Yılda 7 milyon insan ölüyor… Dünya nüfusunun çoğunluğu kirli hava soluyor

Dünya genelinde şehirlerin yalnızca yüzde 17'si hava kalitesi yönergelerine uyuyor

Hindistan havası en kirli ülkeler arasında (Reuters)
Hindistan havası en kirli ülkeler arasında (Reuters)
TT

Yılda 7 milyon insan ölüyor… Dünya nüfusunun çoğunluğu kirli hava soluyor

Hindistan havası en kirli ülkeler arasında (Reuters)
Hindistan havası en kirli ülkeler arasında (Reuters)

Bugün yayınlanan yeni bir rapor, dünya şehirlerinin çoğunun hava kirliliğinden mustarip olduğunu ve küresel olarak şehirlerin yalnızca yüzde 17'sinin hava kalitesi yönergelerine uyduğunu ortaya koydu.

Hava kalitesi izleme konusunda uzmanlaşmış İsviçreli IQAir veritabanı, 138 ülkedeki 40 bin izleme istasyonundan elde edilen verileri analiz etti ve en kirli havaya sahip ülkelerin şunlar olduğunu tespit etti: Çad, Kongo, Bangladeş, Pakistan ve Hindistan.

Hindistan'daki altı şehir dünyanın en kirli dokuz şehri arasında yer alırken, Hindistan'ın kuzeydoğusundaki sanayi şehri Burnihat listenin başında yer aldı.

Uzmanlar, birçok bölgede izleme cihazlarının bulunmaması nedeniyle gerçek hava kirliliği miktarının daha yüksek olabileceğini, örneğin Afrika'da her 3,7 milyon kişiye sadece bir izleme cihazı düştüğünü belirtti.

Bununla birlikte, sorunu ele almak için daha fazla hava kalitesi izleme istasyonu kuruluyor. Rapora bu yıl 8 bin 954 yeni sahadan ve binden fazla yeni izleme cihazından elde edilen veriler eklendi.

Sadece yedi ülke Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) standartlarını karşıladı. (Reuters)Sadece yedi ülke Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) standartlarını karşıladı. (Reuters)

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) hava kirliliği nedeniyle her yıl 7 milyon kişinin öldüğünü tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın AP’den aktardığına göre WHO tarafından yapılan açıklamada, “Kirlenmiş suyunuz varsa, insanlardan günde yarım saat (arıtılması için) beklemelerini isteyebilirsiniz, ancak kirlenmiş havanız varsa, insanlardan nefes almayı bırakmalarını isteyemezsiniz” ifadesi yer aldı.

Sadece yedi ülke WHO'nun standartlarını karşıladı

Veriler, geçen yıl sadece yedi ülkenin Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) hava kalitesi standartlarını karşıladığını gösterdi.

IQAir'e göre sadece Avustralya, Yeni Zelanda, Bahamalar, Barbados, Grenada, Estonya ve İzlanda standartları karşıladı. Özellikle Asya ve Afrika'daki büyük veri boşlukları küresel tabloyu etkiliyor. Birçok gelişmekte olan ülke, duman seviyelerini takip etmek için ABD büyükelçilikleri ve konsolosluk binalarına yerleştirilen hava kalitesi sensörlerine güveniyordu. Ancak ABD Dışişleri Bakanlığı kısa bir süre önce bütçe kısıtlamalarını gerekçe göstererek bu programı sonlandırdı ve geçen hafta ABD hükümetinin resmi hava kalitesi izleme web sitesi AirNow.com'dan Çad'da kaydedilen veriler de dahil olmak üzere 17 yıldan fazla veri silindi.

Dünya genelinde şehirlerin yalnızca yüzde 17'si hava kalitesi yönergelerine uyuyor. (Reuters)Dünya genelinde şehirlerin yalnızca yüzde 17'si hava kalitesi yönergelerine uyuyor. (Reuters)

PM2.5 olarak bilinen havadaki tehlikeli küçük partiküllerin ortalama konsantrasyonu geçen yıl Çad'da metreküp başına 91,8 mikrogramdı ve 2022'deki ortalamanın biraz üzerindeydi. WHO, geçen yıl şehirlerin yalnızca yüzde 17'sinin karşıladığı bir standart olan metreküp başına beş miligramdan fazla olmayan seviyeler öneriyor.

Malezya merkezli Sunway Gezegen Sağlığı Merkezi'nde kıdemli bilim insanı ve hava kirliliği uzmanı olan Fatıma Ahmed'e göre, kirli havanın uzun süre solunması solunum yolu hastalıklarına, alzheimera ve kansere neden olabilir.



Şahbaz Şerif, Pakistan'ın ‘egemenliğini savunmaya’ hazır olduğunu bildirdi

Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif (Arşiv-AFP)
Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif (Arşiv-AFP)
TT

Şahbaz Şerif, Pakistan'ın ‘egemenliğini savunmaya’ hazır olduğunu bildirdi

Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif (Arşiv-AFP)
Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif (Arşiv-AFP)

Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif bugün yaptığı açıklamada, Keşmir'in Hindistan kontrolündeki Pahalgam bölgesinde 26 kişinin ölümüne neden olan ve Yeni Delhi'nin İslamabad'ı suçladığı saldırıya ilişkin ‘tarafsız’ bir soruşturma yürütülmesine hazır olduklarını bildirdi.

Şerif, Abbottabad'daki bir askeri akademide düzenlenen törende yaptığı konuşmada, “Pakistan, tarafsız, şeffaf ve güvenilir her türlü soruşturmaya katılmaya açıktır” dedi.

Hindistan ile yaşanan gerginlik karşısında ülkesinin ‘birlik içinde’ olduğunu belirten Şerif, Pakistan'ın ‘egemenliğini savunmaya’ hazır olduğunu vurguladı.

Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif'in destekçileri Karaçi'de gösteri düzenledi. (AFP)Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif'in destekçileri Karaçi'de gösteri düzenledi. (AFP)

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre Şerif, “250 milyonluk bu ulus birlik içindedir, yiğit silahlı kuvvetlerinin arkasındadır ve bu vatanın her karış toprağını korumaya hazırdır” diyerek, Hindistan'ın İndus Nehri boyunca su kaynaklarını tehlikeye atmaya yönelik herhangi bir girişimine ‘çok sert’ şekilde karşılık verme tehdidinde bulundu.

Diğer yandan Hindistan ordusu, askerlerinin gece boyunca Pakistan güçleriyle ufak çaplı çatışmalara girdiğini ve Keşmir'deki Kontrol Hattı boyunca birkaç Pakistan mevzisinden hafif silah ateşi geldiğini açıkladı.

“Hint kuvvetleri hafif silahlarla uygun bir şekilde karşılık verdi” denilen açıklamada, herhangi bir can kaybı olmadığı da belirtildi.

Keşmir'in Srinagar kentindeki Dal Gölü'nde turistleri taşıyan tekneleri koruyan Hint askerleri (AP)Keşmir'in Srinagar kentindeki Dal Gölü'nde turistleri taşıyan tekneleri koruyan Hint askerleri (AP)

Birleşmiş Milletler (BM), Hindistan ve Pakistan'ı ‘azami itidal’ göstermeye çağırdı.

ABD Başkanı Donald Trump dün yaptığı açıklamada, Hindistan ve Pakistan'ın ‘aralarındaki sorunu öyle ya da böyle çözeceklerini’ söyledi.

İki ülke arasındaki sınır, Hindistan ve Pakistan 1947'de bağımsızlıklarını kazandıklarında çizilmişti. İki ülke daha sonra Keşmir'i paylaştı. Her iki ülke de halen bölge üzerinde egemenlik iddiasında bulunuyor.

Keşmir'deki isyancılar 1989'dan bu yana bağımsızlık ya da bölgenin Pakistan'a ilhakı için mücadele ediyor. Yeni Delhi uzun zamandır İslamabad'ı isyancıları desteklemekle suçluyor. Pakistan ise bunu reddediyor ve sadece Keşmir halkının kendi kaderini tayin etme mücadelesini desteklediğini söylüyor.

Pahalgam saldırısının sorumluluğunu kimse üstlenmemiş olsa da Hindistan polisi, ikisi Pakistan vatandaşı olmak üzere üç şüphelinin robot resimlerini yayınladı ve bu kişileri Pakistan merkezli radikal örgüt Leşker-i Tayyibe üyesi olarak tanımladı. Örgütün, Kasım 2008'de Hindistan'ın Mumbai kentinde 166 kişinin ölümüne yol açan saldırıları gerçekleştirdiğinden şüpheleniliyor.

Hindistan polisi ayrıca, şüphelilerin tutuklanmasını sağlayacak bilgi için iki milyon rupi (20 bin eurodan fazla) ödül vereceğini açıkladı.

Hindistan ordusu dün saldırganların ailelerine ait olduğu söylenen iki evi patlayıcılarla imha etti. Pakistan Senatosu ise Hindistan'ın ‘temelsiz’ suçlamalarını reddeden ve Pakistan'ın ‘kendini savunmaya hazır olduğu’ uyarısı içeren bir kararı oybirliğiyle kabul etti.