Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı, iki devletli çözümü uygulamak için uluslararası koalisyonun bakanlar toplantısına başkanlık etti

Toplantı, AB ve Norveç ortaklığında gerçekleşti

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan (SPA)
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan (SPA)
TT

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı, iki devletli çözümü uygulamak için uluslararası koalisyonun bakanlar toplantısına başkanlık etti

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan (SPA)
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan (SPA)

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan, 80. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurul toplantıları sırasında, Avrupa Birliği (AB) ve Norveç ile ortaklaşa düzenlenen İki Devletli Çözümün Uygulanması için Uluslararası Koalisyonun üst düzey bakanlar toplantısına başkanlık etti.

Prens Faysal bin Ferhan, toplantının başında yaptığı açılış konuşmasında şunları söyledi:

“Bugün, Suudi Arabistan’ın AB ve Norveç ile birlikte başkanlığını yürütmekten onur duyduğu ortak girişimimizin (İki Devletli Çözümün Uygulanması için Uluslararası Koalisyon) başlatılmasından bir yıl sonra ve BM Genel Kurulu’nun (İsrail tarafından Filistin topraklarındaki) işgalin sona erdirilmesi ve bağımsız bir Filistin devletinin kurulması konusunda tarihi bir uluslararası uzlaşıyı temsil eden New York Deklarasyonu'nu kabul etmesinden birkaç gün sonra bir araya geldik.”

uı
İki Devletli Çözümün Uygulanması için Uluslararası Koalisyonun üst düzey bakanlar toplantısından bir kare (SPA)

New York Deklarasyonu'nun, uzlaşmayı zaman sınırlı taahhütlere ve takip mekanizmalarına dönüştürmek için herkese açık bir görev olduğunu belirten Prens Faysal bin Ferhan, “İşgalin ve saldırganlığın gerçekliğini değiştiren somut eylemlere dönüştürülmedikçe, açıklamalar yapmak yeterli değil” ifadelerini kullandı. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı, toplantının, Suudi Arabistan ve Fransa'nın başkanlığında gerçekleşen ve Filistin devletinin birçok ülke tarafından tanınmasıyla sonuçlanan barış zirvesinin ardından yapıldığını ve Filistin halkının kendi kaderini tayin hakkını pekiştirme yönündeki uluslararası iradeyi güçlendirdiğini belirtti. İşgalin gerçekliğinin, soykırım, açlık ve Müslümanların ve Hristiyanların kutsal mekanlarına yönelik ihlallerle devam ettiğini ve hatta Arap devletlerinin egemenliğine yönelik saldırılara kadar ulaştığını vurguladı. Bu saldırıların en sonuncusu Katar’ı hedef almıştı.

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı, toplantının amacının çabaları koordine etmek ve net uygulama mekanizmaları, ilerleme göstergeleri ve hesap verebilirlik geliştirmek olduğunu, bununla birlikte bölgesel ve uluslararası başkentlerde ortak çalışmaları sürdürmek olduğunu belirtti.

New York Deklarasyonu'nun Gazze ve Batı Şeria'nın, Kudüs başta olmak üzere bölünmez bir Filistin toprağı olduğunu teyit ettiğini belirtti. Her türlü ilhak, yerleşim genişletme veya zorla yerinden etme girişimlerinin kategorik olarak reddedildiğini vurguladı. Ayrıca Filistin Yönetimi'nin güçlendirilmesi, Arap ve Müslüman ülkeler ortaklığındaki toparlanma ve yeniden inşa planının desteklenmesi ve net zaman çizelgeleri olan uluslararası bir hesap verebilirlik mekanizmasının kurulması gerektiğini vurguladı.

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens bin Ferhan, ülkesinin 1967 sınırları içinde, başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız bir Filistin devletinin kurulması ve bölgedeki tüm halklar için adil ve kalıcı bir barış, ortak güvenlik ve refahın yolunun açılması için diplomatik ve insani çabalarını yorulmadan sürdüreceğini vurguladı.



KİK ve Birleşik Krallık yeni bir ortaklık geliştiriyor

KİK ve Birleşik Krallık yeni bir ortaklık geliştiriyor
TT

KİK ve Birleşik Krallık yeni bir ortaklık geliştiriyor

KİK ve Birleşik Krallık yeni bir ortaklık geliştiriyor

Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) Genel Sekreteri Casim el-Budeyvi dün yaptığı açıklamada, Birleşik Krallık ile stratejik diyalog için düzenlenen bakanlar toplantısının, iş birliğini güçlendirme ve yenilenen bir ortaklık geliştirme kararlılığını yansıttığını; bu kararlılığın beklentileri yansıtmak, somut girişimler ve pratik projelerle mevcut aşamanın gerekliliklerini karşılamak ve siyasi iradeyi somut başarılara dönüştürmek olduğunu belirtti.

Bu açıklama, Kuveyt Dışişleri Bakanı Abdullah el-Yahya'nın başkanlığında, İngiliz mevkidaşı Yvette Cooper'ın eş başkanlığında ve KİK ülkelerinin dışişleri bakanlarının katılımıyla New York'ta düzenlenen Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nun 80’inci oturumu sırasında yaptığı konuşmada yer aldı.

El-Budeyvi, Filistin devletini tanıyan Birleşik Krallık'ın ‘tarihi ve cesur’ kararını övdü ve bu kararın ‘adalet ve uluslararası meşruiyete olan sıkı bağlılığı yansıttığını ve Filistin halkına özgürlük ve bağımsızlık yolunda bir umut ışığı verdiğini’ söyledi. El-Budeyvi bu kararı, ‘bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasının bölgede adil, kapsamlı ve kalıcı bir barışın sağlanmasının tek yolu olduğu mesajını açıkça veren bir adım’ olarak değerlendirdi.

dfgth
New York'ta dün düzenlenen Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) – Birleşik Krallık bakanlar toplantısından (KİK)

El-Budeyvi, KİK ile Birleşik Krallık arasındaki stratejik ortaklığın sağlam tarihsel temellere dayandığını ve bölgesel ve uluslararası düzeyde güvenlik, istikrar ve refah sağlamayı amaçladığını bildirdi.

El-Budeyvi, 2022 yılında İngilizlerin Körfez ülkelerine yaptığı yatırımların 200 milyar doları aştığını, Körfez ülkelerinin İngiltere'ye yaptığı yatırımların ise 60 milyar doları aştığını belirterek, 2023'te yaklaşık 32 milyar dolara ulaşan ticaret hacmine dikkat çekti.

KİK Genel Sekreteri, “Bu göstergeler, iki taraf arasındaki serbest ticaret anlaşmasının sonuçlandırılması için fırsatın olgunlaştığını gösteriyor. Söz konusu anlaşma, tüm ekonomilerimize fayda sağlayacak ve birçok alanda iş birliği için daha geniş perspektifler açacak. Müzakereler uzadı ve anlaşmanın imzalanması artık bu ilişkileri ilerletme konusundaki ortak arzumuzu teyit edebileceğimiz tek çıkış yolu” ifadelerini kullandı.

El-Budeyvi, özellikle çeşitli İngiliz üniversitelerinde okuyan Körfez ülkelerinden gelen öğrencilerin sayısındaki artış ve Londra'nın vize başvuru sürecinde sağladığı özel imkanlar sayesinde Körfez ülkelerinden gelen turist sayısındaki yükseliş göz önüne alındığında, bu tarihi stratejik ilişkilerin akademik ve bilimsel alanlar da dahil olmak üzere birçok düzeyde ulaştığı yüksek konuma duyduğu gururu dile getirdi.


Suudi Arabistan'ın petrol dışı ihracatı temmuz ayında yüzde 30,4 arttı

Dammam'daki Kral Abdulaziz Limanı, ithalat için en önemli gümrük limanı konumunda (SPA)
Dammam'daki Kral Abdulaziz Limanı, ithalat için en önemli gümrük limanı konumunda (SPA)
TT

Suudi Arabistan'ın petrol dışı ihracatı temmuz ayında yüzde 30,4 arttı

Dammam'daki Kral Abdulaziz Limanı, ithalat için en önemli gümrük limanı konumunda (SPA)
Dammam'daki Kral Abdulaziz Limanı, ithalat için en önemli gümrük limanı konumunda (SPA)

Suudi Arabistan Genel İstatistik Kurumu (GASTAT) tarafından yayınlanan resmi veriler, 2025 yılının temmuz ayında petrol dışı ihracatın (yeniden ihracat dahil) geçen yılın aynı ayına göre yüzde 30,4 oranında önemli bir artış gösterdiğini ortaya koydu.

Bu artışın temel nedeni, yüzde 111,3 oranında artış gösteren yeniden ihraç edilen malların değerindeki büyük sıçrama oldu.

GASTAT, yeniden ihracattaki artışın temel olarak yüzde 209,6 artışla toplam yeniden ihracatın yüzde 43'ünü oluşturan ‘makine, alet, elektrikli ekipman ve bunların parçalarından’ kaynaklandığını belirtti.

Petrol ihracatında yüzde 0,7'lik bir düşüşe rağmen, toplam mal ihracatı Temmuz 2025'te yüzde 7,8 arttı. Veriler, petrol ihracatının toplam ihracata katkısının yüzde 72,8'den yüzde 67,1'e düştüğünü göstermekte olup, bu durum petrol dışı sektörlerin artan rolünü yansıtıyor.

İthalattaki azalma ve dış ticaret fazlasındaki artış

Buna karşılık, temmuz ayında ithalat bir önceki yıla göre yüzde 2,5 azaldı. İhracat artışı ile ithalat düşüşü arasındaki bu kontrast, 2024 yılının temmuz ayına kıyasla mal ticaret fazlasında yüzde 53,4'lük bir artışa yol açtı.

Petrol dışı ihracatın ithalata oranı önemli ölçüde artarak, geçen yılın aynı dönemindeki yüzde 33,4'e kıyasla Temmuz 2025'te yüzde 44,6'ya ulaştı.

En önemli emtia ve ticaret ortakları

- Petrol dışı ihracat: Elektrikli makineler, aletler ve ekipmanlar ile bunların parçaları, ihraç edilen en önemli petrol dışı emtialar listesinin başında yer aldı ve toplamın yüzde 29,7'sini oluşturarak yüzde 191,1 artış gösterdi. Kimya sanayi ürünleri, toplam petrol dışı ihracatın yüzde 19,6'sını oluşturarak ikinci sırada yer aldı.

- İthalat: Makine, alet, elektrikli ekipman ve parçaları da en önemli ithal mallar arasında yer aldı ve toplam ithalatın yüzde 29,9'unu oluşturdu.

Çin, Suudi Arabistan’ın en önemli ticaret ortağı

Veriler, Çin'in Suudi Arabistan’ın en önemli ticaret ortağı olduğunu doğruladı. Çin, ihracatın ana varış noktası (yüzde 14) ve ithalatın en önemli kaynağı (yüzde 25,8) oldu. Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Hindistan da Suudi Arabistan’ın önemli ticaret ortakları olarak öne çıktı.

İthalat çıkış noktaları

Dammam'daki Kral Abdulaziz Limanı, toplam ithal malların yüzde 26,1'ini alan en önemli gümrük çıkış noktası konumunda. Bunu yüzde 20,9 ile Cidde İslam Limanı izliyor.


Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı, "BM Haftası"nın açılışında ülke heyetine başkanlık ediyor

Prens Faysal bin Ferhan, BM Yüksek Düzeyli Haftası'nın açılışında Suudi Arabistan heyetine başkanlık ediyor (Suudi Dışişleri Bakanlığı)
Prens Faysal bin Ferhan, BM Yüksek Düzeyli Haftası'nın açılışında Suudi Arabistan heyetine başkanlık ediyor (Suudi Dışişleri Bakanlığı)
TT

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı, "BM Haftası"nın açılışında ülke heyetine başkanlık ediyor

Prens Faysal bin Ferhan, BM Yüksek Düzeyli Haftası'nın açılışında Suudi Arabistan heyetine başkanlık ediyor (Suudi Dışişleri Bakanlığı)
Prens Faysal bin Ferhan, BM Yüksek Düzeyli Haftası'nın açılışında Suudi Arabistan heyetine başkanlık ediyor (Suudi Dışişleri Bakanlığı)

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan, dün New York'ta düzenlenen Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun 80. oturumunun Yüksek Düzeyli Haftası'nın açılışına katılan ülke heyetine başkanlık etti.

Kurulun açılışına katılan heyette, Amerika Birleşik Devletleri Büyükelçisi Prenses Rima bint Bender bin Sultan bin Abdülaziz, Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı, Kabine Üyesi ve İklim Elçisi Adil el-Cübeyr, Ekonomi ve Planlama Bakanı Faysal el-İbrahim, Dışişleri Bakanlığı Çok Taraflı Uluslararası İlişkiler Müsteşarı Dr. Abdurrahman el-Rasi ve Birleşmiş Milletler New York Daimi Temsilcisi Dr. Abdulaziz el-Vasil yer aldı.

rfegyt
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun 80. oturumunun açılışında Suudi Arabistan heyeti (Suudi Dışişleri Bakanlığı)

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı, Meclis oturumları arasında ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi üyeleri Senatör Peter Welch ve Senatör Chris Coons ile bir araya geldi. İki ülke arasındaki dostane ilişkileri gözden geçirdiler ve karşılıklı ilgi duyulan konuları görüştüler.

Dışişleri Bakanı, pazartesi günü New York'taki BM Genel Kurul Salonu'nda düzenlenen "İki Devletli Çözüm Konferansı"na Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile birlikte eş başkanlık etti. Macron toplantıda, ülkesinin Filistin devletini tanıdığını ilk kez duyurdu.

BM Genel Kurulu'na katılan ülkelerin ezici çoğunluğu, iki devletli çözüme açık bir bağlılık gösterdi ve bunu Filistinliler için tek seçenek ve bir "ödül değil, bir hak" olarak gördü.

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Prens Muhammed bin Selman adına yaptığı konuşmada Prens Faysal bin Ferhan, konferansın "barışa ulaşmak ve iki devletli çözümün uygulanmasına yönelik uluslararası taahhüdü teyit etmek için tarihi bir fırsat" olduğunu vurguladı. Prens, "iki devletli çözümün uygulanmasının, bölgede kalıcı ve adil bir barışa ulaşmanın tek yolu olduğuna" inancını dile getirdi.

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı, ardışık tanımaların "uluslararası toplumun Filistin halkına adalet sağlama ve uluslararası referanslara, ilgili BM kararlarına ve Arap Barış Girişimi'ne uygun olarak tarihi ve yasal haklarını pekiştirme iradesini yansıttığını" belirtti.

Ülkesinin "Gazze'deki savaşı sona erdirmek, Filistin egemenliğini tehdit eden tüm tek taraflı önlemleri durdurmak, bölgedeki çatışmayı sona erdirmek ve 1967 sınırlarında başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız bir Filistin devleti kurmak için bu konferansın sonuçlarının uygulanmasını takip etme" kararlılığını dile getirdi.

Prens Faysal bin Ferhan, pazartesi günü BM Genel Kurulu etkinlikleri kapsamında düzenlenen Gazze yeniden inşa planı konulu bakanlar toplantısına katıldı. Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre toplantıda, herhangi bir bahaneyle yerinden edilmenin önlenmesi gerektiği vurgulandı, ilhak veya yerleşim birimlerinin genişletilmesine karşı uyarıda bulunuldu ve Gazze Şeridi'nin yeniden inşasına yönelik Arap-İslam planının uygulamaya konulması için savaşın derhal sona erdirilmesi gerektiği vurgulandı.