Yaşam tarzındaki bu değişiklikler Alzheimer ilerlemesini yavaşlatıyor

Yaşam tarzındaki bu değişiklikler Alzheimer ilerlemesini yavaşlatıyor

Yaşam tarzındaki bu değişiklikler Alzheimer ilerlemesini yavaşlatıyor
TT

Yaşam tarzındaki bu değişiklikler Alzheimer ilerlemesini yavaşlatıyor

Yaşam tarzındaki bu değişiklikler Alzheimer ilerlemesini yavaşlatıyor

Yeni bir araştırma, yaşam tarzının Alzheimer hastalığının başlangıcını nasıl geciktirebileceğini vurguladı.

En yaygın demans türü olan Alzheimer, yaklaşık 7 milyon Amerikalıyı etkiliyor ve bu sayının gelecek 25 yılda neredeyse iki katına çıkması bekleniyor. Nörodejeneratif hastalık, hafıza kaybına ve diğer bilişsel kabiliyetlerin gerilemesine neden oluyor.

Pazartesi günü Alzheimer Derneği yıllık toplantısında sunulan iki çalışma, beslenme ve egzersizin faydalarını vurguladı. Bir çalışma özellikle yürüyüşün, beyin kaynaklı nörotrofik faktör, yani BDNF adlı bir protein üreterek zihni keskin tutmaya katkı sunduğunu gösteriyor.

Calgary Üniversitesi'nde nörobilim alanında yardımcı doçenti olan Cindy Barha, NBC News'a, "BDNF, özellikle fiziksel bakımdan aktif kaldığınıza, örneğin yürürken, beyniniz için doğal olarak üretilen bir gübre gibi" diye konuştu.

Beyin hücrelerinin hayatta kalmasına, büyümesine ve daha güçlü bağlantılar oluşturmasını sağlıyor. Bu da özellikle beynin hafıza merkezi olan hipokampüste hafızayı, öğrenmeyi ve ruh halini destekliyor.

Yürümenin demans riskini düşürdüğü sıklıkla görülüyor ve daha yavaş yürüyenler hastalığın erken belirtilerini gösteriyor olabilir.

3 bin yetişkinin katıldığı bir çalışmada, APOE4 adı verilen bir gen varyantına sahip olanların bilişsel kabiliyetlerinde daha keskin düşüşler görüldüğü tespit edildi.

Herkes metabolizma ve beyin fonksiyonlarında kritik bir rol oynayan APOE geniyle doğuyor. Bir genetik test, Alzheimer riskini azaltan ve riski etkilemeyen varyantlar da dahil hangi varyanta sahip olduğunuzu ortaya çıkarabilir.

İnsanların yüzde 15'i kadarında bulunan APOE4, Alzheimer hastalığı riskini artırıyor. Yürümenin, bu gen mutasyonuna sahip bireyler üzerinde en güçlü koruyucu etkiye sahip olduğu görüldü.

İkinci çalışma ayrıca, APOE4 varyantına sahip kişilerin yaşam tarzı değişikliklerinden daha fazla fayda sağlayabileceğini ortaya koydu. 700'den fazla APOE4 taşıyıcısının yer aldığı 2 bin 500 kişilik çalışmada, katılımcılar egzersiz yaptı, beslenme danışmanlığı aldı ve beyin testleri yaptırdı.

Finlandiya Sağlık ve Refah Enstitüsü'nden Jenni Lehtisalo, NBC News'a, APOE4 pozitif olanlarda yaklaşık 4 kat daha fazla fayda görüldüğünü söyledi. Bu müdahalelerin APOE4'lü kişilerde neden bu kadar etkii gösterdiği veya en etkili olabilecekleri zaman tam bilinmiyor. Ancak bulgular, egzersizin taşıyıcılarda tedavi olarak kullanılması ve demans riskini azaltma konusunda umut vadeden önceki araştırmalara dayanıyor.

Diğer çalışmalar, bu hastaların beyin sağlığına fayda sağlamak için keto bazlı bir diyet ve ek beslenme yaklaşımlarını destekliyor.

Öte yandan, Güney Kaliforniya Üniversitesi'nden Alzheimer araştırmacısı Hussein Yassine, Science adlı akademik dergiye, rafine şeker tüketiminin ve daha hareketsiz bir yaşam tarzının bu gene sahip kişilere zarar verebileceğini söyledi.

Modern yaşam, APOE4'lü bireylerin bazıları için uygun değil.

Independent Türkçe



Netflix'in Kore yapımı gerilimi izleyenleri büyüledi: "Sessiz ama sarsıcı bir kabus"

35 yaşındaki Kang Ha-neul, 2017 yapımı gizem filmi Forgotten'la (Gi-eok-ui bam) da tanınıyor (Netflix)
35 yaşındaki Kang Ha-neul, 2017 yapımı gizem filmi Forgotten'la (Gi-eok-ui bam) da tanınıyor (Netflix)
TT

Netflix'in Kore yapımı gerilimi izleyenleri büyüledi: "Sessiz ama sarsıcı bir kabus"

35 yaşındaki Kang Ha-neul, 2017 yapımı gizem filmi Forgotten'la (Gi-eok-ui bam) da tanınıyor (Netflix)
35 yaşındaki Kang Ha-neul, 2017 yapımı gizem filmi Forgotten'la (Gi-eok-ui bam) da tanınıyor (Netflix)

Netflix, psikolojik gerilim türündeki yeni filmiyle izleyicileri koltuklarına çiviliyor. 18 Temmuz'da platformda yayına giren Dört Duvar (84 Jegopmiteo), "karanlık ve huzursuz edici" bir deneyim diye tanımlanıyor.

Film, platformun fenomen dizisi Squid Game'le dünya çapında tanınan Kang Ha-neul'u başrolde izleyiciyle buluşturuyor. Dizide 388 numaralı oyuncuyu canlandıran Güney Koreli aktör, aynı zamanda When the Camellia Blooms gibi yapımlarla da geniş bir hayran kitlesine sahip.

Kang bu kez Seul'de yaşayan No Woo-sung karakterine hayat veriyor. Tüm birikimini "hayalindeki eve" yatıran Woo-sung'un mutluluğu, binanın duvarlarından gelen tuhaf sesler ve giderek tuhaflaşan komşularıyla birlikte kısa sürede kabusa dönüşüyor. 

Netflix, 16 yaşından küçük izleyiciler için uygun olmadığını belirttiği filmin konusunu resmi açıklamasında şöyle özetliyor:

Tüm birikimiyle yeni bir daire satın alan bir adam, dairenin duvarlarının rahatsız edici seslerle, düşmanca komşularla ve huzursuz edici sırlarla dolu olduğunu keşfeder.

Filmde ayrıca yayın devinin romantik mini dizisi When Life Gives You Tangerines'le tanınan Yeom Hye-ran ve Park Chan-wook imzalı Ayrılma Kararı'nın (Decision to Leave) oyuncularından Seo Hyun-woo da rol alıyor. 

Yönetmen koltuğunda Sharon S. Park ve Kim Tae-joon oturuyor. Kim ve Park ikilisi, daha önce Netflix filmi Kilitsiz'le (Seumateuponeul tteoreotteuryeosseul ppuninde) dikkat çekmişti.

Dört Duvar, 84 metrekare anlamına gelen orijinal ismiyle, Güney Kore'deki en yaygın apartman dairesi büyüklüğüne gönderme yapıyor. 

Yayına girdikten yalnızca bir hafta sonra küresel çapta 6,4 milyon izlenmeye ulaşan Dört Duvar, Netflix'in İngilizce dışı içerikleri listesinde üçüncü sıraya yerleşti. Film, Baskın 2 (Raid 2) ve platformun eski favorilerinden Dokunulmazlık (Exterritorial) gibi yapımları da geride bıraktı.

İzleyici yorumları da son derece olumlu. Bir izleyici, "Dört Duvar beni tamamen içine çekti. Sessizlik, alan ve duyguları böylesine zarif bir şekilde işlemesini çok sevdim. Sessiz ama güçlü bir hikaye. Yalnızlık, insan ilişkileri ve güven hissini dar alanlar üzerinden anlatıyor" yorumunu yaptı.

Bir başka izleyici ise şöyle dedi: 

Başından sonuna kadar tek bir sıkıcı sahne bile yoktu. Kesinlikle gerilimli ve ürpertici bir havası vardı, 2019 yapımı Strangers from Hell'i (Taineun Jiokida) hatırlattı.

Oyunculara da övgüler yağdı: 

Bu filmi çok sevdim... Çok yoğun ve sarsıcı! Hikayenin akışı, konsepti, oyunculuklar gerçekten üst düzeydi. Özellikle dövmeli adamı çok beğendim, müthiş oynuyordu... Adeta bir duygu seli yaşattı.

Dört Duvar, halen Netflix'te izlenebilir.

Independent Türkçe, Mirror, Collider