Dev Starship roketi dokuzuncu test uçuşu sırasında kayboldu

Starship uzay aracı dokuzuncu insansız test uçuşu için salı günü Teksas'tan uzaya fırlatılırken (Reuters)
Starship uzay aracı dokuzuncu insansız test uçuşu için salı günü Teksas'tan uzaya fırlatılırken (Reuters)
TT

Dev Starship roketi dokuzuncu test uçuşu sırasında kayboldu

Starship uzay aracı dokuzuncu insansız test uçuşu için salı günü Teksas'tan uzaya fırlatılırken (Reuters)
Starship uzay aracı dokuzuncu insansız test uçuşu için salı günü Teksas'tan uzaya fırlatılırken (Reuters)

Elon Musk'ın sahibi olduğu uzay şirketi SpaceX yetkilisi Dan Huot, dev Starship roketinin dokuzuncu test uçuşunun dün devasa aracın kaybolmasıyla sona erdiğini söyledi. Starship roketinin iniş sırasında patlamış olabileceğini belirten Hout, canlı yayın sırasında yaptığı açıklamada, “Starship ile irtibatımızı birkaç dakika önce resmen kaybettik. Bu nedenle dokuzuncu test uçuşunun sonuna geldik” dedi. Hout, yolculuğunu Hint Okyanusu'nda sonlandırması beklenen roketin üst katmanının atmosfere ‘kontrolsüz bir şekilde yeniden girişinden’ bahsetti.

Elon Musk'ın farklı gezegenlere seyahat etme tutkusunu taşıyan fütüristik bir projesi olan SpaceX'in Starship uzay aracı, önceki iki denemenin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından dokuzuncu insansız test uçuşu için dün Teksas'tan fırlatıldı.

SpaceX Super Heavy roket güçlendiricisine monte edilmiş bir Starship roketinde bulunan iki aşamalı uzay aracı, şirketin Brownsville yakınlarındaki Teksas Körfez Kıyısı'nda bulunan Starbase fırlatma sahasından yaklaşık 23.30’da (GMT)  fırlatıldı.

Canlı yayınında gerçekleşen fırlatma sırasında, Super Heavy'nin güçlü Raptor motor kümesi bir alev topu, egzoz ve su buharı bulutları arasında kükrerken, roketin fırlatma kulesinden gökyüzüne yükseldiği görüldü. SpaceX, Starship'in yeniden kullanılabilirliğini kanıtlamak amacıyla ilk kez bir Super Heavy roket güçlendiricisi ile fırlattı. İlk aşamada, 71 metre uzunluğundaki güçlendirici fırlatma rampasına geri dönmeyi denemeyecek, ancak Meksika Körfezi'ne kontrollü bir iniş yapacaktı.

Federal yetkililer, SpaceX'e Starship'in son uçuş denemesi için sadece dört gün önce lisans verdi. Çünkü Starship'in yaklaşık iki ay boyunca fırlatılmasını engelleyen kazayla ilgili soruşturma ancak sona erdi. Ocak ve mart aylarındaki son iki test uçuşu, aracın yükselirken patlayarak parçalara ayrılması, enkazın Karayipler'in bazı bölgelerine saçılması ve bölgedeki onlarca ticari uçuşun aksaması nedeniyle kalkıştan hemen sonra durdurulmuştu.

Federal Havacılık İdaresi, Starship projesinin dokuzuncu tam test uçuşu olan dünkü fırlatma için güzergâh etrafındaki enkaz tehlike bölgelerini genişletti. Daha önce arka arkaya yaşanan iki başarısızlık SpaceX'in önceleri kolaylıkla gerçekleştirdiği test uçuşlarının erken aşamalarında meydana gelmiş ve roket şirketini 2002 yılında kuran milyarder girişimci Musk'ın bu yıl hızlandırmaya çalıştığı programda büyük bir gerilemeye neden olmuştu.

Dünyanın en zengin adamı ve ABD Başkanı Donald Trump'ın önemli bir destekçisi olan Musk, son günlerde siyasete çalkantılı bir şekilde dahil olmasının ve hükümet bürokrasisini azaltma girişimlerinin ardından dikkatini SpaceX de dahil olmak üzere çeşitli iş girişimlerine yeniden odaklamaya söz vermişti. Musk, dünkü testin başarılı olmasını çok istiyordu.

Musk, Starship'in bu on yıl içinde Ay'a ve nihayetinde Mars'a insan ve kargo gönderebilecek büyük, çok amaçlı, yeni nesil bir uzay aracı üretme hedefini gerçekleştirebileceğine inanıyor.



Hindistan’da Çin casusluğu alarmı

Hindistan, Çin yapımı kameraların güvenlik tehdidi oluşturduğunu savunuyor (Reuters)
Hindistan, Çin yapımı kameraların güvenlik tehdidi oluşturduğunu savunuyor (Reuters)
TT

Hindistan’da Çin casusluğu alarmı

Hindistan, Çin yapımı kameraların güvenlik tehdidi oluşturduğunu savunuyor (Reuters)
Hindistan, Çin yapımı kameraların güvenlik tehdidi oluşturduğunu savunuyor (Reuters)

Çin'in casusluk faaliyetlerinden şüphelenen Hindistan, güvenlik kameralarının yazılım ve donanımları için yeni kurallar getirdi.

Reuters’ın haberine göre Yeni Delhi yönetimi, kapalı devre güvenlik kameraları üreticilerinden cihazların donanım, yazılım ve kaynak kodlarını devlet laboratuvarlarında test edilmesi amacıyla sunmasını istiyor.

Kimliklerinin paylaşılmaması şartıyla konuşan yetkililer, Hindistan yönetiminin bu adımı kısmen Çin’in casusluk faaliyetlerinden duyduğu endişe nedeniyle attığını belirtiyor.

Yetkili, devlet kurumlarındaki 1 milyon kameranın Çinli şirketlere ait olduğunu ve verilerin yurtdışındaki sunuculara aktarıldığını öne sürüyor.

Yeni şartlar uyarınca Çinli Hikvision, Xiaomi ve Dahua’nın yanı sıra Güney Koreli Hanwha ve ABD'li Motorola Solutions firmalarının, satış yapmadan önce kameralarını devlet laboratuvarlarında test ettirmesi isteniyor.

2015-2019’da Hindistan’ın siber güvenlik şefi olarak görev yapan Gulshan Rai, "Her zaman bir casusluk riski vardır" diyor. İnternete bağlı kapalı devre güvenlik kameralarının test edilmesi gerektiğini söylüyor.

Kaynaklar, yönetmeliğin büyük firma yetkilileriyle nisanda görüşüldüğünü belirtiyor. Hanwha, Motorola, Bosch, Honeywell ve Xiaomi gibi firmalardan temsilcilerin, yeni sertifikasyon taleplerine hemen ayak uydurulamayacağını söylediği aktarılıyor.

Şirketlerin, uygulamanın bir süre daha ertelenmesini istediği fakat Hindistan’ın “ciddi güvenlik endişelerini” gerekçe göstererek geri adım atmadığı belirtiliyor.

ABD, ulusal güvenlik risklerini gerekçe göstererek Hikvision ve Dahua ekipmanlarının satışını 2022’de yasaklamıştı. Birleşik Krallık ve Avustralya da Çin yapımı cihazlara kısıtlama getirmişti.

Çin Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada "ulusal güvenlik kavramının Çinli şirketleri karalamak ve bastırmak için genelleştirilmesine" karşı çıkıldığı belirtildi. Hindistan'ın, Çinli firmalara karşı ayrımcılık yapılmayacak bir ortam sağlayacağının umulduğu ifade edildi.

Independent Türkçe, Reuters, SCMP