Karteller çocukları nasıl katile dönüştürüyor?

Karteller gittikçe daha da küçük yaştaki çocukları hedef alıyor (Reuters)
Karteller gittikçe daha da küçük yaştaki çocukları hedef alıyor (Reuters)
TT

Karteller çocukları nasıl katile dönüştürüyor?

Karteller gittikçe daha da küçük yaştaki çocukları hedef alıyor (Reuters)
Karteller gittikçe daha da küçük yaştaki çocukları hedef alıyor (Reuters)

Meksika'daki karteller çocukları ailelerinden koparıp katile dönüştürüyor.

Reuters’ın haberinde Meksikalı organize suç örgütlerinin, çoğunlukla şiddet ve uyuşturucu kullanımı nedeniyle aileleri dağılan çocukları saflarına kattığı yazılıyor.

Haber ajansı, Facebook ve TikTok üzerinden 14 ila 17 yaşlarındaki aktif kartel üyeleriyle temasa geçti. Gençlerin çoğu, akrabaları veya arkadaşları tarafından kartele alındıklarını söylüyor.

Bu süreçte bir gruba ait olma ve statü edinme arzusunun ağır bastığını söyleyen gençler, kokain ya da metamfetamin gibi uyuşturucu bağımlılıklarıyla mücadele ettiklerini de belirtiyor.

8 aydır kartele üye 14 yaşındaki bir çocuk, "Ölüm cezanız çoktan imzalanmış olarak gruba katılıyorsunuz" diyor. Kartel için cinayet işlediğini de belirten çocuk, artık aç kalmadığını ve bir ailenin parçası olduğunu belirterek “Buna değer” ifadelerini kullanıyor.

ABD Uluslararası Çalışma İşleri Bürosu, Meksika'da yaklaşık 30 bin çocuğun suç örgütlerine katıldığını tahmin ediyor. Yetkililer, karteller tarafından devşirilme riski taşıyan çocuk sayısının 200 bine kadar çıktığını belirtiyor. Uzmanlar giderek daha genç yaştaki kişilerin suç örgütlerine girdiğini söylüyor.

Meksika hükümetinin geçen yıl yayımladığı bir raporda, 6 yaşındaki çocukların bile kartellere katıldığı ortaya konmuştu. Çetelerin, gençleri örgüte çekmek için video oyunları ve sosyal medya gibi teknolojileri kullandığı vurgulanmıştı. Raporda, kartellere katılan ergenlerin yüzde 70'inin sık sık şiddet olaylarına tanıklık ederek yetiştiği belirtilmişti.

Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum yönetiminin, çocukları uyuşturucu ve suçtan uzak tutmayı amaçlayan programlar da dahil birçok yöntem denediği fakat somut ilerleme kaydedilemediği aktarılıyor. Uzmanlar, kartele üye olan çocukları kurtarmaya yönelik özel bir hükümet programı bulunmadığına dikkat çekiyor.

Independent Türkçe, Reuters, Economic Times



Araştırmacılar sinekleri kokain bağımlısı yapmak için genetiklerini değiştirdi

Meyve sinekleri normalde kokainin tadını sevmiyor (Unsplash)
Meyve sinekleri normalde kokainin tadını sevmiyor (Unsplash)
TT

Araştırmacılar sinekleri kokain bağımlısı yapmak için genetiklerini değiştirdi

Meyve sinekleri normalde kokainin tadını sevmiyor (Unsplash)
Meyve sinekleri normalde kokainin tadını sevmiyor (Unsplash)

Bilim insanları meyve sineklerinin genetiğini değiştirerek kokaini sevmelerini sağladı. Çalışmanın insanlardaki kokain bağımlılığını daha iyi anlama ve tedavi etmeye katkı sunması bekleniyor. 

Meyve sinekleri ve insanlar birbirlerine sanılandan daha fazla benziyor. Örneğin bu iki türde çeşitli hastalıklardan sorumlu genlerin yaklaşık yüzde 75'inin aynı olması, bilim insanlarının ilgisini çekiyor. Sinekler üzerindeki genetik incelemeler, bu hastalıkların daha iyi anlaşılmasına katkı sağlıyor.

Bu rahatsızlıklardan biri de kokain gibi maddelere karşı gelişen bağımlılıklar. Utah Üniversitesi'nden Dr. Adrian Rothenfluh, "Son yıllarda, sinekler ve insanların birçok açıdan sandığımızdan daha fazla birbirine benzediği ortaya çıktı" diyerek ekliyor: 

Örneğin sineklerin alkole verdiği tepkiyi düzenleyen genlerin, insanlardaki alkol bağımlılığında da rol oynadığını birçok kez gösterdik. Bu durumun kokain bağımlılığıyla bağlantılı genler için de geçerli olacağını ve bunların sineklerdeki etki mekanizmasını inceleyebileceğimizi düşünüyoruz.

Ancak sineklerin kokaini sevmemesi bu çalışmaların önünde engel teşkil ediyordu. Meyve sineklerinin bacaklarındaki tat reseptörleri, böceğin bir şeyi yemeden önce zararlı olup olmadığını algılamasını sağlıyor. 

Dr. Rothenfluh ve ekip arkadaşları yeni çalışmalarında kokainin acı tadı nedeniyle bu reseptörlere yakalandığını ve sineklerin maddeden bu yüzden uzak durduğunu doğruladı. Araştırmacılar daha sonra sineklerin genetiğini değiştirerek bu reseptörleri devre dışı bıraktı.

Bulguları hakemli dergi Journal of Neuroscience'ta 2 Haziran Pazartesi günü yayımlanan çalışmada genetiği değiştirilmiş sineklerin kokaini sevdiği gözlemlendi. Düşük seviyede kokain içeren şekerli su verilen sinekler 16 saat içinde bu içeceği tercih etmeye başladı.

Dr. Rothenfluh, "Düşük dozlarda, tıpkı insanlar gibi koşuşturmaya başlıyorlar" diyor: 

Çok yüksek dozlardaysa yine insanlar gibi hareket edemez hale geliyorlar.

Bilim insanları genetiğiyle oynanmış sinekleri üretmeyi artık öğrendiği için çalışmalarını daha kolay ve hızlı yürütmeyi umuyor. Meyve sineklerinin hızlı yaşam döngüsü ve nispeten basit genetik yapıları, üzerlerinde insanlara kıyasla daha kolay deney yapılmasına imkan tanıyor. 

Makalenin yazarlarından Travis Philyaw "Daha karmaşık organizmalarda ortaya çıkması zor olan riskli genleri tespit ederek bu bilgileri memeliler üzerinde çalışan araştırmacılara aktarabiliriz" diyor.

Ekip bu sayede insanlardaki kokain bağımlılığına yönelik yeni tedaviler geliştirmeyi umuyor. Dr. Rothenfluh şu ifadeleri kullanıyor:

Kokain tercihinin mekanizmalarını gerçekten anlamaya başlayabiliriz ve mekanizmayı ne kadar iyi anlarsak, o mekanizmaya etki edebilecek bir tedavi bulma şansımız o kadar artar.

Independent Türkçe, Popular Science, IFLScience, Journal of Neuroscience