Bilim insanları, restoranların yemeklik yağ atıklarını geri dönüştürülebilir plastiğe ve bir arabayı çekebilecek kadar güçlü bir süper yapıştırıcıya dönüştürmenin yolunu geliştirdi.
Araştırmacılar, yeni yöntemin tüketilemeyen atıklardan yeni ev malzemeleri üretmenin sürdürülebilir bir yolu olabileceğini söylüyor.
Plastik ürünler, özellikle üretimleri hâlâ büyük ölçüde fosil yakıtlara dayandığı için giderek büyüyen bir küresel krize yol açıyor. Fosil yakıtlara olan bu bağımlılığın üstesinden gelmek için bilim insanları, petrokimyasallar yerine biyokütle veya atıklardan elde edilen biyobazlı plastikler kullanmayı deniyor.
Ticari atıklardan üretilen bu tür polimer malzemeler, geleneksel plastiklerin yerini alıp fosil yakıtlara bağımlılığın önüne geçebilir.
Güney Karolina Üniversitesi'nden araştırmacılar da dahil bilim insanları, atılan yemeklik yağları kullanarak plastik poşetlerde yaygın olarak kullanılan polietilen veya politenin "eşdeğerlerini" üretmenin yolunu buldu.
Bilim insanları çalışmada, "Atık akışları, (plastik üretmek için) biyokütle kaynaklı hammaddelere potansiyel olarak cazip bir alternatif sunuyor" diye yazdı.
Bu yeni malzemelerin, polietilenin kimyasal yapısına ve fiziksel davranışına benzediği belirtiliyor.
Aksi takdirde atılıp çevresel sorunlara yol açabilecek atık yağların kullanılmasıyla, bilim insanları polietilen üretimini daha sürdürülebilir hale getirdiklerini söylüyor.
Yemeklik yağ, uzun yağ asidi zincirlerinden oluşuyor ve araştırmacılar, bir dizi kimyasal reaksiyonun bunları polietilendekilere benzer şekilde uzun polimer zincirlerine dönüştürebileceğini keşfetti.
Ortaya çıkan malzemenin, benzer mekanik mukavemet, esneklik veya sertlikle polietilen gibi davrandığı ancak yenilenebilir, atık bazlı bir kaynaktan yapıldığı bulundu.
Bilim insanları ayrıca, polimer zincirinin doğrusal mı yoksa dallı mı olduğunu kontrol ederek nihai plastiğin fiziksel özelliklerine ince ayar yapabildi.
Doğrusal polimerler daha yoğun yapılı ve daha sertken, dallı olanlar daha esnekti.
Bu şekilde üretilen bazı polimerler aynı zamanda yapışkandı.
Araştırmacıların bu polimeri kullanarak birbirine yapıştırdığı iki paslanmaz çelik plakanın 123 kilograma kadar yükü taşıyabildiği saptandı.
Journal of the American Chemical Society adlı akademik dergide yayımlanan araştırmaya göre, yapıştırılmış çelik plakalar, sedan bir arabayı hafif yokuş yukarı çekerken bile bir arada kalabiliyor.
Araştırmacılar, yapıştırıcının "ambalajlama, otomotiv bileşenleri, tıbbi cihazlar ve elektronikte kullanılan laminat ve yapıştırıcı uygulamaları için ideal" olduğunu söylüyor.
Bilim insanları, "Bu çalışma, döngüsel ekonomi ilkeleriyle uyumlu ve sürdürülebilir plastik inovasyonunda biyokütlenin potansiyelini artıran güçlü bir atıktan malzemeye dönüşüm yaklaşımı örneği" diye yazdı.
Independent Türkçe
