Kendi kanserini virüsle tedavi eden bilim insanı tartışmalara neden oldu

Hakemli dergiler çalışmayı yayımlamak istemedi

Laboratuvarda geliştirilen virüslerle kanseri tedavi etmek, son yıllarda ilgi görmeye başlayan bir yöntem (Pexels)
Laboratuvarda geliştirilen virüslerle kanseri tedavi etmek, son yıllarda ilgi görmeye başlayan bir yöntem (Pexels)
TT

Kendi kanserini virüsle tedavi eden bilim insanı tartışmalara neden oldu

Laboratuvarda geliştirilen virüslerle kanseri tedavi etmek, son yıllarda ilgi görmeye başlayan bir yöntem (Pexels)
Laboratuvarda geliştirilen virüslerle kanseri tedavi etmek, son yıllarda ilgi görmeye başlayan bir yöntem (Pexels)

Kendi kanserini laboratuvarda geliştirdiği virüslerle tedavi eden bilim insanı tartışmalara yol açtı.

Daha önce sol memesinin alınmasına yol açan kanserin 2020'de nüksettiğini öğrenen Beata Halassy, bir kez daha kemoterapi sürecinden geçmemeye karar verdi.

Şu an 53 yaşında olan virolog, virüsler hakkındaki bilgisinden yararlanarak üçüncü evredeki meme kanserini tedavi etmek için farklı bir yöntem arayışına girdi.

Onkolitik Viroterapi (OVT) denen tedaviyi uygulayan Halassy, sağlığına kavuştu fakat bilim dünyasının tepkilerini de üstüne çekti.

OVT, virüslerin genetiğinin değiştirilerek kanserli hücrelere saldırmasını sağlayan deneysel bir yöntem. Bu tedavide virüsler sağlıklı hücreleri etkilemeden kanserli olanları hedef alarak bağışıklık sisteminin hastalıkla savaşmak üzere devreye girmesini sağlıyor.

Halihazırda dünya çapında onaylanan üç OVT tedavisi var ve bunlardan hiçbiri meme kanserine yönelik değil. Ayrıca bu tedavi yöntemi, genellikle daha ileri seviyedeki kanserler üzerinde test ediliyor.

OVT uzmanı olmadığını söyleyen Halassy, laboratuvarda virüs yetiştirme deneyiminin bu tedaviyi sürdürme konusunda kendisine güvence verdiğini ifade ediyor.

Hırvatistan'da yer alan Zagreb Üniversitesi'ndeki laboratuvarında çalışmalara başlayan virolog, tümörü kızamık ve veziküler stomatit virüsüyle hedef almaya karar verdi. İki virüs de tümörünün türediği hücre türünü enfekte edebiliyor.

Bilim insanı, bir iş arkadaşının yardımıyla iki ay boyunca tedaviyi uyguladı. Onkoloğu da bir sorun çıkması ihtimaline karşı sağlık durumunu takip etti.

Akciğerlerinde kan pıhtısı oluşması veya öngörülemeyen farklı bir durum nedeniyle hayatını kaybetme riski vardı.

Ancak bir sorun yaşamayan Halassy, 4 yıldır kansersiz bir hayat sürüyor. 

Bulgularını dünyayla paylaşması gerektiğini düşünen bilim insanı, çok fazla hakemli bilimsel dergi tarafından reddedilmiş. Halassy şöyle diyor:

En büyük endişe her zaman etik konulardı.

Virolog, iş arkadaşlarıyla birlikte kaleme aldığı makaleyi nihayetinde Vaccines adlı hakemli dergide ağustosta yayımladı.

ABD'deki Illinois Üniversitesi'nden Jacob Sherkow, hakemli dergilerin çalışmayla ilgili kaygılarını anladığını söylüyor.

Araştırmacıların Kovid-19 aşılarını kendi üstünde test etmesinin etik yönü üzerine çalışan Sherkow'a göre asıl sorun Halassy'nin kendi üstünde deney yapması değil. Daha ziyade başkalarının bu çalışmadan yola çıkarak kendilerini tedavi etmeye çalışmasından endişe duyuyor.

Sherkow, "Bence sonuçta etik sınırlar içinde kalıyor ancak bu kesin bir durum değil" diyerek vaka raporuyla birlikte etik perspektifi detaylandıran bir görüş yazısı görmek istediğini ekliyor.

Makalede kanser tanısı alan kişilerin başvuracağı ilk yöntemin OVT'yle kendini tedavi etmek olmaması gerektiği belirtiliyor.

Halassy de sürecin yüksek seviyede bilgi ve deneyim gerektirmesinden dolayı başkalarının kendisini taklit etmeyeceğini düşünüyor.

Deneyi ve çalışmayı yayımlama çabasıyla ilgili bir pişmanlık duymadığını söyleyen Halassy eylülde hayvanlardaki kanser tedavisinde OVT kullanımını araştırmak için fon aldığını da ekliyor:

Kendi tedavimle yaşadığım olumlu deneyim nedeniyle laboratuvarımın odak noktası tamamen değişti.

Independent Türkçe, Daily Mail, Interesting Engineering, Vaccines, Cancer Letters



Margot Robbie, Para Avcısı'ndaki doğaçlama yüzünden tutuklanacağını sanmış

Margot Robbie, 2013 yapımı Para Avcısı'nda Leonardo DiCaprio'yla oynamıştı (Paramount)
Margot Robbie, 2013 yapımı Para Avcısı'nda Leonardo DiCaprio'yla oynamıştı (Paramount)
TT

Margot Robbie, Para Avcısı'ndaki doğaçlama yüzünden tutuklanacağını sanmış

Margot Robbie, 2013 yapımı Para Avcısı'nda Leonardo DiCaprio'yla oynamıştı (Paramount)
Margot Robbie, 2013 yapımı Para Avcısı'nda Leonardo DiCaprio'yla oynamıştı (Paramount)

Margot Robbie, Para Avcısı (The Wolf of Wall Street) için girdiği son seçmede senaryo dışına çıktıktan sonra tutuklanacağından endişe ettiğini hatırladı.

Martin Scorsese'nin Oscar adayı komedi gerilim filminde Leonardo DiCaprio'yla rol alan 34 yaşındaki Avustralyalı oyuncu, Talking Pictures podcast'inin son bölümünde bu anısını anlattı.

Oynadığı karakterin, DiCaprio'nun canlandırdığı borsacı Jordan Belfort'u öpmesini gerektiren sahnelerden birinden bahsederken, ona doğru yürüdüğünü ve şöyle düşündüğünü hatırlıyor:

Leonardo DiCaprio'yu kesinlikle öpebilirim ve bu harika olur. Bunu tüm arkadaşlarıma anlatmak için sabırsızlanıyorum.

"Sonra düşündüm ki... Hayır. Ve suratına yumruğu patlattım" diyen Robbie, şöyle devam etti:

Sonsuzluk gibi gelen ama muhtemelen üç saniye süren bir sessizlik oldu. Sonra kahkaha patlattılar. Leo ve Marty o kadar çok gülüyordu ki 'Bu harikaydı' dediler.

O sırada şöyle düşündüğünü hatırlıyor:

Tutuklanacağım, bunun saldırı ve darp olduğuna eminim.  Bir daha asla çalışamayacak olmanı bırak, aslında bunun için hapse gireceksin, seni aptal.  Ayrıca neden ona bu kadar sert vurmak zorundaydın? Daha hafif vurmalıydın.

Robbie, 2013 yapımı filmde gerçek hayattaki Belfort'un eski eşi Nadine Macaluso'ya dayanan Naomi Lapaglia rolüyle çıkış yaptığında henüz 22 yaşındaydı.

Daha önce filmden sonra yaşadığı şöhretin sonuçlarına nasıl hazırlıklı olmadığından bahsetmiş ve bunu "en kötü anlarından" biri diye nitelemişti.

Filmin ardından kaybettiği mahremiyeti Vanity Fair'a anlatan Robbie şunları söylemişti:

O ilk aşamalarda bir şeyler oluyordu, her şey epey korkunçtu ve anneme 'Bunu yapmak istediğimi sanmıyorum' dediğimi hatırlıyorum. O da bana baktı, tamamen düz bir yüz ifadesiyle, 'Hayatım, bence bunun için çok geç' dedi. İşte o zaman tek yolun ilerlemek olduğunu anladım.

Robbie daha sonra Hollywood'un en çok talep gören oyuncularından biri haline geldi ve Barbie (2023), Yırtıcı Kuşlar (Birds of Prey, 2020) ve Ben, Tonya (I, Tonya, 2017) gibi filmlerde başrol oynadı.

Talking Pictures podcast'inin başka bir yerinde, 2022 yapımı Babil'in (Babylon) başarısız olmasına şaşırdığını ifade ederek "insanların neden nefret ettiğini hâlâ anlayamadığını" söyledi.

Damien Chazelle'in meşhur gişe başarısızlığı için "Ben çok seviyorum" dedi.

Projeye çok yakın olduğum ve belli ki ona inandığım için önyargılı olduğumu biliyorum ama insanların ondan neden nefret ettiğini hâlâ anlayamıyorum. Acaba 20 yıl sonra insanlar 'Bir dakika, Babil zamanında iyi iş yapmamış mıydı? ' diyecel. Tıpkı Esaretin Bedeli'nin (The Shawshank Redemption) zamanında başarısız olduğunu duyduğunuzda 'Bu nasıl mümkün olabilir' demeniz gibi.

Independent Türkçe