عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA

Arakçi: İsrail'deki hedeflerimizi belirledik ve diplomasi hâlâ mümkün

Tahran, Netanyahu'nun konutunun hedef alınmasında parmağı olduğunu reddetti

Tahran'ın merkezindeki Filistin Meydanı’nda bir binaya asılmış Yahya Sinvar pankartı (EPA)
Tahran'ın merkezindeki Filistin Meydanı’nda bir binaya asılmış Yahya Sinvar pankartı (EPA)
TT
TT

Arakçi: İsrail'deki hedeflerimizi belirledik ve diplomasi hâlâ mümkün

Tahran'ın merkezindeki Filistin Meydanı’nda bir binaya asılmış Yahya Sinvar pankartı (EPA)
Tahran'ın merkezindeki Filistin Meydanı’nda bir binaya asılmış Yahya Sinvar pankartı (EPA)

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, İran'a ait bir insansız hava aracının (İHA) İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun konutunu hedef aldığı iddiasının Tahran tarafından yalanlandığı bir dönemde, İsrail'deki hedeflerinin belirlenmesine atıfta bulunarak ülkesinin İsrail'in herhangi bir eylemine benzer şekilde karşılık vereceğini bildirdi.

Şarku’l Avsat’ın İranlı Öğrenciler Haber Ajansı’ndan (ISNA) aktardığına göre Arakçi basına yaptığı açıklamalarda, İran'a yönelik herhangi bir saldırıya karşı uyarıda bulunarak, ülkesinin ‘işleri geciktirmeyeceğini ama aceleye de getirmeyeceğini’ söyledi.

Nükleer tesislerle ilgili olarak “Herhangi bir saldırı bizim için kırmızı çizgi olacaktır ve cevapsız kalmayacaktır” diyen Arakçi, İsrail'deki tüm hedeflerini belirlediklerini ve benzer saldırılar gerçekleştireceklerini vurguladı.

İran'ın bu ay başındaki füze saldırısının ‘meşru müdafaa’ olduğunu ifade eden Arakçi, herhangi bir eyleme aynı şekilde karşılık vermeye hazır olduklarını belirtti. Arakçi, “İran tüm olasılıklara karşı hazırlıklıydı ve bu saldırıya karşı koymak için tüm düzenlemeleri yaptık. İran füzeleri sadece askeri merkezleri hedef aldı ve İsrail'in ekonomik ya da ekonomik olmayan tesislerine saldırmadık” ifadelerini kullandı.

cxdvfeg
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, Ankara'da 3+3 Güney Kafkasya Bölgesel İşbirliği Platformu toplantısına katıldı. (AFP)

İran Devrim Muhafızları Ordusu’na (DMO) bağlı Fars Haber Ajansı, bilgi sahibi bir kaynağın ‘savaş uçakları komşu ülkelerdeki hava üslerine gönderilmesine rağmen İsrail üslerinden birinde en az 3 gelişmiş savaş uçağının imha edildiğini’ aktardı.

Arakçi, Tahran ve Washington'un ‘bazı iletişim kanalları aracılığıyla mesaj alışverişinde bulunduklarını, ancak bu mesajların müzakere yapıldığı anlamına gelmediğini’ söyledi. Bu açıklama, Arakçi'nin geçen hafta Tahran ve Washington arasında nükleer programa ilişkin dolaylı görüşmelerin, artan bölgesel gerginlikler ışığında uygun bir ‘zemin’ bulunamaması nedeniyle durduğunu ifade etmesinin ardından geldi.

ABD Başkanı Joe Biden cuma günü yaptığı açıklamada, İsrail'in İran'ın füze saldırılarına nasıl ve ne zaman karşılık vereceği konusunda bilgi sahibi olduğunu söyledi.

Arakçi Biden’a X platformu üzerinden yanıt vermekte gecikmedi: “İsrail'in İran'a nasıl ve ne zaman saldıracağını bilen ya da anlayan ya da böyle bir çılgınlık için araç ve destek sağlayan herkes, olası insan kayıplarından sorumlu tutulmalıdır.”

ISNA'nın aktardığına göre Arakçi dün şunları söyledi: “ABD ve İsrail arasında ne olup bittiğini bilmiyoruz ama ABD'nin İsrail'i desteklediğini ve İsrail'in herhangi bir saldırısının ABD tarafından destekleneceğini biliyoruz. İsrail ABD'nin yardımı olmadan yoluna devam edemez. Bu, Lübnan ve Gazze Şeridi'nde Amerikan silahlarının kullanılması için de geçerlidir. Eğer Washington gerçek bir siyasi iradeye sahipse, saldırıları önleyebilecektir. Siyonistlerin müttefiki olan ABD, bölgede büyük çaplı bir savaş patlak verirse buna dahil olacak. Biz savaşı diğer ülkelere yaymak istemiyoruz, diplomasi fırsatı halen mevcut.”

‘Kısıtlamanın sonu’

Diğer yandan İran Meclisi Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu Sözcüsü İbrahim Rızai, “Direnişin kısıtlanması sona erdi ve hedef bankası tüm Siyonistleri ve bölgedeki destekçilerini içerecek şekilde güncellendi” dedi.

“Biden'ın açıklamaları Amerikalılar ile Siyonistler arasında hiçbir fark olmadığını ortaya koyuyor” diyen Rızai, ‘İsrail'in bölgede ABD'nin askeri üssü haline geldiğini’ vurguladı. Rızai, “Amerikalılar Filistin ve Lübnan'da Siyonistlerin tüm ihtiyaçlarını karşılarken, onlar da işledikleri suçları meşrulaştırmaya çalışıyorlar” ifadesini kullandı.

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi ise cumartesi günü geç saatlerde yaptığı açıklamada, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun konutuna yönelik İHA saldırısında İran'ın herhangi bir rolü olduğunu reddetti.

getrhyj
İran'ın 1 Ekim 2024 tarihinde İsrail'e balistik füze fırlatmasının ardından Tel Aviv semalarında bir mermi (Reuters)

IRNA'ya göre Bekayi, “Yalan yaymak Siyonist varlığın daimî yaklaşımıdır ve bu rejimin ve onun suçlu liderlerinin mevcut ve daimî bir uygulamasıdır” dedi.

İran'ın Birleşmiş Milletler (BM) misyonu da cumartesi günü Netanyahu'nun konutuna yapılan İHA saldırısının Hizbullah tarafından gerçekleştirildiğini doğruladı.

Suçlamalar, İsrail'in İran'ın 1 Ekim'deki füze saldırısına karşılık vermekle defalarca tehdit ettiği Ortadoğu'da askeri gerilim korkularını arttırıyor.

İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, İran'ın saldırılarına İsrail'in yanıtının ‘ölümcül, spesifik ve ani’ olacağı uyarısında bulundu.

Tehditler ve diplomasi arasında

İsrail'i sert bir şekilde eleştirmek ve tehdit etmek ile gerilimin daha da artmasını önlemek için yoğun diplomatik istişarelerde bulunmak arasında gidip gelen İran'ın yaklaşımı, Tel Aviv'in bu ay başında kendisini hedef alan İran füze saldırısına misilleme sözü vermesiyle çelişkili görünüyor.

DMO Komutanı Hüseyin Selami, “Eğer bir hata yapar ve ister bölgede ister İran'da olsun hedeflerimize saldırırsanız, size acı verici bir darbe vururuz” ifadesini kullandı. İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ise İsrail'i ‘kanserli bir tümör’ olarak tanımlayarak, “Siyonist düşman sefil hayatının sonuna yaklaştığını bilmelidir” dedi.

Arakçi ülkesinin pozisyonunu desteklemek için yoğun bir diplomatik kampanya yürütüyor. Nasrallah'ın Beyrut'ta öldürülmesinden bir hafta sonra Lübnan'ı ziyaret eden Arakçi, İran'ın İsrail'e yönelik füze saldırılarından sonraki ilk ziyaretini, İran tarafından askeri ve mali olarak desteklenen Hizbullah'a silah temininde stratejik bir rol oynayan Suriye'ye yaptı.

İran Dışişleri Bakanı, Suudi Arabistan'ın yanı sıra Katar, Irak ve genellikle ABD ile dolaylı görüşmelerde arabuluculuk yapan Umman'a da uğradı. Arakçi daha sonra İran'la karmaşık ilişkileri olan Ürdün'e ve 2013'ten bu yana İranlı bir dışişleri bakanı tarafından ziyaret edilmeyen Mısır'a geçti. Cuma günü ise Türkiye'yi ziyaret etti.

AFP'ye konuşan analist Ahmed Zeydabadi, “Bu pozisyonların çelişkili olduğu söylenemez” dedi ve Arakçi'nin İsrail'in bir saldırı başlatması halinde ‘İran'ın cevabının acı verici olacağı yönündeki askeri açıklamaları bizzat tekrarladığını’ belirtti. Zeydabadi’ye göre Dışişleri Bakanı'nın görevi ‘gerilimi düşürmek.’

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Tavanı olmayan bir savaş ve sınırları olmayan bir devlet

İsrail güçleri Güney Lübnan sınırına yakın bölgede operasyon yapıyor (AFP)
İsrail güçleri Güney Lübnan sınırına yakın bölgede operasyon yapıyor (AFP)
TT
TT

Tavanı olmayan bir savaş ve sınırları olmayan bir devlet

İsrail güçleri Güney Lübnan sınırına yakın bölgede operasyon yapıyor (AFP)
İsrail güçleri Güney Lübnan sınırına yakın bölgede operasyon yapıyor (AFP)

Mustafa Feki

Evet, İsrail, 20. yüzyılda ortaya çıkan ve insanlığa milletler ve halklar arasındaki bir arada yaşamanın doğası hakkında önemli bir soru sorduran o garip oluşumdur. Uluslararası toplum, İsrail'in on yıllar içinde Filistin'de toprağın asıl sahibi yerli halka yaptıklarının bir benzerine, yalnızca Amerikalı sömürgecilerin ya da genel olarak beyaz adamın Kızılderililere karşı yürüttüğü imha savaşında tanık olmuştu.

İsrail her türlü vahşeti ve saldırganlığı uyguladı, ırkçılığın her türlüsüne başvurdu ve Araplara, insan ırkına yönelik soykırım dışında neredeyse alternatif bir isim bulamadığımız bir yasa dışılık ile davrandı. Bunu yaparken etrafına korku yaymak için her türlü yöntem ve aracı kullandı, geniş anlamıyla terörden bir baskı, taciz ve korkutma yöntemi olarak yararlandı. Karada ve havada her türlü saldırıyı gerçekleştirdi, soğukkanlılıkla çocukları ve kadınları öldürdü, suikastlar düzenlemekten çekinmedi. Dahası uluslararası meşruiyeti aşağılamaya ve çağdaş dünyada yürürlükte olan norm ve kuralları küçümsemeye çalıştı.

İsrail ayrıca uluslararası toplumun en üst düzey yetkilisi olan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri'ni aşağılamaktan da çekinmiyor çünkü o, uluslararası toplumun ülkeler ve halklar arasındaki ilişkileri denetlemek için kabul ettiği mevzuata uymak istiyor. İsrail gerçekten tavanı olmayan bir savaş yürütüyor ve kan dökerek, cesetleri parçalayarak, kadınlara, çocuklara, yaşlılara saldırarak eşi benzeri görülmemiş bir yolda ilerliyor. Bu yolda hiçbir şey onu caydırmıyor, hiçbir güç kaygılandırmıyor çünkü çağımızın en güçlü kuvveti tarafından, yani Amerika Birleşik Devletleri tarafından destekleniyor. ABD İsrail'i kendisinin ayrılmaz bir parçası, ona bağlı bir oluşum, annesi onu Güvenlik Konseyi'nde Amerikan vetosu dediğimiz şeyle koruyacağı için istediğini yapma ve cezadan kurtulma hakkına sahip şımarık bir evlat olarak görüyor.

Ve işte İsrail de normların ötesine geçiyor ve savaşlarda veya silahlı çatışmalarda yaygın olmayan, ancak kendisinin bunları yapma hakkına sahip olduğuna inandığı yeni davranışlarda bulunuyor. Mısır'da yaygın olan ve sanırım Arap dünyasında da aynı anlamda kullanılan” Çingene kadın, komşularının efendisidir” atasözü, iğrenç suçları, beklenmedik eylemleri ve onu yönetenlerin derinliklerinde saklı intikam arzusuyla İsrail için tam anlamıyla geçerli. Bunlara ilave olarak İsrail, gözle görülür bir şekilde kana susamış ve açıkça insanları öldürmeyi, cesetlerini dahi parçalamayı, şehirleri enkaza, evleri, binaları, okulları ve hastaneleri moloz yığınına dönüştürmeyi, Filistin çevresi içinde nefret ağaçları dikmeyi arzuluyor. Öyle ki, insan, çağımızın tanık olduğu tüm bu İsrail suçlarından sonra gelecekte bir arada yaşamanın nasıl mümkün olacağını merak ediyor. Bu noktada, tam bir tarafsızlık ve tam bir objektiflik ile Ortadoğu'da yaşananlara ve yaşanmakta olanlara ilişkin bazı gözlemlerimi sunmak istiyorum.

Öncelikle İsrail Başbakanı Netanyahu'nun BM'de yaptığı konuşma sırasında sanki evrenin en büyük mimarı Ortadoğu'yu yeniden düzenliyor ve hiçbir zaman kaybolmayan İsrail ajandasına göre ayarlıyormuş gibi yeni bir Ortadoğu haritası sunduğunu görünce pek şaşırmadım. Zira sahte “Fırat'tan Nil'e İsrail Devleti” sloganını yükselten İsrail’in kendisidir. Bu nedenle Filistin halkına karşı işlediği suçlardan sıyrılıp, genişleme emellerinin, insanları ve kiliseler ile camiler dahil her şeyi yok etmeye yönelik çılgın arzusunun gölgesinde, havadan askeri helikopterler, savaş uçakları, karadan zırhlı araçlarla parçalanan suçsuz Lübnan'dan başlayarak komşu ülkelere yöneliyor. Çünkü İsrail'in aşırılığa öncülük eden, sözde Savunma Ordusu'nu hain saldırılara ve sürekli öldürmeye yönlendiren dik başlı bir oğlu var. Geçmişte Arap ülkelerinde, “Kötü komşuya sabret, bir gün ölüm haberini alabilirsin” derlerdi. Ancak İsrail'in suçları çok genişledi ve asla durmadı. Saldırganlığı BM barışı koruma güçlerine bile uzandı. Uluslararası toplumu ve onu temsil eden BM’yi açıkça aşağılayarak barışı koruma güçlerine ateş açtı.

Burada İsrail'in yalnızca Filistin ya da onunla birlikte Lübnan'a yönelik toprak hırsları olmadığını, bu saldırgan devletin ve zorba oluşumun temellerini sağlamlaştırma çabasıyla hayallerinin gerçekten de Ürdün, Suriye ve Irak'a uzandığını iddia edebilirim. Hem de Filistinlilerin meşru haklarının tanınması ve kendi ulusal topraklarında bağımsız devletlerinin kurulması şartıyla, Arapların İsrail Devleti'ni kabul etmenin eşiğine gelmesine rağmen. Ancak İsrail bunu hiç istemiyor, sözde haritasına hizmet etmesi için zaman kazanmak ve sahadaki statükoyu yerleştirmek için kaçamak davranıyor.

Bu nedenle her fırsatı değerlendiriyor ve Savunma Bakanı'nın ifadesiyle, elinin Ortadoğu'da her yere uzanabileceğini söylemek için bahaneler uyduruyor. Savunma Bakanı halkları korkutmaya, yıldırmaya, gözünü korkutmaya, toplumları boyunduruk altına almaya yönelik açıklamalarında bunu hep tekrarlıyor.

İkincisi, devlet ve devrim olarak İran'ın, bölgedeki rolünü gözden geçirmesi gerekiyor. Eğer Filistin davasına içtenlikle destek vermek istiyorsa bunu ancak açık siyasi destekle, ABD, İsrail ve yardımcıları nezdindeki rolünü Filistin’in çıkarlarına hizmet edecek biçimde kullanarak yapabilir. Zira yeni çatışma sahaları ve cepheleri açmak bu bölgesel savaşın kapsamının genişlemesinin ve Arap bağlamında Filistin kimliğini silme girişimlerinin önünü açtı. Bu aynı zamanda zorunlu olarak mezhepsel çekişmeleri kışkırtıyor, Arap ve İslam düzeyinde bölünmeye yol açıyor, Filistin sahnesinde ise yan çatışmalara kapıyı aralıyor.

Gazze Şeridi'nin, Beyrut'un güney banliyösünün, diğer Lübnan ve Filistin bölgelerinin uğradığı yıkım ve tahribatın boyutlarını düşünürsek, İsrail'in hiçbir zaman barış arayışında olmadığını, bir arada yaşamayı kabul etmediğini hemen anlarız. Aksine baskıyla, yıkımla, saldırganlıkla bölgede kalmak istiyor. Öte yandan İran'ın da Arap dünyasının doğu sınırlarında bir Pers devletinin varlığının temellerini atmak için Filistin davasından yararlanan kendi projesi olduğunu görüyoruz. İran diplomasisinin İbrani devletiyle açık rekabet içinde bölgenin tek jandarması olma çabasında olduğuna inanıyorum. İranlılar ve Yahudiler arasındaki Araplarsa, hakikaten kötülük masasındaki yetimler gibi duruyorlar.

Arap bölgesi halkları için İran tehdidinin Siyonist tehdide eşit olduğunu değil, her birinin ajandasının farklı olsa da aynı hedefte buluştuklarını ve aynı yolda ilerlediklerini iddia ediyorum. O hedef de bölge halklarını kontrol altına almak ve onları İsrail veya İran'ın hedefleriyle tutarlı hedeflere yönlendirmek. Geçtiğimiz günlerde, İran'ın son Şahı'nın, ölümünden kısa bir süre önce verdiği, bölgenin geleceği ve ABD'nin İsrail'e mutlak desteği hakkında konuştuğu bir röportajını izledim. Sözleri, devrimci İran'ın kontrolünden önce bir devlet olarak İran’ın önemini teyit ediyordu.

Üçüncüsü, mevcut uluslararası koşulların, yerel ve bölgesel dosyaların iç içe geçmesi, içinde bulunduğumuz durumdan kaçmayı zorlaştırıyor. Filistin halkının ve komşu halkların göğsüne çökmüş sömürgecilik kanseri ile sürekli mücadele olasılığını gelecek nesillerimizin omuzlarına yüklüyor. Savaşların ve askeri çatışmaların tükettiği bölge halklarının artık kendilerini imar ve kalkınmaya adamalarının zamanı geldi. Bu da ancak güçlü bir Arap iradesi ve tehlikelerin herkesi sardığının farkında olan milli bir arzu ile gerçekleşebilir.

Arap Maşrık (Levant) bölgesindeki kan serisi, İsrail düşüncesinde köklü bir değişiklik ve ABD politikasında gerekli ılımlılık olmadığı, İsrail'e karşı mutlak taraflılığının bu bölge halklarına karşı işlenmiş büyük bir suç olduğunun farkına varmadığı sürece durmayacak. Zira Batılı halklar dahil herkes için bu çifte standart politikası aşikâr hale geldi. Nitekim son ziyaretim sırasında Londra sokaklarındaki gösterileri gördüm. On binlerce kişi, nesilleri sömürgecilik, ırkçılık, halkların haklarını çalma ve vatanlarını işgal etme girişimlerinin muazzam baskıları altında yaşayan Arap halklarını desteklemek için sokağa dökülmüşlerdi.

Bu, savaş için bir çıta belirlemeyen, saldırganlığı sınırlamayan, yayılmacı emellerini sahte bir haritayla, yanlış bilgilerle ve bitmek bilmeyen savaşlarla gizleyen garip ve tuhaf bir dosyaya dair bir okumadır.

*Bu makale Şarku'l Avsat tarafından Independent Arabia'dan çevrilmiştir.