Büyük ve karmaşık bir operasyon... İsveç'in kuzeyindeki tarihi kilise taşınıyor

 Kiruna Kilisesi, tekerlekli bir taşıma platformu üzerinde (Reuters)
Kiruna Kilisesi, tekerlekli bir taşıma platformu üzerinde (Reuters)
TT

Büyük ve karmaşık bir operasyon... İsveç'in kuzeyindeki tarihi kilise taşınıyor

 Kiruna Kilisesi, tekerlekli bir taşıma platformu üzerinde (Reuters)
Kiruna Kilisesi, tekerlekli bir taşıma platformu üzerinde (Reuters)

Toprak kayması tehlikesiyle karşı karşıya olan 113 yıllık tarihi Kiruna Kilisesi, inşa edildiği yerden yaklaşık 5 kilometre (3 mil) uzağa taşınmak üzere.

Şarku’l Avsat’ın BBC'den aktardığına göre, 1912 yılında inşa edilen ve Kiruna şehrinde bulunan devasa kırmızı ahşap yapı, yeni şehir merkezine taşınmak üzere platformlara yerleştirildi.

Yolculuğun iki gün sürmesi bekleniyor.

Eski şehir merkezi, bir asırdan fazla süren demir cevheri madenciliği nedeniyle yer çatlakları tehlikesiyle karşı karşıya. Kilisenin taşınması, Kuzey Kutup Dairesi'nin 145 kilometre kuzeyinde bulunan Kiruna'da daha geniş çaplı bina taşıma sürecinin en heyecan verici ve sembolik anı olarak kabul ediliyor.

Kültürel planlama uzmanı Sofia Lagerlöf Mata, “Sonunda bunu başaralım. Yıllardır bekledik” dedi.

Taşıma işleminden sorumlu Stefan Holmblad Johansson, “Çok fazla hazırlık yaptık. Bu tarihi bir olay, çok büyük ve karmaşık bir işlem. Hata yapma lüksümüz yok. Ama her şey kontrol altında” ifadelerini kullandı.

dfgthy
Tekerlekli bir taşıma platformu üzerinde duran Kiruna Kilisesi'nin etrafındaki işçiler (Reuters)

21. yüzyılın ilk on yılının ortasına gelindiğinde, Kiruna'daki diğer binalar da daha güvenli yerlere taşınmıştı. Çoğu yıkılıp yeniden inşa edildi, ancak bazı simgesel yapılar sağlam bir şekilde taşındı.

Hjalmar Lundbohmsgarden'deki bu binalar arasında, üç eski ahşap evden oluşan ve ‘sarı sıra’ olarak adlandırılan binalar ve üç parçaya bölünmüş olan maden müdürü Hjalmmar Lundbom'un eski evi de vardı.

Eski belediye binasının çatısındaki saat kulesi de taşındı ve şu anda yeni belediye binasının yanında duruyor.

thyuı
İsveç'in kuzeyindeki Kiruna'da tarihi kilisenin taşınmasını izlemek için toplanan bölge sakinleri (AFP)

İsveç yasalarına göre, binaların altında madencilik faaliyetleri yürütülmesi yasak.

Kiruna Geliştirme Şirketi CEO'su Robert Ylitalo, “İnsanların çatlaklardan düşme tehlikesi yok. Ancak çatlaklar sonunda su, elektrik ve kanalizasyon hatlarına zarar verecek. Altyapı çökmeden önce insanlar taşınmalı” şeklinde konuştu.

Kiruna'nın en büyük işvereni olan LKAB şirketi, 10 milyar İsveç kronu (1 milyar ABD doları) üzerinde olduğu tahmin edilen şehrin taşınma masraflarını üstleniyor.

Kiruna Kilisesi 35 metre (115 fit) yüksekliğinde, 40 metre genişliğinde ve 672 ton ağırlığında. 1950'den önce İsveç'in en güzel binası olarak kabul ediliyordu.

Bu büyüklükte bir binayı taşımak olağanüstü bir başarı. Ancak mühendisler, binayı parçalara ayırmak yerine, çelik kirişlerle destekleyerek tek parça halinde taşıyacaklar.

fgtyu
Kiliseyi taşımak için kullanılan tekerlekli platform (Reuters)

Johansson, “En büyük zorluk, bu genişlikteki bir binayı taşıyacak yolu hazırlamaktı... Yolu 24 metreye (79 fit) genişlettik ve taşıma işlemi sırasında elektrik direklerini, trafik ışıklarını ve yıkılması planlanan bir köprüyü kaldırdık” dedi.

Johansson sözlerini şöyle sürdürdü: “Taşıma işleminin en hassas yönlerinden biri, kilisenin iç kısmındaki hazineleri korumaktı, özellikle de İsveç kraliyet ailesinin bir üyesi olan Prens Eugen tarafından resmedilen büyük sunak resmini korumaktı… Bu, kanca ile kolayca çıkarılabilecek bir şey değil. Doğrudan taş duvara sabitlendiği için zarar vermeden çıkarmak zordu. Bu nedenle taşınma sırasında kilisenin içinde kalacak, tamamen örtülecek ve sabitlenecek. Bin borulu org da aynı şekilde kalacak.”

Kilisenin rahibesi Lena Tjarnberg, “Kilise, gerçekte ait olduğu yerden ayrılıyor. Herkes taşınması gerektiğini biliyor: Biz madencilik toplumunda yaşıyoruz ve madene bağımlıyız. Kilisenin bizimle birlikte yeni şehir merkezine taşınmasına minnettarım, ama kilisenin bulunduğu yerden ayrıldığını görmek de üzücü” ifadelerini kullandı.

dfty
Kilise rahibesi Lena Tjarnberg (Reuters)

Kiruna Kilisesi taşınırken -aralarında İsveç Kralı Carl Gustaf da dahil olmak üzere- binlerce bölge sakini ve ziyaretçinin yol boyunca sıraya girmesi bekleniyor.

İsveç televizyonu, tüm yolculuğu ‘yavaş televizyon’ aracılığıyla canlı olarak yayınlayacak ve tarihi bir yapının zamana ayak uydurduğu nadir bir anı kayda geçirecek.



Hamas ateşkesi kabul etti: Netanyahu işgale devam edecek mi?

İsrail ordusu, Suriye'deki tampon bölgeyi geçerek işgali genişletmişti (Reuters)
İsrail ordusu, Suriye'deki tampon bölgeyi geçerek işgali genişletmişti (Reuters)
TT

Hamas ateşkesi kabul etti: Netanyahu işgale devam edecek mi?

İsrail ordusu, Suriye'deki tampon bölgeyi geçerek işgali genişletmişti (Reuters)
İsrail ordusu, Suriye'deki tampon bölgeyi geçerek işgali genişletmişti (Reuters)

İsrailli aktivistler, yasadışı yerleşim yeri kurmak için Suriye'ye girdi.

Times of Israel'in aktardığına göre bir grup aktivist, pazartesi günü araçlarla Suriye'ye girerek yerleşim bölgesi kurmak istedi.

Haberde, yerleşimcilerin Golan Tepesi'nde İsrail işgali altındaki Alonei Habashan yerleşim biriminden Suriye'ye girdiği belirtiliyor. 

Jerusalem Post'un aktardığına göre Bashan Öncüleri diye bilinen aktivist aileler, birkaç araçla Suriye'nin Dera iline bağlı Tel el-Hara bölgesine girerek "Neveh Habaşan" adını verdikleri yerleşim için temel atma töreni düzenledi.

Yasadışı yerleşimci örgüt, adını Tevrat'taki Bashan ifadesinden alıyor. Bashan, Golan Tepeleri'ni de içine alan bölgeyi kapsıyor.

İsrail Savunma Kuvvetleri'nin (IDF), sivil araçların girişini tespit ettikten sonra bölgeye gittiği belirtiliyor. 

IDF'den yapılan açıklamada, aktivislerin yakalanıp İsrail'e geri götürüldüğü ve sorguya alındığı ifade edildi. Açıklamada, "Bu, suç teşkil eden, halkı ve IDF birliklerini tehlikeye atan ciddi bir olaydır" dendi.

Haberde, yerleşimcilerin girdiği alanın "tampon bölge" içinde kaldığına dikkat çekiliyor. Suriye'de Beşar Esad rejiminin 8 Aralık'ta çökmesinin ardından İsrail ordusu, Golan Tepeleri'ndeki tampon bölgeyi de geçerek işgalini genişletmiş, Şam'ın 25 kilometre kadar yakınına ilerlemişti. Times of Israel'in aktardığına göre IDF, tampon bölge içinde 9 sınır karakolu kurdu.

Tel Aviv yönetimi, Suriye'ye ait Golan Tepeleri'ni 1967'den bu yana işgal altında tutuyor. İsrail'le Suriye arasında 1974'te imzalanan Kuvvetlerin Çekilmesi Anlaşması kapsamında silahtan arındırılmış bölgenin sınırları belirlenmişti.

İsrailli yasadışı yerleşimciler, sosyal medyadan yayımladıkları mesajda "temel atma töreninin" ordu ya da devlet desteği olmadan düzenlendiğini savundu. Bu girişimin gelecekte daha fazla yerleşimcinin bölgeye gitmesine ön ayak olacağını ileri süren Bashan Öncüleri, Tel Aviv yönetimine "Düşmanları bölgeden temizle" çağrısı da yaptı. 

Independent Türkçe, Times of Israel, Jerusalem Post