ABD’nin Ukrayna’ya yardımları durdurması savaşı nasıl etkileyecek?

Washington, Moskova'ya yönelik politikasını değiştirirken, Rusya-Ukrayna savaşında çatışmalar devam ediyor (AP)
Washington, Moskova'ya yönelik politikasını değiştirirken, Rusya-Ukrayna savaşında çatışmalar devam ediyor (AP)
TT

ABD’nin Ukrayna’ya yardımları durdurması savaşı nasıl etkileyecek?

Washington, Moskova'ya yönelik politikasını değiştirirken, Rusya-Ukrayna savaşında çatışmalar devam ediyor (AP)
Washington, Moskova'ya yönelik politikasını değiştirirken, Rusya-Ukrayna savaşında çatışmalar devam ediyor (AP)

ABD’nin Ukrayna’ya askeri yardımı ve istihbarat paylaşımını durdurması savaşın gidişatını değiştirebilir.

New York Times, ABD Başkanı Donald Trump’ın Ukrayna’yla mühimmat ve istihbarat paylaşımını durdurma kararının, savaşı sonlandırabileceğini ya da Rusya’ya önemli avantaj kazandırabileceğini yazıyor.

Analistler, Avrupa’nın silah ve istihbarat desteği sayesinde Ukrayna’nın, ABD yardımı olmadan yaz boyunca savaşı sürdürebileceğini öngörüyor. Ancak bu durumun, Rusya’nın Ukrayna’nın savunma hatlarına saldırmasını kolaylaştıracağına da dikkat çekiyorlar.

Kimliklerinin paylaşılmaması şartıyla konuşan Trump yönetiminden yetkililer, Ukrayna lideri Volodimir Zelenski’nin Beyaz Saray’ın taleplerine uymayı kabul etmesi halinde ABD yardımlarının yeniden devreye gireceğini söylüyor.

2019'da Ulusal Güvenlik Konseyi'nde görev yapan Ukrayna doğumlu eski ABD Ordusu subayı Alexander Vindman şu yorumları paylaşıyor:

Bu durum öncelikle askerlerin moralini etkileyecek; Rusları güçlendirirken Ukraynalıları moral bozukluğuna sürükleyecek.

Kaynaklar, Trump’ın desteği keserek Zelenski’yi maden anlaşmasını imzalamaya zorlamayı amaçladığını belirtiyor. Yetkililer, Zelenski’nin anlaşmayı kabul etmesi halinde eski ABD Başkanı Joe Biden döneminde onaylanan yardımların tedarikine izin verileceğini söylüyor. Trump yönetiminin yeni yardımlara onay verip vermeyeceğiyse belli değil.

Washington merkezli düşünce kuruluşu Carnegie Uluslararası Barış Vakfı’ndan Dara Massicot, Rusya’nın mayısta yeni saldırılara başlayabileceğini savunuyor.

Trump ve Zelenski, 28 Şubat’ta Beyaz Saray’da bir araya gelmiş, toplantıda iki lider arasında hararetli tartışmalar yaşanmıştı. Bu nedenle Washington ve Kiev arasında nadir toprak elementleri konusunda maden anlaşması da imzalanamamıştı. Zorlu görüşmenin ardından ABD, Ukrayna’ya tüm askeri desteğin durdurulduğunu açıklamıştı. 

Diğer yandan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, nadir toprak elementi alanında ABD’yle ortak çalışmaya hazır olduklarını söylemişti.

Reuters’ın analizinde, Trump’ın baskısının sonuç vermiş olabileceğine dikkat çekiliyor. Cumhuriyetçi lider, salı günkü açıklamasında Zelenski’nin kendisine tekrar müzakere masasına dönmek istediğine dair bir mektup gönderdiğini söylemişti.

Independent Türkçe, New York Times, Reuters



ABD-Çin hattında ticaret savaşı: Soğuk Savaş’tan beri görülmemiş bir rekabet

Çinli ve ABD'li şirketler, Trump yönetiminin getirdiği vergilere karşı farklı stratejiler izliyor (AFP)
Çinli ve ABD'li şirketler, Trump yönetiminin getirdiği vergilere karşı farklı stratejiler izliyor (AFP)
TT

ABD-Çin hattında ticaret savaşı: Soğuk Savaş’tan beri görülmemiş bir rekabet

Çinli ve ABD'li şirketler, Trump yönetiminin getirdiği vergilere karşı farklı stratejiler izliyor (AFP)
Çinli ve ABD'li şirketler, Trump yönetiminin getirdiği vergilere karşı farklı stratejiler izliyor (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin’den ithalata getirdiği gümrük vergileriyle başlayan “ticaret savaşının” yankıları sürüyor.

Trump, ABD’ye giren fentanille mücadelede başarısız olduklarını ileri sürerek Çin’e yönelik gümrük vergisini yüzde 10’dan 20’ye çıkarmıştı.

BBC’nin analizinde, ABD’nin bu hamlesiyle Çin’deki devasa üretim ağını hedef almaya çalıştığına dikkat çekiliyor.

Çin’in 1970'lerin sonunda ekonomisini küresel ticarete açmasının ardından ucuz işgücü ve altyapıya yapılan devlet yatırımları sayesinde “dünyanın fabrikasına dönüştüğü” belirtiliyor.

Analizde, Trump’ın gümrük vergilerini ABD ekonomisini güçlendirmenin, istihdamı korumanın ve vergi gelirlerini artırmanın bir yolu olarak gördüğü ifade ediliyor. Ancak göreve geldiği ilk dönemde uyguladığı gümrük vergileri neticesinde ABD’deki fiyatların yükseldiği de hatırlatılıyor.

Moody's’den ekonomist Harry Murphy Cruise, vergilerin devam etmesi halinde ABD'ye yapılan ihracatın dörtte bir ila üçte bir oranında düşebileceğini söylüyor.

Hong Kong merkezli yatırım bankası Natixis'ten Alicia Garcia-Herrero da şu yorumları paylaşıyor:

Gümrük vergileri Çin'e zarar verecek. Buna karşı koymak için gerçekten çok daha fazlasını yapmaları gerek. Şi Cinping’in söylediğini yapmaları, iç talebi artırmaları lazım.

Ancak emlak piyasasında kriz yaşanan ve genç işsizliğin arttığı bir ekonomide bu zor bir hedef. Çin halkı da ekonomiyi canlandırmak için yeterince harcama yapmıyor.

Britanya merkezli banka Standard Chartered’dan Shuang Ding, Çin’de üretilen bazı üst düzey teknoloji ürünlerinin hızlıca ikame edilemeyeceğine dikkat çekiyor:

Çin’in yerine geçecek birini bulmak gerçekten zor, onların pazar lideri statüsünü yıkmak çok zor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde de Çin’in ABD’nin vergi kararı karşısında endişelendiğini yazıyor.

Üst düzey Çinli yetkililerle irtibat halinde olan ve kimliklerinin paylaşılmaması kaydıyla WSJ’ye konuşan kaynaklar, Pekin’in Soğuk Savaş’ta Moskova’nın yaşadığı “izolasyonu” yaşamak istemediğini söylüyor.

Analizde, dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki rekabetin tam da Çin’in kaçındığı bir sonuca yol açabileceği yorumu yapılıyor:

Soğuk Savaş'tan bu yana görülmemiş bir süper güç çatışması, ekonomik, teknolojik ve genel jeopolitik üstünlük üzerine her şeyi kapsayan bir rekabet ortaya çıkabilir.

Trump’ın vergi hamlesine Çin’den sert tepki gelmişti. Çin'in Washington Büyükelçiliği’nden yapılan açıklamada, “ABD’yle sonuna kadar savaşmaya hazırız” denmişti.

Bunun ardından ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth de “Çin’le her türlü savaşa hazır olduklarını” belirtmişti.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, BBC