Endonezya Devlet Başkanı, Trump ile yaptığı tebrik görüşmesinin videosunu yayınladı

Trump’tan Endonezya Devlet Başkanı’na: “Beni istediğiniz zaman arayabilirsiniz... Bu benim numaram"

Endonezya Devlet Başkanı Prabowo Subianto ve ABD Başkanı seçilen Donald Trump (yerel medya)
Endonezya Devlet Başkanı Prabowo Subianto ve ABD Başkanı seçilen Donald Trump (yerel medya)
TT

Endonezya Devlet Başkanı, Trump ile yaptığı tebrik görüşmesinin videosunu yayınladı

Endonezya Devlet Başkanı Prabowo Subianto ve ABD Başkanı seçilen Donald Trump (yerel medya)
Endonezya Devlet Başkanı Prabowo Subianto ve ABD Başkanı seçilen Donald Trump (yerel medya)

Endonezya'nın yeni Devlet Başkanı Prabowo Subianto, Donald Trump'ı yeniden ABD başkanı seçilmesi dolayısıyla tebrik ettiği telefon görüşmesinin videosunu yayınladı.

Resmi bir ziyaret için Washington'da bulunan Prabowo, yaklaşık üç dakikalık telefon görüşmesini dün (Pazartesi) resmi sosyal medya hesapları üzerinden paylaştı.

X platformu üzerinden siyah beyaz olarak yayınlanan videoda, Prabowo’nun yeniden ABD başkanı seçilen Trump’la konuştuğu görülüyor.

Şarku’l Avsat’ın CNN'den aktardığı habere göre eski bir komutan olan Prabowo, telefon görüşmesinde ABD’deki eğitimine atıfta bulundu ve ABD'nin seçilmiş başkanına birkaç kez ‘Sir’ (efendim) diye hitap etti.

Prabowo videoda, “Nerede olursanız olun, sizi şahsen tebrik etmek için seyahat etmeye hazırım efendim” derken, Trump da “Bu çok hoş. Bunu ne zaman isterseniz yaparız” diye cevap verdi.

Trump, Endonezya'da ‘harika bir iş’ çıkardığı için Prabowo ile ‘gurur duyduğunu’ söyledi ve ona “İngilizceniz çok iyi” dedi. Prabowo da 1980'lerde ABD'de subay olarak aldığı eğitime gönderme yaparak şu cevabı verdi: “Tüm eğitimimi ABD’de aldım efendim.”

Telefon görüşmesinde Prabowo, bu yılın başlarında Trump'a yönelik suikast girişiminden duyduğu şoku dile getirdi ve seçilmiş başkanı ‘uygun olduğu bir zamanda’ tekrar aramak istediğini yineledi. Trump ise Prabowo'ya, “Siz çok iyi bir insansınız ve bunu takdir ediyorum. Bu kolay değil” dedi. Videoda Trump'ın Prabowo’ya şunları söylediği duyuluyor: “Beni istediğiniz zaman arayabilirsiniz... Bu benim numaram. Sizinle konuşmak büyük bir onur. Yakında görüşeceğiz.”

Endonezya Devlet Başkanı'nın X platformundaki paylaşımı 2,5 milyondan fazla görüntülenme aldı.

Prabowo'nun ofisinden yapılan açıklamada, Endonezya Devlet Başkanı'nın pazar günü Washington'a vardığı ve bugün (Salı) Beyaz Saray'da Başkan Joe Biden ile bir araya geleceği belirtildi. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada ziyaret doğrulanırken iki liderin ‘ABD-Endonezya ilişkilerinin 75. yıldönümünü kutlayacakları’ ve ‘ABD-Endonezya iş birliğini güçlendirmenin yolları üzerine konuşacakları’ ifade edildi.

Prabowo'nun ABD'deyken Trump ile görüşüp görüşmeyeceği ise henüz belli değil.

Prabowo'nun ABD ziyareti, hafta sonu Pekin'e yaptığı ve Çin lideri Şi Cinping ve diğer üst düzey yetkililerle ikili görüşmeler gerçekleştirdiği ziyaretin ardından gerçekleşti.

Endonezya Devlet Başkanı göreve geldiğinden bu yana ilk resmi yurtdışı ziyareti olarak Çin'i seçti. İki liderin görüşmesinin ardından yapılan ortak açıklamada, iş birliğinin güçlendirilmesi ve stratejik ortaklığın geliştirilmesi vurgulandı.



Rusya'nın “Suriye” Zorlukları

Fotoğraf: Vladimir Putin ve Beşşar Esed (Reuters)
Fotoğraf: Vladimir Putin ve Beşşar Esed (Reuters)
TT

Rusya'nın “Suriye” Zorlukları

Fotoğraf: Vladimir Putin ve Beşşar Esed (Reuters)
Fotoğraf: Vladimir Putin ve Beşşar Esed (Reuters)

Refik Huri

Suriye Rusyası, Suriye'deki hava ve deniz üsleri meselesi ayarlanmış olsa bile konumunu ve rolünü sürdürme konusunda bir açmaz içinde.

Başkan Vladimir Putin için “Rusya Suriye'de kaybetmedi, hedeflerine ulaştı” demek kolay. Ancak geleceğe dair beklentiler ne olursa olsun gerçekleri göz ardı etmek zor. Putin'in 2015'te büyük bir askeri operasyonla kurtardığı rejim yıkıldı ve cumhurbaşkanı Moskova'ya kaçtı. Ardından her şey yıkılmaya yüz tuttu; İran mağlup oldu, Rusya'nın da başı dertte. Temel olarak, Rusya, Başkan Barack Obama’nın, Şam'ın Guta bölgesinde kimyasal silahlar kullanarak ABD'nin kırmızı çizgisini aşan Şam rejimine yönelik Paris ile planlanan saldırıdan geri adım atmadan önce askeri operasyonunu başlatmadı.

Obama'nın neden geri adım attığına dair açıklaması “felsefi”ydi; yardımcılarına “Bomba atmaya istekli olduğunuzu kanıtlamak için birine bomba atmak, güç kullanmanın en kötü nedenidir” demişti. Putin ise Lenin'in taktiğini uyguladı ve bu özetle şöyleydi: “Duvara yumuşak bir yumruk atın. Sertse geri çekilin, yumuşaksa daha sert vurun.”

İroniler şaşırtıcı. Masada, Rusya'nın önemli kazanımları karşılığında İran'ın Suriye'den çıkarılması konusunda Moskova'ya sunulan bir Amerikan anlaşması vardı. Ancak Ukrayna savaşı oyunu değiştirdi, çünkü Rusya Tahran'a ve onun ürettiği insansız hava araçlarına ve füzelere ihtiyaç duymaya başladı. İran'ın rolü coğrafyada büyük ölçüde genişledi, askeri ve güvenlik üslerinin yanı sıra Suriye'nin sosyal dokusuna da girdi.

Ve şimdi ikinci değişiklik gerçekleşti; Suriye rejiminin devrilmesi, Rusya'nın rolü olmadan İran’ı Suriye’den çıkardı ve neredeyse Moskova'yı da çıkaracak. Nitekim Avrupa Birliği, Dış Politika Şefi Kaja Kallas’ın açıklamaları ile Suriye'nin yeniden inşası, yardım sağlanması ve Heyet Tahrir el-Şam'ın terör örgütleri listesinden çıkarılmasının şartı olarak Rusya'nın Suriye'den çıkarılmasında ısrar ediyor.

Burada soru şu: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dostu Putin'e yardım edecek mi, yoksa Türkiye'nin Atlantik'teki rolünü savunmaya mı dönecek? Suriye'nin yeni yöneticileri için iki Rus üssünün varlığını korumanın bedeli nedir? Cumhurbaşkanı Sedat'ın savaş arifesinde Sovyet güçlerini Mısır'dan sürme hamlesini yeni yöneticiler Putin'e karşı yapsaydı ne olurdu?

Her ne olursa olsun, Putin Suriye'de bir şeyler kaybediyor ve büyük oyunun Batı ve Atlantik ile oynandığı Ukrayna'da ise bir şeyler kazanıyor. Cumhurbaşkanı Hafız Esed'in, Moskova ile dostluk anlaşması imzalamaya zorlanmadan önce Rus filosunun Tartus Limanı’nda yalnızca yakıt ve su ikmali yapmasına izin verdiği biliniyor. Halefi Beşşar ise her yeri Ruslara ve İranlılara açtı. Ancak Rusya, hâlâ mevcut ve Libya, Cezayir, Irak, Mısır ve Sudan ile iyi ilişkileri olması nedeniyle Ortadoğu'yu kaybetmedi. Tartus Üssü’ndeki birlik ve silahlarını çekerse Bingazi Üssü bunlara ev sahipliği yapmaya hazır.

Putin Çin ve Kuzey Kore'nin desteğine güveniyor, hatta Ukrayna'nın bir kısmını işgal ettiği Rusya'nın Kursk bölgesinde savaşmaları için Kuzey Kore’nin askerlerini göndermesine ihtiyaç duyuyorsa, İran'a da hâlâ ihtiyaç var demektir. Şarku’l Avsat’ın  Majalla'dan aktardığı analize göre herkesin hesaba kattığı yeni gelişme, Başkan Donald Trump'ın İran'a karşı katı tavrı ve Putin ile iyi ilişkiler kurma arzusuyla Beyaz Saray'a dönmesi. Zira Moskova-Washington ilişkileri Başkan Joe Biden ile yaşanan yüzleşme sonrasında en tehlikeli noktaya ulaştı. İngiliz The Economist dergisinin belirttiği gibi, Putin ve Trump'ın ortak noktası, Avrupa siyasetini bölmeye yönelik isteklilikleridir. Putin Avrupa'yı bölmek, Trump ise Avrupa'yı ekonomik müzakerelerde zayıflatmak istediği için bu konuda istekli.

Trump'ın Ukrayna savaşını bir telefon görüşmesiyle sona erdirme yönündeki söylemi, Trumpvari bir “fantezi”den başka bir şey değil. Nitekim iş ciddiye bindiğinde Trump, “Ukrayna sorunu Ortadoğu sorunundan daha zor” dedi. Ayrıca Trump, İran'a karşı şu ana kadarki başkanların hepsinden daha azami baskı uygulamakta ısrar ediyor. The Economist'e göre İran'dan bölgesel hedeflerinden vazgeçmesini isteyecek, aksi takdirde İran'ın nükleer programına karşı İsrail ile askeri bir harekât ve belki de bir rejim değişikliği olasılığı ortaya çıkacak. Trump'ın tek isteğinin Kuzey Kore lideri Kim Jong-Un ile yaptığı gibi Dini Lider Hamaney ile bir fotoğraf vermek olduğunu düşünenler de var.

Johns Hopkins'ten Mara Karlin'e göre, “Ukrayna ve Ortadoğu'daki savaş, tüm kaynakların ve toplumların seferber edilmesi, devlet faaliyetleri yerine savaş meselelerine öncelik verilmesi yoluyla topyekûn bir savaşa doğru ilerliyor.”

*Bu analiz Şarku’l Avsat tarafından Londra merkezli Al Majalla dergisinden çevrilmiştir.