İran, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı ile gerilimi tırmandırıyor

Zenginleştirmeyi hızlandıracak “gelişmiş” cihazları duyurdu

İran Ulusal Nükleer Enerji Günü'nde Tahran'da bir dizi santrifüj sergilendi (Arşiv- Reuters)
İran Ulusal Nükleer Enerji Günü'nde Tahran'da bir dizi santrifüj sergilendi (Arşiv- Reuters)
TT

İran, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı ile gerilimi tırmandırıyor

İran Ulusal Nükleer Enerji Günü'nde Tahran'da bir dizi santrifüj sergilendi (Arşiv- Reuters)
İran Ulusal Nükleer Enerji Günü'nde Tahran'da bir dizi santrifüj sergilendi (Arşiv- Reuters)

İran, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) tarafından kabul edilen ve Tahran'ı nükleer programı konusunda yeterince iş birliği yapmamakla eleştiren kararına karşılık olarak dün, bir dizi “yeni ve gelişmiş” santrifüjü hizmete sokacağını açıklayarak UAEA ile gerilimi tırmandırdı.

Birleşik Krallık, Fransa ve Almanya tarafından ABD'nin desteğiyle oylamaya sunulan karar tasarısı 35 UAEA üyesinden 19'u tarafından desteklenirken; Rusya, Çin ve Burkina Faso karşı çıkmış, geri kalan 12 ülke çekimser kalmış ve Venezüella da oylamaya katılamamıştı.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre kararın kabul edilmesinin ardından İran temsilcisi yaptığı açıklamada, bu tedbirin "siyasi saiklere sahip" olduğunu söyledi.

Santrifüjler gaz halindeki uranyumu yüksek hızda döndürerek zenginleştirmek için kullanılır ve bölünebilir maddenin (U-235) çeşitli kullanımlar için zenginleştirilmesini sağlar.



Ukrayna: "Bizi vuran Kuzey Kore füzelerinde Batı menşeli parçalar var"

KN-23 füzeleri 500 kilogram ağırlığa kadar nükleer başlık taşıyabiliyor (Kore Merkezi Haber Ajansı)
KN-23 füzeleri 500 kilogram ağırlığa kadar nükleer başlık taşıyabiliyor (Kore Merkezi Haber Ajansı)
TT

Ukrayna: "Bizi vuran Kuzey Kore füzelerinde Batı menşeli parçalar var"

KN-23 füzeleri 500 kilogram ağırlığa kadar nükleer başlık taşıyabiliyor (Kore Merkezi Haber Ajansı)
KN-23 füzeleri 500 kilogram ağırlığa kadar nükleer başlık taşıyabiliyor (Kore Merkezi Haber Ajansı)

Ukrayna topraklarına saldırılarda kullanılan Kuzey Kore menşeli füzelerin, Batı yapımı devrelerle çalıştığı belirtiliyor. 

Amerikan medya kuruluşu CNN'in, Ukrayna Hava Kuvvetleri'ne ait verilerden derlediği rakamlara göre bu yıl Ukrayna topraklarına düzenlenen saldırılarda toplamda 194 balistik füze kullanıldı. Kuzey Kore yapımı KN-23 füzeleri bunun üçte birini oluşturuyor. 

Ukrayna Başsavcılığı, Kuzey Kore üretimi füzelerle bu yıl düzenlenen saldırılarda toplamda en az 28 kişinin öldürüldüğünü, 213 kişinin de yaralandığını belirtiyor. 

Ukraynalı yetkililer, KN-23 kalıntıları üzerinde yapılan incelemelerde, füzelerde ABD ve Avrupa yapımı devrelerin kullanıldığının tespit edildiğini savunuyor. 

Bağımsız Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu (NAKO) adlı sivil toplum kuruluşunun (STK) 17 Ekim tarihli raporuna göre, sözkonusu devrelerin çoğu ABD merkezli 5 firma tarafından üretildi.

Bunun yanı sıra füzelerde İsviçre'den iki şirketin, Hollanda ve Birleşik Krallık'tan da birer firmanın mikroelektronik devrelerinin tespit edildiği savunuluyor. Raporda devrelerin 2021, 2022 ve 2023'te üretildiği, 2021-2024'te Kuzey Kore'ye gönderildiği ileri sürülüyor.

Kiev Adli Uzmanlık Bilimsel Araştırma Enstitüsü'nden Andriy Kulçitski, incelemelere dair şu değerlendirmeyi paylaşıyor: 

Füzeyi yönlendiren ve uçuran her aksam yabancı menşeli parçalardan oluşuyor. Tüm elektronik aksam yabancı, Kuzey Kore yapımı hiçbir şey yok.

Britanyalı araştırma kuruluşu Conflict Armament Research'ün (CAR) bu yıl şubatta yayımladığı raporda da Kuzey Kore yapımı füzelerdeki aksamın yüzde 75'inin ABD merkezli firmalar tarafından üretildiği iddia edilmişti. 

CNN, Batı menşeli aksamların Kuzey Kore'ye nasıl gönderildiğinin henüz tespit edilemediğini aktarıyor. Ancak uzmanlar, parçaların Çin üzerinden Pyongyang'a ulaştırılabileceğine işaret ediyor. CAR'dan Damien Spleeters, Çin'deki bazı şirketlerin bu parçaları alıp Kuzey Kore'ye sattığını savunuyor. NAKO'dan araştırmacı Victoria Vişnivska ise şu iddiaları paylaşıyor: 

Bu bileşenlerin bazı parçaları fason olabilir, Çin'de üretilme ihtimali var.

Diğer yandan araştırmacı, şirketlere ulaşamadıklarından bunu doğrulayamadıklarını söylüyor. 

Başta ABD ve Ukrayna olmak üzere birçok Batılı ülke, Kuzey Kore'nin Ukrayna cephesine en az 10 bin asker gönderdiğini iddia etmişti. CNN, KN-23 füzelerinin, Pyongyang-Kremlin hattındaki askeri dayanışmanın bir göstergesi olduğu yorumunu paylaşıyor.

Independent Türkçe, CNN, Moscow Times