"Yüz erkek bir gorili yener mi?" tartışması aslında ne anlatıyor?

Japonya'daki bir hayvanat bahçesinde yaşayan Shabani isimli goril, yakışıklılığıyla dünya çapında ün kazanmıştı (AFP)
Japonya'daki bir hayvanat bahçesinde yaşayan Shabani isimli goril, yakışıklılığıyla dünya çapında ün kazanmıştı (AFP)
TT

"Yüz erkek bir gorili yener mi?" tartışması aslında ne anlatıyor?

Japonya'daki bir hayvanat bahçesinde yaşayan Shabani isimli goril, yakışıklılığıyla dünya çapında ün kazanmıştı (AFP)
Japonya'daki bir hayvanat bahçesinde yaşayan Shabani isimli goril, yakışıklılığıyla dünya çapında ün kazanmıştı (AFP)

Bir anda tüm sosyal medyayı etkisi altına alan bir soru iki haftadır konuşuluyor: "Yüz erkekle bir goril dövüşse kim yener?" 

MrBeast mahlasıyla çektiği yarışmalarla bilinen Jimmy Donaldson, yüz milyonlarca takipçisine "Bunu test etmek için yüz erkek lazım, gönüllü var mı?" sorarak espri yaptı. 

Dünyanın en zengini Elon Musk da ona "Tabii ki, en kötü ne olabilir?" diye yanıt verdi. 

25 Nisan'da Matt Walsh'un X'te yaptığı paylaşım 300 milyon kez görüntülendi. Muhafazakar siyasi yorumlarıyla bilinen Amerikalı, "Düşündüm, taşındım, saatler süren araştırmalar yaptım ve yüz erkekle bir goril arasında yumruk yumruğa verilecek ölümüne bir mücadelede bahsimi erkeklere yatırıyorum" dedi. 

Birbirinden komik esprilerle yapılan diğer paylaşımlarla birlikte sosyal medya platformları, bu tartışmaya doydu. 

Washington Post, bu konunun 2019'daki "Eğitimsiz bir erkek, profesyonel tenisçi bir kadını yenebilir mi?" sorusuyla benzer olduğunu dile getirdi. 

2023'te yapılan bir anket de çok sayıda erkeğin hiçbir deneyimi olmamasına rağmen bir yolcu uçağını başarıyla indirebileceğine inandığını ortaya koymuştu. 

Amerikan gazetesine konuşan sosyal bilimciler, bu tartışmaların dünyadaki maskülenlik algısına dair önemli ipuçları verdiğini söylüyor. 

Kadınlar için benzer soruların sorulmadığına ve erkeklerin neden gorillerle dövüşmek yerine işbirliği yapacakları bir senaryo içine sokulmadığına dikkat çekiyorlar. 

Oklahoma Üniversitesi'nde sosyoloji dersleri veren Samuel Perry, bu soruların resmettiği aşırı özgüvenin aslında bir güvensizliği gösterdiğini vurguluyor. 

Perry genç erkeklerin istihdam, eğitim ve aşk konularında eski nesillere göre çok daha dezavantajlı bir durumda olduğunu belirtiyor. Kadınların da kültürel ve maddi gücünün artmasıyla birlikte erkeklerin toplumdaki yerlerinin sallandığını hissettiğini söylüyor. 

Geçen yıl Pew Research'ün ABD'de yaptığı bir anket Cumhuriyetçi erkeklerin yüzde 31'inin kadınların kazanımlarıyla kendi kayıpları arasında doğrudan bir bağ kurduğunu bulmuştu. 

Pensilvanya Eyalet Üniversitesi'nde psikoloji dersleri veren Theresa Vescio da genç erkeklerin internet kültüründeki etkisinin son yıllarda çok arttığını ifade ediyor. 

Donald Trump'ın sosyal medya ekibinin de özellikle 2024'teki seçim kampanyası sırasında bu kitleyi etkileyen figürlerle işbirliği yaptığına, bunun sonucunda 2020 sonrasında 18-29 yaşındaki erkeklerin sağa kaydığına dikkat çekiyor. 

Erküre (manosphere) diye adlandırılan bu çevre hakkında kitap yazan akademisyen Jacob Johanssen, goril tartışmasının da bu ortamda büyüdüğüne vurgu yapıyor. 

Rich Text adlı haber bülteninin kurucularından Emma Gray'in yorumuysa şöyle:

Erkeklerde viral tartışmalar, kendi kabiliyetlerini tahmine dayanıyor. Kadınlarsa güvenliklerine yönelik tehditleri bulmaya çalışıyor. Bence bu durum, mevcut toplumsal cinsiyetler hakkında çok şey söylüyor.

Independent Türkçe, Washington Post, The Conversation



Laboratuvar üretimi "mantar eti", beyaz ete alternatif olabilir

Genetiği değiştirilmiş mantar Fusarium venenatum (Xiao Liu)
Genetiği değiştirilmiş mantar Fusarium venenatum (Xiao Liu)
TT

Laboratuvar üretimi "mantar eti", beyaz ete alternatif olabilir

Genetiği değiştirilmiş mantar Fusarium venenatum (Xiao Liu)
Genetiği değiştirilmiş mantar Fusarium venenatum (Xiao Liu)

Protein zengini "et" üretmek için bir mantarın genlerine müdahale eden Çinli bilim insanları, bunun tavuk etine düşük maliyetli ve çevre dostu bir alternatif olabileceğini söylüyor.

Çalışmalar, hayvancılığın küresel sera gazı emisyonlarının yaklaşık yüzde 14'ünden sorumlu olduğunu, ayrıca geniş araziler ve büyük miktarda tatlı su gerektirdiğini gösteriyor.

Laboratuvarda üretilen maya ve mantar proteinleri ete muhtemel alternatifler olarak ortaya çıkarken, bunların tüketici dostu ürünlere dönüştürülmesi zorlu bir süreç olageldi.

Mevcut seçenekler arasında, Fusarium venenatum mantarından elde edilen protein, kümes hayvanı etine çok benzeyen doğal dokusu ve tadı nedeniyle öne çıkıyor.

Bu mantar "eti", ABD, Birleşik Krallık ve Çin gibi birçok ülkede gıda kullanımı için resmen onaylansa da bilim insanları, küçük miktarlarda bile üretilmesinin muazzam kaynaklar gerektirdiğini söylüyor.

Çinli bilim insanları, herhangi bir yabancı DNA eklemeden Fusarium venenatum genomunu düzenleyerek protein üretim verimliliğini ve sindirilebilirliğini iyileştirdi.

Bulgularını Trends in Biotechnology adlı akademik dergide yayımlanan yeni çalışmada detaylandırdılar.

Jiangnan Üniversitesi'nden çalışmanın yazarlarından Xiao Liu, "Daha iyi ve daha sürdürülebilir gıda proteinine yönelik yaygın bir talep var" dedi.

Genlerini değiştirerek bir mantarı sadece daha besleyici değil, aynı zamanda daha çevre dostu hale getirmeyi başardık.

Bilim insanları, mantarın DNA'sından iki enzimiyle ilişkili genleri çıkardı.

Değişikliklerden biri, mantar hücre duvarını incelterek hücre içine daha fazla proteinin depolanmasını sağladı.

Diğer değişiklik ise, mantar metabolizmasına ince ayar yaparak, daha az besin girdisiyle protein üretimini mümkün kıldı.

Dr. Liu, "Bu tür genetiği düzenlenmiş gıdalar, artan gıda taleplerini geleneksel tarımın çevresel maliyetleri olmadan karşılayabilir" dedi.

Yeni araştırmaya göre FCPD adı verilen modifiye edilmiş mantar türü, asıl türle aynı miktarda protein üretmek için yüzde 44 daha az şekere ihtiyaç duydu ve bunu yüzde 88 daha hızlı yaptı.

Araştırmacılar daha sonra farklı enerji yapılarına sahip 6 ülkede FCPD üretimini simüle etti ve Çin'deki tavuk üretimiyle karşılaştırıldığında, FCPD'den elde edilen miyoproteinin yüzde 70 daha az araziye ihtiyaç duyduğunu ve tatlı su kirliliği riskini yüzde 78 azalttığını buldu.

Araştırmacılar, "Etkin miyoprotein sentezinin, hayvansal protein ve yapay ete göre çevresel avantajlar sağladığı sonucuna varılabilir" dedi.

Mantarlardaki değişiklikler için canlı bir organizmanın DNA'sını seçici olarak değiştirmek için kullanılan biyoteknoloji teknolojisi CRISPR kullanılıyor.

Araştırmacılar, "Hücre tarımında ve alternatif protein endüstrisinde CRISPR teknolojisinin gelişimini teşvik etmek için uygun politika faktörlerini ve daha derinlemesine güvenlik doğrulamasını göz önünde bulundurarak, stratejimizin diğer alternatif protein üretim modellerine de genişletilme potansiyeli var" dedi.

Independent Türkçe


Harry ve Meghan, hasta babalarıyla barışacak mı?

Prens Harry'nin üst üste 7. yılda da Noel'i kraliyet ailesinin geri kalanıyla Sandringham'da geçirmeyeceği bildiriliyor (Arşiv/AP)
Prens Harry'nin üst üste 7. yılda da Noel'i kraliyet ailesinin geri kalanıyla Sandringham'da geçirmeyeceği bildiriliyor (Arşiv/AP)
TT

Harry ve Meghan, hasta babalarıyla barışacak mı?

Prens Harry'nin üst üste 7. yılda da Noel'i kraliyet ailesinin geri kalanıyla Sandringham'da geçirmeyeceği bildiriliyor (Arşiv/AP)
Prens Harry'nin üst üste 7. yılda da Noel'i kraliyet ailesinin geri kalanıyla Sandringham'da geçirmeyeceği bildiriliyor (Arşiv/AP)

Son zamanlarda ilişkilerinin iyileşebileceğine dair işaretlere rağmen, Sussex Dükü ve Düşesi'nin hasta babalarıyla barışması pek olası görünmüyor.

Meghan Markle, Filipinler'de hastanede yatan babası Thomas Markle'a bu hafta mektup gönderirken, Prens Harry de eylülde iki yıl sonra ilk kez babası Kral Charles'la görüşmüştü.

Ancak haberlere göre her iki temas da daha geniş kapsamlı bir barışmanın habercisi sayılmıyor.

The Times'ın haberine göre Dük, üst üste 7. yılda da Noel'i kraliyet ailesinin geri kalanıyla Sandringham'da geçirmeyecek.

Harry'nin kanserle mücadele eden babasıyla üç ay önce görüştükten sonra onu telefonla aramadığı öne sürülüyor. Bu iddia, Harry'nin yardımcılarının bu görüşmenin ayrıntılarını ilişkiyi "sabote etmek" amacıyla sızdırdığı yönündeki asılsız suçlamanın ardından geldi. Bir kaynak, The Times'a ilişkinin doğru yönde ilerlediğini ve ikilinin görüştüğünü söylerken, bir başkası ise bunun gülünç olduğunu belirtti.

Bu gelişme, hükümdarın cuma günü yayımlanan mesajda kanserle ilgili "bunaltıcı" kişisel yolculuğundan bahsetmesinin ardından geldi. Britanya Kralı Charles, tedavisinin yeni yılda "kişisel bir nimet" diye nitelendirdiği bir şekilde hafifletileceğini duyurdu.

Öte yandan Prens William'ın bir kavgada yumruk atarak onu yere serdiği de dahil kraliyet ailesi hakkında bir dizi ağır suçlamayı detaylandıran tartışmalı anı kitabı Yedek'ten sonra, Dük hâlâ Galler ailesiyle iletişim kurmuyor.

Düşesin babasıyla olan ilişkisine gelince bir kaynak, gazeteye 81 yaşındaki Baba Markle'ın yakın zamanda geçirdiği hayati tehlike arz eden kan pıhtısının aile birleşmesine yol açıp açmayacağının "henüz söylenemeyeceğini" ancak gerçekte bunun pek olası olmadığını söyledi.

FRTY
Thomas Markle yakın zamanda hayati tehlike arz eden bir kan pıhtısı geçirdi (Good Morning Britain)

Cebu adasında sol bacağının ampute edildiği hayat kurtaran bir ameliyatın ardından 81 yaşındaki Markle, Daily Mail'in ABD'li editörünü röportaj için yatağının yanına davet etti.

Yayın, Meghan'ın 2021'de gizlilik davasında yendiği aynı gazete grubunun bir parçası; Harry ise Birleşik Krallık mahkemelerinde telefon hackleme iddiasıyla aynı grupla davalı. Baba Markle, Mail on Sunday'e şunları söyledi:

Elbette onunla konuşmak istiyorum ancak koşulların doğru olup olmadığından emin değilim.

Haberlere göre Meghan, telefon görüşmelerinin magazin basınına sızmasından korkarak babasına bir mektup yazdı. Ancak bir kaynak, Meghan'ın artık babasının numarasını bile bilmediğini ve bu notun arkasının geleceğine dair pek bir umut olmadığını söyledi.

Independent Türkçe


Oscar kazanması beklenen film neden 10 yılda çekilemedi?

Hawke, Linklater'ın Mavi Ay'ında Lorenz Hart rolünde (Sony)
Hawke, Linklater'ın Mavi Ay'ında Lorenz Hart rolünde (Sony)
TT

Oscar kazanması beklenen film neden 10 yılda çekilemedi?

Hawke, Linklater'ın Mavi Ay'ında Lorenz Hart rolünde (Sony)
Hawke, Linklater'ın Mavi Ay'ında Lorenz Hart rolünde (Sony)

Ethan Hawke, yönetmen Richard Linklater'la son işbirliği Mavi Ay'ın (Blue Moon) 10 yılı aşkın süredir yapım aşamasında olduğunu açıkladı.

Mavi Ay'da Hawke'un hayat verdiği Broadway söz yazarı Lorenz Hart, (efsanevi ikili Rodgers ve Hammerstein'ın yarısı olan) eski ortağı Richard Rodgers çığır açan hit müzikali Oklahoma!'nın açılış gecesini kutlarken, özgüveninin yıkılmasıyla yüzleşiyor.

Margaret Qualley, Andrew Scott ve Bobby Cannavale'nin de rol aldığı müzikal drama, Hawke'un Linklater'la çalıştığı 9 film.

Perşembe günü Variety & CNN Actors on Actors röportajında Sydney Sweeney'yle sohbet eden Hawke, Linklater'la onlarca yıldır süren dostluğunun başlangıcını anlattı.

55 yaşındaki Oscar adayı aktör, "23-24 yaşındayken Richard Linklater'ın seçmelerine katıldım ve Gün Doğmadan (Before Sunrise) filmine seçildim. Böylece 30 yılı aşan bir dostluk başladı" dedi. 

10 yıl önce bana [Mavi Ay] senaryosunu verdi. Ben de 'Bu filmi çekmeliyiz' dedim. O da 'Evet, çekeceğiz ama henüz değil' dedi.

Kafası karışan Hawke, "Şimdi çekelim" diye ısrar etmiş ancak Linklater ona "Hayır. Hazır değilsin. Sadece hayal etmeyi sürdürelim" demiş.

Aktör, "Böylece neredeyse 10 yıl boyunca, 18 ayda bir okuma yapıp bunun üzerine konuştuk" diye açıkladı.

En sonunda mutfak masamda bir okuma yaptık, herkes gitti ve ben Rick'e baktım. O da 'Hazırız' dedi.

Hawke, parayı denkleştirip artık başlama vakti olduğunu fark ettiği zaman "korkunun kapıyı çaldığını" söyledi.

Hawke, "O zaman 'Bir saniye, burada çok fazla laf kalabalığı var. Daha fazla zamana ihtiyacım var' diye düşündüm" diye anlattı. 

[Linklater] 'Daha fazla zamanımız yok. Çalışman lazım' dedi.

Görsel kaldırıldı.
Margaret Qualley, Mavi Ay'da Hart'ın ilham perisini canlandırıyor (Sony Pictures)

Önceki günlerde Hawke, içtenlikle canlandırdığı Hart rolüyle Altın Küre adaylığı aldı. Yapım da Müzikal veya Komedi türünde En İyi Film'e aday gösterildi.

Hawke, Sweeney'ye karakteri hakkında "Larry odadaki en küçük ve en büyük kişi" dedi. 

Gey ve bir kadına aşık. Kıskançlıkla içten içe çürüyor ama aynı zamanda sıcakkanlı ve duyarlı biri.

Ekimde vizyona giren Mavi Ay, eleştirmenlerin gözünde başarılı oldu. The Independent'tan Clarisse Loughrey, üç yıldızlı eleştirisinde "Linklater, 1940'ların Broadway ortamını tüm kırılgan zekası ve zarafetiyle ustaca yansıtıyor" diyerek filmi övdü. 

Filmde Frank Sinatra'dan Küçük Kardeşim'e (Stuart Little) kadar her konuda sivri espriler içeren zekice diyaloglar da bolca mevcut.

Ancak Loughrey filmin sorununun, "Hart'la barda geçirdiğimiz süre uzadıkça hikayenin daha da klostrofobik ve moral bozucu hale gelmesi" olduğunu savundu.

Independent Türkçe