Pezeşkiyan: Avrupa ülkeleriyle ilişkileri güçlendirme süreci planladığımız gibi gitmedi

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan Birleşmiş Milletler'de (AFP)
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan Birleşmiş Milletler'de (AFP)
TT

Pezeşkiyan: Avrupa ülkeleriyle ilişkileri güçlendirme süreci planladığımız gibi gitmedi

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan Birleşmiş Milletler'de (AFP)
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan Birleşmiş Milletler'de (AFP)

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Avrupa ülkeleriyle ilişkilerin güçlendirilmesi sürecinin şu ana kadar planlandığı gibi ilerlemediğini belirterek, Avrupa Üçlüsü'nün yaptırımların yeniden uygulanmasına olanak tanıyan "snapback" mekanizmasını devreye sokma çabalarına işaret etti.

Şarku’l Avsat’ın İran Haber Ajansı'ndan (IRNA) aktardığına göre New York'taki BM Genel Kurulu toplantıları sırasında Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb ile dün yaptığı görüşmede Pezeşkiyan, İran içindeki uyumu güçlendirmeye ve dünyayla iş birliğini genişletmeye her zaman çalıştığını vurgulayarak, "İran nükleer silah üretme niyetinde değil ve bu nedenle bu konuda şeffaflığa önem vermiyoruz" dedi.

Pezeşkiyan, "ABD ve Avrupa ülkelerinin taahhütlerini ihlal etme deneyimleri ve müzakereler sırasında İran'a yönelik askeri saldırı göz önüne alındığında, Batı'ya karşı bir güven eksikliği var, ancak bu güvensizliğin üstesinden gelmenin tek yolunun diplomasi olduğuna inanıyoruz" ifadelerini kullandı.

Pezeşkiyan, uluslararası etkileşimleri iyileştirmek için çok taraflılığın güçlendirilmesinin ve tek taraflılıktan kaçınılmasının en uygun çözüm olduğunu vurgulayarak, başta Birleşmiş Milletler olmak üzere uluslararası kuruluşların barış ve istikrarın sağlanmasında sorumluluklarını üstlenmeleri gerektiğini vurguladı.

Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb ise uluslararası ortamdaki sorunların üstesinden gelmenin tek yolunun diyalog ve diplomasi yoluyla anlayış olduğunu vurgulayarak, dünyanın gerçek çok taraflılığa ihtiyaç duyduğunu ve bunun çok kutuplu bir dünyayla yer değiştirmesine izin verilmemesi gerektiğini belirtti.



İsrail: Suriye ile müzakereler silahsızlanma ve Dürzilerin korunmasına bağlı

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (DPA)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (DPA)
TT

İsrail: Suriye ile müzakereler silahsızlanma ve Dürzilerin korunmasına bağlı

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (DPA)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (DPA)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ofisinden dün yapılan açıklamada, Suriye ile müzakerelerin sürdüğü ve müzakerelerin sonucunun İsrail'in çıkarlarının güvence altına alınmasına bağlı olduğu belirtildi. Reuters'ın aktardığı açıklamaya göre bunlar arasında Suriye'nin güneybatısındaki silahsızlanma ve Dürzilerin güvenliği yer alıyor.

Öte yandan Netanyahu, yaptığı bir konuşmada bazı liderlerin ‘Filistin terörüne karşı utanç verici teslimiyetinin’ İsrail'i hiçbir şekilde bağlamayacağını belirterek ‘Filistin devleti kurulmayacak’ diye vurguladı.

Netanyahu, New York'taki Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'na gitmeye hazırlanırken yaptığı açıklamayla İsrail'in Suriye ile müzakere halinde olduğunu bu hafta ikinci kez teyit etti.

Netanyahu, pazar günü Suriye ile güvenlik anlaşmasında ilerleme kaydedildiğini, ancak anlaşmanın kısa bir sürede imzalanmayacağını söyledi.


Şara, dünya liderlerine yeni Suriye vizyonunu sundu

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara, New York'taki BM Genel Merkezi'nde düzenlenen 80. BM Genel Kurul toplantıları kapsamında bir konuşma yaptı, 24 Eylül 2025 (Reuters)
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara, New York'taki BM Genel Merkezi'nde düzenlenen 80. BM Genel Kurul toplantıları kapsamında bir konuşma yaptı, 24 Eylül 2025 (Reuters)
TT

Şara, dünya liderlerine yeni Suriye vizyonunu sundu

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara, New York'taki BM Genel Merkezi'nde düzenlenen 80. BM Genel Kurul toplantıları kapsamında bir konuşma yaptı, 24 Eylül 2025 (Reuters)
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara, New York'taki BM Genel Merkezi'nde düzenlenen 80. BM Genel Kurul toplantıları kapsamında bir konuşma yaptı, 24 Eylül 2025 (Reuters)

Birleşmiş Milletler'in 1940'lı yılların ortalarında kurulmasından bu yana ilk kez bir Suriye cumhurbaşkanı, uluslararası örgütün Genel Kurulu'nun yıllık toplantılarında bir konuşma yaptı. Suriye’nin geçici Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara, eski rejimin lideri Beşşar Esed ve babası Hafız Esed'in liderliğindeki Baas rejiminin düşüşünden sonra ülkesine ilişkin vizyonunu sundu. Şara, ‘ellerini masumların kanına bulayan herkesi adalete teslim edeceğine’ söz verdi.

Suriye’nin eski cumhurbaşkanlarından Haşim el-Attasi, BM’de konuşma yapan tek Suriye lideriydi. Attasi, konuşmasını 1967 yılının haziran ayında yaşanan Altı Gün Savaşı'ndan sonra yapmıştı, ancak BM Genel Kurulu’nun yıllık toplantıları sırasında değildi.

Şara, New York'ta düzenlenen BM Genel Kurulu’nun 80. yıllık oturumunun üst düzey toplantılarına katılan onlarca devlet ve hükümet başkanı ile yüzlerce üst düzey uluslararası yetkiliye hitap etti. Konuşmasına, ‘iyilik ve kötülük arasındaki mücadele’ olarak adlandırdığı eski ‘Suriye masalından’ bahsederek başlayan Şara, ‘büyük ve şanlı bir bölümden’ söz etti.

dfrgt
Suriye Cumhurbaşkanı Şara’ya eşlik eden Suriye heyeti, Şara’nın dün BM Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmayı dinlerken (AFP)

Suriye’nin 60 yıl boyunca baskıcı bir rejimin boyunduruğu altında kaldığını hatırlatan Şara, ‘Suriyelilerin adaletsizlik, baskı ve yoksunluk karşısında uzun süredir gösterdiği sabra’ dikkati çekti ve ardından ‘özgürlük ve şerefleri için ayaklandıklarını’ belirtti.

Eski rejimin ‘en iğrenç işkence ve cinayet araçlarını, varil bombaları, kimyasal silahları, hapishanelerde işkenceyi, zorla yerinden edilmeyi, mezhep ve etnik çatışmaları kışkırtmayı ve halk ve dünyaya karşı silah olarak uyuşturucuyu’ kullandığını söyleyen Şara, bunun yanında dünyanın dört bir yanından yabancı güçleri, çeteleri ve milisleri ülkeye soktuğunu belirerek “Güzel ülkemizi tekeline aldı, yaklaşık bir milyon insanı öldürdü, yüz binlerce kişiye işkence etti, yaklaşık 14 milyon insanı yerinden etti ve yaklaşık iki milyon evi sakinlerinin başına yıktı” ifadelerini kullandı.

Suriye halkının 200'den fazla belgelenmiş saldırıda kimyasal silahlarla hedef alındığını söyleyen Şara, Suriye halkının kendini örgütleyerek hızlı bir askeri operasyonla tarihi bir çatışmaya hazırlandığını ve bu çatışmanın 60 yıldır süren suç rejimini ve İran, Hizbullah, Rusya ve diğerlerine atıfla isim vermeden tüm destekçilerini devirdiğini ekledi. Şara, bu zaferle Suriye'nin, kriz ihraç eden bir ülkeden, Suriye'ye ve tüm bölgeye istikrar, barış ve refah getirecek tarihi bir fırsata dönüştüğünü vurguladı.

Ülkeyi bir kez daha bölmek ve parçalamak amacıyla mezhep çatışmaları ve iç savaş çıkarmaya çalışan belirsiz taraflar olduğunu söyleyen Şara, ancak Suriye halkının bunu engellediğini belirterek, Suriye devletinin araştırma komisyonları kurduğunu ve BM’ye de soruşturma izni verdiğini, Suriye'de alışılmadık bir şeffaflıkla benzer sonuçlara ulaşıldığını doğruladı. Suriye Cumhurbaşkanı, ‘ellerini masumların kanına bulayan herkesi adalete teslim edeceğine’ söz verdi.

İsrail'in 8 Aralık'tan bu yana Suriye’ye yönelik tehditlerinin azalmadığını belirten Şara, İsrail'in politikalarının, geçiş dönemini istismar etme çabasıyla Suriye ve halkını destekleyen uluslararası tutuma aykırı olduğunu vurguladı.

Ancak, Şam’ın bu krizi aşmak için diyalog ve diplomasiyi kullandığını vurguladı, 1974 tarihli ayrılık anlaşmasına bağlılığını taahhüt eden Şara, uluslararası topluma bu tehlikelerle yüzleşmek ve Suriye topraklarının egemenliğini ve birliğini saygı duymak için yanında durması çağrısında bulundu. Hükümetinin dengeli diplomasi, güvenlik istikrarı ve ekonomik kalkınma gibi birkaç temele dayanan net bir politika geliştirme çabalarına değinen Şara, güç boşluğunu doldurmak için çalışmalar yapıldığını açıkladı. Kapsayıcı bir ulusal diyalog çağrısında bulunan ve yetkin bir hükümetin kurulacağını duyuran Suriye Cumhurbaşkanı, katılım ilkesini teşvik etti ve mağdurlar için adaleti sağlamak amacıyla ulusal bir geçiş dönemi adalet organı ve kayıp kişiler için başka bir organ kurulacağını açıkladı.

xscdfgrt
Suriye Cumhurbaşkanı Şara dün New York'ta düzenlenen BM Genel Kurulu'nda dünya liderlerine hitap ediyor (AFP)

Meclis’te halkın temsilcilerinin seçilmesine devam edilmesi gerektiğini vurgulayan Şara, “Silahların devlete ait olması ilkesi uyarınca önceki tüm oluşumları feshederek sivil ve askeri kurumları yeniden yapılandırdık” dedi. Suriye Cumhurbaşkanı, yaptırımların Suriye halkını zincirlemek ve özgürlüklerinden bir kez daha mahrum bırakmak amacıyla bir araç olarak kullanılmaması için yaptırımların tamamen kaldırılmasını istedi. Yatırımla ilgili yasaların değiştirilmesine ve büyük bölgesel ve uluslararası şirketlerin Suriye pazarına girerek yatırım yoluyla yeniden yapılanmaya katkıda bulunmasına dikkati çeken Suriye’nin bugün, istisnasız herkesin haklarını garanti altına alan kurumlar ve yasalar oluşturarak yeni bir devlet kurarak kendini yeniden inşa ettiğini vurguladı.

Başta Türkiye, Katar, Suudi Arabistan, tüm Arap ve İslam ülkeleri, ABD ve Avrupa Birliği (AB) olmak üzere Suriye halkı adına, ‘onun davasına destek veren, trajedisinde yardım eden ve ülkelerine kabul eden herkese’ teşekkür eden Şara, “Bugün Suriye, dünya ülkeleri arasında hak ettiği yere geri dönüyor” ifadelerini kullandı.

Öte yandan Şara, diplomasinin İsrail güçlerinin geri çekilmesine ve Suriye ile İsrail arasında 1974 yılında imzalanan ayrılık anlaşmasına geri dönülmesine yol açmasını umduğunu ifade etti.

Şara, geçtiğimiz hafta birkaç gün içinde bir anlaşmaya varılabileceğini açıklarken İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, anlaşma konusunda ilerleme olasılığını önemsiz bir gelişme olarak göstermeye çalıştı.


Şara BM Genel Kurulu toplantıları kapsamında Trump'la görüştü

Şara BM Genel Kurulu toplantıları kapsamında Trump'la görüştü
TT

Şara BM Genel Kurulu toplantıları kapsamında Trump'la görüştü

Şara BM Genel Kurulu toplantıları kapsamında Trump'la görüştü

Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, dün New York'ta düzenlenen Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun 80. oturumu vesilesiyle ABD Başkanı Donald Trump'ın ev sahipliğinde düzenlenen resepsiyonda Trump ile bir araya geldi. Resepsiyona Melania Trump da katıldı.

xdfrgt

Suriye Arap Haber Ajansı (SANA), Şara'nın First Lady Melania Trump'ın da katılımıyla Trump ile el sıkıştığı fotoğrafları yayınladı, ancak daha fazla ayrıntı vermedi. Bu, Şara ile Trump'ın mayıs ayında Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da gerçekleştirdikleri görüşmenin ardından ikinci görüşmeleri oldu.