2 bin 600 yıllık Aslankaya'nın sırrı çözüldü

(Afyonkarahisar İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü)
(Afyonkarahisar İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü)
TT

2 bin 600 yıllık Aslankaya'nın sırrı çözüldü

(Afyonkarahisar İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü)
(Afyonkarahisar İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü)

Arkeologlar antik bir Türk anıtına kazınmış ve uzun zamandır tartışılan bir metnin anlamını nihayet çözdü.

Eski Frig dilinde yazılmış ve ağır hasar görmüş yazıt, Türkiye'nin batısında yer alan ve üzerinde sfenks figürleriyle aslanlarla çevrili bir tanrıça bulunan 2 bin 600 yıllık Aslankaya anıtına kazınmış.

1884'te keşfedilen yapının üzerindeki yazılar zaman ve vandalizm nedeniyle neredeyse silinmiş ve akademisyenler yüzyılı aşkın süredir bunların anlamını tartışıyor.

Geçmişte ana yazıtı okuma girişimleri, harflerden sadece 4'ünün görülebildiğini ve geri kalan metnin çoğunlukla anlaşılamadığını ortaya koymuştu.

Şimdiyse araştırmacılar, yazıtta Yunanlılar tarafından tanrıların anası olarak saygı duyulan bir tanrıça olan "Materan" adının yazdığını keşfetti.

Metni okumak için araştırmacılar kuşluk vakti ışığından yararlandı. Bu sırada oluşan gölgeler kalan izleri belirginleştirdi ve yazıdaki harflerin çözülmesini sağladı.
 

xscdfg
Antik Frigya'daki Aslankaya anıtı (Wikimedia Commons)

Araştırmacılar, varsayımsal yazıtlarını anıtın 19. yüzyıldan kalma eski fotoğraflarıyla karşılaştırdı ve metnin, Frig yazıtlarında kelime ayırıcı olarak yaygın şekilde kullanılan diğer karakterlerle birlikte "Materan" olarak yazıldığı sonucuna vardı.

Frig dilinde Materan, koruyucu ve esas tanrı olarak saygı gören ana tanrıçaya karşılık geliyor.

Bilim insanları anıtın bazı stilistik detaylarına dayanarak metni MÖ 6. yüzyılın ilk yarısına ya da ortasına tarihlendirdi.

Bu da Aslankaya anıtının, Lidya İmparatorluğu'nun Türkiye'nin doğusundaki Frigya İmparatorluğu'yla birlikte bölgeye hakim olduğu dönemde yapılmış olabileceğini düşündürüyor.

Bu, altın ve gümüş sikkelerin yaratıcısı Lidya'nın da ana tanrıçaya saygı duyduğu bir dönemdi.

Araştırmacılar, bulguların iki imparatorluk arasındaki kültürel bağı ve ana tanrıçaya önemli bir tanrı olarak tapınmalarını daha da desteklediğini söyledi.

Independent Türkçe



İzleyiciler Breaking Bad'e benzettikleri dizinin uykularını kaçırdığını söylüyor

Temple'ın başrolündeki 61 yaşındaki Britanyalı aktör Mark Strong, Gizli Servis'le (Kingsman: The Secret Service) tanınıyor (Sky)
Temple'ın başrolündeki 61 yaşındaki Britanyalı aktör Mark Strong, Gizli Servis'le (Kingsman: The Secret Service) tanınıyor (Sky)
TT

İzleyiciler Breaking Bad'e benzettikleri dizinin uykularını kaçırdığını söylüyor

Temple'ın başrolündeki 61 yaşındaki Britanyalı aktör Mark Strong, Gizli Servis'le (Kingsman: The Secret Service) tanınıyor (Sky)
Temple'ın başrolündeki 61 yaşındaki Britanyalı aktör Mark Strong, Gizli Servis'le (Kingsman: The Secret Service) tanınıyor (Sky)

Netflix aboneleri, 11 Kasım'da yayına giren tüyler ürpertici dizinin bağımlısı oldu. İzleyiciler Britanya yapımı Temple'a "şimdiden bağlandıklarını" söylese de bazı sahnelerin, geceleri uykuya dalmalarını engelleyecek kadar "gergin" olduğunu öne sürüyor.

Eşini kurtarmak isteyen bir cerrahın hikayesi

Eleştiri derleme sitesi Rotten Tomatoes'da 100 üzerinden 75 puan alan Temple'da Mark Strong, ölmek üzere olan eşi Beth'i kurtarmak için Londra'daki Temple metro istasyonunun altında yasadışı bir klinik kuran cerrah Daniel Milton rolünde.

Ancak yeraltı kliniğini finanse etmek için doktor ve hastanelerde tedavi olamayan suçluları ve diğer çaresiz hastaları tedavi etmeyi kabul etmek zorunda kalıyor.

Popüler polisiye Line of Duty'den Daniel Mays de Lee Simmons rolüyle dizide yer alıyor.

Norveç yapımı bir gerilimden uyarlanan Temple'ın yapımcılığını Sky üstleniyor. Dizinin ilk sezonu 2019'da, ikinci sezonuysa 2021'de izleyiciyle buluşmuştu.

İzleyiciler etkileyici drama hakkındaki düşüncelerini paylaşmak üzere sosyal medyaya akın etti.

Gördüklerinden epey memnun kalan bir seyirci, X'te (Twitter) şunları yazdı:

Temple'ı izlemeye yeni başladım. Gerçekten çok havalı. Şimdiden bağımlısı oldum.

Başka bir izleyici ekledi:

Netflix'teki Temple gerçekten çok iyi ama feci derecede gerginim.

Breaking Bad'e benzetildi

Üçüncü bir kişiyse dizinin uykularını kaçırdığını söyleyerek şaka yaptı: 

Aman Tanrım, Temple'ın bağımlısı oldum. Yatmadan önce kendime neden hep bunu yapıyorum?

"Temple gerçekten çok iyi" diyen bir izleyici de dizinin kendisine biraz Breaking Bad'i hatırlattığını söyledi: 

Normal bir adamın içindeki psikopatın ortaya çıkması...

Diziyi "iyi bir seyirlik" diye niteleyen diğer hayranlar da dramayı izlemeyen Netflix abonelerine tavsiye etti.

Mark O'Rowe'un yarattığı Temple'ın sırasıyla 8 ve 7 bölümden oluşan iki sezonu bulunuyor.

Dizi, Netflix Türkiye kütüphanesinde mevcut değil.

Independent Türkçe, Mirror, Daily Mail