20 ülke liderinin katılımıyla... Putin, cephede ateşkes olmaksızın 9 Mayıs'ı ihtişamlı bir şekilde kutluyor

TT

20 ülke liderinin katılımıyla... Putin, cephede ateşkes olmaksızın 9 Mayıs'ı ihtişamlı bir şekilde kutluyor

Yabancı delegasyon başkanları, Zafer Günü'nde Moskova'daki Meçhul Asker Anıtı'na çelenk koyma törenine katıldı. (Reuters)
Yabancı delegasyon başkanları, Zafer Günü'nde Moskova'daki Meçhul Asker Anıtı'na çelenk koyma törenine katıldı. (Reuters)

Rusya, Sovyetler Birliği'nin İkinci Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası'na karşı kazandığı zaferin 80’inci yıldönümünü bugün Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in de katıldığı bir askerî geçit töreniyle kutladı.

Anma töreni, üç yıl süren yıkıcı savaşla bağlantılı olarak Ukrayna'nın olası saldırıları beklentisiyle sıkı güvenlik önlemleri altında gerçekleşti.

Joseph Stalin'den bu yana Kremlin'de en uzun süre görev yapan Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rus birlikleri geçit töreni yaparken Kızıl Meydan'da Vladimir Lenin'in mozolesinin yanında üstü kapalı bir platformda Şi, diğer liderler ve gazilerin yanında durdu.

Zafer Günü geçit töreninde yer alan Rus askeri araçları (EPA)
Zafer Günü geçit töreninde yer alan Rus askeri araçları (EPA)

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Nazi Almanyası'na karşı kazanılan zaferin 80’inci yıldönümünde Moskova'daki Kızıl Meydan'da Rus askerlerine ve 20 kadar ülkenin liderlerine hitap edecek.

Rusya Devlet Başkanı her yıl olduğu gibi bu yıl da Kremlin duvarları önünde büyük bir askerî geçit töreniyle doruğa ulaşacak olan kutlamalar münasebetiyle askerlerine 8-10 Mayıs tarihleri arasında Ukrayna'da ateşkese uymaları emrini verdi.

2022'den bu yana geniş çaplı bir Rus işgaliyle karşı karşıya olan Ukrayna, dün Rus ordusunu cephe hattı boyunca saldırılar düzenlemekle suçladı ve yüzlerce ateşkes ihlalini gerekçe gösterdi.

Rus kuvvetleri ateşkese uyduklarını söyledi ve yalnızca Ukrayna'nın ihlallerine ‘karşılık verdiklerini’ vurguladı.

ABD Başkanı Donald Trump dün akşam, iki ülkeyi otuz günlük ‘koşulsuz ateşkese’ uymaya çağırdı.

Putin'in yanı sıra aralarında Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ve Brezilya Devlet Başkanı Lula da Silva'nın yanı sıra Kazakistan, Belarus, Vietnam, Ermenistan, Küba ve Venezuela gibi Rus müttefiklerinin de bulunduğu yaklaşık 20 devlet başkanının kutlamalara katılması bekleniyor.

Batılı ülkelerin Rusya'yı izole etme politikasına rağmen, Brüksel'in taleplerine karşı çıkan Slovakya Başbakanı Robert Fico, Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ve Bosnalı Sırp lider Milorad Dodik de kutlamalara katılacak.

Eşi benzeri görülmemiş törenler

Moskova ile Kiev arasında salı gününden bu yana karşılıklı hava saldırıları devam ediyor. Bu süreçte Rusya, Ukrayna insansız hava araçlarının (İHA) saldırıları nedeniyle yüzlerce uçuşu erteledi ya da iptal etti.

Kremlin, kutlamaların güvenliğini sağlamak için, İHA saldırılarını engellemek amacıyla internet erişimini sınırlamak da dahil olmak üzere ‘gerekli tüm önlemleri’ aldığını duyurdu.

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Moskova'da yapılması planlanan askerî geçit törenini ‘yalan gösterisi’ olarak nitelendirdi.

Rus yetkililer, 9 Mayıs'ın Rusya ve diğer eski Sovyet cumhuriyetlerindeki ulusal anlatıda önemli bir dönüm noktası olması nedeniyle bu yılki kutlamaların ölçek açısından benzeri görülmemiş olduğunu vurguladı.

Rusya'nın başkentinin sokakları bayraklarla süslenirken, çoğu mağaza ve restoran 1945 zaferini ‘anma’ ve ‘gurur duyma’ çağrısı yapan posterler astı.

Putin son üç yılda Ukrayna'ya yönelik saldırısını savunmak için sık sık Nazi Almanya'sına karşı kazanılan zafere atıfta bulunmuş ve Rusya'nın, topraklarının neredeyse yüzde 20'si Rus ordusu tarafından işgal edilmiş olan komşu ülkeden ‘Nazizmin kökünü kazımak’ istediğini vurgulamıştı.

Sovyetler Birliği'nde 20 milyondan fazla insanın hayatına mal olan ve halkın muazzam fedakarlıklarını gerektiren İkinci Dünya Savaşı, toplumda halen hissedilen bir travma bırakmış ve Rusya Devlet Başkanı'nın istismar ettiği vatanseverlik duygusunu körüklemiştir.

Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin başlamasından kısa bir süre sonra Rus yetkililer, orduya yönelik her türlü eleştiriyi yasakladı ve baskıyı yoğunlaştırarak yüzlerce kişinin gözaltına alınıp hapsedilmesine ve binlercesinin sürgüne gitmesine neden oldu.

Saldırı korkusu

Kızıl Meydan'daki dev askerî geçit törenine devlet başkanlarının yanı sıra aralarında Çin, Vietnam ve Myanmar'dan askerlerin de bulunduğu 13 ülkeden askerler katılıyor.

Çin ve Rusya devlet başkanları dün Moskova'da bir araya gelerek ‘otoriter’ Batı'ya karşı birlik olduklarını gösterdiler.

Çin, Rusya'nın Batı yaptırımlarını delmesine yardım etmek ve Kiev'in kısa süre önce iddia ettiği gibi silah sağlamakla suçlanıyor, Pekin ise bunu reddediyor.

Ülkenin güneybatısındaki Krasnodar da dahil olmak üzere Rusya'nın çeşitli bölgelerindeki yetkililer, Ukrayna saldırılarından korktukları için bu yıl 9 Mayıs törenlerini iptal etti.

Ülkenin dört bir yanından büyük kalabalıklar 9 Mayıs geçit töreni için Moskova'ya geliyor.



Karşılıklı suçlamalarda bulunuyorlardı... Trump, ezeli rakibinin vatandaşlığını ‘iptal etmeyi’ düşünüyor

Komedyen Rosie O'Donnell (AP)
Komedyen Rosie O'Donnell (AP)
TT

Karşılıklı suçlamalarda bulunuyorlardı... Trump, ezeli rakibinin vatandaşlığını ‘iptal etmeyi’ düşünüyor

Komedyen Rosie O'Donnell (AP)
Komedyen Rosie O'Donnell (AP)

ABD Başkanı Donald Trump dün yaptığı açıklamada, hükümetin böyle bir eylemde bulunmasını açıkça yasaklayan onlarca yıllık Yüksek Mahkeme kararına rağmen, uzun süredir rakibi olan komedyen Rosie O'Donnell'in ABD vatandaşlığını ‘iptal etmeyi’ düşündüğünü söyledi.

Trump dün bir sosyal medya paylaşımında şunları yazdı: “Rosie O'Donnell'in büyük ülkemizin çıkarlarına hizmet etmemesi nedeniyle vatandaşlığını iptal etmeyi ciddi olarak düşünüyorum.”

Trump, ocak ayında İrlanda'ya taşınan O'Donnell'in ‘eğer onu istiyorlarsa İrlanda'da kalması gerektiğini’ belirtti.

ı8o9p0
ABD Başkanı Donald Trump (AP)

Yıllardır birbirlerini kamuoyu önünde eleştiren ikili arasında, Trump'ın siyasete girmesinden önce de sık sık sert tartışmalar yaşandı. Son günlerde O'Donnell sosyal medya üzerinden Trump ve yönetiminin, Cumhuriyetçilerin desteklediği vergi indirimleri ve harcama kesintilerine yönelik devasa bir planın imzalanması da dahil olmak üzere son hamlelerini kınadı.

fghyju
Komedyen Rosie O'Donnell (AP)

Bu, Trump'ın, son olarak eski danışmanı ve müttefiki Elon Musk olmak üzere, kamuoyu önünde anlaşmazlık yaşadığı kişilerin vatandaşlıklarını iptal etme yönündeki son tehdidi.

fgb
ABD Başkanı Donald Trump ve Elon Musk 22 Mart 2025 tarihinde Philadelphia'da (Reuters)

Ancak O'Donnell'in durumu Güney Afrika'da doğan Musk'tan belirgin bir şekilde farklı. O'Donnell ABD'de doğdu ve anayasal olarak ABD vatandaşlığı hakkına sahip.

ABD Dışişleri Bakanlığı, internet sitesinde, doğuştan ya da vatandaşlığa kabul yoluyla ABD vatandaşı olanların belirli adımları atarak ABD vatandaşlığından çıkabileceklerini, ancak bu eylemin gönüllü olarak ve ABD vatandaşlığından çıkma niyetiyle yapılması halinde geçerli olduğunu belirtiyor.

Şarku’l Avsat’ın AP'den aktardığına göre, Virginia Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde hukuk profesörü olan Amanda Frost, Yüksek Mahkeme'nin 1967 tarihli bir davada, Anayasa'nın 14. Değişikliğinin hükümetin vatandaşlığı iptal etmesini engellediğine karar verdiğini belirtti.

Frost şunları söyledi: “Başkanın ABD'de doğan bir ABD vatandaşının vatandaşlığını iptal etme yetkisi yoktur. Biz halkın hükümeti seçtiği ilkesi üzerine kurulmuş bir ulusuz; hükümet halkı seçemez.”

O'Donnell, Trump'ın eski Başkan Yardımcısı Kamala Harris'i yenerek ikinci dönem başkanlığını kazanmasının ardından İrlanda'ya taşındı. Aile soyuna dayanarak İrlanda vatandaşlığı alma sürecinde olduğunu söyledi.

O'Donnell dün Trump'a yanıt olarak sosyal medyada, ‘kendisini her fırsatta ona karşı çıkan insanlar listesine eklediğini’ ifade ederek Başkan'ı kızdırdığını yazdı.