Brezilya'dan önce 8 ülke “X” platformunu engelledi

Yasaklanmadan önce "X" uygulamasına göz atan bir Brezilyalı  (AFP)
Yasaklanmadan önce "X" uygulamasına göz atan bir Brezilyalı  (AFP)
TT

Brezilya'dan önce 8 ülke “X” platformunu engelledi

Yasaklanmadan önce "X" uygulamasına göz atan bir Brezilyalı  (AFP)
Yasaklanmadan önce "X" uygulamasına göz atan bir Brezilyalı  (AFP)

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre "yanlış bilgi yayma"daki rolü nedeniyle Brezilya'da (Cumartesi) bloke edilmeye başlanan "X" platformu, başta otoriter rejimlere sahip olanlar olmak üzere birçok ülkede de yasaklandı.

Birçok ülkede geçici olarak yasaklanan bu sosyal ağ, örneğin 2011'de Mısır'da, 2014 ve 2023'te Türkiye'de ve hatta 2021'den önce ve sonra Özbekistan'da meydana gelen siyasi protestolar ve başkanlık seçimleri hakkında bilgi yayma yeteneğini kanıtladı.

Çin

Çin, Twitter platformunu (“X”in eski adı) daha dünyada meşhur olmadan yasakladı. Çinliler, Haziran 2009'dan bu yana, yani Çin'in Tiananmen Meydanı'nda başlattığı kanlı baskının yirminci yıldönümünü anmadan iki gün önce bu platformu kullanmamaya başladılar ve yerine geniş çapta "Weibo" ve "WeChat" platformlarını kullandılar.

İran

Yetkililer, Haziran 2009'da gerçekleşen tartışmalı cumhurbaşkanlığı seçim sonuçlarına ilişkin protestoların ardından Twitter'ı yasakladı; bu karar, yayımlanmasından sonra 15 yıl yürürlükte kaldı.

Ancak uygulama, kadınların maruz kaldığı baskılara karşı yurt dışındaki protesto hareketlerine ilişkin haberlerin 2022 yılı sonunda yayınlanmasına katkı sağladı.
Türkmenistan

Orta Asya'daki son derece izole ülke, diğer birçok yabancı hizmet ve web sitesine ilave olarak 2010 yılının başlarında Twitter'ı engellemeye başladı.

Yalnızca devlete ait Türkmen Telekom şirketi tarafından sağlanan internet taraması yetkililerin denetimine tabidir.

Kuzey Kore

Kuzey Kore, 2010 yılında "ülkeyle ilgilenen yabancılara" yakınlık gösterip kendi Twitter hesabını açtıktan sonra, Nisan 2016'da uygulamayı Facebook, YouTube, bahis siteleri ve pornografiyle birlikte engelledi.

Birkaç hükümet web sitesi dışında internete erişim, ağın kullanımını az sayıda yetkiliyle sınırlayan kapalı rejim tarafından yakından izleniyor.

Myanmar

Platform, Aung San Suu Kyi'nin sivil hükümetini deviren askeri darbeye karşı yapılan protestolar nedeniyle engellendikten sonra, Şubat 2021'den beri erişim sağlanamıyor.

O tarihten bu yana iktidardaki askeri cunta interneti kısıtlama konusunda kararlılığını sürdürüyor.

Rusya

Moskova, "yasa dışı içerik" yayınlanmasını kınayarak, 2021'den bu yana Twitter'a erişimi yavaşlattı ve Twitter kullanımını kısıtladı.

Mart 2022'de, Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı başladıktan hemen sonra siteye erişimi resmi olarak engelledi. Ancak birçok Rus, "X"i bir "Sanal Özel Ağ" veya "VPN" programı aracılığıyla kullanıyor; bu program, programı çağıran kişinin adresini gizleyerek yasağı aşmalarına olanak tanıyor.

Pakistan

Ordunun desteklediği hükümet, Şubat 2024'teki parlamento seçimlerinden bu yana "X" platformunu yasakladı ve kararı "güvenlik gerekçelerine" bağladı.

Hapisteki eski Başbakan İmran Han'ın partisine ait olan bir muhalefet hesabı, platformda yaygın yolsuzluk suçlamalarını yayınlamıştı.

Venezuela

Yolsuzluk şüphelerine rağmen temmuz ayında yeniden seçilen Başkan Nicolas Maduro, ülke çapında şiddetle bastırılan gösterilerle birlikte, 9 Ağustos'ta platformun 10 gün yasaklanmasını emretti.

Yasak, süre dolmasına rağmen kaldırılmadı ve hâlâ yürürlükte

Brezilya

Engelleme, engellemeyi aşmak için sanal özel ağ (VPN) kullanmak gibi "teknolojik hilelere" başvuran kişilere 50.000 reali (yaklaşık 9.000 dolar) para cezası verilmesini içeren bir yargı kararı ile birlikte gerçekleştirildi.



Bilim insanları "gençlik pınarını" keşfetti ama risk büyük

Araştırmacılar, hücrelerin "gençlik pınarı"nı bulduklarını söylüyor ancak bunun büyük bir bedeli var (AFP)
Araştırmacılar, hücrelerin "gençlik pınarı"nı bulduklarını söylüyor ancak bunun büyük bir bedeli var (AFP)
TT

Bilim insanları "gençlik pınarını" keşfetti ama risk büyük

Araştırmacılar, hücrelerin "gençlik pınarı"nı bulduklarını söylüyor ancak bunun büyük bir bedeli var (AFP)
Araştırmacılar, hücrelerin "gençlik pınarı"nı bulduklarını söylüyor ancak bunun büyük bir bedeli var (AFP)

Julia Musto 

Araştırmacılar, hücrelerin "gençlik pınarı"nı keşfetti ama bunun ağır bir bedeli var.

Mayo Clinic'ten araştırmacılar perşembe günü, 60 yaşın üzerindeki bazı kişilerin bağışıklık sisteminin yıpranma açısından çok daha genç göründüğünü açıkladı. Bağışıklık sistemi bizi hastalıklardan korur ve iyileşmemizi sağlar. Yaşlanmayla birlikte bağışıklık sisteminin vücudu enfeksiyon ve hastalıklardan koruma becerisi zayıflayabilir. Genç bağışıklık sistemleri sürekli yeni bakteri ve virüslere maruz kalırken önceki araştırmalar, bebeklerin bağışıklık sisteminin istilacılarla mücadelede yetişkinlerinkinden daha başarılı olduğunu göstermişti.

Araştırmacılar bazı kişilerin, yaşlarına uymayan bağışıklık sistemleri olduğunu söylüyor.

Mayo Clinic'ten romatolog ve klinisyen-bilim insanı Dr. Cornelia Weyand yaptığı açıklamada, "Bu hastaların 60'lı ve 70'li yaşlarında olmasına rağmen çok genç bağışıklık sistemleri olduğunu gözlemledik" diyor 

Ancak bunun bedelini otoimmüniteyle ödüyorlar.

Otoimmünite, bağışıklık sisteminin sağlıklı doku ve organlara yanlışlıkla saldırmasıyla ortaya çıkıyor. Cleveland Clinic'e göre, lupus, multipl skleroz, sedef hastalığı, çölyak hastalığı ve Haşimato hastalığı gibi bilinen en az 100 otoimmün hastalık var. Stanford Medicine'a göre genetik ve hormonal farklılıklar nedeniyle kadınlar erkeklere göre daha yüksek risk altında.

Doktorlar, dev hücreli arterit diye bilinen nadir bir otoimmün hastalık için Minnesota'daki kliniğine tedaviye giden 100'den fazla yaşlı hastada bu anomaliyi tespit etti.

Klinik, dev hücreli arteritin, atardamarların iç yüzeyinde meydana gelen ve baştaki atardamarları etkileyebilen bir iltihaplanma olduğunu belirtiyor. Tedavi edilmezse körlüğe, aort anevrizmasına ve nadiren felce yol açabiliyor. Sık sık baş ağrısı, çene ağrısı ve görme sorunlarına neden oluyor. Bu hastalığa neyin yol açtığı hâlâ bilinmiyor.

Bu hastaların hastalıklı dokularını inceleyen araştırmacılar, bağışıklık sistemlerinde "kök hücre benzeri T hücreleri" diye bilinen özel hücreler buldu. Bu hücreler, sağlıklı bir bağışıklık sisteminin onarımı ve korunması için kritik öneme sahip genç kök hücreler gibi davranıyor. Ancak bu örnekte otoimmün hastalığı yayıyorlardı.

Bilim insanları ilerleyen aşamalarda bu bağlantı ve hastalarda gözlemledikleri bulgular hakkında daha fazla bilgi edinmeyi umuyor.

Mayo Clinic'te yaşlanma üzerine araştırma yapan Dr. Jörg Goronzy, "Düşünülenin aksine bağışıklık sisteminin vücutla birlikte yaşlanmasının faydaları var" diyor. 

Bağışıklık sisteminin genç kalmasının bedelini düşünmeliyiz. Bu bedel otoimmün hastalıklar olabilir.

Bulgular hakemli dergi Nature Aging'de yayımlandı.

Independent Türkçe, https://www.independent.co.uk/news