Pezeşkiyan Rusya'yı yaptırımlara karşı iş birliği yapmaya çağırdı

Şoygu, Putin'in mesajını İranlı mevkidaşına iletti.

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan dün (Salı) Rusya Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanı Sergey Şoygu'yu kabul etti. (İran Cumhurbaşkanlığı)
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan dün (Salı) Rusya Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanı Sergey Şoygu'yu kabul etti. (İran Cumhurbaşkanlığı)
TT

Pezeşkiyan Rusya'yı yaptırımlara karşı iş birliği yapmaya çağırdı

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan dün (Salı) Rusya Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanı Sergey Şoygu'yu kabul etti. (İran Cumhurbaşkanlığı)
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan dün (Salı) Rusya Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanı Sergey Şoygu'yu kabul etti. (İran Cumhurbaşkanlığı)

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Rusya Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanı Sergey Şoygu ile yaptığı görüşmede Moskova'yı yaptırımlara karşı iş birliğini güçlendirmeye çağırdı.

Pezeşkiyan Rus yetkiliye, hükümetinin ‘iki ülke arasındaki ilişkilerin seviyesini yükseltmek için iş birliğini ve devam eden tedbirleri ciddi bir şekilde takip edeceğini’ söyledi.

İran Cumhurbaşkanlığı internet sitesinde Pezeşkiyan'ın şu sözlerine yer verildi: “İran ve Rusya arasındaki ilişkilerin ve iş birliğinin derinleştirilmesi ve güçlendirilmesi, iki ülkeye yönelik yaptırımların ve haksız tedbirlerin etkisinin en aza indirilmesine katkıda bulunacaktır. Tahran ve Moskova arasındaki ilişkiler kalıcı, sürekli ve istikrarlı bir şekilde gelişecektir.”

İran Cumhurbaşkanlığı tarafından yayınlanan fotoğraflara göre Şoygu, Pezeşkiyan'a Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in yazılı bir mesajını iletti.

Dün (Salı) Tahran'a gelen Şoygu, İranlı yetkililerle görüşmelerine mevkidaşı Ali Ekber Ahmediyan ile bir araya gelerek başladı.

kıl8öç
İran Milli Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreteri Ali Ekber Ahmediyan dün (Salı) Tahran'da Rus mevkidaşı Sergey Şoygu'yu kabul etti. (IRNA)

Ahmediyan geçen hafta BRICS'teki mevkidaşlarının katıldığı bir konferans çerçevesinde Moskova'da Şoygu ile görüştü, ancak İran medyası görüşmenin ayrıntılarını açıklamadı.

Ahmediyan geçtiğimiz perşembe günü Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir araya geldi ve yeni seçilen Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın ‘Rusya'ya karşı eski Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi döneminde oluşturulan yaklaşımı değiştirme niyetinde olmadığı’ güvencesini iletti. Şarku’l Avsat’ın Rus haber ajansı TASS’tan aktardığına göre Ahmediyan, “Kendisiyle birkaç kez görüştüm. Pezeşkiyan ikili ilişkileri sürdürme ve geliştirme niyetinde” ifadelerini kullandı.

Şoygu'nun ziyareti, Tahran'ın eylül ayında Ukrayna'daki savaşta kullanmak üzere Moskova'ya balistik füze gönderdiği yönündeki Batı suçlamalarını reddetmesinin ardından geldi. Söz konusu iddia, Moskova ve Tahran'a yönelik yeni yaptırımlara yol açtı.

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan pazartesi günü yaptığı açıklamada, hükümetinin ağustos ayında göreve başlamasından bu yana Rusya'ya herhangi bir silah göndermediğini söyledi.

Pezeşkiyan, “Rusya ve İran'ın geçmişte askeri iş birliği yapmış olması mümkün, çünkü o dönemde bu konuda bir yasak yoktu. Güvenle söyleyebileceğim şey, biz iktidara geldiğimizden beri, Batı'nın bize yaptırım uygulamasını haklı çıkaracak hiçbir şeyi onlara (Ruslara) vermediğimizdir” şeklinde konuştu.

Reuters şubat ayında, İran'ın Rusya'ya çok sayıda güçlü karadan karaya balistik füze tedarik ettiğini ve ABD'nin yaptırım uyguladığı iki ülke arasındaki askeri iş birliğini derinleştirdiğini bildirdi.

Bu ayın başlarında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki tartışmalı Karabağ bölgesindeki Zengezur Koridoru’nu onaylaması, özellikle Moskova ile yakınlaşmaya karşı olan çevrelerde öfkeli eleştirilere yol açtı.

Yeni hükümeti destekleyenler ilişkilerin yeniden gözden geçirilmesi çağrısında bulunurken, Pezeşkiyan hükümetinin destekçileri Rusya'yı İran'ın Batı ile ilişkilerini, özellikle de nükleer müzakere masasına dönmesini engellemeye çalışmakla suçladı.

Öte yandan İran ve Rusya, kapsamlı iş birliğine ilişkin ikili bir anlaşma imzalamaya hazırlanıyor.



Blinken Trump'a savaş sonrası Gazze için ‘kapsamlı bir plan’ sunacak

TT

Blinken Trump'a savaş sonrası Gazze için ‘kapsamlı bir plan’ sunacak

Blinken Trump'a savaş sonrası Gazze için ‘kapsamlı bir plan’ sunacak

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, önümüzdeki hafta başında Başkan Joe Biden'ın görev süresinin sona ermesinden önceki son konuşmasında uluslararası toplumu, Gazze Şeridi'nin yönetimi ve yeniden inşası için Filistinli ve uluslararası ortak bir güç kurulmasını öngören savaş sonrası Gazze planını desteklemeye çağırdı. Blinken bu planın yeni Başkan Donald Trump yönetimine teslim edileceğini açıkladı.

Blinken, Lübnan'da Joseph Avn'ın cumhurbaşkanı seçilmesini ve Nevvaf Selam'ın yeni hükümeti kurmakla görevlendirilmesini ‘egemen bir devlet olma yolunda önemli adımlar’ olarak nitelendirdi.

ABD'li üst düzey diplomat, beş gün sonra sona erecek olan Biden yönetiminde Dışişleri Bakanı olarak son konuşmasını yaptığı Atlantik Konseyi düşünce kuruluşunda ABD'nin Ortadoğu'daki dış politikasını ele aldı. İlk olarak, özellikle bölgedeki entegrasyon, Arap devletleri ile İsrail arasındaki ilişkileri normalleştirmek için İbrahim Anlaşması’nın genişletilmesi, terörle mücadele ve İran'ın nükleer dosyası ile ilgili olarak son dört yılda elde edilen başarıları özetledi. Başkan Biden'ın ‘İran'ın kendi gözetiminde nükleer silah elde etmeyeceği taahhüdünü yerine getirdiğini’ vurguladı.

Gazze hakkında konuşmaya başlar başlamaz katılımcılardan biri bağırarak Blinken'ı Gazze Şeridi'ndeki Filistinlilere karşı ‘soykırımı’ desteklemekle suçladı.

ascdvfgrt
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken'ın Washington'da yaptığı konuşma sırasında bir protestocu salondan çıkarıldı. (AFP)

ABD'nin ‘Suudi Arabistan ile stratejik ortaklığı güçlendirecek kapsamlı bir anlaşmaya doğru önemli bir ilerleme kaydettiğini’ ve bu anlaşmanın İsrail ile normalleşmeden önce ‘Filistin devletine giden inandırıcı bir yol’ bulmaya odaklandığını belirtti. Blinken, Hamas'ın 7 Ekim 2023'teki saldırısının zamanlamasının ‘tesadüf olmadığını’ yineledi.

İran zayıfladı

Salonda bulunan bir başka kadın ayağa kalkarak Blinken'ı Filistinli çocukların öldürülmesine katkıda bulunmakla suçladı ve salondan çıkarıldı.

Ancak Blinken, ‘Hamas'ın askeri ve hükümet kapasitesini yok etmek, saldırının arkasındaki beyni öldürmek’ ve özellikle Lübnan'da Hizbullah'ın, liderliğinin ve altyapısının ortadan kaldırılmasının ardından ‘Tahran'ı savunmaya geçirmek’ hakkında konuşmaya devam etti.

Blinken sözlerini şöyle sürdürdü: “İran Hizbullah'a karadan ikmal yolunu kaybetti… İsrail, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed rejiminin yasadışı kimyasal silahlar da dahil olmak üzere birçok silahını, fabrikalarını ve üslerini imha etti.”

Ortadoğu'daki güç dengesinin Hamas ve destekçilerinin umduğu ya da planladığı şekilde değil, dramatik bir şekilde değişmekte olduğunu vurgulayan Blinken, “Yine de bölge, Suriye'nin kırılgan siyasi geçiş sürecinden İran'ın caydırıcılığını yeniden kazanma çabasına ve bunun nükleer emelleri için ne anlama gelebileceğine, Husilerin İsrail'e ve uluslararası deniz taşımacılığına yönelik devam eden saldırılarına kadar risklerle dolu olmaya devam ediyor” şeklinde konuştu.

xcdvfgrthy
Husi füzesi nedeniyle hasar gören bir binada çalışan İsrail askerleri (Reuters)

Blinken, “Ortadoğu'da tüm insanların kendilerini daha güvende hissedecekleri yeni bir gerçeklik yaratmak için çalışmalıyız. Herkes kendi ulusal arzularını gerçekleştirebilir. Herkes barış içinde yaşayabilir” ifadelerini kullandı. Bu noktada bir başka kadın ayağa kalkarak Blinken'e bağırdı ve onu ‘soykırım’ yapmakla suçladı.

Entegre bir plan

Blinken, Gazze Şeridi'ndeki savaşı sona erdirecek bir anlaşmanın yakın olup olmadığı sorusuna “Her zamankinden daha yakın. Ancak şu anda burada oturmuş Hamas'tan kabul ettiklerine dair son sözü bekliyoruz. Bu söz her an gelebilir. Önümüzdeki birkaç saat içinde gelebilir. Önümüzdeki günlerde de gelebilir. Biz de bunu bekliyoruz” yanıtını verdi. Blinken ayrıca, Başkan Biden'ın yönetiminin Başkan Trump'ın ekibine savaştan sonra Gazze Şeridi'nin yönetimi için uluslararası güçler ve Filistinlileri içeren geçici bir güvenlik gücünün ayrıntıları da dahil olmak üzere kapsamlı bir plan sunacağını açıkladı.

İran'la ilgili bir soruya ise şu yanıtı verdi: “İran şu anda nükleer silah için bölünebilir malzeme üretebilecek bir noktada. Bir ya da iki hafta içinde nükleer silaha sahip olabilirler. 2015 nükleer anlaşmasıyla onları bir kutuya koyduğumuz zamankinden çok daha tehlikeli bir yerdeler.” Başkan Trump'ın daha iyi bir anlaşma yapmaktan bahsettiğine dikkat çeken Blinken, “Bakalım. Belki bunu yapmak için bir fırsat vardır” ifadelerini kullandı.

Lübnan'daki durum

Blinken, İsrail ile Hizbullah arasındaki çatışmaya kalıcı bir çözüm bulmak, Gazze Şeridi'ndeki savaşı sona erdirmek ve Arap ülkeleri ile İsrail arasındaki ‘ilişkileri normalleştirmek’ gibi birbiriyle bağlantılı üç diplomatik hedeften söz etti. Lübnan'da hedefin ‘Hizbullah'ın İsrail'i tehdit edecek ya da Lübnan devletini ve Lübnan halkını rehin almaya devam edecek şekilde yeniden yapılanmasını önlemek’ olduğunu ifade eden Blinken, “Fransa ile vardığımız anlaşma bu kriterleri karşılıyor; Lübnan hükümetinin topraklarının kontrolünü yeniden ele geçirmesini sağlıyor, Lübnan ekonomisine ve güvenlik güçlerine çok ihtiyaç duyulan yardım ve desteği sağlıyor ve İsrail'in uluslararası hukuka uygun olarak kendini savunma hakkını koruyor” şeklinde konuştu.

sxdfr
Lübnan’da hükümeti kurmakla görevlendirilen Nevvaf Selam, Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn ile görüşmeye gelirken (EPA)

Blinken sözlerini şöyle noktaladı: “ABD ve Fransa anlaşmayı izlemek ve ihlalleri ele almak için gece gündüz çalışıyor ve şimdi, anlaşmadan sadece altı hafta sonra, Lübnan parlamentosu yeni bir cumhurbaşkanı ve yeni bir başbakan seçmek için ezici bir çoğunlukla oy kullandı; güvenli, başarılı ve Lübnanlıların ihtiyaçlarına cevap veren egemen bir devlet olma yolunda iki önemli adım attı.”