiz telafisi mümkün olmayan zararlara yol açacağı’ uyarısında bulundu.
İran nasıl karşılık verecek?
Bazı İran ve İsrail merkezli internet siteleri, İran'ın İsrail'deki Ben Gurion Havaalanı'nı, gaz platformlarını ya da Hayfa ve Aşdod limanları gibi İsrail limanlarını, Nevatim, Horov ve Tel Nof'taki hava üslerini ya da enerji üretim tesislerini hedef alabileceğini öne sürdü. Körfez ülkelerindeki 12 ABD askeri üssünün hedef alınmasını ise, bu ülkelerin İsrail'in İran'a yönelik saldırısını başından beri kınadıklarını açıklamış olmaları ve herhangi bir hedef almanın Körfez ülkelerini düşmanlaştıracağı gerekçesiyle ihtimal dışı bıraktılar. Uzmanlar, İran'ın Hürmüz Boğazı'nda deniz seyrüseferine karşı bubi tuzağı kurabileceği, Körfez ve Kızıldeniz arasındaki Avrupa filosunu hedef alabileceği, Husileri gemilere saldırmaya teşvik edebileceği ve geri kalan vekil güçlerini ABD ve Batı çıkarlarına karşı niteliksel bir operasyon yürütmeye itebileceği, bunun da ABD'nin geniş tepkisine ve Avrupalılar ile NATO'nun İran'a karşı birleşmesine yol açabileceği yönündeki korkularını dile getirdiler.
Trump, Fordo Nükleer Tesisi’nin bombalandığını duyurdu
Başkan Trump bu sabah sürpriz bir hamleyle ABD'nin İran'daki üç nükleer tesisi bombaladığını açıkladı. Truth Social üzerinden açıklamalarda bulunan Trump, “İran'daki Fordo, Natanz ve İsfahan nükleer tesislerine yönelik son derece başarılı saldırımızı tamamladık” ifadelerini kullandı. ABD Başkanı, saldırıyı gerçekleştiren uçakların İran hava sahasını güvenli bir şekilde terk ettiklerini ve ülkelerine dönüşe geçtiklerini belirtti. Şimdi barış zamanı olduğunu ilan eden Trump, bir başka paylaşımında da İran'ın ABD'ye vereceği herhangi bir misilleme yanıtına daha büyük bir güçle karşılık verileceği uyarısında bulundu.
Beyaz Saray'da üç buçuk dakikalık kısa bir konuşma yapan ABD Başkanı, ‘barışın hızlı bir şekilde sağlanmaması’ halinde İran'a yönelik ABD saldırılarını sürdürme tehdidinde bulundu. Trump, Başkan Yardımcısı J.D. Vance, Savunma Bakanı Pete Hegseth ve Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile birlikte yaptığı konuşmada şunları söyledi: “Amacımız İran'ın uranyum zenginleştirme kabiliyetini yok etmek ve dünyanın bir numaralı terör destekçisi devletinin yarattığı tehdidi durdurmaktı. Bu gece dünyaya, saldırıların askerî açıdan büyük bir başarı olduğunu bildirebilirim. İran'ı misilleme yapmaması konusunda uyarıyor ve barış çağrısına kulak vermesini istiyorum. Bu durum devam edemez; ya barış sağlanacak ya da İran için son sekiz günde tanık olduklarımızdan çok daha büyük bir trajedi yaşanacak.”
Maxar Technologies tarafından çekilen uydu görüntüsü, İran'ın Fordo Nükleer Tesisi ve erişim yolunun genel bir görünümünü gösteriyor. (AFP)
Beyaz Saray perşembe günü Trump'ın İran'ı bombalama kararını iki hafta içinde vereceğini açıklamıştı, ancak B-2 bombardıman uçakları dün öğleden sonra Pasifik Okyanusu’nu geçmeye başladı. Bazı ABD medya kuruluşları Fordo Nükleer Tesisi’ne yönelik saldırıda her biri iki GBU-57 bombası taşıyan üç B-2 bombardıman uçağının kullanıldığını bildirdi. Fordo Nükleer Tesisi’ne toplam 6 bomba atıldı ve Natanz ve İsfahan'a 30 Tomahawk füzesi ateşlendi.
New York Times, ABD Hava Kuvvetleri'ne ait birkaç B-2 bombardıman uçağının Missouri'deki Whiteman Hava Kuvvetleri Üssü'nden havalandığını ve Pasifik Okyanusu'nu geçerek Guam'daki ABD üssüne gittiğini ve kesintisiz uçuş sırasında yakıt ikmali yaptığını belirtti. Beyaz Saray, Başkan Trump'ın Durum Odası'nda Başkan Yardımcısı J.D. Vance, Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Savunma Bakanı Pete Hegseth, CIA Direktörü John Ratcliffe, Beyaz Saray Özel Kalem Müdürü Susie Wiles ve ABD Genelkurmay Başkanı Dan Caine ile birlikte çekilmiş fotoğraflarını yayınladı.
ABD saldırılarından önce İsrail, İran'daki füze mevzilerine yönelik bir hava saldırısı dalgası başlattı ve İsrail ordusu, İran'ın güneybatısındaki Ahvaz bölgesinde füze rampaları ve radarların bulunduğu askeri altyapıyı vurmak üzere 30 savaş uçağı gönderdiğini duyurdu. ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth ve Genelkurmay Başkanı Dan Caine'in bugün saldırılarla ilgili bir basın toplantısı düzenlemesi planlanıyor.
