Türkiye’den Trump'ın Esed rejiminin düşmesini Ankara'nın ‘"dostane olmayan bir devralması" olarak tanımlamasına itiraz

Devrik Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in kurşun delikleri olan bir duvar resmi, 16 Aralık 2024 (Reuters)
Devrik Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in kurşun delikleri olan bir duvar resmi, 16 Aralık 2024 (Reuters)
TT

Türkiye’den Trump'ın Esed rejiminin düşmesini Ankara'nın ‘"dostane olmayan bir devralması" olarak tanımlamasına itiraz

Devrik Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in kurşun delikleri olan bir duvar resmi, 16 Aralık 2024 (Reuters)
Devrik Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in kurşun delikleri olan bir duvar resmi, 16 Aralık 2024 (Reuters)

Türkiye dün, ABD’nin seçilmiş Başkanı Donald Trump'ın Beşşar Esed rejiminin Suriyeli muhalif gruplar tarafından devrilmesini Ankara'nın “dostane olmayan bir devralması” olarak nitelendirmesine itiraz etti.

Şarku’l Avsat’ın Katar merkezli Al Jazeera televizyonundan aktardığına göre Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, verdiği röportajda, bunun bir “ele geçirme” olarak tanımlanamayacağını belirterek “Suriye'de yaşanan hadiseyi bu şekilde tanımlamak ciddi bir hata olur.” dedi. Suriye’de şu an yaşananın “Suriye halkının iradesinin yönetimi ele alması” olduğunu vurgulayan Fidan, “Suriye halkı açısından bu bir ele geçirme değil” ifadelerini kullandı.

Trump, pazartesi günü yaptığı açıklamada, “Suriye'nin anahtarı Türkiye'nin elinde" olduğunu belirterek Beşşar Esed rejiminin düşmesinden sonra Suriye’de çok fazla meselenin belirsizliğini koruduğunu vurguladı.

Trump, söz konusu açıklamada şunları söyledi:

“Türkiye çok akıllı. Türkiye çok fazla can kaybı olmadan Suriye'de dostane olmayan bir devralma gerçekleştirdi. Esed'in çocuklara yaptıklarıyla bir kasap olduğunu söyleyebilirim.”

ABD'nin seçilmiş Başkanı sözlerini “Bence kontrol Türkiye'de olacak” diyerek sürdürdü.

NATO üyelerinden biri olan Türkiye, Suriye’de iktidarı ele geçirerek ülkenin 13 yıllık iç savaşına son veren muhalifleri destekledi. Ankara, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın’ın Suriye'nin başkenti Şam’ı ziyaret etmesinden iki gün sonra, geçtiğimiz cumartesi günü Şam'daki büyükelçiliğini yeniden açtı.

Devrik Devlet Başkanı Esed, Heyet Tahrir Şam (HTŞ) liderliğindeki muhalif grupların Şam’a ulaşana kadar birbiri ardına şehirlerin kontrolünü ele geçirdiği ani saldırının ardından Rusya'ya kaçtı.



Rubio: Ukrayna, savaşı sona erdirmeye yönelik herhangi bir anlaşmada Rusya'ya toprak vermek zorunda kalacak

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Suudi Arabistan'ın Cidde kentine giderken uçağında medyaya konuştu, 10 Mart 2025 (AFP)
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Suudi Arabistan'ın Cidde kentine giderken uçağında medyaya konuştu, 10 Mart 2025 (AFP)
TT

Rubio: Ukrayna, savaşı sona erdirmeye yönelik herhangi bir anlaşmada Rusya'ya toprak vermek zorunda kalacak

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Suudi Arabistan'ın Cidde kentine giderken uçağında medyaya konuştu, 10 Mart 2025 (AFP)
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Suudi Arabistan'ın Cidde kentine giderken uçağında medyaya konuştu, 10 Mart 2025 (AFP)

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, savaşı sona erdirecek herhangi bir anlaşmada Ukrayna'nın Rusya'ya toprak bırakması gerekeceğini söyledi.

ABD medyasının aktardığına göre Rubio dün Cidde'ye giderken uçakta gazetecilere yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Burada vurgulamamız gereken en önemli husus, Ukrayna'nın zor adımlar atma iradesine sahip olması gerektiğidir; tıpkı Rusya'nın bu çatışmayı sona erdirmek ya da en azından bir şekilde durdurmak için zor kararlar alması gerektiği gibi.”

“Her iki tarafın da bu durumun askeri bir çözümü olmadığını anlaması gerekiyor. Rusya, Ukrayna'yı tamamen işgal edemez ve aynı zamanda Ukrayna'nın makul bir süre içinde Rusları 2014 öncesi pozisyonlarına geri çekilmeye zorlaması çok zor olacaktır.”

Trump yönetimi, ABD Başkanı ile Ukraynalı mevkidaşı arasında, Trump'ın Ukrayna'nın doğal kaynaklarıyla ilgili önerilen bir anlaşmada Kiev'e herhangi bir güvenlik garantisi vermeyi reddetmesi üzerine yaşanan sıcak çatışmanın ardından Ukrayna'ya askeri yardımı askıya aldı.

'Rusya karşıtı' söylemlere karşı çıkmak

Rubio, ABD'nin bu hafta Kanada'da yapılacak G7 Dışişleri Bakanları toplantısında, “Rusya karşıtı” söylemlere karşı çıkacağını söyledi.

Ukrayna ile görüşmeler için Suudi Arabistan'ın Cidde kentine giderken gazetecilere yaptığı açıklamada, “Günün sonunda, her iki tarafı da masaya getirme pozisyonumuzla tutarsız herhangi bir açıklamayı kabul edemeyiz” ifadelerini kullandı.

Rubio, pozisyonlarının “taraf tutmak olmadığını, ancak düşmanca söylemlerin bazen tarafları masaya getirmeyi zorlaştırdığını düşünüyoruz” dedi.

Rubio, G7’nin diğer üyeleri olan İngiltere, Kanada, Fransa, Almanya, İtalya ve Japonya'nın farklı görüşlere sahip olduğunu kabul etti.

Ancak ABD'nin “şu anda bu tür görüşmeleri mümkün kılabilecek bir konumda görünen tek ülke olduğunu” söyledi.

ABD Başkanı Donald Trump, geçtiğimiz ay Moskova'nın Ukrayna'da ele geçirdiği topraklardan tamamen çekilmesi çağrısını içermeyen bir BM kararında Rusya ile birlikte ve Batılı müttefiklerinin çoğuna karşı oy kullanan ABD'nin pozisyonunu önemli ölçüde değiştirdi.

Rubio, Trump'ın Beyaz Saray'da Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile tartıştığı toplantı sonrası Ukraynalılara yardımı dondurmasının ardından, Kiev'in taviz verme isteğini araştırmak üzere Ukraynalı bir heyetle görüşmek üzere Cidde'de bulunuyor.

G7 dönem başkanlığını yürüten Kanada, çarşamba gününden itibaren Charlevoix, Quebec'te dışişleri bakanları toplantısına ev sahipliği yaparken, Trump ABD'nin komşusu ve müttefiki üzerinde azami baskı uyguluyor.

Trump, ABD'ye haksız bir şekilde bağımlı olduğunu söyleyerek, "51'inci eyalet" olmak üzere ABD'ye katılmasından bahsetmeye devam ettiği Kanada'ya gümrük vergileri uyguladı.

Rubio, Kanadalı mevkidaşı Melanie Joly ile gerilimi görüşmeyi bekliyordu ancak NATO ve Kuzey Amerika Havacılık ve Uzay Savunma Komutanlığı (NORAD) üyeleri olarak ABD ve Kanada'nın hala “pek çok ortak çıkarı” paylaştığını vurguladı.

“Birlikte üzerinde çalıştığımız her şeyin, şu anda anlaşamadığımız konulardan olumsuz etkilenmesini önlemek için mümkün olduğunca çaba sarf etmek bizim görevimizdir” dedi.