Lübnan, İsrail'in topraklarından ‘tamamen çekilmesi’ konusunda ısrarcı

Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Cumhurbaşkanı, Joseph Avn'ı tebrik eden ilk yabancı ziyaretçi oldu

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Cumhurbaşkanı Nikos Hristodulidis'i kabul etti. (EPA)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Cumhurbaşkanı Nikos Hristodulidis'i kabul etti. (EPA)
TT

Lübnan, İsrail'in topraklarından ‘tamamen çekilmesi’ konusunda ısrarcı

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Cumhurbaşkanı Nikos Hristodulidis'i kabul etti. (EPA)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Cumhurbaşkanı Nikos Hristodulidis'i kabul etti. (EPA)

Baabda Sarayı’ndaki siyasi hareketlilik dün erken saatlerde Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın gerçekleştirdiği toplantılar, tebrik telefonları ve telgraflarla başladı. Avn’ı tebrik etmek üzere yabancı bir devlet başkanı tarafından yapılan ilk ziyaret, kendisini önümüzdeki mart ayında Brüksel'de devlet başkanları düzeyinde yapılacak Avrupa Konseyi toplantısına katılmaya davet eden Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) Cumhurbaşkanı Nikos Hristodulidis tarafından gerçekleştirildi.

Cumhurbaşkanı Avn, kendisine ‘bu zor koşullarda başarı’ dileyen eski Cumhurbaşkanı Mişel Avn’ı kabul etti. Mişel Avn, “Eski cumhurbaşkanının, yeni cumhurbaşkanını tebrik etmek ve görevinde başarılar dilemek için gelmesi elbette bir görevdir” dedi.

 Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, eski Cumhurbaşkanı Mişel Avn'ı kabul etti. (Lübnan Cumhurbaşkanlığı)Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, eski Cumhurbaşkanı Mişel Avn'ı kabul etti. (Lübnan Cumhurbaşkanlığı)

Avn, öğleden sonra Maruni Patriği Beşara er-Rai ile görüşmek üzere Bkerki'ye hareket etmeden önce Kıbrıslı mevkidaşı ve İtalya Dışişleri Bakanı Antonio Tajani'yi kabul etti. Görüşmenin ardından açıklamalarda bulunan GKRY Cumhurbaşkanı Hristodulidis, ülkesinin Lübnan'a her alanda destek verdiğini, ikili ilişkileri geliştirdiğini ve iş birliğini arttırdığını vurguladı. Cumhurbaşkanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre Hristodulidis, iki ülke arasındaki ilişkilerin derinliğine işaret etmek için cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci gününde Lübnan'ı ziyaret etme isteğini belirtti.

Cumhurbaşkanı Avn'ı da mümkün olduğunda Güney Kıbrıs'ı ziyaret etmeye davet eden Hristodulidis, Avrupa Birliği'ne (AB) Lübnan'a her türlü desteği sağlaması çağrısında bulunma niyetinde olduğunu belirtti. Hristodulidis, Avn'ı önümüzdeki mart ayında Brüksel'de devlet başkanları düzeyinde yapılacak Avrupa Konseyi toplantısına katılmaya ve böylece Lübnan'ın gerçekleri, ihtiyaçları ve geleceğiyle ilgili vizyonunu devlet başkanlarına sunmaya davet etti.

Cumhurbaşkanı Avn ziyaretten duyduğu memnuniyeti dile getirerek bunun tüm Lübnanlılar için bir umut mesajı olduğunu söyledi. Lübnan ve GKRY arasındaki ikili ilişkilerin önemini vurgulayan Avn, Hristodulidis’e Lübnan'a verdiği destek ve ikili ilişkileri en üst düzeye çıkarma arzusu için teşekkür etti. Avn, başta ekonomik destek ve Lübnan Silahlı Kuvvetleri’ne yardım olmak üzere Lübnan'ın tüm alanlardaki ihtiyaçlarını dile getirdi.

Cumhurbaşkanı Avn ayrıca güneydeki durumu da ele alarak, ‘Lübnan'ın düşman İsrail'in işgal ettiği topraklardan tamamen çekilmesi ve Lübnan ordusunun güney sınırına konuşlandırılması konusundaki ısrarını’ vurguladı. Yeni hükümet kurulur kurulmaz hükümet çalışmalarına başlanacağını kaydeden Avn, AB'nin bu konudaki desteğinin gerekli ve yapıcı olduğunu ifade etti.

Görüşmenin ardından gazetecilere konuşan GKRY Cumhurbaşkanı, Avn'ı tebrik etmek, ‘Lübnan halkı ve hükümetinin yanında yer almaya ve Lübnan halkının refahı için ne gerekiyorsa yapmaya hazır olduğumuzu kendisine bildirmek üzere’ Lübnan'ı ziyaret etmeye karar verdiğini belirtti.

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, İtalya Dışişleri Bakanı Antonio Tajani'yi kabul etti. (EPA)Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, İtalya Dışişleri Bakanı Antonio Tajani'yi kabul etti. (EPA)

Cumhurbaşkanı Avn Lübnan'dan ve yurtdışından bir dizi tebrik telefonu aldı. Ürdün Kralı 2. Abdullah, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Hollanda Başbakanı Dick Schoof, İngiltere Savunma Bakanı John Healey, GKRY İçişleri Bakanı Konstantinos Ioannou ve kardeş ve dost ülkelerden çok sayıda ordu komutanı Avn’ı tebrik etmek üzere aradı.



Humus'taki Aleviler verilen güvencelere rağmen güvenlik operasyonları nedeniyle endişeli

Humus'un ez-Zehra mahallesinde tanklarla devriye gezen Suriye’deki yeni yönetime bağlı savaşçılar (AFP)
Humus'un ez-Zehra mahallesinde tanklarla devriye gezen Suriye’deki yeni yönetime bağlı savaşçılar (AFP)
TT

Humus'taki Aleviler verilen güvencelere rağmen güvenlik operasyonları nedeniyle endişeli

Humus'un ez-Zehra mahallesinde tanklarla devriye gezen Suriye’deki yeni yönetime bağlı savaşçılar (AFP)
Humus'un ez-Zehra mahallesinde tanklarla devriye gezen Suriye’deki yeni yönetime bağlı savaşçılar (AFP)

Suriye'nin üçüncü büyük kenti Humus'ta, devrik Devlet Başkanı Beşşar Esed'in mensubu olduğu Alevi toplumu, yeni yetkililerin ‘rejim kalıntılarını’ aramak için mahallelerinde günlerdir sürdürdüğü ve yüzlerce kişinin gözaltına alındığı güvenlik operasyonları nedeniyle endişeli.

Humus'un merkezindeki çarşı, kurşunlarla delik deşik edilmiş binaların arasında satıcılardan meyve ve sebze almaya gelen insanlarla dolup taşıyor. Ancak Alevilerin çoğunlukta olduğu mahallelerin girişlerinde, bu hafta sokağa çıkma yasağının kaldırılmasının ardından yeni kurulan kontrol noktalarında askeri üniformalı silahlı adamlar duruyor.

Humus'un Alevi bölgelerinin bazı sakinleri AFP'ye, genç erkeklerin hatta silahlarını teslim eden askerlerin bile gözaltına alındığını söyledi.

AFP'nin konuştuğu tüm kişiler güvenlik kaygıları nedeniyle isimlerinin açıklanmamasını istedi.

Şehirdeki iki kişi, kontrol noktasındaki silahlı adamların insanlara mezheplerini sorması üzerine bölge sakinlerinin şikâyeti sonrası bir kontrol noktasının kaldırıldığını belirtti.

Alevilerin çoğunlukta olduğu ez-Zehra mahallesinin bir sakini, “Şu ana kadar yaşadığımız ve hissettiğimiz şey korkunun gerçekliğiydi. İlk başlarda münferit vakalardı, ancak şimdi çok sayıda olduğu için böyle adlandırılamaz” ifadelerini kullandı.

Humus'ta bir kontrol noktasında nöbet tutan Suriye’deki yeni yönetime bağlı güvenlik güçleri (AFP)Humus'ta bir kontrol noktasında nöbet tutan Suriye’deki yeni yönetime bağlı güvenlik güçleri (AFP)

‘Büyük çoğunluk sivil’

Suriye'deki yeni yönetim 8 Aralık'ta iktidara geldiğinden beri azınlıklara güven vermeye çalışıyor. Ancak Aleviler, Esed ailesiyle olan uzun süreli ilişkileri nedeniyle kendilerine karşı bir tepki oluşmasından korkuyor. Yetkililer ise herhangi bir ihlal olduğunu reddetti.

Humus vilayetinden eski bir Halk Meclisi üyesi olan Şehade Meyhub, ez-Zehra mahallesi sakinleri tarafından bildirilen yüzlerce ihlal ve gözaltına alınmayı belgelediğini kaydetti.

AFP'ye, “Şu ana kadar elimde ez-Zehra mahallesinde gözaltına alınan 600 kişinin ismi var” diyen Meyhub, Humus kentinin tamamında ‘gözaltına alınanların sayısının bin 380’i aştığını’ ifade etti.

Meyhub, gözaltına alınanlar arasında ‘yerleşim merkezlerine müracaat etmiş emekli tuğgeneraller ve albaylar olduğunu, ancak en büyük oranın zorunlu hizmette bulunan siviller ve askerler olduğunu’ belirtti.

Esed'i deviren yeni yönetim Suriye'nin çeşitli kentlerinde uzlaşma merkezleri açarak, eski askerleri silahlarını teslim etmeye davet etti.

Meyhub, kentin es-Sebil mahallesinde bir grup subayın eşleri ve çocuklarının önünde dövüldüğünü söyledi.

Humus'taki yetkililerin vatandaşların şikâyetlerine yanıt verdiğini ve gözaltına alınanları kısa süre içinde serbest bırakma sözü verdiğini belirten Meyhub, ihlallerin arkasında Heyetu Tahriru’ş-Şam'a (HTŞ) bağlı bazı grupların olduğunu ifade etti.

Ez-Zehra mahallesindeki bir başka adam AFP'ye, eski bir asker olan oğlundan geçen hafta Hama kırsalındaki bir kontrol noktasında gözaltına alındığından beri haber alamadığını söyledi.

Suriye’deki yeni yönetime bağlı güvenlik güçlerinden biri Humus'taki kontrol noktasında motosikletli bir adamın kimliğini kontrol ediyor. (AFP)Suriye’deki yeni yönetime bağlı güvenlik güçlerinden biri Humus'taki kontrol noktasında motosikletli bir adamın kimliğini kontrol ediyor. (AFP)

‘Öfke’

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) Direktörü Rami Abdurrahman geçen hafta AFP'ye yaptığı açıklamada, Humus kenti ve kırsalında çoğunluğu Alevi olan en az bin 800 kişinin gözaltına alındığını bildirdi.

Esed'in devrilmesinden bu yana Alevilere yönelik şiddet Suriye genelinde artışa geçti. SOHR o tarihten bu yana çoğunluğu Humus ve Hama vilayetlerinde olmak üzere 150 Alevinin öldürüldüğünü kaydetti.

Çatışmaların başladığı 2011 yılında Humus, insanların gösteri yapmak için sokaklara döküldüğü ilk şehirlerden biri olduğu için ‘devrimin başkenti’ olarak adlandırılmıştı. Özellikle bu şehirdeki protestolar sert bir şekilde bastırıldı ve mezhepsel şiddet savaş sırasında zirveye ulaştı. Humus'ta Sünni Müslümanların çoğunlukta olmasının yanı sıra Alevi ve Hıristiyan azınlık da bulunuyor.

Son günlerde internette dolaşan videolarda silahlı kişilerin Humus'ta erkekleri topladığı ve onlara çömelmelerini emrettiği görüldü.

AFP bu videoların hepsini doğrulayamadı, ancak kendisini bazı tutuklularla konuşurken kayda alan 21 yaşındaki HTŞ üyesi Muhammed Ebu Ali ile konuştu.

Ebu Ali AFP'ye, “Videoda görünenler suçlular ve şebbihalar... Savaşın ilk yıllarında Humus'ta katliamlar yaptılar. Onları yakaladık ve ilgili makamlara teslim ettik” şeklinde konuştu.

Suriye’deki yeni yönetime bağlı güvenlik güçlerinden biri Humus'taki kontrol noktasında sürücülerin kimliklerini kontrol ediyor. (AFP)Suriye’deki yeni yönetime bağlı güvenlik güçlerinden biri Humus'taki kontrol noktasında sürücülerin kimliklerini kontrol ediyor. (AFP)

‘Savaştan yorulduk’

Humus'ta Ebu Yusuf kod adlı bir HTŞ yetkilisi, İçişleri Bakanlığı personelinin kentteki tarama operasyonları sırasında ‘üç silah zulası bulduğunu ve onlarca aranan ismi gözaltına aldığını’ söyledi.

Humus'taki Kamu Güvenliği Departmanı pazartesi günü, kentin mahallelerinde beş gün süren tarama operasyonunun sona erdiğini duyurdu. Ancak HTŞ yetkilisi tarama operasyonunun devam ettiğini ve bölgenin ‘rejim kalıntılarından tamamen temizlenmediğini’ söyledi. Yetkili, “Sünni, Alevi, Hıristiyan fark etmeksizin herkes için güvenlik ve emniyet istiyoruz” dedi.

Şehrin başka bir yerinde, 2012 yılında rejim ordusu tarafından ele geçirilen muhaliflerin kalesi Baba Amr mahallesinin yol kenarları yıkıntılarla dolu. Evlerin duvarlarında ve kapılarında kurşun izleri var.

On yıl önce Lübnan'a kaçan 46 yaşındaki Fayez el-Cemal, eşi ve yedi çocuğuyla birlikte evlerine döndüğünde evlerini yıkılmış, kapıları ve pencereleri olmayan bir halde bulmuş.

El-Cemal, yıkılan binalar arasında komşularının ve arkadaşlarının öldürüldüğü yerleri işaret ediyor ama intikam almak istemiyor. Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığı habere göre el-Cemal, “Savaştan ve aşağılanmaktan bıktık. Biz sadece herkesin kendi hayatını yaşayabilmesini istiyoruz. Biz mezhepçiliğe karşıyız” ifadelerini kullandı.