ABD-Çin ticaret savaşı: Pekin büyük kozunu oynuyor

ÇKP'den Washington'a "Sızlanmayı bırakın" çıkışı.

Trump ve Şi, Japonya'nın Osaka kentinde 2019'da düzenlenen G20 liderler zirvesinde ikili görüşme yapmıştı (Reuters)
Trump ve Şi, Japonya'nın Osaka kentinde 2019'da düzenlenen G20 liderler zirvesinde ikili görüşme yapmıştı (Reuters)
TT

ABD-Çin ticaret savaşı: Pekin büyük kozunu oynuyor

Trump ve Şi, Japonya'nın Osaka kentinde 2019'da düzenlenen G20 liderler zirvesinde ikili görüşme yapmıştı (Reuters)
Trump ve Şi, Japonya'nın Osaka kentinde 2019'da düzenlenen G20 liderler zirvesinde ikili görüşme yapmıştı (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump'ın gümrük vergisi paketiyle başlayan ticaret savaşında Çin'le gerginlik artıyor.

Çin'in Hong Kong Özel İdari Bölgesi'nden bugün yapılan açıklamada, ABD'ye gidecek ve oradan gelecek tüm kargoların transferinin durdurulacağı bildirildi.

Bölge yönetiminden yapılan açıklamada, "ABD mantıksız davranıyor, zorbalık yapıyor ve tarifeleri kötüye kullanıyor" dendi. Posta servisi Hongkong Post'un deniz yoluyla taşınan paketleri kabul etmeyi bugün itibarıyla durduracağı, kargo uçaklarıyla taşınan paketler için işlemlerinse 27 Nisan'da askıya alınacağı belirtildi.

Bu kararla Hong Kong'daki vatandaşlar ve firmalar, kargo servisleri için FedEx ve DHL gibi özel şirketlere ödeme yapmak zorunda kalacak.

Trump, 2 Nisan'da açıkladığı gümrük vergileriyle piyasaları altüst etmişti. ABD ve Çin arasındaki misilleme tarifeler sonucunda Washington, Pekin'e uyguladığı vergi oranını yüzde 145'e kadar çıkarmıştı. Çin de tarife oranını son olarak yüzde 125'e yükseltmişti. Trump, diğer ticaret ortakları için ek tarifelerin 90 günlüğüne askıya alındığını açıklamıştı.

Diğer yandan dünyanın önemli ticaret merkezlerinden Hong Kong, ABD tarafından Çin'e uygulanan yüzde 145'lik gümrük vergisine tabi tutulsa da Pekin yönetimi gibi misilleme yapmadı.

CNN'in analizinde, Çin'in nadir toprak elementleri üzerindeki hakimiyetinin, ABD'yle başlayan ticaret savaşında "güçlü bir koz" olduğuna dikkat çekiliyor. iPhone'lardan elektrikli araçlara kadar birçok cihazın bataryasında kullanılan bu madenler, geleceği belirleyecek ileri teknoloji araştırmaları için hayati önem taşıyor.

ABD'nin nadir toprak elementi tedariki alanında Çin'e misilleme yapma ihtimalinin çok zayıf olduğu belirtiliyor. Uluslararası Enerji Ajansı'na göre küresel nadir toprak madeni üretiminin yüzde 61'ini Çin gerçekleştiriyor ve bu elementlerin yüzde 90'ına yakınını işleme kapasitesine sahipler.

Çin Ticaret Bakanlığı'nın misilleme kapsamında ihracat kontrolü getirdiği madenler arasında nadir toprak elementlerinden samaryum, gadolinyum, terbiyum, disprosiyum, lutesyum, skandiyum ve itriyum da var.

Bu hamle, Amerikan savunma sanayisi ve yenilenebilir enerji sektörünü olumsuz şekilde etkileyebilir. ABD nadir toprak elementleri ithalatının yaklaşık yüzde 70'ini Çin'den yapıyor ve bu madenler F-35 savaş uçaklarıyla Tesla motorlarında da kullanılıyor.

Ne Trump ne de Çin lideri Şi Cinping misillemelerde geri adım attı. İki ülke arasındaki gerginlik tırmanırken, Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) İngilizce yayın organı China Daily'de yayımlanan başyazıda Washington yönetimine sert eleştiriler getirildi:  

Sorun, ABD'nin onlarca yıldır imkanlarının ötesinde yaşıyor olması. Ürettiğinden daha fazlasını tüketiyor. Üretkenliğine dayanarak hakkı olandan daha yüksek bir yaşam standardına erişmek için üretimini dış kaynak kullanımıyla yapıyor ve borç alıyor. ABD 'aldatılmaktan' ziyade, küreselleşme trenine bedava binmektedir. ABD küresel ticarette mağdur olduğu için sızlanmayı bırakmalı, kaprisli ve yıkıcı davranışlarına son vermelidir.

Independent Türkçe, Guardian, CNN, Reuters, China Daily 



Trump’ın tehditleri işe yaramıyor: Rusya yaz taarruzunda ilerliyor

Ukrayna, Rus ilerleyişini durdurmak için yoğun çaba sarfediyor (Reuters)
Ukrayna, Rus ilerleyişini durdurmak için yoğun çaba sarfediyor (Reuters)
TT

Trump’ın tehditleri işe yaramıyor: Rusya yaz taarruzunda ilerliyor

Ukrayna, Rus ilerleyişini durdurmak için yoğun çaba sarfediyor (Reuters)
Ukrayna, Rus ilerleyişini durdurmak için yoğun çaba sarfediyor (Reuters)

ABD’nin tehditlerine rağmen Rusya, Ukrayna’ya saldırıları yoğunlaştırıyor. 

CNN’in analizinde, Rusya’nın yaz taarruzunun sadece küçük taktiksel kazanımlardan ibaret kalmadığı, Moskova’nın stratejik üstünlük kurma yolunda ilerlediği belirtiliyor. 

Rus güçlerinin özellikle Donetsk Oblastı’ndaki Pokrovsk ve Kostiantynivka’daki operasyonlarını hızlandırdığı aktarılıyor. 

Kremlin’in aylardır hedef aldığı Pokrovsk’un tamamen kuşatılabileceği, Kostiantynivka’daki Rus askerlerinin de ilerlemeyi sürdürdüğü belirtiliyor. Bu cephelerde Ukrayna’nın lojistik sorunlar ve personel açığı yaşadığına da dikkat çekiliyor. 

Ukrayna ordusuna bağlı 93. Mekanize Tugay Komutanı Vasil, “8 aydır yeni personel gelmedi. İki kişilik mevzilere drone’la erzak taşıyoruz” diyor. 

Analizde, Rus ordusunun özellikle yoğun drone saldırılarıyla ikmal hatlarını kestiğine ve sivillerin hareketini kısıtladığına dikkat çekiliyor. Askerlerin küçük köyleri kuşattığı, buralardan şehirlerin ana merkezlerine ilerlediği belirtiliyor.

Ukraynalı ve Batılı analistlere göre Pokrovsk, Kostiantynivka ve Kupiansk’ın kaybı Kiev yönetimini ciddi şekilde zora sokabilir. Bu durumda Ukrayna’nın Donetsk’teki son savunma merkezlerini yitirebileceği, Rus ilerleyişinin hızlanacağı ve Kiev güçlerinin açık tarım arazilerinde savunmasız kalabileceği ifade ediliyor. 

Ukrayna ordusunda motivasyon düşüklüğünün de askerleri olumsuz etkilediği belirtiliyor. Komutan Vasil şunları söylüyor: 

Kimse savaşmak istemiyor. Tecrübeli askerler tükenmiş durumda.

Analizde, Rus ordusunun büyük şehirleri kuşatma ve izole etme stratejisine geçtiği, ABD’nin net bir askeri veya diplomatik strateji sunmamasının Kiev’in elini zayıflattığı belirtiliyor. 

Wall Street Journal da Ukrayna ordusunun doğu cephesindeki savunmaları yeniden inşa etmeye çalıştığını yazıyor. Ordunun, Harkov’dan Zaporijya’ya kadar uzanan yaklaşık 320 kilometrelik bir alanda savunma hattı inşa etmek istediği aktarılıyor. Ancak Rusların yoğun drone saldırılarının inşaatı zorlaştırdığına işaret ediliyor. 

ABD Başkanı Donald Trump, Rusya lideri Vladimir Putin’e Ukrayna’yla anlaşması için 10 ila 12 gün süre verdiğini, aksi takdirde ağır yaptırımlar uygulayacağını bildirmişti. Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov ise tehdide karşı Rusya’nın “yaptırımlara bağışıklık kazandığını” söylemişti. 

Independent Türkçe, CNN, Wall Street Journal