Amerikan hedef bankası Husi kontrolündeki bölgelerde genişliyor

Saldırılar ikinci haftasına girdi

Amerikalı savaşçılar günün her saati seçilmiş Husi bölgelerini hedef alıyor (ABD Ordusu)
Amerikalı savaşçılar günün her saati seçilmiş Husi bölgelerini hedef alıyor (ABD Ordusu)
TT

Amerikan hedef bankası Husi kontrolündeki bölgelerde genişliyor

Amerikalı savaşçılar günün her saati seçilmiş Husi bölgelerini hedef alıyor (ABD Ordusu)
Amerikalı savaşçılar günün her saati seçilmiş Husi bölgelerini hedef alıyor (ABD Ordusu)

ABD, Yemen'in kuzeyinde Husilerin kontrolündeki bölgelere hava saldırıları düzenlemeye başlamasından bir hafta sonra hedeflerini komutanların saklandığı yerler ve komuta kontrol merkezlerinin yanı sıra silah depoları ile roket ve füze fırlatma alanlarını da kapsayacak şekilde genişletti.

Amacını Husilerin Kızıldeniz ve Aden Körfezi'nde seyrüseferi hedef almasını engellemek olarak tanımlayan ABD yönetiminin, Yemen'deki iç çatışmaya müdahil olmadan komuta ve kontrol merkezleri ile füze ve insansız hava aracı fırlatma alanlarını hedef alacağı kesindir.

Bu nedenle saldırılar Husilerin birinci dereceden liderlerinin saklandığı yerler ve komuta kontrol merkezlerinden Sana ve Sada vilayetlerinde bulunan gizli silah depoları ile füze ve insansız hava aracı fırlatma alanlarına kadar genişledi. Hedefleme alanı ise grubun kontrolü altındaki vilayetlerin çoğunu kapsıyor.

Silah depolama alanları Amerikan hedeflerinin ön saflarında yer alıyor (yerel medya)Silah depolama alanları Amerikan hedeflerinin ön saflarında yer alıyor (yerel medya)

Husiler genellikle bilinen depolardan yeni yerlere, özellikle de Sada ve Hudeyde vilayetlerine silah aktardıkları için ABD'nin son günlerdeki saldırıları bu iki vilayete odaklandı ve Yemen'in başkenti Sana'daki belirli yerleri hedef almaya devam etti. Ancak Husilerin rapor edilmekten ve hedef alınmaktan kaçınmak için halkın gözünden uzakta roket ve drone fırlatma alanlarına veya silah depolarına dönüştürdükleri yaklaşık yedi vilayeti kapsayacak şekilde genişledi.

Sada ve Sana

Geçtiğimiz haftaki saldırılar, Sada vilayetinin ABD'nin hedef bankasında öncelikli olduğunu gösteriyor, zira şu ana kadar 30'dan fazla saldırıya hedef oldu. Husi hareketinin doğduğu merkez olması ve bugün ana kaleleri olması, Abdulmelik el-Husi'nin doğduğundan beri yaşadığı, kontrol alanlarını dağdaki bir mağaradan yönettiği ve bunun dışında herhangi bir toplantı ya da yerde görünmediği ve grubun ilk sıradaki liderleri ile askeri ve güvenlik kanadının çoğunun geldiği yer olması nedeniyle Sana'ya eşit olabilecek özel bir öneme sahip.

Ayrıca vilayetin dağlık yapısı örgütün lider kadrosu için uygun bir sığınak sağlarken, 1960'larda Cumhuriyetçiler ve monarşistler arasındaki savaş sırasında saklanma ve komuta operasyonları için hazırlanan doğal mağaraların varlığı da önemini arttırdı. Husiler, İranlı uzmanların yardımıyla bu mağaralardan daha fazlasını geliştirdi. Dağların içinde ve altında silah depolamak, savaş operasyonlarını yönetmek ve liderlerini, özellikle de liderlerin çoğunun ABD saldırılarından korunmak için Sana'dan kaçtığı askeri ve istihbarat kanadını saklamak için ek sığınaklar oluşturuldu.

Husi liderlerinin saklandıkları yerler ABD hedeflerinin ön saflarında yer alıyor (yerel medya)

Husi liderlerinin saklandıkları yerler ABD hedeflerinin ön saflarında yer alıyor (yerel medya)

Başkent Sana ise hava saldırılarında ikinci sırada yer aldı. Sana'nın önemi ülkenin başkenti olmasının yanı sıra ordu komutanlığının ana karargâhını, haberleşmeyi, en büyük havaalanını, en önemli ikinci askeri hava üssünü ve istihbarat merkezini barındırmasından kaynaklanıyor.

Burası aynı zamanda Husi Yönetim Konseyi'nin kontrolü altında bulunan bölgelerdeki merkezi ve Abdulmelik el Husi'nin yerine geçmeye aday olan Cumhuriyet Muhafızları ve eski Özel Kuvvetler Komutanı kardeşi Abdulhalik ve grubun kanatlarından birine liderlik eden Yönetim Konseyi üyesi Muhammed Ali el Husi gibi grubun birinci dereceden liderlerine ev sahipliği yapıyor.

Tanınmayan hükümetin İçişleri Bakanı ve aynı zamanda Abdulmelik'in amcası olan Abdulkerim el Husi de şehirde bulunuyor. Nüfuz ve para için güçlü rekabet içinde olan bir kanadı yönetmenin yanı sıra, polis ve merkezi güvenlik güçlerini kontrol ediyor ve grubun kurucusunun en büyük oğlu Ali Hasan el Husi tarafından yönetilen Polis İstihbarat Servisi adlı yakın zamanda kurulmuş bağımsız bir istihbarat servisini denetliyor.

Hudeyde ve Hacca

Saldırılar ayrıca Yemen'in en büyük ikinci limanına sahip olan ve şu anda Husilerin kontrolü altında kalan tek deniz çıkışı olan stratejik öneme sahip Hudeyde vilayetine odaklandı. Ülke nüfusunun yüzde 60'ını oluşturduğu tahmin edilen bu bölgelerdeki nüfusun mal girişinden elde edilen gelirler ve vilayette bulunan büyük tüccarlar ile büyük fabrikalardan toplanan vergiler yoluyla bu bölge en önemli fon kaynağıdır.

Vilayet Salif limanı, Ras Isa petrol limanı, deniz ve sahil güvenlik güçlerinin karargâhı ve Deniz Koleji'nin yanı sıra el-Lahiye ve el-Hayme gibi daha küçük limanlara da ev sahipliği yapıyor. Husiler bu limanların çoğunu Somali ve Etiyopya'dan silah kaçırmak ve savaşçıları eğitmek için kullanıyor.

El Cevf Vilayeti'nde hedef alınan Husi bölgelerinden biri (yerel medya)El Cevf Vilayeti'nde hedef alınan Husi bölgelerinden biri (yerel medya)

Hacca vilayeti, Kızıldeniz kıyısından en yüksek dağlık tepelere kadar uzanan konumuyla ilgili nedenlerden dolayı önem sıralamasında üçüncü sırada yer almaktadır. Aynı zamanda Husi savaşçıları için bir insan deposu niteliğindedir çünkü vilayet, şu anda hükümet güçlerinin kontrolünde olan Midi limanı aracılığıyla denize bakmaktadır. Hacca’nın denize bakan dağlık tepeleri onu gözetleme ve gemileri hedef alma merkezi haline getirmiştir.

ABD hedefleri sadece Husilerin askeri faaliyet gösterdiği ana vilayetlerle sınırlı kalmayıp Sana'nın güneydoğusundaki El Beyda gibi füze ve insansız hava araçlarının depolandığı diğer vilayetlere de uzanıyor. Husiler, Aden Körfezi'ne bakan dağlık tepeleri gemilere füze ve insansız hava araçları fırlatmak için kullanıyor.

Marib vilayetine komşu olan El-Cevf’e çok sayıda füze ve insansız hava aracı sevk eden örgüt, meşru hükümetin kontrolü altındaki petrol ve gaz kaynaklarına saldırmak üzere güçlerini harekete geçiriyor.



Birçok üst düzey lideri suikasta kurbana giden Hamas politbürosunun kalan üyeleri kimlerdir?

Ravhi Müştaha, Salih el-Aruri, İsmail Haniye, Halid Meşal ve Halil el-Haya (Hamas medyası)
Ravhi Müştaha, Salih el-Aruri, İsmail Haniye, Halid Meşal ve Halil el-Haya (Hamas medyası)
TT

Birçok üst düzey lideri suikasta kurbana giden Hamas politbürosunun kalan üyeleri kimlerdir?

Ravhi Müştaha, Salih el-Aruri, İsmail Haniye, Halid Meşal ve Halil el-Haya (Hamas medyası)
Ravhi Müştaha, Salih el-Aruri, İsmail Haniye, Halid Meşal ve Halil el-Haya (Hamas medyası)

İsrail son günlerde Gazze Şeridi'ndeki Hamas politbüro liderlerine yönelik suikastlarını yoğunlaştırarak, hareketin karmaşık güvenlik koşulları ve sürekli İsrail takibi altında örgütsel boşluğu doldurmasını daha da zorlaştırdı.

İsrail bu hafta Hamas'ın Gazze'deki siyasi bürosunun önde gelen iki üyesi Salah el Berdevil ve İsmail Berhum'a suikast düzenleyerek İsrail ordusunun Salı günü Gazze Şeridi'ne yönelik bombardımanını yeniden başlatmasından bu yana öldürülen büro üyesi sayısını beşe çıkardı.

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'a düzenlenen saldırıda 24 saat arayla öldürülen Berdevil ve Berhum'dan önce, Büro üyeleri Muhammed el Cemasi, İssam el Delis ve Yaser Harb, İsrail'in 18 Mart'ta şafak vakti savaşı yeniden başlatmasıyla aynı anda üç ayrı olayda öldürüldü.

xcsdvfg
Filistinliler Hamas'ın siyasi büro üyesi İsmail Berhum'un tabutunu 24 Mart 2025 tarihinde Gazze Şeridi'nde taşırken (AP)

Berdevil Ulusal İlişkiler Ofisinde, Berhum mali işlerden sorumlu, el-Cemasi Hukuk Departmanında ve genel üye, el-Delis Ekonomi Departmanından sorumlu Gazzeli üye ve daha sonra hükümet işlerinin yönetiminden sorumlu olurken, Harb Gazze Ofisinde ve kuzey Gazze Şeridinin örgütsel yönetiminden sorumluydu.

En önemli suikastlar

İsrail'in 7 Ekim 2023 saldırısının ardından başlattığı savaşın başında Hamas liderlerine ulaşmakta zorlanan İsrail, birkaç ay sonra bazıları yakın zamanlarda olmak üzere bir dizi suikast düzenledi.

En önde gelen isimlerden Hamas'ın siyasi büro başkanı İsmail Haniye Temmuz 2024 sonunda İran'ın başkenti Tahran'da suikasta uğradı; Haniye'den önce aynı yılın Ocak ayında Beyrut'ta suikasta uğrayan yardımcısı Salih el-Aruri geldi.

Onları, Hamas'ın Gazze Şeridi'ndeki siyasi bürosunun başkanı olan ve 16 Ekim 2024'te Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ın Tel el-Sultan mahallesinde ölümünden sonrasına kadar kimliği tespit edilemeyen bir İsrail gücüyle girdiği çatışmalar sırasında öldürülen Haniye'nin ardından hareketin genel başkanı olan Yahya Sinvar izledi.

sax
İsmail Haniye ve Yahya el-Sinvar (Kassam Tugayları videosundan bir kare)

Zekeriya Ebu Muammer ve Cevad Ebu Şamale 10 Ekim 2023'te, Hamas'ın Gazze'deki İsrail kasabalarına düzenlediği saldırıdan sadece üç gün sonra, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bir binayı hedef alan bombardımanda öldürüldü.

Ebu Muammer Hamas'ın Gazze Şeridi'ndeki siyasi bürosunda ulusal ilişkiler dosyasından sorumluydu ve genel büronun bir üyesiydi; Cevad Ebu Şamala ise sadece Gazze'deki siyasi büronun bir üyesiydi ve güvenlik dosyalarını yönetiyordu.

Aynı ayın 19'unda İsrail, Gazze'deki Siyasi Büro'nun yanı sıra Genel Büro'nun da üyesi olan Cemile el Şanti'yi Gazze Şehri'nin kuzeyindeki bir bombardımanda öldürdü. Aynı gün, Gazze Şeridi'nden Siyasi Büro üyesi ve Gazze Şeridi'ndeki Genel Şura Konseyi Başkanı Usame el-Müzeyni, Tel el-Hava mahallesinde içinde bulunduğu bir apartman dairesine düzenlenen bombalı saldırıda öldürüldü.

Mart 2024'te İsrail, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat kampındaki bir tünelde kendisini hedef alan bir saldırının ardından generalin yanı sıra Gazze siyasi bürosunun bir üyesi olan Mervan İsa'ya suikast düzenledi. Kanser hastası olan İsa, Hamas'ın askeri kanadı Kassam Tugayları'nın komutan yardımcısı olarak siyasi ve askeri kademeler arasındaki bağlantıyı sağlıyordu.

Ağustos 2024'te, Gazze'den siyasi büro üyeleri Ruhi Müştaha (Ebu Cemal) ve Samih es-Serrac, Gazze Şehri'nin güneyindeki el-Sina'a bölgesinde içinde bulundukları bir tünelin bombalanmasının ardından suikasta uğradı.

xcdfvg
Ruhi Müştaha (Filistin medyası)

Müştaha, el- Sinvar'a çok yakındı ve hareket içinde siyasi ve idari görevleri vardı; Serrac ise güvenlik dosyalarından sorumluydu.

Politbüro'nun Oluşumu

Gazze Şeridi, Batı Şeria ve yurtdışı olmak üzere tanınan üç bölgede Hamas genellikle bir genel siyasi büro ve her bölge için büro üyeleri seçer; bunlardan bazıları aldıkları oylara göre genel büro üyesi olurlar.

Dönem dönem Genel Siyasi Büro'nun üye sayısı sadece 17 iken, son iki seçim döneminde bu sayı 24'e çıkarıldı ve her bölge, Batı Şeria bölgesi gibi saha durumuna göre belirlenen ve 10'dan az olmayan belirli sayıda Büro üyesini muhafaza etti.

Bu suikastların ardından Halil el Haya, Nizar Awadallah, Mahmud el Zahar, Gazi Hamad, Fethi Hammad ve Suhail el Hindi Gazze Şeridi'nden, İbrahim Sabra ve Kemal Ebu Avn ise Gazze'den Politbüro'nun tek üyeleri oldu.

rfge
Yahya Sinvar Halil el Haya ile birlikte 2017 yılında çekilmiş bir fotoğrafta (AFP)

Bunlardan el-Haya, Awadallah, Hamad ve el-Hindi İsrail savaşı öncesinden beri Gazze Şeridi dışında yaşamaktadır.

Diğer Politbüro üyeleri arasında Halid Meşal, Musa Ebu Marzuk, Muhammed Nazzal, İzzet el-Rişk, Zaher Cebarin, Mahmud Merdavi ve Hamas'ın güvenlik gerekçesiyle ismini açıklamadığı diğer isimler yer alıyor.

Politbüro Hamas'ın en yüksek yürütme organıdır ve hareket içinde nihai kararları alır, kader kararları ise Politbüro ile 50 üyeli Şura Konseyi arasında oybirliğiyle alınır.