Şi, Çin’i neden futbolda süper güç haline getiremedi?

2026 Dünya Kupası Asya Elemeleri’nde Çin, dünkü maçta Avustralya’ya 2-0 yenildi (AFP)

Büyük bir futbol tutkunu olan Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in, ülkesini bu sporda süper güç haline getirme planı başarıya ulaşamadı.

Şi, 2012'de iktidara geldiğinde spora duyduğu ilgiyle Çin’deki futbol altyapısını dönüştürme ve geliştirmeyi hedefledi. “Üç dileği” olduğunu, Çin’in Dünya Kupası’na katılmasını, müsabakalara ev sahipliği yapmasını ve kupayı kazanmasını istediğini söylemişti.

BBC’nin haberinde, Çin Komünist Partisi’nin (ÇKP) politikaları nedeniyle ülkede futbolun hedeflenen noktaya ulaşamadığı değerlendirmesi yapılıyor.

ÇKP’nin merkezi yönetiminin “ekonomik büyüme için etkili fakat rekabetçi takım sporlarında kötü sonuç verdiği” yazılıyor.

FIFA, futbola devlet müdahalesini yasaklasa da Pekin yönetiminin bu alandaki siyasi atamaları dikkat çekiyor.

Çin Futbol Federasyonu’nun başındaki Song Cai, aynı zamanda ÇKP sekreter yardımcısı. Federasyon ve Song’un faaliyetleriyse Çin Spor Genel İdaresi Başkanı Gao Zhidan tarafından denetleniyor.

Pekin’de yaşayan spor yazarı Mark Dreyer, sistemin işleyişine dair şunları söylüyor:

Her şey ÇKP yöneticilerine raporlanmak zorunda. Bu da futbolla ilgili kararların, futbolla alakası olmayan kişiler tarafından verildiği anlamına geliyor.

Dreyer futbolun tabandan, “piramit” sistemiyle yönetilmesi gerektiğini belirtiyor. Bu sistemde elit futbol kulüpleri piramidin tepesinde, yarı profesyonel ve amatör takımlarsa yapının altında yer alıyor.

Spor yazarı Rowan Simons da “Çin’de bu piramit baş aşağı duruyor” diyor. Çin’in 1990’larda ilk profesyonel futbol ligini kurduğuna, büyük şehirlerde elit takımlar oluşturduğuna fakat futbol kültürünü sokaklara taşıyamadığına dikkat çekiyor.

Analizde, bu sistemin alt yapıdan oyuncu yetiştirme ve yeni yetenekler keşfetme gibi futbol kulüplerini besleyebilecek çalışmaları engellediğine işaret ediliyor. Dreyer, “Çocuklar burada sokakta top oynayarak büyümüyor. Bu olmadan üst seviye yetenekler çıkaramazsınız” diyor.

Bunlara ek olarak pandeminin yarattığı ekonomik krizin futbol kulüplerini de vurduğu ifade ediliyor. Devlet destekli şirketlerin yatırımlarını çekmeye başlamasıyla en az 40 profesyonel futbol kulübü kapandı.

Çin’deki futbol sektöründe yolsuzluk da ayrı bir sorun. Eski milli takım antrenörü Li Tie, rüşvet suçundan geçen yıl 20 sene hapis cezası almıştı.

Erkek milli takımı FIFA dünya sıralamasında 90’ıncı, kadın milli takımıysa 17’nci sırada. Haberde, kadın milli takımının Çin’de “gurur kaynağı” olarak görüldüğüne dikkat çekiliyor.

Independent Türkçe, BBC, Reuters