Bir savaş uçağından 16 bin kat daha ucuz olan yeni bir İsveç savunma sistemi, havaalanları üzerinde uçan Rus insansız hava araçlarını (İHA) düşürebiliyor.
Stockholm merkezli bir teknoloji şirketi olan Nordic Air Defence, havaalanları ve fabrikalar gibi kritik yerlerin üzerinde uçan İHA’ları düşürmek için ‘kinetik enerji’ kullanan düşük maliyetli bir mini füze geliştirdi.
Kruger 100 önleme füzesi, kızılötesi sensörler kullanarak düşman İHA’larını yüksek hızda takip edip düşürüyor ve bu sayede sivil alanlarda patlayıcı mermilerden daha güvenli bir şekilde kullanılabiliyor.
Nordic Air Defence CEO'su Karl Rosander, Telegraph gazetesine verdiği demeçte, “Havaalanlarına yapılan bu izinsiz girişler, kamu alanlarını İHA’lardan korumak için onları basitçe vurmaktan daha sofistike bir çözüme ihtiyaç olduğunu gösteren en iyi örnek. Sadece elektrikle çalışan küçük bir önleme füzesi geliştiriyoruz. Bu füze, herhangi bir savaş başlığı veya patlayıcı içermiyor ve yüksek hızda seyreden İHA’yı düşürüyor. Bu, polisin onu sivil ortamlarda kullanabileceği anlamına geliyor. Havaalanları üzerinde patlayıcılar fırlatmak istemiyoruz. Bu nedenle bu sistem Danimarka'da yaşananlar için ideal olacak, pahalı füzelerin fırlatılmasını önleyecek” ifadelerini kullandı.
AB'ye yönelik İHA tehdidi
Avrupa Birliği (AB) liderleri, Danimarka, Norveç ve Almanya'da bir dizi şüpheli Rus İHA’sı ihlali sonrasında havaalanlarını savunmak için acil çözümler arıyor.
Karşılaştıkları en büyük zorluk, güvenlik. Çünkü sivil alanlar üzerinde güçlü füzelerle İHA’ları düşürmek, ölüm ve yaralanma riskinin yanı sıra kritik altyapıya zarar verme riskini de beraberinde getiriyor.
Bir diğer önemli endişe ise maliyet. Çünkü Rus İHA’larının tanesi bin sterlin kadar düşük bir fiyata mal olabilirken, NATO'nun Polonya'da başarıyla uyguladığı savaş uçağı konuşlandırma taktiği, buna kıyasla aşırı pahalı.
Rusya'nın kullandığı İran İHA'ları (Reuters)
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte bu hafta yaptığı açıklamada, “Bin veya iki bin dolarlık İHA’ları, yarım milyon hatta bir milyon dolarlık füzelerle vurmak kabul edilemez” dedi.
Rosander tarafından tasarlanan Kruger sisteminin en büyük avantajı, tahmini maliyetinin 5 bin doları (3 bin 700 sterlin) geçmemesi. Bu maliyet, geçtiğimiz ay Polonya üzerinde uçan İHA’ları imha etmek için kullanılan F-15 ve F-35 savaş uçaklarının fiyatının çok altında.
Mobil İHA önleme çözümü
Şarku’l Avsat’ın Telegraph’tan aktardığına göre bu sistem, İHA’ların kara kuvvetleri için sürekli bir tehdit oluşturduğu Ukrayna gibi savaş bölgelerinde de faydalı olacak. Sistem, askerlerin, havadan engellemesi veya vurması giderek zorlaşan bomba yüklü İHA’ları vurmasına olanak tanıyacak.
Ukrayna'da şu anda kullanılan İHA önleme sistemleri de, onları vurarak düşüren kinetik füzeler yerine patlayıcı savaş başlıklarıyla donatılmış askeri versiyonlar.
Şirket tarafından yayınlanan görüntülerde, bomba taşıyan iki quadcopter dronun bir askeri konvoya yaklaştığı bir savaş senaryosu gösteriliyor. Kinetik füzelerle donatılmış bir araç, İHA’ları hedeflerine ulaşmadan önce durdurmak ve imha etmek için araca monte edilmiş bir sistemden mermi ateşliyor.
Almanya'da İHA görülmesi
Münih Havalimanı bu hafta, Avrupa'ya yönelik şüpheli bir Rus İHA saldırısı nedeniyle bir geceliğine kapatıldı. İHA'lar ilk olarak perşembe günü saat 22:30 civarında, ardından bir saat sonra tekrar görüldü.
O akşam 12'den fazla uçuş ertelendi veya iptal edildi. Yolcular, uçuşların yeniden başlamasına izin verilen ertesi sabaha kadar havaalanında portatif yataklarda uyumak zorunda kaldı.
Dün geç saatlerde yeni İHA ihbarları nedeniyle Münih Havalimanı bir süre kapatılmak zorunda kalındı. Bu olaydan bir gün önce, İHA'lar nedeniyle 30'dan fazla uçuş iptal edilmişti. (AFP)
Geçtiğimiz hafta Almanya'nın kuzeybatısındaki Schleswig-Holstein eyaletinde, bir yakıt rafinerisinin, elektrik santralinin, hastanenin ve tersanenin etrafında uçan İHA'lar görüldü.
Bu olay, geçen hafta Danimarka ve Norveç'teki havaalanlarına, ayrıca Aalborg ve Karup'taki Danimarka askeri tesislerine yapılan İHA saldırılarının ardından yaşandı.
Küçük füzeler, AB liderlerinin değerlendirdiği tek yeni İHA önleme sistemi değil. Liderler, ‘İHA duvarı’ olarak adlandırılan bir yapının inşasını da araştırıyorlar. Telegraph’a göre bu duvar, Rusya ve onun ana bölgesel müttefiki Belarus ile Avrupa'nın doğu sınırında konuşlandırılan radarlar ve hava savunma sistemlerinden oluşacak.
AB dün, Ukrayna ve çoğunluğu Baltık ve İskandinav ülkelerinden olmak üzere 10 diğer AB üye ülkesini davet ederek, İHA duvarının nasıl inşa edileceğine ilişkin ilk resmi görüşmelerini gerçekleştirdi.
Başlangıçta, son yıllarda Kremlin'e yakınlaşan Macaristan ve Slovakya görüşmelere dahil edilmedi. Ancak, her iki ülke de daha sonra Brüksel'deki toplantıya temsilcilerini gönderdi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (DPA)
İHA duvarının eksiklikleri
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, bu hafta Kopenhag'da düzenlenen zirvede şunları söyledi: “İHA üretimimizi ve İHA karşıtı yeteneklerimizi artırmamız gerekiyor. Buna, herhangi bir dış müdahaleyi önleyebilecek ve elbette etkisiz hale getirebilecek bir Avrupa İHA karşıtı önlemler ağı kurmak da dahil.”
Ancak uzmanlar, bir İHA duvarının çok pahalı olabileceğini ve yalnızca Rusya veya Beyaz Rusya topraklarından başlatılan İHA saldırılarının kara üzerinden uçmasını engelleyebileceğini söyledi.
Bu bağlamda Rosander, sistemin mimarisini ve teknolojisini standartlaştırarak doğu kanadı genelinde etkinliğini sağlamak gerektiğini vurguladı. Rosander, “Tüm Avrupa için tek bir standart üzerinde anlaşmaya varılmalı. Bu gerçekten büyük bir zorluk. Bunu başarmak için çok katmanlı ve karmaşık bir çözüm gerekiyor. Her şeyi kontrol eden tek bir sistem üzerinde birleşmeliyiz” ifadelerini kullandı.
Bu, doğu kanadındaki tüm AB ülkelerinin tam siyasi taahhüdünü de gerektiriyor. Aksi takdirde Rus İHA sürülerinin kolayca sızabileceği bir hava sahası boşluğu oluşacak.
İHA duvarının Avrupa için çözümün sadece bir parçası olmasının bir başka nedeni de, AB sınırları içinde İHA'ların fırlatılmasını önlemede işe yaramaması. Bunu göz önünde bulundurarak, bazı Avrupa ülkeleri İHA'lara karşı savunmalarını iyileştirmek için ulusal düzeyde kendi reformları üzerinde çalışıyor.