Siyasi deneyimi olmayan önde gelen bir bankacı… Kanada Başbakanı olması muhtemel Mark Carney kimdir?

Mark Carney, Trudeau'nun yerine Liberal Parti'nin başına geçmeye aday (AP)
Mark Carney, Trudeau'nun yerine Liberal Parti'nin başına geçmeye aday (AP)
TT

Siyasi deneyimi olmayan önde gelen bir bankacı… Kanada Başbakanı olması muhtemel Mark Carney kimdir?

Mark Carney, Trudeau'nun yerine Liberal Parti'nin başına geçmeye aday (AP)
Mark Carney, Trudeau'nun yerine Liberal Parti'nin başına geçmeye aday (AP)

Kanada'nın iktidar partisi bugün Justin Trudeau'nun yerine başbakanlık görevini üstlenecek yeni liderini seçecek.

Kanada Merkez Bankası ve İngiltere Merkez Bankası'nın eski başkanlarından Mark Carney (59), bugün Liberal Parti'nin (merkez sol) liderliğini ve dolayısıyla başbakanlığı kazanma ihtimali en yüksek olan kişi gibi görünüyor.

Peki Mark Carney hakkında ne biliyoruz?

BBC'ye göre Carney, Kanada'nın kuzeyindeki Fort Smith kasabasında doğdu. 1995 yılında Oxford Üniversitesi'nden ekonomi alanında doktora derecesini aldı.

Carney bankacılık sektöründe çeşitli görevlerde bulundu ve Goldman Sachs için New York, Londra ve Tokyo gibi yerlerde çalışarak dünyayı dolaştı.

2003 yılında özel sektörden ayrılarak Kanada Merkez Bankası'na başkan yardımcısı olarak atandı ve ardından Maliye Bakanlığı'nda bakan yardımcısı olarak çalıştı.

2007 yılında, küresel piyasaların çökerek ülkeyi derin bir resesyona sürüklemesinden kısa bir süre önce Kanada Merkez Bankası Başkanı olarak atandı. Merkez bankasındaki liderliği, ülkesinin krizin en kötüsünden kaçınmasına yardımcı olduğu için büyük övgü aldı.

Merkez bankacılarının ihtiyatlı oldukları bilinmesine rağmen, faiz oranlarını önemli ölçüde düşürdükten sonra en az bir yıl boyunca düşük tutma niyetleri konusunda şeffaf davrandı.

Bu hamle, piyasalar dibe vurduğunda bile işletmelerin yatırım yapmaya devam etmesine yardımcı olduğu için büyük övgü aldı. İngiltere Merkez Bankası Başkanı olarak Londra'ya taşındığında da benzer bir yaklaşımı sürdürdü.

Carney, 2013 yılında göreve başladığında 300 yıllık tarihinde İngiltere Merkez Bankası'na başkan olan ilk İngiliz olmayan kişiydi.

Bankanın genel merkezinde görev yaptığı süre boyunca kurumun işleyişinde önemli değişikliklere imza attı.

Bankayı modernize etmesiyle tanınıyor. Göreve geldiğinde faiz oranları düşük seviyelerdeydi. Carney, bankanın ekonomiyi daha fazla desteklemeye çalıştığı ve işsizlik oranı yüzde 7'nin altına düşene kadar faiz oranlarını artırmama sözü vererek borç vermeyi teşvik ettiği bir 'ileriye dönük yönlendirme' politikası başlattı.

Brexit referandumundan önce Avrupa Birliği'nden (AB) ayrılma yönündeki bir oylamanın resesyona yol açabileceği konusunda uyardı.

Siyasi deneyim eksikliği

Çoğu başbakan adayının aksine Carney daha önce hiç siyasi görevde bulunmadı. Bununla birlikte, Trudeau'nun yerine geçme yarışında en olası isim olarak görülüyor.

Kazanması halinde, Kanada'nın bugüne kadarki en zorlu sınavlarından biri olan, en büyük ticaret ortağı ABD ile tırmanan ticaret savaşı sırasında başbakan olacak.

Ancak Carney'nin bankadaki görevi, ocak ayında göreve geldiğinden bu yana Kanada'ya ağır gümrük vergileri uygulamakla kalmayıp ABD'nin Kanada'yı ilhak etmesini de öneren ABD Başkanı Donald Trump'la başa çıkma konusunda kendisine bolca deneyim kazandırmış görünüyor.

dfergt
Mark Carney, İngiltere Merkez Bankası Başkanı olan ilk İngiliz olmayan kişi (Reuters)

Carney 2011'den 2018'e kadar dünyanın dört bir yanındaki düzenleyici otoritelerin çalışmalarını koordine eden Finansal İstikrar Kurulu'nun (FSB) başkanlığını yürüttü ve Trump'ın ilk başkanlık dönemindeki politikalara verilen küresel yanıtta kilit bir rol oynadı.

Carney geçen ayın sonlarında Liberal Parti liderlik tartışması sırasında şunları söyledi: “Krizlerin nasıl yönetileceğini biliyorum. Böyle bir durumda kriz yönetimi uzmanlığına ve müzakere becerilerine ihtiyaç duyarsınız.”

Kanada Kraliyet Askeri Üniversitesi'nde siyaset bilimi profesörü olan Stephanie Chouinard, Carney'nin parti liderliği için destek kazanmasına yardımcı olan şeyin deneyimi ve ekonomik ciddiyeti olduğunu söyledi.

Chouinard, Carney'nin kendisini Trudeau'dan ve onun siyasi pozisyonlarından uzaklaştırmayı başardığını kaydetti.

Trudeau ocak ayında yaklaşık on yıldır sürdürdüğü görevinden istifa edeceğini açıklamış, bu hamle popülaritesi azalan partinin, yaklaşan genel seçimlerin baskısıyla karşı karşıya kalmasına neden olmuştu.



İstanbul'da yapılacak Rusya-Ukrayna görüşmeleri basına kapalı gerçekleşecek

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul'daki görüşmeler öncesinde Rusya ve Ukrayna heyetlerine bir konuşma yaptı. (AP)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul'daki görüşmeler öncesinde Rusya ve Ukrayna heyetlerine bir konuşma yaptı. (AP)
TT

İstanbul'da yapılacak Rusya-Ukrayna görüşmeleri basına kapalı gerçekleşecek

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul'daki görüşmeler öncesinde Rusya ve Ukrayna heyetlerine bir konuşma yaptı. (AP)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul'daki görüşmeler öncesinde Rusya ve Ukrayna heyetlerine bir konuşma yaptı. (AP)

Rus haber ajansı TASS'ın bilgi sahibi bir kaynağa dayandırdığı haberine göre, Türkiye'nin talebi üzerine bugün öğleden sonra İstanbul'da başlayacak olan Rusya-Ukrayna görüşmeleri basına kapalı gerçekleşecek.

Ajansa konuşan kaynak, görüşmelerin İstanbul'daki Dolmabahçe Sarayı'nda yapılacağını söyledi.

Medya organları bugün Rus heyetinin Ukrayna ile müzakerelere katılmak üzere İstanbul'a geldiğini duyurdu.

Kremlin, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in görüşmelere katılmayacağını bildirdi. Putin'in kendisi doğrudan görüşmeleri önermişti, ancak Kremlin dün akşam geç saatlerde Rusya Devlet Başkanı'nın Rus heyetine liderlik etmesi için danışmanı Vladimir Medinsky'yi Türkiye'ye göndereceğini açıkladı.

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ise Putin'le görüşmek üzere şahsen Türkiye'ye gitme niyetini yineledi ve Ukrayna'yla yaşanan ihtilafta karar merciinin Putin olması nedeniyle başka herhangi bir figürle müzakere etmeyeceğini vurguladı.

Körfez turunda olan ABD Başkanı Donald Trump, Putin'in katılması halinde görüşmelere katılacağını ima etmişti, ancak Kremlin'in Putin'in katılmayacağını açıklamasının ardından CNN, Beyaz Saray yetkililerinin Trump'ın da Türkiye'ye seyahat etmeyeceğini söylediğini aktardı. Öte yandan Trump, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio'nun kesinlikle Türkiye'de olacağını doğruladı.

İstanbul’daki görüşmeler iki ülke arasında 2022 baharından bu yana yapılan ilk görüşme olmakla birlikte Putin'in katılmadığı bu toplantıya ilişkin düzenlemeler belirsizliğini koruyor.

vgrtb
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ukraynalı mevkidaşı Vladimir Zelenskiy ile geçtiğimiz şubat ayında Ankara'da bir araya geldi. (Reuters)

Ukrayna, görüşmelere katılacak delegasyonun kimlerden oluşacağını açıklamayı reddetti.

Putin'in yokluğunda Zelenskiy'nin görüşmeye katılımı garanti olmayabilir. Ukrayna Devlet Başkanı, Türk mevkidaşı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmek üzere bugün Ankara'da olacağını söyledi.

Siyasi ve teknik toplantı

Kremlin'e göre Rus heyetinde Başkanlık Danışmanı Vladimir Medinsky, Dışişleri Bakan Yardımcısı Mikhail Galuzin ve Savunma Bakan Yardımcısı Aleksandr Fomin yer alacak.

Medinsky, 2022 baharında iki taraf arasında yapılan ve bir sonuca varılamayan ilk tur görüşmelere katılmıştı.

Rusya Devlet Başkanı'nın diplomatik işlerden sorumlu danışmanı Yuri Ushakov dün yaptığı açıklamada, görüşmenin ‘siyasi ve teknik’ konuları kapsamasının beklendiğini söyledi.

İstanbul’daki görüşmeler, Şubat 2022'de Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin başlamasından birkaç ay sonra yapılan müzakerelerin başarısız olmasından bu yana Ukraynalılar ve Ruslar arasında çatışmayı sona erdirmeye yönelik ilk doğrudan barış görüşmeleri olacak.

Her iki ülke de uzlaştırılması zor taleplerde bulunmaya devam ediyor.

Rusya, Ukrayna'nın Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'ne (NATO) katılmaması ve ilhak ettiği Ukrayna topraklarını elinde tutması yönündeki talebini sürdürürken, müttefiklerinin desteğini alan Kiev bu koşulları kabul edilemez buluyor.

Buna karşılık Ukrayna, yeni bir Rus saldırısını önlemek için Batı'dan sağlam ‘güvenlik garantileri’ ve ülkenin yaklaşık yüzde 20'sini kontrol eden Rus ordusunun topraklarından tamamen çekilmesini istiyor.

NATO Genel Sekreteri bu müzakerelerde ilerleme kaydedilmesi konusunda ‘ihtiyatlı’ bir iyimserlik dile getirerek, Rusların Ukrayna ile ‘bir sonraki adımları atması’ gerektiğini söyledi.