Irak, Güney Kore ile hava savunma sistemi anlaşması imzaladı

Irak ordusu, Peşmerge'lere ABD silahlarının verilmesinin güvenli olduğunu savunuyor.

Güney Kore'nin Cheongung-II hava savunma sistemi (Defence Blog)
Güney Kore'nin Cheongung-II hava savunma sistemi (Defence Blog)
TT

Irak, Güney Kore ile hava savunma sistemi anlaşması imzaladı

Güney Kore'nin Cheongung-II hava savunma sistemi (Defence Blog)
Güney Kore'nin Cheongung-II hava savunma sistemi (Defence Blog)

Irak, hava ve balistik füze savunma sistemi satın almak üzere Güney Koreli bir şirketle anlaşırken, Savunma Bakanlığı, görevden alınan meclis başkanı Muhammed el-Halbusi'nin yol açtığı siyasi tartışmalara rağmen Peşmerge güçlerine ABD yapımı silahlar verilmesi kararını savundu.

Güney Koreli LIG Nex1 şirketi dün (Cuma) yaptığı açıklamada, Irak'a Kore yapımı hava ve balistik füze savunma sistemi ihraç etmek üzere bir anlaşma imzalandığını duyurdu. Gelişmiş silah sistemleri üreticisi yaptığı açıklamada, Güney Kore'nin M-SAM2 hava savunma sistemi olarak da bilinen Cheongung-II sistemini ihraç etmek için Irak Savunma Bakanlığı ile 2,78 milyar dolarlık bir anlaşma imzaladığını belirtti. Irak, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Suudi Arabistan'ın ardından Ortadoğu'da Güney Kore üretimi hava ve balistik füze savunma sistemini satın alan üçüncü ülke oldu. Güney Kore'nin füze savunma stratejisinin en önemli parçasını oluşturan sistem, öncelikle Kuzey Kore tehditlerine karşı koruma sağlamak amacıyla füze ve uçakları durdurmak üzere tasarlandı.

Füzeler ve M-SAM-2 entegre sistemi LIG Nex1 tarafından üretilmekte, Hanhwa Systems şirketi radarı sağlamakta ve Hanhwa Aerospace de füze rampaları ve araçlarını üretmektedir.

Cheongung-II, Rus füze sistemlerinde kullanılan 9M96 füzesinin teknolojisi temel alınarak geliştirilen orta menzilli bir karadan havaya savunma sistemidir.

Kürt Peşmerge güçleri Haziran 2023'te Erbil'de düzenlenen bir törende (AFP)Kürt Peşmerge güçleri Haziran 2023'te Erbil'de düzenlenen bir törende (AFP)

Peşmerge silahları

Irak Savunma Bakanlığı, ABD yapımı obüslerin Peşmerge güçlerine teslim edilmesini savundu.

Bakanlıktan yapılan açıklamada, “Peşmerge güçlerine tahsis edilen 105 mm'lik obüslerle ilgili olarak medyada ve sosyal medyada dolaşan haberlere cevaben, silahların alımının Savunma Bakanı İrfan el-Hayali döneminde sözleşmeye bağlandığını ve Savunma Bakanı Cuma Anad döneminde değiştirildiğini açıklığa kavuşturmak isteriz” denildi.

Bakanlığın açıklamasına göre, meblağlar mevcut hükümetin kurulmasından önce ödendi ve silahlar 20 Kasım 2023 tarihinde Umm Kasr Limanı’na ulaştı.

Silahlar Umm Kasr Limanı’na varışlarının üzerinden bir yıl geçmesine rağmen Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Peşmerge Bakanlığı’na teslim edilmemiş. Ardından Genelkurmay Başkanı tarafından bir nota verildikten ve gerekli tüm tedbirler alındıktan sonra bu işlem gerçekleştirilmiş.

Savunma Bakanlığı, ‘Peşmerge güçlerinin Irak'a sadakatinden şüphe duyulmayan ulusal bir güç olduğunu ve daha önce bahsi geçen silahlar konusunun yedi yıldan fazla bir süre önce gerçekleştiğini, silahların ancak bu konuda tüm tedbirler alındıktan sonra teslim edildiğini’ vurguladı.

Söz konusu mesele, özellikle Tekaddum Partisi lideri Muhammed el-Halbusi'nin silahların Erbil'e teslim edilmesi anlaşmasına itiraz etmesinin ardından büyük bir siyasi tartışmaya yol açtı.

Halbusi geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada, “Bu tür silahlar, yetenek ve kapasitelerine sürekli ihtiyaç duyduğumuz Irak ordusunun tekelinde olmalıdır” dedi.

Ancak Halbusi kısa bir süre önce açıklamalarını tersine çevirerek, ‘bölgedeki mevcut siyasi liderliğin varlığı göz önüne alındığında, Peşmerge güçlerine teslim edilen ABD silahlarını kullanmaktan korkmadığını’ belirtti. Halbusi bir televizyon kanalında yaptığı açıklamada, “IKBY liderleri mantıklı hareket ediyor ama gelecek korkuları var” ifadesini kullandı.

Şarku'l Avsat'ın edindiği bilgiye göre siyasi partiler, özellikle de Şii Koordinasyon Çerçevesi'ndeki güçler, Mustafa Kazımi'ninki de dahil olmak üzere önceki hükümetlerin silahları IKBY'ye teslim etmeyi reddettiğini belirterek, karara itiraz ettiler.

IKBY Peşmerge Bakanı Şoreş İsmail geçtiğimiz ağustos ayında, ABD Savunma Bakanlığı'nın Irak federal hükümetinin onayıyla Peşmerge güçlerine bir dizi ağır silah verdiğini açıkladı.



Hizbullah cihazlarının hacklenmesi tedarik zincirlerinin karanlık noktalarını ortaya çıkardı

Beyrut'un güney banliyösünde patlamış bir çağrı cihazının kalıntıları, 18 Eylül 2024. (AFP)
Beyrut'un güney banliyösünde patlamış bir çağrı cihazının kalıntıları, 18 Eylül 2024. (AFP)
TT

Hizbullah cihazlarının hacklenmesi tedarik zincirlerinin karanlık noktalarını ortaya çıkardı

Beyrut'un güney banliyösünde patlamış bir çağrı cihazının kalıntıları, 18 Eylül 2024. (AFP)
Beyrut'un güney banliyösünde patlamış bir çağrı cihazının kalıntıları, 18 Eylül 2024. (AFP)

Hizbullah mensupları tarafından kullanılan Asya menşeli çağrı cihazlarının hacklenmesi, söz konusu cihazların rotasına ilişkin yoğun araştırmalara yol açtı. Bu durum, eski teknolojiye sahip cihazların satıldığı ve alıcıların satın aldıkları cihazlar için çok az garanti alabildiği ya da hiç alamadığı şeffaf olmayan bir pazarı ortaya çıkardı.

Analistler ve danışmanlar, daha yeni ve sofistike ürünlerin tedarik zincirleri ve dağıtım kanalları sıkı bir şekilde yönetilirken, Asya'dan gelen eski elektronik ürünler için durumun böyle olmadığını, sahtecilik, fazla stoklar ve fason üretim anlaşmalarının karmaşık doğasının bazen ürünün kaynağını belirlemeyi imkânsız hale getirdiğini söyledi.

Geçtiğimiz hafta Lübnan'da 37 kişinin ölümüne ve yaklaşık 3 bin kişinin yaralanmasına neden olan cihazlarla isimleri ilişkilendirilen şirketlerin tepkileri, bunların nasıl ve ne zaman silah haline getirildiğini belirlemenin zorluğunu ortaya koydu.

Tayvan merkezli Gold Apollo, sorumluluğu Avrupa'da ticari markasını kullanma lisansına sahip olan bir şirkete yükledi. Bunun üzerine Macaristan, Bulgaristan, Norveç ve Romanya'da cihazların kökenine ilişkin soruşturmalar başlatıldı.

Japon ICOM firması ise başlangıçta kendi adını taşıyan telsizlerin orijinal olup olmadığını belirleyemediğini, çünkü piyasanın sahte ürünlerle dolu olduğunu belirtti. Ancak firma dün (Cuma) bir açıklama yayınlayarak, Lübnan'da patlayan telsizlerin kendi ürünleri olmama ihtimalinin yüksek olduğunu belirtti.

ICOM, Lübnan İletişim Bakanı Johnny el-Karm'ın cihazların bir distribütör aracılığıyla ithal edilmediğini ve aynı model numarasına sahip sahte ürünlerin başka ülkelerden ithal edildiğini söylediğini aktardı.

Japon şirket, patlayan cihazların kendisi tarafından üretilmediğinin teyit edilmesi için incelenmesi gerektiğini, ancak ‘ortaya çıkan çok sayıda bilgi çerçevesinde, bu cihazların ICOM tarafımızdan üretilmiş olma ihtimalinin son derece düşük olduğunu’ bildirdi.

Teknoloji uzmanı ve danışman David Fincher ise “Eğer cihazların içine patlayıcı koymak için tedarik zinciri tehlikeye atıldıysa bu inanılmaz bir planlama. Ancak mevcut tedarik zincirine sızmak zor değil ve muhtemelen yapılacak en kolay şey de bu” değerlendirmesinde bulundu.

Sahte ürünlerin, özellikle de sahte bileşenlerin kolayca üretilebildiği Çin gibi büyük üretim merkezlerinde yaygın olduğunu belirten Fincher, “Bir teknoloji uzmanı olarak, kablosuz iletişim cihazlarına küçük miktarlarda patlayıcı yerleştirmenin zor olmadığını söyleyebilirim” dedi.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığı habere göre bir güvenlik kaynağı, Hizbullah'ın cihazları yaklaşık beş ay önce Gold Apollo'dan satın aldığını söyledi.

Görsel kaldırıldı.Hizbullah destekçileri Beyrut'ta bir kafede Hizbullah lideri Hasan Nasrallah'ın televizyonda yayınlanan konuşmasını dinliyor. (DPA)

Patlamadan sonra bir cihazın fotoğrafları, telsizlerin üzerinde ICOM'un adının ve ‘Made in Japan’ ifadelerinin yer aldığı etiketler olduğunu gösterdi.

Her iki şirket de ölümcül bileşenlerden herhangi birinin iki ülke topraklarındaki kendi fabrikalarında üretilmiş olma ihtimalini dışladı.

Tayvan Ekonomi Bakanı Kyu Jih-hui, Lübnan'daki patlayan cihazların bileşenlerinin Tayvan'da üretilmediğini söyledi.

Lübnan’ın Birleşmiş Milletler (BM) Misyonu'nun BM Güvenlik Konseyi'ne gönderdiği mektuba göre, Lübnanlı yetkililer tarafından cihazlarla ilgili olarak yapılan ön soruşturmada, cihazlara ülkeye gelmeden önce patlayıcı yerleştirildiği sonucuna varıldı.

Sahte ürünler

Ancak şu anda kesin bir bilgi bulunmuyor. Çağrı cihazlarının ve telsizlerin uzaktan patlatılabilecek şekilde nasıl ve ne zaman ayarlandığı henüz belli değil.

Çinli fikri mülkiyet hizmetleri firması East IP'nin ortaklarından Joe Simon, sorunun bir kısmının da küçük markaların, kısmen kârlarını etkileyebilecek maliyetler nedeniyle, sahte ürünlerin denetlenmesine büyük yatırım yapmama eğiliminde olmaları olduğunu söyledi.

Reuters’a konuşan Simon, “Yetkililer düşük teknolojili taklit ürünlerle uğraşmayı önemsemiyor, ancak fikri mülkiyet sahiplerinin izlemesi, araştırması ve şikâyet etmesi gerekiyor. Bu her zaman daha büyük, yüksek teknolojili markalarda olduğu kadar sık gerçekleşmiyor” ifadelerini kullandı.

ICOM'a göre sorunlardan biri, söz konusu IC-V82 modelinin üretimini yaklaşık 10 yıl önce, sahte ürünlere karşı koruma sağlamak amacıyla holografik etiketlemeye başladığı dönemde durdurmuş olması.

Şirket, başta eski modelleri olmak üzere sahte ürünlere karşı defalarca uyarıda bulunmuş.

Japonya Patent Ofisi'nin mevcut en son raporuna göre, Japonya'daki şirketlerin yüzde yedisinden fazlası, 2020 yılında ürün sahteciliği nedeniyle iş kayıpları yaşadıklarını bildirirken, vakaların yaklaşık üçte biri Çin ile bağlantılı.

ICOM, müşterilerini orijinal ürün satın aldıklarından emin olmak için yalnızca yetkili distribütör ağını kullanmaya çağırdı.

Ancak Reuters tarafından yapılan araştırma, Çin'de onlarca mağazanın Alibaba, Taobao, JD ve Pinduoduo gibi e-ticaret platformlarında IC-V82 modeli de dahil olmak üzere ICOM markalı telsizler sattığını ortaya koydu.

Alibaba'da ICOM markalı ürünler satan ve hiçbiri ICOM'un web sitesinde resmi tedarikçi olarak listelenmeyen Çin merkezli üç satıcıdan Guangzhou Minxing Communication Equipment ve Shandong Pengcheng Technology orijinal ürünler sattıklarını söylerken, Guangzhou Yixin Trading Co. orijinal ürünlere ek olarak ‘Çin yapımı sahte ürünler’ sattığını itiraf etti.

ICOM, tüm ürünlerini Japonya'daki fabrikalarında ürettiğini söylüyor.

Reuters tarafından yapılan bir kontrol, üretimi durdurulan IC-V82 modelinin Vietnam'da e-ticaret platformu Shopee'de de satıldığını ve yaygın olarak bulunduğunu gösterdi.

Markası Budapeşte merkezli BAC'ye lisanslı olan Gold Apollo için tedarik zinciri, çeşitli ülkelerdeki yetkililerin şimdi tanımlamaya çalıştığı gizemli bir üretim rotasına dönüştü.

Sahte elektronik ürünleri inceleyen Maryland Üniversitesi İleri Yaşam Döngüsü Mühendisliği Merkezi'nden Diganta Das, “Ucuz ikinci el üretim ekipmanının yaygın olarak bulunması, sahte ürün üreticilerinin sadece bir bileşen üretmekten daha fazlasını, hatta tüm ürünleri üretebilmeyi başardıkları anlamına geliyor. Ben buna artık taklit demezdim, daha çok yasadışı sanayileşme derdim” şeklinde konuştu.