El Salvador'un maden yasağı iptali, çevrecileri kızdırdı: Örgütlenerek reddedebiliriz

En önemli nehirler yok olabilir

2017'de Katolik kilisesi de metal madenciliğine karşı bir yürüyüş düzenlemişti (Reuters)
2017'de Katolik kilisesi de metal madenciliğine karşı bir yürüyüş düzenlemişti (Reuters)
TT

El Salvador'un maden yasağı iptali, çevrecileri kızdırdı: Örgütlenerek reddedebiliriz

2017'de Katolik kilisesi de metal madenciliğine karşı bir yürüyüş düzenlemişti (Reuters)
2017'de Katolik kilisesi de metal madenciliğine karşı bir yürüyüş düzenlemişti (Reuters)

El Salvador'un metal madenciliği yasağını kaldırması çevrecileri harekete geçirdi. 

Orta Amerika ülkesi El Salvador, 2017'de metal madenciliğini yasaklayan ilk ülke olmuştu. Ancak Devlet Başkanı Nayib Bukele, göreve geldiği ilk günden beri yasağı "saçma" bulduğunu belirterek, uygulamayı iptal edecek tasarıyı aralıkta Kongre'ye sunmuştu. 

23 Aralık'ta toplanan Kongre'de yapılan oylamada, metal madenciliğini sonlandırmayı öngören yasa üç "hayır" oyuna karşılık 53 "evet" oyuyla kabul edilmişti. 

Yeni mevzuat, hükümete madencilik faaliyetleri üzerinde tam kontrol yetkisi veriyor. Ayrıca altın çıkarma işleminde zehirli cıva kullanımını yasaklıyor.

Ancak çevreciler, altın madenciliğinde kullanılan arseniğin de büyük zarara yol açtığına dikkat çekiyor. Çevre biyoloğu Cidia Cortes şunları söylüyor: 

San Sebastian Nehri'nde arsenik seviyeleri uluslararası güvenlik standartlarından 300 kat daha yüksek. Asit drenajı suyu zehirli bir kırmızıya dönüştürerek, havayı ve toprağı da kirletiyor.

Guardian'ın analizinde, madencilik yasağının çevreci örgütlerin ve yurttaşların madencilik firmalarına karşı açtığı davalar sonucu verildiğine dikkat çekiliyor. Yasağın yürürlüğe girdiği 2017'de ülkenin yaklaşık yüzde 80'inin buna destek verdiği hatırlatılıyor. 

Merkez sol Nuestro Tiempo partisinden Luis Parada, halkın maden yasağını savunmayı sürdürdüğünü belirterek şunları söylüyor: 

Siyasi bir değişim yaşandı fakat insanların hâlâ madenciliğin kötü olduğunu düşündüğüne inanıyorum. Bu kararı reddetmek için hâlâ ülke çapında destek toplayabiliriz.

Çevre aktivistlerinden Vidalina Morales, Ocak 2023'te 5 çevre aktivistinin "yasadışı faaliyet yürüttüğü" gerekçesiyle hapse atıldığını hatırlatarak, Bukele'nin insan haklarından ziyade madencilik firmalarının çıkarlarını korumaya çalıştığını savunuyor. 

Başkent San Salvador bölgesindeki içme suyunun yüzde 70'inin karşılandığı Lempa Nehri, ülkenin en önemli su kaynaklarından. Biyolog Cortes, madencilik faaliyetleri nedeniyle nehrin tamamen kullanılmaz hale gelebileceği uyarısında bulunuyor.

Independent Türkçe, Guardian, Reuters



Demokratik Kongo'da 102 idam: 70 kişi daha sırada

Düşmandan kaçmak, savaş mühimmatını uygunsuz şekilde dağıtmak, emirleri ihlal etmek ve hırsızlık gibi çeşitli suçlardan yargılanan onlarca asker geçen yıl idam cezası almıştı (Reuters)
Düşmandan kaçmak, savaş mühimmatını uygunsuz şekilde dağıtmak, emirleri ihlal etmek ve hırsızlık gibi çeşitli suçlardan yargılanan onlarca asker geçen yıl idam cezası almıştı (Reuters)
TT

Demokratik Kongo'da 102 idam: 70 kişi daha sırada

Düşmandan kaçmak, savaş mühimmatını uygunsuz şekilde dağıtmak, emirleri ihlal etmek ve hırsızlık gibi çeşitli suçlardan yargılanan onlarca asker geçen yıl idam cezası almıştı (Reuters)
Düşmandan kaçmak, savaş mühimmatını uygunsuz şekilde dağıtmak, emirleri ihlal etmek ve hırsızlık gibi çeşitli suçlardan yargılanan onlarca asker geçen yıl idam cezası almıştı (Reuters)

Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nden gelen açıklamaya göre son bir haftada 102 erkek idam edildi, 70 kişi de sırada bekliyor. 

Adalet Bakanı Constant Mutamba'nın AP'ye yaptığı açıklamaya göre, 18-35 yaşındaki idam mahkumları silahlı soyguncu ve "şehir eşkıyasıydı".

Mutamba'nın Amerikan haber ajansına dün akşam ilettiği yazılı açıklamada 45 kişinin aralık sonlarında, 57'sininse son 48 saatte idam edildiği bildirildi.

İdamların infazının Orta Afrika ülkesinin kuzeybatısındaki Angenga hapishanesinde gerçekleştirildiği aktarıldı. 

Bakan Mutamba, üçüncü bir idam dalgasının işaretini verdi. 

70 kişi daha Angenga'ya gönderilse de durumları hakkında detaylı açıklama yapılmadı. 

Bölgede Kuluna diye bilinen çete üyelerinin idam edilmesi güvenlik ve düzenin bu yolla sağlanacağını düşünenleri sevindirdi. 

İnsan hakları ihlallerini ve geri dönülemez bir ceza olan idamın istismar edilebileceğini vurgulayanlar da var. 

Ülkenin doğusundaki Goma kentinin sakinlerinden Fiston Kakule, "Bakanın bu kararını memnuniyetle karşılıyoruz çünkü kentteki suçların sonlanmasına yardımcı olacak. Akşam 8'den sonra Kulunalara denk gelme korkusuyla rahat hareket edemiyoruz" dedi.

İnsan hakları aktivisti Espoir Muhinuka, siyasi baskının yanlış sonuçlara yol açabileceğini işaret ederek yargısız infazlardan kaçınılması ve hukuki süreçlerin sıkı bir şekilde korunması çağrısında bulundu:

Kongo Demokratik Cumhuriyeti'ndeki durum karmaşık ve çok boyutlu bir yaklaşım gerektiriyor. Şehir çeteleriyle mücadelenin, genelde suça neden olan yolsuzluk, işsizlik ve toplumsal dışlanmayla savaşla birlikte yapılması gerekiyor.

Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde idam 2003'ten sonra uzun süre boyunca uygulanmasa da Mart 2024'te ülke yönetimi cezaların infazı yönünde karar almıştı. 

İdamın vatana ihanetle suçlanan askerler için geri getirildiği bildirilmişti. 

Mayısta 8, temmuzdaysa 25 asker çatışmadan kaçma gibi gerekçelerle idam cezasına çarptırılsa da bilindiği kadarıyla hiçbirinin cezası infaz edilmedi. 

Geçmişte Fransa, Belçika ve Portekiz arasında paylaşılan Kongo bölgesinde günümüzde üç ülke var.

Eskiden Belçika'nın kontrol ettiği topraklardaki ülke 1971'den 1997'ye kadar Zaire diye anıldıktan sonra adını Kongo Demokratik Cumhuriyeti olarak değiştirdi.

Fransa'nın nüfuz alanında kalan bölgeler Kongo Cumhuriyeti diye biliniyor. 

Geçmişte Portekiz Kongosu olarak bilinen topraklar da Angola'ya bağlı.

Independent Türkçe, CNN, AP