Doğayı seyretmenin ağrıları nasıl azalttığı bulundu

Yeni bir araştırmada beyninizi doğaya maruz bırakmanın, beynin ağrıyı işleme şeklini değiştirebildiği öne sürüldü

Yeni bir araştırmada en sevdiğiniz doğa belgeselini veya yaban hayatını izlemenin ağrıyı fiziksel olarak hafifletebileceği görüldü (Unsplash)
Yeni bir araştırmada en sevdiğiniz doğa belgeselini veya yaban hayatını izlemenin ağrıyı fiziksel olarak hafifletebileceği görüldü (Unsplash)
TT

Doğayı seyretmenin ağrıları nasıl azalttığı bulundu

Yeni bir araştırmada en sevdiğiniz doğa belgeselini veya yaban hayatını izlemenin ağrıyı fiziksel olarak hafifletebileceği görüldü (Unsplash)
Yeni bir araştırmada en sevdiğiniz doğa belgeselini veya yaban hayatını izlemenin ağrıyı fiziksel olarak hafifletebileceği görüldü (Unsplash)

Athena Stavrou Muhabir 

En sevdiğiniz doğa belgeselini veya yaban hayatını izlemenin ağrınızı fiziksel olarak hafifletebileceği, yeni bir çalışmada gösterildi.

Exeter Üniversitesi ve Viyana Üniversitesi'nden akademisyenler, beyninizi doğaya maruz bırakmanın beyninizin ağrıyı işleme şeklini değiştirebileceğini keşfetti.

49 kişinin beyninde yapılan taramalar, katılımcılara şehir ya da ofis sahneleri yerine doğa videoları izletildiğinde ağrının şiddetinin azaldığını gösterdi.

Çeşitli ortamların videolarını izleyen katılımcılara hafif elektrik şokları verildi ve taramalar, doğa sahnelerini izleyenlerdeki ağrının azalma etkisinin, standart ağrı kesicilerin yaklaşık yarısı kadar etkili olduğunu ortaya koydu.

Viyana Üniversitesi'nden doktora öğrencisi Max Steininger, başyazarı olduğu araştırmayı şöyle açıklıyor: 

Çok sayıda çalışmada sürekli gösterildiği üzere insanlar, doğaya maruz kaldıklarında daha az ağrı hissettiğini bildiriyor.

Ancak bu etkinin altında yatan nedenler şimdiye kadar belirsizdi. Çalışmamız, beyin taramalarıyla bunun sadece bir 'plasebo' etkisi olmadığına (insanların doğanın kendileri için iyi olduğuna dair inanç ve beklentilerinden kaynaklanması), bunun yerine beynin, ağrının nereden geldiği ve ne kadar şiddetli olduğu bilgilerine daha az tepki verdiğine kanıt sunan ilk araştırma.

Bulgularımız doğanın ağrıyı hafifletici etkisinin sahici olduğunu gösteriyor ancak bulduğumuz etki, ağrı kesicilerin yaklaşık yarısı kadardı. Ağrısı olan kişiler kendilerine reçete edilen ilaçları almaya kesinlikle devam etmeli. Fakat doğayı deneyimlemek gibi alternatif ağrı dindirme yöntemlerinin gelecekte ağrı yönetimini iyileştirmeye katkı sağlamak üzere kullanılabileceğini umuyoruz.

"Nature exposure induces analgesic effects by acting on nociception-related neural processing" (Doğaya maruz kalma, nosisepsiyonla ilgili sinirsel işlemler üzerinde etkili olarak analjezik etkiler yaratıyor) başlıklı araştırma, hakemli dergi Nature Communications'ta yayımlandı.

Araştırmacılar, bulguların alternatif ağrı yönetimi stratejileri geliştirme potansiyeli sunduğunu söylerken katılımcılar hem doğa manzaralarına kendilerini bıraktıklarında hem de bunları ekrandan izlediklerinde daha az ağrı duyduğunu bildirdi.

Exeter Üniversitesi'nden Dr. Alex Smalley, ortak yazarı olduğu araştırma hakkında şunları ekledi:

Bu çalışma, insanlar dışarı çıkamadığında sanal etkileşimlerin de doğanın iyileştirici potansiyelini sunabileceğini vurguluyor. Ancak sonuçlarımızın aynı zamanda sağlıklı ve işlevsel doğal ortamların korunmasının önemine yeniden bir kanıt sunmasını ve toplumu, hem gezegenin hem de insanların yararı için doğada zaman geçirmeye teşvik etmesini umuyoruz.

Ağrıyı dindiren bu etkinin, uygulanması kolay bir şekilde doğaya sanal ortamda maruz kalma yoluyla elde edilebilmesi, ilaç dışı tedaviler açısından önemli pratik sonuçlara sahip ve doğanın, zihnimizi nasıl etkilediğini daha iyi anlamaya yönelik yeni araştırma yolları açıyor.

Independent Türkçe,independent.co.uk/news



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT