Baalbek'i hedef alan yıkımın ardından yaygın yerinden edilme

Hochstein’in ateşkesi görüşmek üzere İsrail'e gelişi öncesinde Berri: 1701 sayılı kararın bir harfini bile değiştirmeyeceğiz.

 İsrail'in dün (çarşamba) Lübnan'ın doğusundaki Baalbek kentini hedef alan hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (AFP)
İsrail'in dün (çarşamba) Lübnan'ın doğusundaki Baalbek kentini hedef alan hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (AFP)
TT

Baalbek'i hedef alan yıkımın ardından yaygın yerinden edilme

 İsrail'in dün (çarşamba) Lübnan'ın doğusundaki Baalbek kentini hedef alan hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (AFP)
İsrail'in dün (çarşamba) Lübnan'ın doğusundaki Baalbek kentini hedef alan hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (AFP)

İsrail dün (çarşamba) yıkımını Lübnan'ın doğusuna da yayarak Baalbek bölgesinde onlarca saldırı düzenledi ve İsrail ordusu tarafından yapılan tahliye uyarılarının ardından geniş çaplı göçler yaşandı. Bu, Tel Aviv'in şartlarına uygun müzakereleri kabul etmesi için Hizbullah'a baskı yapma planının bir devamı niteliğindeydi.

İsrail savaş uçakları Baalbek ve çevresine şiddetli saldırılar düzenleyerek kentin yerleşim bölgelerini ve girişlerini vururken, Hizbullah'ın yeni Genel Sekreteri Naim Kasım da Hizbullah’ın ateşkesi kabul ettiğini, ancak bunun ‘kendi şartlarıyla’ olacağını bildirdi.

Bu bombardıman turu, ABD Başkanı Joe Biden'ın elçisi Amos Hochstein'ın Lübnan'da ateşkesi görüşmek üzere Tel Aviv'e gelişinden önce gerçekleşti. Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri, Hochstein ile mutabık kalınan hususların dışında herhangi bir şey olduğuna dair tüm söylentileri reddederek, “Ne yazılmışsa yazılmıştır… 1701 sayılı kararın bir harfini bile değiştirme niyetimiz yoktur” dedi. Berri, ABD'li arabulucunun 1559 sayılı karardan ya da bu kararın uygulanmasında Lübnan ordusuna destek vermek üzere Güney Litani'de bulunan UNIFIL'in çok uluslu güçlerle değiştirilmesinden bahsetmediğini söyledi.

Lübnan Başbakanı Necib Mikati dün akşam yaptığı açıklamada, Hochstein'ın İsrail'e doğru yola çıktığını kendisine bildirdiğini belirterek, ABD elçisinin Beyrut'a yaptığı son ziyarette yanında sadece kendisinin ve Meclis Başkanı Berri'nin bildiği gizli bir teklif taşıdığını kaydetti.



ABD'de otizm teşhisi 10 yılda üç katına çıktı

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

ABD'de otizm teşhisi 10 yılda üç katına çıktı

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

ABD genelinde otizm teşhisi oranları son yıllarda önemli ölçüde arttı ve 2011'le 2022 arasında neredeyse üç katına çıktı.

Çarşamba günü yayımlanan yeni bir analize göre, gelişimsel engellilik teşhisi konan kişi sayısı 10 yıl içinde yüzde 175 arttı.

Araştırmayı yöneten Kaiser Permanente'den Luke Grosvenor yaptığı açıklamada, "Evrensel gelişimsel taramanın iyileştirilmesi ve yaygınlaştırılması, bu çalışmada bulduğumuz tanı oranlarındaki artışın muhtemelen bir kısmını açıklıyor" dedi.

Oran artışlarının büyüklüğü ve yaş, cinsiyet, ırk ve etnik kökene göre değişkenlik göstermesi, gelişmiş tarama dışındaki faktörlerin de oran artışlarına katkıda bulunduğuna işaret ediyor.

Beyindeki farklılıklardan kaynaklanan otizm bozukluğunun erkek çocuklarda kızlara kıyasla yaklaşık 4 kat daha yaygın olduğu bildiriliyor. Son federal verilere göre yaklaşık 36 çocuktan 1'ine otizm teşhisi konuyor.

Bu sonuçlara ulaşmak için Grosvenor, Kaiser Permanente ve ülke çapındaki diğer sağlık araştırma tesislerindeki doktorlar, büyük sağlık sistemlerine kayıtlı 12 milyondan fazla hastanın verilerini kullandı. Çalışmaları JAMA Network Open adlı akademik dergide yayımlandı.

Otizm tanı oranının 5 ila 8 yaşındaki çocuklar arasında en yüksek olduğunu ve 2011'de 1000 kişi başına 2,3 iken 2022'de 6,3'e yükseldiğini tespit ettiler.

Öte yandan teşhislerdeki en büyük artışın genç yetişkinler, kadınlar ve kız çocukları arasında olduğu bildirildi. Kız çocuklarında yeni teşhisler yüzde 305, erkek çocuklarında teşhisler yüzde 185 arttı.

Araştırmanın yazarlarından Lisa Croen, "Otizm teşhisi konan kadın ve erkekler arasındaki uçurumun daraldığını görüyoruz" dedi.

Bu çok ilginç ama nedenini bilmiyoruz. Bu, gelecekteki araştırmaların keşfetmesi gereken bir yön.

Yetişkin kadınlarda, erkeklerde yüzde 215'lik artışa kıyasla teşhislerde yüzde 315'lik bir artış oldu. Bu durum, gelişmiş araçlar veya sosyal medyadaki genişletilmiş temsille ilgili kadınlarda otizm farkındalığının artmasından kaynaklanıyor olabilir.

Artış özellikle 26 ila 34 yaşındaki yetişkinlerde dikkat çekiciydi ve teşhislerde yüzde 450'lik bir artış görüldü.

Yazarlar, "Burada bildirilen oranların yetişkinlerde, özellikle de yaşlı kadın yetişkinlerde [teşhisin] gerçek yaygınlığını göstermeme ihtimali var, çünkü birçoğu çocuklukta taranmamış ve teşhis edilmemiş olabilir" diye yazdı.

Bununla birlikte bulgularımız ABD'deki otistik yetişkin nüfusunun artmaya devam edeceğini gösteriyor ve genişletilmiş sağlık hizmetlerine duyulan ihtiyacın altını çiziyor.

Irklara göre de farklılıklar bildirildi; teşhis oranları yerli çocuklar ve yetişkinler arasında en yüksek seviyede. Bunun nedeni, yerli topluluklarla belirli ruh sağlığı kaynak ağı konumları arasındaki yakınlık olabilir. Her ne kadar Amerikan Yerlileri veya Alaska Yerlileri arasında daha yüksek zihinsel ve fiziksel engellilik yaygınlığı bildirilmiş olsa da.

Siyah, Asyalı, Amerikan Yerlisi veya Alaska Yerlisi ve Hispanik çocuklar arasında artışlar beyaz çocuklara kıyasla daha fazla.

Çalışma, muhtemelen Kovid-19 salgınının yol açtığı sağlık hizmeti kesintileri nedeniyle 2020'de tanılarda artış olmadığını belirtti. Oranlar 2020'den sonra sıçradı ve 2021 ve 2022'de önceki yıllara göre daha yüksek oldu.

Raporda, "Bunun teşhis hizmetlerine artan erişimi mi yoksa teşhis yaygınlığındaki gerçek bir artışı mı yansıttığına dair daha fazla araştırma yapılması gerekiyor" dendi.

Independent Türkçe