İsrail'in Suriye sınır kapısı yakınlarındaki bombardımanında 7 İran yanlısı militan yaralandı

Yerlerinden edilmiş Lübnanlılar Suriye sınır kapısına gidiyor. (EPA)
Yerlerinden edilmiş Lübnanlılar Suriye sınır kapısına gidiyor. (EPA)
TT

İsrail'in Suriye sınır kapısı yakınlarındaki bombardımanında 7 İran yanlısı militan yaralandı

Yerlerinden edilmiş Lübnanlılar Suriye sınır kapısına gidiyor. (EPA)
Yerlerinden edilmiş Lübnanlılar Suriye sınır kapısına gidiyor. (EPA)

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), İsrail savaş uçaklarının dün (Pazar) gece yarısından hemen sonra Suriye-Lübnan sınırındaki Şam kırsalında bulunan Yabus Sınır Kapısı civarında bir binayı bombaladığını açıkladı.

SOHR yaptığı açıklamada, şiddetli bir patlama sesi duyulduğunu ve bombardımanda ‘beşi Suriyeli olmayan yedi İran yanlısı unsurun yaralandığını’ belirtti.

SOHR, Yabus Sınır Kapısı’nın iki ülke arasındaki ana geçişlerden biri olduğunu ve İsrail'in Lübnan'a yönelik saldırılarının başlangıcından bu yana on binlerce yerinden edilmiş Lübnanlı ve Suriyelinin buradan giriş yaptığını doğruladı. Sınır kapısının hedef alınması, İsrail'in Hizbullah'a giden ikmal yollarını kesmek için Suriye-Lübnan sınırında sürdürdüğü operasyonların bir parçası olarak gerçekleşti.

İsrail ordusu 23 Eylül'den bu yana Lübnan'la sınır ötesi çatışmalar nedeniyle yerlerinden olan kuzey İsrail sakinlerini evlerine geri döndürmek amacıyla Hizbullah'a yönelik bombardımanlarını yoğunlaştırdı.

İsrail ordusu hava saldırılarında Hizbullah'ın birçok üst düzey liderini öldürdü. Söz konusu saldırılar Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah'ın Beyrut'un güney banliyölerinden Haret Hreik'teki bir yeraltı karargahına düzenlenen saldırıda öldürülmesiyle doruğa ulaştı.

İsrail son günlerde Lübnan ile Suriye arasındaki sınır kapılarına yakın noktaları hedef almayı yoğunlaştırdı. İsrail ordusu cuma günü savaş uçaklarının ‘Hizbullah'ın Suriye'den Lübnan'a savaş araçlarını aktarmak için kullandığı Suriye-Lübnan sınırındaki altyapıyı’ bombaladığını duyurdu ve Hizbullah'ın bunları İsrailli sivillere karşı kullandığını söyledi.

SANA cuma günü askeri bir kaynağa dayandırdığı haberinde İsrail saldırısında beş Suriye askerinin öldüğünü duyurdu.

Şarku’l Avsat’ın SANA’dan aktardığına göre İsrail'in perşembe günü Suriye'nin el-Kuseyr bölgesini Lübnan'ın Hermel bölgesine bağlayan Mutreba Sınır Kapısı’nı hedef alan saldırısında bir Suriye askeri öldü. Diğer taraftan Suriye ile Lübnan arasındaki en büyük geçiş noktası olan Cdeidet Yabus Sınır Kapısı, İsrail'in Lübnan'a yönelik ağır hava saldırılarından kaçan binlerce Suriyeli ve Lübnanlı mülteciyle günlerdir büyük bir yoğunluk yaşıyor.

Hizbullah'ın kalesi olan Beyrut'un güney banliyölerinin defalarca bombalanması ve Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah'ın cuma günü öldürüldüğünün açıklanmasının ardından Suriye'ye kaçanların sayısı arttı.

Birleşmiş Milletler (BM) bugün (pazartesi) yaptığı açıklamada, şu ana kadar yaklaşık 100 bin kişinin Lübnan'dan Suriye'ye kaçtığını duyurdu.

SOHR'a göre bombardıman, İsrail'e ait bir insansız hava aracının (İHA) Lübnan sınırı yakınlarındaki Yafur kasabası yakınlarında Suriye Devlet Başkanı'nın kardeşi General Mahir Esed'in komuta ettiği Suriye ordusunun 4. Tümenine ait bir merkezi ‘yüksek patlayıcılı füzelerle hedef almasından’ saatler sonra gerçekleşti. SOHR'a göre söz konusu karargâh, Hizbullah ve İran Devrim Muhafızları Ordusu'ndan (DMO) komutanların uğrak yeriydi.

Suriye'de çatışmaların başladığı 2011 yılından bu yana İsrail, Suriye ordusu mevzileri ile İran ve Hizbullah hedeflerini hedef alan yüzlerce hava saldırısı düzenledi.

SOHR'a göre saldırılar 7 Ekim'de Gazze Şeridi'nde İsrail ile Hamas arasındaki savaşın başlamasından bu yana artarken, nisan ayında Şam'daki İran büyükelçiliğine ait bir binanın bombalanmasından bu yana azaldı.

İsrail saldırıları nadiren doğruluyor, ancak İran'ın Suriye'de askeri varlık kurma girişimlerine karşı olduğunu yineliyor.



Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
TT

Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)

Filistinli yetkililere göre Gazze'de ateşkes görüşmeleri çıkmaza girdi. 

Kimliğinin açıklanmaması şartıyla BBC'ye konuşan kaynaklar, Tel Aviv yönetiminin Katar'ın başkenti Doha'daki müzakerelere, ihtilaflı konularda karar vermeye yanaşmayan bir heyet gönderdiğini savunuyor. 

Ayrıca yetkililer, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD ziyaretiyle "zaman kazanmaya" çalıştığını ve süreci tıkadığını ileri sürüyor. 

Netanyahu, 7-10 Temmuz'da gerçekleştirdiği ziyarette ABD Başkanı Donald Trump'la bir araya gelmişti. Ancak beklenen 60 günlük ateşkesin sağlandığına dair bir açıklama yapılmamıştı.

Filistinli yetkililer, İsrail ordusunun Gazze'den çekilmesi ve bölgeye yardım girişleri gibi konularda uzlaşma sağlanamadığını belirtiyor. 

BBC, özellikle İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah ve Han Yunus kentlerini ayıran Morag Koridoru'nda işgali sürdürme ısrarının henüz aşılamadığını aktarıyor. İsrail ordusunun Gazze'nin 1 ila 1,5 kilometre içine giren bir alandaki "tampon bölgeleri" bırakmak istemediği ifade ediliyor.

Diğer yandan Hamas'ın tampon bölgelere ait haritaları istediği ve sözkonusu alanın söylenenden çok daha büyük olduğunun ortaya çıktığı aktarılıyor. Buna göre İsrail ordusu, bazı noktalarda Gazze'nin 3 kilometre kadar içine giren tampon bölgeler inşa etmeyi planlıyor. 

Filistinli örgütün ilk etapta bu konuda taviz vermeyi düşündüğü fakat haritaları görünce bundan vazgeçtiği ifade ediliyor. Tel Aviv yönetiminin, Gazze'nin Mısır sınırındaki Refah kentinin tamamında işgalini sürdürmeyi planladığı aktarılıyor.

Kaynaklardan biri, Netanyahu yönetiminin tutumuna dair şunları söylüyor: 

Bu görüşmeleri hiçbir zaman ciddiye almadılar. Bunları zaman kazanmak ve sahte bir ilerleme görüntüsü vermek için kullandılar.

Diğer yandan New York Times'ın (NYT) analizinde, Netanyahu'nun Gazze savaşını iktidarını sürdürmek için kullandığına dikkat çekiliyor. 

Netanyahu'nun, savaşın sürmesini isteyen Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir gibi radikal sağcı koalisyon ortaklarını memnun etmek için ateşkese yanaşmadığı ifade ediliyor. 

Analizde, Netanyahu'nun Nisan 2024'te ateşkes yapmayı düşündüğü fakat yine aynı baskılar nedeniyle geri adım attığı belirtiliyor. Bazı Amerikalı yetkililerin, Netanyahu'yla İsrail halkının yüzde 50'sinin savaş yerine rehine takası anlaşmasını istediğine dair anket sonuçları paylaştığı, İsrail liderininse şöyle yanıt verdiği aktarılıyor: 

Evet ama bu yüzde 50'lik kesim benim seçmenlerimden oluşmuyor.

Başbakanın yargı reformu paketinin 2023'te büyük protestolara yol açtığı, hatta yedek askerlerin greve gittiği anımsatılıyor. Bunlara ek olarak Netanyahu hakkında yolsuzluk ve rüşvet suçlamalarıyla açılan davaların sürdüğü hatırlatılıyor. 

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) de Gazze'de işlenen "savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar" nedeniyle Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında Kasım 2024'te tutuklama emri çıkarmıştı. 

Analizde, Netanyahu'nun Gazze savaşını uzatarak bu davalardan kendini korumaya çalıştığı belirtiliyor. "İsrail hiç olmadığı kadar güvensiz bir konumda" denen analizde, başbakanın hamlelerinin ülke tarihinin en karanlık sayfalarından birini oluşturduğu ifade ediliyor: 

Netanyahu, 21. yüzyılın felaketlerinden birinin mimarı ve bu felaket, İsrail'in adını muhtemelen onlarca yıl lekeleyecek.

Independent Türkçe, BBC, Times of Israel, New York Times