İran yanlısı Telegram hesabı İsrail'in planları hakkında istihbarat sızdırdı

Bir İsrail savaş uçağı (EPA)
Bir İsrail savaş uçağı (EPA)
TT

İran yanlısı Telegram hesabı İsrail'in planları hakkında istihbarat sızdırdı

Bir İsrail savaş uçağı (EPA)
Bir İsrail savaş uçağı (EPA)
ABD merkezli haber sitesi Axios, İran yanlısı bir Telegram hesabı tarafından İsrail'in İran'a yönelik saldırı hazırlıklarıyla ilgili olduğu iddia edilen, ABD’ye ait iki istihbarat belgesinin yayınlanmasının ardından ABD'li yetkililerin olası bir büyük güvenlik ihlalinden derin endişe duyduklarını bildirdi.
İddia edilen sızıntı, İsrail'in 1 Ekim'de İsrail'e balistik füze saldırısı düzenleyen İran'a karşı misilleme yapmak üzere haftalar süren hazırlıklarını tamamladığı sıralarda gerçekleşti. Ancak sızıntının İsrail'in misillemesini sekteye uğratmaya yönelik bir girişim olabileceği düşünülüyor.
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) ve Ulusal İstihbarat Direktörlüğü Ofisi (ODNI) sızdırılan belgeler hakkında yorum yapmayı reddetse de belgelerin gerçek olup olmadığını sorgulamaktan kaçındı.
‘Middle East Spectator’ adlı bir Telegram hesabı, cuma günü ABD'li bir istihbarat kaynağından İsrail'in İran'a yönelik saldırı hazırlıklarına ilişkin belgeler edindiğini bildirdi.
Rutin olarak İran yanlısı içerikler paylaşan hesap, İran merkezli olduğunu söylüyor.
Belgeler arasında Savunma Bakanlığı'na bağlı bir kurumdan gelen ve bu hafta başında ABD istihbarat camiasında dolaşıma sokulan bir istihbarat raporu da yer alıyor.
Axios, belgelerin gerçek olup olmadığını bağımsız olarak doğrulayamadı.
İddia edilen sızıntı, son günlerde İsrail Hava Kuvvetleri'ne ait bazı üslerde gerçekleştirilen ve İran'a saldırı amaçlı mühimmat transferinin de aralarında yer aldığı birtakım önlemlerden bahsediyor.
ABD istihbaratına göre İsrail Hava Kuvvetleri bu hafta İran'a karşı olası bir saldırı için istihbarat ve savaş uçaklarının da katıldığı büyük bir tatbikat gerçekleştirdi.
Söz konusu istihbarat raporunda İsrail insansız hava araçlarının (İHA) İran'a yönelik bir saldırı için hazırlık yaptığı da belirtiliyordu.
Eğer istihbarat raporu doğruysa, İsrail Hava Kuvvetleri üslerindeki faaliyetleri gözetlemek için uyduların kullanılması da dahil olmak üzere İsrail'in İran'a saldırı hazırlıklarının ABD istihbaratı tarafından son derece ayrıntılı ve hassas bir şekilde izlendiğini gösteriyor.
İddia edilen sızıntı, ABD istihbarat topluluğu içinde çok gizli bilgilerin İran yanlısı bir Telegram kanalına ulaşmasına neden olan çok ciddi bir güvenlik ihlalinin de işareti olabilir.
Axios'a konuşan ABD'li bir yetkili, sızıntı iddiasının çok endişe verici olduğunu, fakat bunun İsrail'in İran'a karşı operasyonel planlarını etkileyeceğine inanmadığını söyledi.
İsrailli üst düzey bir yetkili ise İsrail Savunma Kuvvetleri’nin iddia edilen sızıntıdan haberdar olduğunu ve bu meseleyi son derece ciddiye aldığını açıkladı.


Mücteba Hamaney, babasının izinden giden dini lider Ali Hamaney’in oğlu

Orta düzey bir din adamı olan Mücteba Hamaney, Kum'daki muhafazakâr din adamlarından eğitim aldı (Reuters)
Orta düzey bir din adamı olan Mücteba Hamaney, Kum'daki muhafazakâr din adamlarından eğitim aldı (Reuters)
TT

Mücteba Hamaney, babasının izinden giden dini lider Ali Hamaney’in oğlu

Orta düzey bir din adamı olan Mücteba Hamaney, Kum'daki muhafazakâr din adamlarından eğitim aldı (Reuters)
Orta düzey bir din adamı olan Mücteba Hamaney, Kum'daki muhafazakâr din adamlarından eğitim aldı (Reuters)

İran’ın Dini Lideri (Rehber)Ayetullah Ali Hamaney'in oğlu olan Mücteba Hamaney, babasının başkanlık ettiği dini kurumlarda en etkili şahsiyetlerden biri ve ülkenin liderliğini devralması muhtemel adaylar arasında gösteriliyor.

Orta düzey bir din adamı olan Mücteba, Kum'daki muhafazakâr din adamlarından eğitim aldı. Hamaney'in 1989 yılından beri liderliğini yaptığı, İran'ı korumakla görevli Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) ile yakın ilişkileri olan muhafazakâr bir isim.

Huccetu’l-İslam unvanına sahip olan Mücteba (55), İran hükümetinde hiçbir resmi görevde bulunmadı. İranlı gözlemcilere göre babasının muhafızı olarak perde arkasında nüfuzunu kullandı.1979'da ABD destekli Şah'ı deviren bir ülkede, aile siyasetine herhangi bir atıfta bulunulmasını reddeden eleştirmenler ve Hamaney'in kendisinin aile veraseti fikrine karşı olduğunu ifade etmesi nedeniyle, rolü İran içinde tartışmalara neden oldu.

ABD yaptırımları

ABD Hazine Bakanlığı, 2019 yılında Mücteba Hameney’i yaptırımlar uygulanan kişiler listesine ekledi ve onun, babasının ofisinde çalıştığı dönem dışında hiçbir zaman seçilmediği veya atanmadığı halde resmi olarak en üst düzey isim olduğunu vurguladı.

Bakanlığın internet sitesinde, Hamaney'in bazı sorumluluklarını, DMO’nun yurtdışı kolu Kudüs Gücü ve Besic Güçleri komutanlarıyla yakın iş birliği içinde çalıştığı belirtilen Mücteba'ya devrettiği bildirildi.

Kaynaklar, 20 yıl boyunca Devrim Muhafızları ile yakın ilişkiler kurduğunu ve bu sayede siyasi ve güvenlik kurumlarında ilave nüfuz kazandığını belirtti. Mücteba, 2009 yılından bu yana, özellikle 2022 yılında ülkedeki katı kıyafet kurallarını ihlal ettiği iddiasıyla gözaltına alınan bir genç kızın polis nezaretindeyken ölmesi üzerine İran'ın dört bir yanında başlayan ayaklanmalar sırasında, protestocuların öfkesinin hedefi olmuştu.

Mücteba, rejimi destekleyen toplantılarda boy gösterdi, ancak kalabalığın önünde nadiren konuştu. 2024 yılında, Kum'da verdiği İslam hukuku derslerini askıya aldığını duyurduğu birçok kez paylaşılırken, bu açıklamanın nedenleri hakkında spekülasyonlar başladı.

Dini niteliklerin eksikliği

Babasına çok benzeyen Mücteba, siyah takke takıyor, bu da onun seyyidlerden olduğunu, yani ailesinin Hz. Muhammed'in soyundan geldiğini gösteriyor. Mücteba’yı eleştirenler, onun en yüksek liderlik pozisyonu için gerekli dini niteliklerden yoksun olduğunu söylüyorlar, çünkü Huccetu’l-İslam rütbesi, babasının ve İran İslam Cumhuriyeti'nin kurucusu Ruhullah Humeyni'nin ulaştığı Ayetullah rütbesinden daha düşük bir rütbedir.

Liderliğe giden yol

2007 yılında yazılan ve WikiLeaks tarafından yayınlanan bir Amerikan diplomatik telgrafında, üç İranlı kaynağın Mücteba'yı Hamaney'e ulaşmanın yolu olarak tanımladığı ve Mücteba'nın Batı ile iş birliğini tercih eden ve eski cumhurbaşkanları Muhammed Hatemi ve Hasan Ruhani gibi isimlerin temsil ettiği İranlı reformistlere karşı çıktığı belirtildi. Mücteba Hamaney’in 2005 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde muhafazakâr aday Mahmud Ahmedinejad'ın ani yükselişinin arkasında olduğu düşünülüyordu. Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı analize göre 2005 seçimlerinde aday olan reformist din adamı Mehdi Kerrubi, o dönemde Hamaney'e bir mektup yazarak Mücteba’nın Ahmedinejad'ı desteklediğini iddia etti, ancak Hamaney bu iddiayı reddetti.

frgtyhu7
İran Dini Lideri Ali Hamaney (Reuters)

Mücteba, 2009 yılında yeniden aday olan ve tartışmalı seçimlerde ikinci kez göreve gelen Ahmedinejad’ı bir kez daha destekledi. Seçim sonuçlarının duyurulmasıyla hükümet karşıtı protestolar başladı. Protesto gösterileri, Besic ve diğer güvenlik güçleri tarafından şiddetle bastırıldı.

Bir diğer detay olarak Mücteba’nın eşi, eski parlamento başkanı ve en önde gelen muhafazakârlardan biri olan Gulam Ali Haddad Adil'in kızıdır.

Mücteba Hameney, 1969 yılında Meşhed şehrinde doğdu ve Şah'a karşı muhalefet hareketini yöneten babasının yanında büyüdü. Gençliğinde de İran-Irak savaşına katıldı.

*Bu analiz Şarku’l Avsat tarafından Independent Arabia’dan çevrilmiştir.